Page Text
________________
રાધાવેધ
૧૯૧૧
રામ
સોળમી સદીમાં હરિવંશ વ્યાસે સ્થાપેલ ધા-ભાવે શ્રી કાંખળાં બાળી નાખવાની ક્રિયા. (૪) એ પ્રમાણે બાળી કૃણની ભક્તિ કરવાને એ નામને એક વૈષ્ણવ સંપ્રદાય તૈયાર કરેલી જમીન અને એમાં પાક. [૦ રાંધવી રાધા-ધ . સં.નીચે પાણીમાં પડતા પ્રતિબિંબ દ્વારા (રૂ.પ્ર) પની થવું. ૦છાસે(-શે) સાહુ (-સ્પે,-) (૩.પ્ર.)
મથાળે નિશાન લઈ ઊંધે માથે ઉપરની માછલી કે અન્ય રાંધવામાં કુશળ, નાં હાલાં ફાટવા (ઉ.પ્ર.) ગરીબનો નિશાન વીંધવાનું કાર્ય
રેજી જવી. નું હાલું (રૂ.પ્ર.) ગરીબ સ્થિતિનું માણસ. રાધાષ્ટમી સી. [+સં. ગષ્ટના ભાદરવા સુદિ આઠમની જેટલે (૩.પ્ર) નિર્વાહનું સાધન
તિથિ (એ દિવસે રાધાને જન્મ મનાય છે.) (સંજ્ઞા.) રાબ વિ. [+ ગુ. “ડ” સ્વાર્થે ત ..] રાબના જેવું કાંઈ રાધા-સ્વામી પુ. સિં] જએ “રાધા-કાંત.”
પણ નરમ. (૨) (લા.) મૂર્ખ, જાડી બુદ્ધિનું રાધિકા સ્ત્રી. [સં] જુઓ “શધા(૧).”
રાબ (ડ) સ્ત્રી [+ ગુ. “ડ” સ્વાર્થે ત...] રાબના રાધિકા-રમણ મું. [૩] જુઓ “રાધા-કાંત.”
જેવું માટીનું માણું, ખૂબ ઢીલો પ્રવાહી કાદવ રાધે-કણ કેમ, સિં. દે દે + ] “રાધા-કણને રાબરિયું વિ. [+]. “છયું ત..] જાઓ “રાબ(૧). ઉદ્દેશી સંબંધન
રાબડી સ્ત્રી, જિઓ “રાબડું' + ગુ. ઈ” સ્ત્રી પ્રત્યય.] જ રાધેય . [સ.] પૌરાણિક મહાભારતીય માન્યતા પ્રમાણે “રાબ.” કતોના રાધા નામની દાસીએ-સુત-પત્નીએ પાળી ઉછેરેલો રાખ- વિ. [જએ “રાબ” + ગુ, “હું ત..] એ
અંગ દેશને રાજા થયેલે પુત્ર કર્ણ દાનેશ્વરી. (સંજ્ઞા.) રાબડ.'' (૨) ન, જઓ રાબડ.' (૩) રાબડી રાન' ન. [સં. અg>પ્રા. ] જંગલ, વન, વગડો રાબડું ન. જિઓ “રાબ' દ્વારા.] માંદા માણસને અપાતું રન સ્ત્રી. ફિ.) રાંગ, સાથળ
કાંજી જેવું પાતળું પ્રવાહી રાનકટ વિજિઓ “રાન" +હિં. “કટ.”] ખેડયા વિના રાબાચાળ છું. નાસ્તે, હળવું ખાદ્ય ઊગતું અડબાઉ (કઈ પણ ધાસ વગેરે)
રાબૂત વિ. [એ. બસ મજબૂત અને પુણ શરીરવાળું રાન-ગાજે . [ઇએ “રાન' + “ગાંજો.'] (લા.) એક રાબેત છું. [અર. રાબિતહ] નિત્ય-નિયમ, ધારો, ચાલ, પ્રકારના છોડ
રસમ, રીત. [તા મુજબ (રૂ.પ્ર.) નિયમ પ્રમાણે). રાન-જાઈ વિ, સી. [જ એ “રાન" + “જયું' + ગુ. “ઈ' - રાભડું વિ. જિઓ “રાણું' + ગુ. ‘ડ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] ભર્યા પ્રત્યય] એ નામની એક વનસ્પતિ
શરીરવાળું, હૃષ્ટપુષ્ટ
“રાભંડું.” રાનટી વિ. જિઓ શાનદ્વારા.] જંગલી, વગડાઉ, વરુ. (૨) રાÉ વિ. અસંસ્કારી, અણઘડ, ગામડિયા પ્રકારનું. (૨)
અણ૮, અકસબી. (૩) અસભ્ય, અસંસ્કારી, અશિક્ષિત રાત્રે વિયું. [જઓ ‘રાણું] જાડે, હુદ-પુષ્ટ માણસ, રાન-તુળસી સ્ત્રી, જિએ “શન" + ‘તુળસી.”] તુલસીના (૨) ગામડિયો. (૩) ખેત. (૪) ગોવાળ છોડના એક જંગલી પ્રકાર
રામ પું. સિં] જમદગ્નિ ઋષિના પુત્ર પરશુરામ ભાર્ગવ રાનવી-૬ વિ. [જએ “રાન" દ્વારા.) “રાની.'
(સંજ્ઞા). (૨) છઠ્ઠાકુવંશી રાજા દશરથના પુત્ર રામચંદ્ર. રાની વિ. જિઓ “રા ' + ગુ. “ઈ' ત.ક.] જંગલને
(સંજ્ઞા.) (૩) શ્રીકૃષ્ણના મોટા ભાઈ બળદેવ, બળરામ. લગતું, જંગલી, વગડાઉ
(સંજ્ઞા.). (૪) (લા.) બળ, તાકાત, શકિત. (૫) પ્રાણ, ની-૫રજ સ્ત્રી. [+સં. ના, અર્વા તદભવ સુરત –
થાસ, જીવ. (૬) માલ, મૂલ્યવત્તા. (૭) પરમેશ્વર. (૮) વલસાડ વગેરે જિહલાની વનવાસી વસ્તી
ઘડિયા, પાડા. (૯) “રામનું ઉરચારણ કરનાર સાધુ રાજૂડે મું. વડાને એક રોગ
બા, રખડત કે ભટકતો સાધુ, (૧૦) વાજમાં ટકાનો રાદિયું વિ. જિઓ “રાન" દ્વારા “રા' + ગુ. “ઈયું”
સેળ ભાગ (જની રીતે). (૧૧) “શ્રેષ્ઠ' જેવા અર્થમાં ત...] રખડુ, ઝળુ. (૨) (લા.) વ્યભિચારી, છિનાળવું વિ તરીકે સમાસમાં રામ-પાત્ર' વગેરે. (૧૨) મનહરરાતે પું. રિવાજ, રસમ, રીત
રામ હરિહરરામ મહેતાએ “રામાયણના અનુવાદમાં રાફ છું. [૨.પ્રા. ર૬] જમીન કારી દીધઈ એ જમીન ઉપર પ્રયોજેલ એક અપદ્યાગદ્ય નવો અંદ, (પ). [aહી હગલા-ઘાટનું કરેલું ઘર, રાફડે
જવા (.પ્ર) મરણ પામવું. (૨) બળ-હીન થઈ જવું. રાફર . [+ગુ. “ડસાથે ત...] રાફડે. (પદ્યમાં)
૦ કરવું (રૂ.પ્ર.) ઠારી નાખવું, ઓલવવું. ગલોલ રાફડી સ્ત્રી, જિઓ “રાફડો' + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય.] નાને
(૨.પ્ર.) કસરતબાજ અને લશ્ક માણસ વગેવા(-ળિયા) ૨ાફડો
(૨ પ્ર.) સંસારને વિવેક ન જાણતું. (૨) ના નાગપુગે રાફડે મું. જિઓ “રાફ' + ગુ. “ડુ વાળે ત પ્ર.] જ બાળક, કાઠિયું (રૂ.પ્ર.) ભાંગી પડેલું. (૨) ભાંગી પડેલી “રાફ.” [ફાટ (રૂ.પ્ર) ઘણું મોટી સંખ્યામાં બહાર વસ્તુ, ૦૯-રામડી (ર.અ) ઝઘડે, લડાઈ, ડેલી(-ળી) આવવું.
[જવાનો એક રોગ (રૂ.પ્ર) કમનસીબી, ગાંધિયું (રૂ.પ્ર.) વેતા વિનાનું, રફી સ્ત્રી. [૮. પ્રા. રામ] સાફડા - આકારને પગ થઈ નમાલું. (૨) ઘેલછાવાળું. ૦ચરણ પામવું (રૂ.પ્ર.) મરણ રાબ સ્ત્રી છે. પ્રા. શા] લેટ શેકી ગળાશ નાખી કરેલું પામવું. ૭ જાણે (૩.ક) ખબર ન હોવી. છતાળી (રૂ.)
એક ગરમ પાતળું પડ્યું, કાંજી, ઢીલું ભરડવું (૨) રાબડી રામ ઉપરનો પ્રબળ ભક્તિ-ભાવ. ૦ થઈ જવું, બાલી જે કરેલો શેરડીના રસ. (૩) જમીન ઉપરનાં પાંદડાં જવા, ૦ રમી જવા (રૂ.પ્ર) મરણ પામવું. નામ જપવું
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |