________________
માથે
૧૨
મા
મેલવી) (ઉ.મ) આરેપ ચડાવવો. -થે ઘટીનું પ (-ઘટી (બેસવું) (રૂ.પ્ર.) મસલ થઈ બેસવું (ઉઘરાણને તકાદે (રૂ.પ્ર) ભારે મુશ્કેલી કે આફત. (૨) મેટી જવાબદારી.-થે કરતાં). (૨) રક્ષક તરીકે લેવું. બા હો (રૂ.પ્ર.) ઘાઘરી (કે ઘુઘરી) મૂકી (કે મેલી) ઘુમવું (રૂ.પ્ર.) કરજ હોવું, દેવું હોવું. ભાગવું (રૂ.પ્ર.) કાયમ લાગુ નકામી જવાબદારી લઈ ફરવું. -થે ઘીના ઘડા (રૂ.પ્ર.) રહેવું, માથે પડવું. ૦ માછલાં ધોવાં (રૂ.પ્ર.) ખુબ જ જોખમદારી કે જવાબદારીને અભાવ. થે ચટા(-ઢા)વવું ધમકાવવું અને નિંદા કરવી. મેસ(શ) બેસવી (મેસ્ટ, (ઉ.પ્ર.) માન આપવું. (૨) સ્વીકારી લેવું. -થે છાપરું -શ્ય બે સવી) (રૂ.પ્ર.) કલંક ચડવું, બદનામી થવી. ૦ વધવું (.પ્ર.) હજામત વધવી. કે છોગાં મુકે તેવું (રૂ.પ્ર.) મત ફરવું (કે ભમવું) (રૂમ) ભારે આપત્તિમાંથી પસાર મમત મદ કે સરસાઈમાં ચડિયાતું. થે ટા(-તા) પઢવી થવું. ૦રાખવું (રૂ.પ્ર.) જવાબદારી ઉપર લેવી. • લેવું (ટા(.તા)) (રૂ.પ્ર.) અનુભવનાં ટપલાં ખાઈ ઘટવું. -થે વહોરવું (વેરવું) (રૂ.પ્ર.) હાથમાં લેવું, જવાબદારી માથું ન લેવું (રૂ.પ્ર.) કામને સખત બેજ હોવો. -થે સંભાળવી. ૦ વેરી ગાજ (રૂ.પ્ર.) દુશમન બળવાન થવો. મારવું (રૂ.પ્ર.) છેતરીને વળગાડી દેવું. -થે મોર હા ૦ સંકાર કરવા (-સંસ્કાર-) (રૂ.ક.) ખુબ વિતાડવું, ઘણું (-મેડ-) આગેવાની લેવી. થે શિ(શી ગયાં (રૂ.પ્ર.) ખુલ્લું દુઃખ આપવું. ૦૬ (રૂ.) જવાબદારી હોવી નિશાન. એથ સગી લેવી (રૂ.પ્ર.) બીજાની આપદા વોર- માથારા-તંક -૨) વિ. જિએ “માથાડું' + ઢાંકવું.) વી. - હાથ ઉ.પ્ર.) કપા, મહેરબાની. થે હાથ દ મા કાઈ જાય તેટલું ઊંડું (પાણી), માથા-કંક (ઉ.પ્ર.) આશાભંગ થવું. થે હાથ ફેરવ (રૂ.પ્ર.) માથે ન, જિઓ “ભાથું' દ્વારા.) માથું ડાબે તેટલું પાણીનું આશ્વાસન આપવું. (૨) છેતરવું. -થે હાથ મૂકી (કે ઊંડાણું અને એ ઊંડાણનું માપ મેલા) (ઉ.પ્ર) આશીર્વાદ આપવા. એકથી બે માથા માદક વિ. [સં.] મદ કરાવે તેવું, કેકી, નશા આપનારું ભલાં (ઉ.પ્ર.) બે જણાંની અક્કલ વધુ સારી. બે કાન માદકતા, રમી. [સ.] માદક હોવાપણું, ન ચડયો હોય વચ્ચે માથું કરવું (રૂ.પ્ર.) બાળકને અપાતી બેટી ધમકી, તેવી સ્થિતિ
[ચિયું, માદ બે માથાંનું (ઉ.પ્ર.) ભારે બળિયું, માથાભારે. બે માથાં માથું ન થે છું. કાદવ-કીચડના જાડા રગડાવાળું ખાબહોવાં કે ધરાવવાં) (રૂ.પ્ર.) સાહસ કરતાં ન અચકાવું. માદર છું. સમુદ્રકાંઠાને કે નદીકાંઠાને પુસ્ત બે માથાને ખર્ચ (રૂ.મ.) બંને પક્ષકારો સહિયારે માદર(-૨)-જબાન, માદર(-) જબ સી. [.] માતૃ-ભાષા, ખર્ચ]
મધર-ટંગ” [ગળામાં પહેરવાની ડેડી, માદળિયુ માથે કિ.વિના.. જિઓ ભાથું” ગુ. “એ' સ. માદરડી સી. ધાતુની ગાળ તકિયા-ધાટની તદન નાની વિના પ્ર] ઉપર ઉપરના ભાગે [૦ ચ(-) (ઉ.પ્ર.) માદર-પાટ પું, ઘટ વણાટનું એક જાતનું સુતરાઉ કાપડ બેહદ છૂટ લેવી. ૧ ચડી-ઢી) બેસવું (બેસવું) સત્તાધીશ માદર-બખત, માદર-બખ્ત વિ. ફિ. માદપ્તા ] જેની થઈ જવું. (૨) હુકમ બહાર ચાલ્યા જવું. ૦ ચડીઢી) માતા વ્યભિચારિણી હોય તેવું. (આ એક ગાળ છે.) વાગવું (રૂ.પ્ર.) ધરાર ભારરૂપ થઈ પડવું. ૦ચપટી ભભ. માદર(-રે-વતન ન. ફિ. + અર.] માતૃ-ભૂમિ, જન્મ-ભૂમિ, રાવવી (ઉ.મ.) ખોટી બાબતમાં મમત કરવી. . “મધરલૅન્ડ’ ચીથરું ય ન રહેવું (૨૨) (રૂ.પ્ર.) તદન કંગાળ માદરળિયું જુઓ “માદળિયું'. [માને લગતું સ્થિતિમાં આવી ૫ડવું. ૦ ચાટવું (રૂ.પ્ર.) કલંક લાગવું. મારી વિ. વિ. “માદ'+ગુ. “ઈ' તે.પ્ર.] માતૃપક્ષનું, (૨) જવાબદારી આવી પડવી. ૦ છીણુ મુકવી (રૂ.પ્ર.) માદરી-જબાન એ “માદર-જબાન'-મધર-રંગ' (બ.ક.ઠા.) બગાડી ખરાબ કરી નાખવું. છેડે ના(નાંખ (ઉ.પ્ર.) માદરે-જબાન, માદરે-જમાં જએ “માદર-જબાન-માદર
એ ઘરધવું. ૦ ઝાઢ ઉગાડું (રૂ.પ્ર.) અત્યંત હેરાન જમાં.” કરવું. ૦ હાભ ઉગ (રૂ.પ્ર.) નિવારી ન શકાય તેવાં માદરેવતન એ “ભાદર-વચન.” [વાઘ, ઢેલ દુ:ખ આવી પહેલાં. ૦ ઢોળવું (ઉ.પ્ર.) આળ ચડાવવું. માદળ ન. [સ. મહ>પ્રા. મણ, પં.] એક જાતનું રણ૦ તાણી લેવું (૨) જવાબદારી ઉઠાવવી. ૦ થવું માદળિયું ન. [જ એ “માદળ' + ગુ. ઈયું સ્વાર્થે ત...] (રૂ.પ્ર.) આગળ જઈ ઊભા રહેવું. ૦થી ઉતારી (કે ઢોલના આકારનું તદ્દન નાનું, ધાતુનું યંત્ર કે તાવીજ નાખી એલારી) ના(ના)ખવું (રૂ.પ્ર.) ભાર ઉતારી નાખવો. કંઠમાં બાંધવાનું સાધન, માદરડી, પાટલિયે, “એમ્યુલેટ.' ૦થી ટપલે ઉતાર (રૂ.પ્ર.) મહેણું દૂર કરવું, કથી (૨) (લા.) ગાડીને ભાર ઝીલતે આડે ભારવટિયો. (૩) ટોપલ ઉતાર (રૂ.પ્ર.) જવાબદારી ઉતારી નાખવી. ગોળ લાકડાને સરખે કાપેલે ટુકડે, ગાળો. (૪) ૦ ના(નાંખવું (રૂ.પ્ર.) જવાબદારી સોંપવી. (૨) આળ ભંભલીના જેવું માટીનું વાસણ, (૫) શેરડીનું પતીકું, ગંડેરી ચડાવવું. બો ખર્ચ (રૂ.પ્ર.) બંને પક્ષકારે ખર્ચ. ૦ માદળી સ્ત્રી. સિ. મલ્ટિ મા ]િ માદળિયાના પછાડે તેવું (ઉ.પ્ર.) ટક્કર ઝીલે તેવું. ૦ ૫ (૩.મ) આકારનું ગળાનું એક ધરેણું જવાબદારી આવી પડવી. (૨) ભારરૂપ થવું, બેજા-પ થવું. માદળી વિ, પું. [ ઓ માદળ' + ગુ. “ઈ' ત,પ્ર.] માદળ ૦ પાઉં(રૂ.પ્ર.) જવાબદારી નાખવી. ૦ પાણી ફરી વળવું વગાળનાર આદમી, ઢોલી (ઉ.પ્ર) નકામું થવું. ૦ ૫ાણું ફેરવવું, (કે રેણું) (રૂ.પ્ર) માળું એ માણું.' કર્યું ધૂળધાણી કરવું, વ્યર્થ જાય એમ કરવું છે બેસવું માદા સ્ત્રી.[ફા. માદહ] પશુ પક્ષની સ્ત્રી જાતિ. (૨) ખરડ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org