Page Text
________________
વાગા-અંધા
૧૯
S-5
લાગા-બંધી (-મ-ધી) સ્ત્રી. [જુએ ‘લાગે' + ફા, ‘ખંઠ્ઠી.] લાગે। કાયમ આપવાપણું. (૨) ક્રિ.વિ. કાયમ લાગિયું વિ. જુએ ‘લાગ' + ગુ. ‘ઇયું' ત.પ્ર.] લાગ કે આધાર આપનારું [લેનારું. (૨) લેણદાર લાગિયું-ભાગિયું વિ. [ + જુએ ‘ભાગિયું.'] લાગ-ભાગ લાગિયા વિ.,પું. [એ ‘લાગિયું.’] સુતાર ડાકઠાક કરતા હોય ત્યારે સામે લાગ આપવાનું સાધન કે માણસ લાગુ ક્રિ.વિ. સં. વન- > પ્રા. હ્રશ્ન-> અપ. હિં. ‘લાગ્’] વળગી રહેલું હોય એમ. (૨) બંધ બેસતું હાય એમ. (૩) જારી, ચાલુ. [॰ થવું (રૂ.પ્ર.) ભળી જવું, સામેલ થવું. (ર) વળગી રહેવું. (૩) વ્યભિચાર થવે. ♦ પઢવું (રૂ.પ્ર.) બંધ બેસતું થયું. (૨) વ્યભિચારને સંબંધ જારી રાખવા. ૦ રહેવું (-૨વું) (રૂ.પ્ર.) સતત મંડયા રહેવું. O રાખવું (રૂ.પ્ર.) મળતું રાખવું.. ૦ હોવું (૩.પ્ર.) વ્યભિચારી સંબંધ જારી હોવા] લાગે-લાગ વિ.,ક્રિ.વિ. [જએ ‘લાગ’ + ગુ. ‘એ' ત્રી. વિ., પ્ર. + ‘લાગ.'] ખરેખર બંધ બેસતું. (૨) તાલમાં સરખું ઊતરે એવું
લાગા હું. [૬. પ્રા. ગમ-] લાગ-ભાગ. ‘ચાર્જ.' (ર) દાસું. હકસાઈ. (૩) કર, વેરા, લાગત. જીપેાસ્ટ.’ [॰ ઉઘરાવવા, ॰ લેવા (૩.પ્ર.) લાગત એકઠી કરવી. હ ઘાલવા, ૦ ના(-નાં)ખવા (રૂ.પ્ર.) વેરા દાખવી કરવા] લાગો--ઢકા પું. [+ જએ ‘ટકા.'']લેતરી કે લેવાણની રકમ. (૨) દાપું, હકસાઈ
લાઘવ ન. [સં.] લઘુતા, લઘુત્વ. (ર) ટૂંકાપણું, સંક્ષિપ્તતા, બ્રેવિટી.’ (૩) હળવાપણું. (૪) હલકાઈ, સુલકપણું. (૫) નજીવાપણું. (1) તિરસ્કાર, અપમાન લાઘવ-ગુણ પું. [સં.] સંક્ષિપ્તતાનું શુભ લક્ષણ લાઘવ-ગ્રંથિ (-ગ્રન્થિ) શ્રી. [સં.,પું.], લાધવ-ગ્રહ પું. [સં.] તે ઊતરતી કાર્ટિનું છે એવી ખાટી સમઝ, લઘુ-ગ્રંથિ, લઘુતા-ગ્રંથિ, ઇન્દીરિયેારિટી કૅમ્પ્લેક્સ' લાઘવ-ભય પું. [સં.,ન.] પાતે હલકું પડશે એવા પ્રકારની માનસિક બીક, લઘુતા-ગ્રંથિને કારણે થતા ડર લાઘવ-સિદ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] લધેિમા શક્તિ, સમમાં સૂક્ષ્મ થઈ જવાની યૌગિક શક્તિ
લાઘવાંક (લાધવા) પું. [ + સં. મ] લઘુગુણક. (ગ.) લાધવી વિ.,શ્રી. [સં.] જઆ ‘લાધવ-સિદ્ધિ’-કૃષિમા,’ લાચરિયાં` ન., ખ.વ. [જએ ‘લાચાર' + ગુ, ‘ઇયું' ત.પ્ર.] લાચારીની અસર. [॰ કાઢવાં (૩.પ્ર,) ખૂબ બીક લાગવી] લાચરિયા ન.,ખ.વ. કઠણ અને ચીકણા ગારાના લેાંદા લાયદું વિ. અાટિત, [॰ મરણ (ર.પ્ર.) જવાન મરણ] લાચાર વિ. [અર. ‘લા' + ફા. ‘ચાર’] જેની પાસે ક્રા ઉપ્તય ન રહ્યો હોય તેવું. નિરુપાય. (ર) વિવશ, (૩) ગરીબ. રાંક, પામર [પ્રત્થય] લાચાર હાવાપણું લાચાર-ગી સ્ત્રી, [+ તુર્કી.,પ્ર.], લાચારી શ્રી. [ + $1. લા॰ (-થ) સ્ત્રી. [સં. રુક્ષ્મી>પ્રા. હલ્દી] લક્ષ્મી લાઇણુ ન, સં. રુક્ષળ >પ્રા. ટળ; (પાર.)] શરીર ઉપરનું
કા. ૧૨૪ Jain Education International_2010_04
લાલજામણી
લાખું
લાણુ-લૂઇ! ન. [+જુએ ‘છઠ્ઠું' + ગુ. ‘અણુ’ કૃ.પ્ર. દ્વિર્ણાવ.] સાફ-સૂફ કરવાપણું. (ર) વધ્યું-ઘટયું ઉસરડીને ભેળું કરેલું
લાછ-વર (લાભ) પું. [જ ‘લા' + સં.] લક્ષ્મીના પતિ વિષ્ણુ. (૨) (લા.) ધનિક, પૈસાદાર માણસ લા-કુંવર પું. [જુએ ‘લાખું' + ‘કુંવર,'] જુએ ‘લા
નંદન.'
લાછળ ન.,અ.વ. તપાવેલા લેાખંડ પર લીમડા વગેરેનું પ્રવાહી છાંટી હાથ શરીર વગેરેને કરવામાં આવતા શેક. (ર) પગનાં તળિયાં તડકાથી વિશેષ દાઝવાં એ. [॰ પહેલાં (રૂ.પ્ર.) પગનાં તળિયાંમાં દાઝ લાગવી. . લેવડાવવાં, ૦ લેવાં (રૂ.પ્ર.) ડામ વગેરેના પ્રકારની ચિકિત્સા કરવી, (૨) ત્રાસ. આપવેશ. ૦ લેવાવાં (૩.પ્ર.) ચાલતાં પગ દાઝવા. (ર) ચાલતાં પગ અચકવા] લાછિયું વિ. અણઘટતું, લાચરું. [॰ મરણુ (રૂ.પ્ર.) જવાન મરણ, લાચ] લાખું ન., - પું. પસ્તાવા. (ર) પગના તળિયાની દાઝ લાઘેર પું. જુઆ લચ્છા.'
લા
પું. લાંછન, બદનામી
લાજ શ્રી, સં. રુત્ત્તા] શરમ. (ર) મલાજો, અખ. (૩) માન, પ્રતિષ્ઠા, મેભેા. [॰ આવવી (રૂ.પ્ર.) શરમાવું, (૨) સંકાચ અનુભવવે, ઉઘડામણુ (૩.પ્ર.) લગ્ન પ્રસંગે વરપક્ષ તરફથી કન્યાનું માથું ગૂંથવા લઈ જતી વખતે સાસુ તરફથી અપાત કર કે દાદ. ૦ કાઢવી (રૂ.પ્ર.) ઘૂમટા તાણવા, મેઢા આગળ કપડું ધરવું. ૰ ગુમાવવી (રૂ.પ્ર.) આબરૂ ખાવી, પ્રતિષ્ઠા જવી. . ઢવી, • મૂકવા (રૂ.પ્ર.) બેશરમ બની જવું, વિવેક-મર્યાદા છેડી દેવાં, નું લંગર (-લર) (રૂ.પ્ર.) બહુ શરમાળ. નું માથું (રૂ.પ્ર.) શરમને લઈ • રાખવી. (૩.પ્ર.) આબરૂ જાળવવી. . લાગવી (રૂ.પ્ર.) શરમાવું. • લૂંટવી, લેવી (રૂ.પ્ર.) સામી સ્રીની અનિચ્છાએ એની સાથે વ્યભિચાર કરવા. ૭ વળવી (રૂ.પ્ર.) કડવા અનુભવે ભાન આવવું, સમઝ આવવી. લા-લાજ (૩.પ્ર.) લેાકમાં માનપ્રતિષ્ઠા જવાના ભય] તેમ પદ્મમાં) લાજડી સ્ત્રી [ + ગુ. ‘ડી’સ્વાર્થે ત.પ્ર.] લાજ (કટાક્ષમાં સાજણુ વિ. [જુએ ‘લાજવું’+ ગુ. ‘અણ' કેતુ વાચકે કૃ.પ્ર.] શરમાનારું, શરમાળ, લાખળું લાજમ જુએ ‘લાજિમ,'
O
લાજ-મરજાદ સી. [જુએ ‘લાજ' + મરજાદ,'] શરમ અને મર્યાદા, મલાજે, (ર) (લા.) દરિયાકાંઠે થતા એક વેલા લાજ-મર્યાદા શ્રી. [જુએ ‘લાજ' + સં.] જુએ ‘લાજમરન૬(૧).’
લાજ-રખું વિ. [જુએ. લાજ' + રાખવું' + ગુ. ‘ઉ' કૃ.પ્ર.] લાજ-મર્યાદા સાચવનારું, શરમાવ્યું શરમાય તેનું લાજરમ ક્રિ.ક્રિ. ખચીત, જરૂર
લાજરી સ્રી. [જએ ‘લાજવું’ દ્વારા.] રિસામણાના છેત લાજ-લજામણી સ્ત્રી. [જ‘લાજ’+ ‘લજામણી.’] શરમ,
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |