Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 884

રાસડી ૧૯૧૯
રાહું હું રાસપૂર્ણિમા શ્રી. સિં.આસો સુદિ પૂનમ, શરદ- નેકદિલ
[વિતા, નેકદિલી [આવતું તે તે ચકર રાસ્ત-બાજી જી. [ + કા. પ્રત્યય સત્યવદિતા. (૨) ન્યા રાસ-કૂદડી સી. [સ, + જ એ “કૂદડી.”] રાસ ખેલતાં લેવામાં રાતી સ્ત્રી, [.] સતવતા, (૨) ઈમાનદારી રાસબેરી ન. [એ.] બેરના જેવું એક ફળ. (૨) સ્ત્રી. એ રાહ !. [કા.] રસ્તે, માર્ગ, પંથ, કેડે. (૨) દાળ, ચાલ, ફળમાંથી બનાવેલું એક સ્વાદિષ્ઠ પીણું
પદ્ધતિ, પ્રોસેસ.' (૩) શિરસ્તો, રિવાજ, (૪) ઉપાય, રાસભ પું. [સં.] ગધેડે
તરકીબ, “ગાઈડલાઈન્સ.” (૫) (લા.) સ્ત્રી. પ્રતીક્ષા, વાટ. રાસભી સ્ત્રી, [.] ગધેડી
[૦ ઉપર ચાલવું (ઉપર) (રૂ.પ્ર.) નીતિથી વર્તવું. ૦ કાઢવી રાસ-ભૂમિ સી. [સં.] જ્યાં રાસ ખેલાતો હોય તે જમીન (રૂ.પ્ર) યુક્તિ કરવી. જેવી (રૂ.પ્ર.) પ્રતીક્ષા કરવી. રાસ-મેલ(ળ) (-મણ્ડલ,-ળ) ન. [સં.] રાસ રમનારાઓનું ૦ ૫કટ, ૧લે (રૂ.પ્ર.) ચાલતા થવું. ૦૫ર આવવું ખેલતું માંડલું
(ઉ.પ્ર.) રીતભાત સુધારવી. ૩ બતાવ (રૂ.) નોકરીરાસ-મંલી(-ળી) (-મણ્ડલી,-ળી) સી. [સં.] અભિનયથી માંથી ટા કરવું. ૦માપ (ઉ.પ્ર.) ચાલતી પકડવી]. રાસ બતાવનારાઓની ટોળી
[એક ઉત્સવ રાહ-ખરચ પું. [ + જ “ખર્ચ."], રાહ-ખર્ચ ! [ + રાસ-યાત્રા સ્ત્રી. સિં.] કાર્તિકી પૂનમને થતો શ્રીકૃષ્ણનો જ ખર્ચ.”] મુસાફરીમાં ખર્ચ, વાટ-ખર્ચ [પાંથ રાસ-રસમ સ્ત્રી. રીત, રિવાજ, પ્રથા, ધારે
રાહગીર વિ. [.] મુસાફર, વટેમાર્ગ, યાત્રિક, પથિક, રાસ-રસિક વિ. સં.] રાસ ખેલવામાં રસ ધરાવનાર રાહત આ. [અર.] આશાયેશ, નિરાંત. (૨) આરામ, રાસલીલા સ્ત્રી. [સં] શ્રી કૃષ્ણના બાલ-જીવનની વિવિધ વિસામે. (૩) ટ-છાટ, “કન્સેશન.” (૪) ભાવ-તાલમાં કીયા, (૨) રાસ-કીડા. (૩) રસધારીઓનો એ ભજવી કિફાયત હેવું એ, કાયદો બતાવવાને અભિનય
રાહદાર વિ. વિ.] મુસાફર, વટેમાર્ગુ. (ર) રસ્તા ઉપરનો રાસ-વિલાસ પં. સિં ? જુઓ “રાસ-ક્રીડા.'
કર ઉઘરાવનાર રાસ; સ. ક્રિ. [[સં. ૨ દ્વારા] સ્વાદ લેવ
રાહદારી સ્ત્રી. ફિ.] રસ્તે જવાપણું, “શૂબિટ.” (૨) વિ. રાસ-સંગ્રહ (સગ્રહ) છું. [સં] ગાઈ શકાય તેવી શાસ- જો “રાહદાર(૧).” (૩) અવરજવરવાળું કૃતિઓનો સંધરા રૂપ ગ્રંથ
રાહ-પંથ (-અન્ય) ૫. [ + ઓ પંથ.' સમાનાર્થીઓરાસાઈ વિ. જિએ “રાવ' + “શાહી'નું લઘુ રૂપ.] કચ્છના ને દિર્ભાવ.] જ “રાહ(૧). ૨ાવને લગતું (કેરીનું ચલણ)
રાહ-બર વિ. [ફા] ૨સ્તો બતાવનાર, માર્ગદર્શક, લેમિ રાસા-બંધ (બ) પુ. જિઓ રાસો' + સંગેય ઐતિ રાહબરી સી. [.] માર્ગ-દર્શન, દેરવણ. (૨) નેતૃત્વ, હાસિક રાસ • કાવ્યના રૂપમાં બંધાયેલું સ્વરૂપ. (૨) નેતાગીરી
[વાટ-ફાડુ, ૨સ્તે લૂંટનાર “રસિક' નામના છંદમાં બંધાયેલી રચના
રાહ-માર, વિ. [ + જ એ “મારવું' + ગુ. ‘ઉ' ઉ.પ્ર.] રાસાયનિ-ણિ)ક વિ[સં. રાતનિ] રસાયનને લગતું, રાહ-રસમ સમી. [+જ “રસમ.”], રાહ-રીત ત્ય) રસાયન સંબંધી, કેમિકલ.” (૨) રસાયનશાસ્ત્રનું જ્ઞાન સ્ત્રી. [+ એ “રીત.3, -તિ રજી. [+ સં.] રીત-ભાત, ધરાવનાર, “કેમિસ્ટ'
પદ્ધતિ, દસ્તુર, ચાલ રાસાય . [સ. રામ + અશ્વની અર્વાચીન સંધિ] રાહ-વટ (૨૫) સ્ત્રી. [ + “વટ અનુગ.] પતિપત્નીએ ખચ્ચરનો એક પ્રકાર (ગધેડાથી બેડીમાં થયેલી
સાથે રહેવું એ. (૨) જ “રાહસમ.” રાસી(-શી) વિ. તદન ખરાબ, સાવ નપાવટ
રાહ-વાટ જી. [+ જુઓ ‘વાટ.' સમાનાર્થીઓનો દિર્ભાવ.1 રાસી(શી)લો ૫. તાણાની પાછળના ભાગમાં દોરડું વટવા એ “રાહ(૧).'
[જોયા કરનારું માટે રાખેલો ખીલ કે લાકડાનો ખૂટે
રાહ-વાચિયું વિ. [ + અં. “ચ” + ગુ. “કયુ” ત પ્ર] રાહ રાસ કે જિ, આંધળું. (૨) પાછલી રાતે ઝાંખું દેખી શકે રાહિત્ય ન. [૩] ૨હિતપણું, વિના-ભાવ, અભાવ, નહિ તેવું, રતાંધળું [શ્રીકૃષ્ણ હોવાપણું.
[(ગોપી). (સંજ્ઞા.) રાસેશ,શ્વર પુ. સિં. રાત + રા-અર] રાસ-ક્રીડાના ખેલાડી રાહી સ્ત્રી. સિ. રાષmi>પ્રા. પિત્ર] રાધા, રાધિકા રાસેશ્વરી સ્ત્રી. સિ.] રાધા. (૨) ગોપી
રાહુ છું. [સ.] એ નામને એક કાલ્પનિક અર્ધદેવ. (૨) રાસે મું, સિં. -પ્રા. રાસ-] ગેય રાસ-કૃતિમાંથી સૂર્ય ઉપર ગ્રહણ વખતે પડતી ચંદ્રની છાયા અને ચંદ્ર વિકસેલો ઐતિહાસિક કેટિને વર્ણનાત્મક કાવ્ય-પ્રકાર, ઉપર ગ્રહણ વખતે પડતી પૃથ્વીની છાયા. (૩) કાંતિ-વૃત્ત (મુખ્ય) વીર રસનો કાવ્ય-પ્રકાર
અને ચંદ્ર કક્ષાનાં બે માંહેનું એક પાત-બિંદુ (આ સ્થિર રાત્સવ છું. [સ, રસ + સત્સવ) એ “રાસ-ક્રીયા.' નથી, તેથી જતિષમાં એને ગ્રહ ગણી લેવામાં આવેલ રાકે વિ. જિઓ “વાસ' દ્વાર.] રાસથી-દોરડાથી બાંધેલું છે.) (જ.), (લા.) વિદ્ધ કરનાર માણસ. ની દશા (બળદ વગેરે)
(રૂ.પ્ર.) માઠી હાલત. ૦ની નહતર (ઉ.પ્ર.) માઠી દશાની રાસ્કલ વિ. [એ.] હરામખેર, લુચ્ચું, ઠગારું [નક તકલીફ] રાત વિ. [વા.] સાચું, વાજબી, યોગ્ય, (૨) પ્રામાણિક, રાહુ-કાસ છું. સિ ને ચંદ્રના ગ્રહણની સ્થિતિ રસ્ત-બાજ વિ. [+ ફા. પ્રત્યય] સત્યવાદી. (૨) ન્યાયી, રાહુ- વિ. [સં. રાહુ+ગુ. “ સ્વાર્થે ત..] (લા.)