Page Text
________________
મંત્ર-યુદ્ધ
૧૦
મંદાક્રાંતા
બની ગયેલું
મંત્રી-વર્ય (મન્દી) વિ. [સં., ગુ. સમાસ માનનીય મંત્રી મંત્ર-યુદ્ધ (મન્ન-) ન. [સં] સામસામાં મંત્ર બોલી એક- મંત્રીશ-શ્વર (મીશ,-૨) પું. (સં. મન્નિન+ દંરા,-a] બીજા ઉપર વિજય મેળવવાની ક્રિયા
જએ “મંત્રી-રાજ.” મંત્ર-વિદ (મન્ટ) વિ. સં. “વિ૬] ખાનગી મંત્રણ કંપચાર (મ-પચાર) . [સં. મન્ન+૩૧-વાર] મંત્ર જાણ લેનાર, મંત્ર-જ્ઞ
ભણીને કરવામાં આવતું પૂજન કે પ્રગ મંત્ર૬ (મન્નથું) સક્રિ. [સં. મન્ન, તત્સમ] જો “મંતરવું. મંથન (મન્થન) ન. [સં.] જુઓ “મથન.” (૨) ખાનગી મંત્રણા કરવી. મંત્રાવું (મન્નાવું) કર્મણિ, મંથન-કાલ(ળ) (મથન) સિં] વિચાર કરવાનો સમય. કિ. મંત્રાવવું (મન્નાવવું) છે. સ.ક્રિ.
(૨) સંક્રાંતિ-કાલ મંત્ર-વેરા (મત્ર) વિવું. [સ.] જ એ “મંત્ર-જ્ઞ.' મંથન-દંહ (મન્યન-દડ) કું. .] ૨વાઈ, રવો મંત્ર-શાલા(-ળા) (મત્ર) સ્ત્રી. [સં.] જ એ “મંત્ર-ગૃહ.' મંથન-યુગ (મન્થન) ૫. [સં.] ઓ “મંથન-કાલ.' મંત્ર-શાસ્ત્ર (મત્ર-) ન. [૪] વિભિન્ન મંત્ર તેમજ એઓના મંથની (મન્થની) સ્ત્રી, [.] રવાઈ, હાથ-૨વાઈ. (૨) છાસ વિધિને યાલ આપતું શાસ્ત્ર
[વિદ્વાન વલોવવાની ગોળી મંત્ર-શાસ્ત્રી (મત્ર) વિ., . સં. .] મંત્રશાસ્ત્રનો જ્ઞાતા મંથર (મથર) વિ. [સં.] ધીમું, સુસ્ત, આળસુ. (૨) મંત્ર-શાળા (મન્ન) એ મંત્ર-શાલા'-મંત્રગ્રહ.” કુબડું. (૩) . છાસ વલોવવાને ૨ મંત્ર-સંસ્કાર (મન્ન-સંસ્કાર) . [સં.] શિષ્યને મંત્ર બોલાવી મંથરા (મથરા) સમી. [૪] અયોધ્યાના રાજા દશરથની આપવામાં આવતી દીક્ષા
ત્રીજી રાણી કૈકેયીની બડી દાસી. (સંજ્ઞા) મંત્ર-સંહિતા (મન્ન-સંહિતા) સી, સિં] ચારે વન મંત્ર મંથલી (મચ્છી) ન. [અં.] દર મહિને નીકળતું સામયિક, પૂર ભાગ (બ્રાહ્મણ આરણ્યક ઉપનિષદ વિનાને), માસિક-પત્ર સંહિતા-ભાગ
મંદ' (૬) વિ. [સ.] ધીમું, ધીરું. (૨) શિથિલ, ઢીલું. મંત્ર-સાધન (મત્ર) ન., -ના સ્ત્રી. [સં.] પ્રયોગ કરી મંત્ર (૩) સુસ્ત, આળસુ. (૪) મૂર્ખ, બેવકૂફ. (૫) પં. શનિફળદાતા બને એ પ્રકારનો પ્રયત્ન કરવા એ
વાર, (સંજ્ઞા) મંત્રસિદ્ધિ (મન્ન) ચી. [સં. મંત્રોની અજમાયશ કરી -મંદ (મન્ટ) પ્ર. [ >મ પ્રા. મં] (-વાળું)નો
એ દ્વારા સાધી લેવાતી ક્રિયા માયનો છે રહસ્ય ભાવ આપતો કા. પ્રત્યય: દાલતમંદ,” “ફતેહ-મંદ' વગેરે મંત્રાર્થ (મત્રાર્થ છે. [+ સં. અર્થી ઉદિક તે તે ચાના મંદ-ગતિ (મદ-) વિ. નિ.ધીમી ગતિવાળું મંત્રાલય (મન્નાલય) ન. [સં. મન્નઆ ઋ] મંત્રણા કરવાનું મંદ-ગામી (મન્ટ-) વિ. [સંપું.] ધીમે ધીમે જનારું, ધીમે સ્થાન, મંત્રી-કચેરી, ‘મિનિસ્ટ્રી'
પગલે ચાલનારું મંત્રાવવું, મંત્રાવું (મંત્રા) જાઓ “મંત્રનું'માં.
મંદ-તા (મન્ડ-તા) સ્ત્રી. [સં.] મંદ હોવાપણું (િભ.ગ.) મંત્રણ (મન્નિણ) વિ., સી. સિં] સ્ત્રી મંત્રી
મંદ-ધી (મન્દ-) વિ. [સં.] મંદ બુદ્ધિવાળું, “સગ્નોર્મલ મંત્રિત (મત્રિત) વિ. સિં] જે વિશે મંત્રણા કરવામાં આવી મંદન (મન્દન) ન. સિં, “સ્તુતિ, પ્રશંસા” અર્થે. ગુ. માં
હોય તેવું. (૨) મંત્રને પ્રવેગ કરી સિદ્ધ કરેલું, મંત્રેલું નવી પરિભાષા] મંદ પડવું એ, “રિટાર્ડેશન' મંત્રિ-૧ (મન્નિત્વ) ન. [૪] મંત્રીપણું, પ્રધાન-પણું મંદ-બુદ્ધિનું (મન્દ-) વિ. સિં.] જુએ “મંદ-ધી.'
ત્રી (મસ્ત્રી) વિ. પું. [, .] જેની સાથે મંત્રણા કરી મંદભાગિની (મન્દ-) વિ, સી.(સં.] કમનસીબ સી. શકાય તેવો માણસ. (૨) સંસ્થા કે સરકારી તંત્રનો વહીવટ મંદભાગી (મન્ટ) વિ. સં. ૫.], - વિ. [સં.] કમનસીબ કરનાર, પ્રધાન, અમાત્ય, “મિનિસ્ટર.' (૨) એને સહા- મંદ મતિ (મદ) વિ. [સં.] જુઓ “મંદ-ધી.” યક સચિવ, સેક્રેટરી.' (અ.સ.) મુિખ્ય મંત્રી (મત્રો) મંદિર (મદર),-રાચવ(-ળ) . સિં. મર+ ] મંદર (૩ પ્ર.) મુખ્ય પ્રધાન, ચીફ મિનિસ્ટર.' માનાર્હ મંત્રી નામનો એક પૌરાણિક પર્વત (સમુદ્ર-મથનમાં જેને ૨યા (-મન્ના (રૂ.મ) સંસ્થાને અવૈતનિક વહીવટદાર, “ઓનરરી તરીકે ઉપયોગ થયાનું કહ્યું છે.) (સંજ્ઞા.) [ગ્રસ્તપણું સેક્રેટરી']
[“મંત્રાલય.” મંદ-વાટ ૬. [જ માં” દ્વારા માંદગી, બીમારી, વ્યાધિમંત્રી-કચેરી (મસ્ત્રી) સ્ત્રી. [ + જ “કચેરી.” ગુ. સમાસ.]. મંદવારિયું વિ. [+ગુ. ઈયું ત.પ્ર.] વારંવાર માં પડી મંત્રી-પક્ષ (મો) છું. [સ, ગુ. સમાસ મંત્રીને પક્ષ, જનારું, માંદું ને માંદું રહેતું
[માં મુખ્ય પ્રધાનને પક્ષ
મંદવાડી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત.પ્ર.] મંદવાડનો ભાગ બનેલું, મંત્રી-પદ (મી .) ન, [સ, ગુ. સભાસ] મંત્રીને હોદો મંદ-વાર (%) પં. સિં.] જ એ “મંદ(૫).” (સંજ્ઞા.) મંત્રી-પરિષદ (મન્ની-) સ્ત્રી. [સં. ૧ર. ગુ. સમાસ], મંદ-વૃત્તિ (મન) વિ. [સં.] ઢીલી વૃત્તિવાળું, શિથિલ પ્રકૃતિનું મંત્રી-મંe(-ળ) (મન્વી-મડલ,-ળ) ન. [સ, ગુ. સમાસ] મંદા (મદા) વિ, સી. [સં.] સંગીતની બાવીસ કૃતિઓમંત્રીઓની સમિતિ, પ્રધાનનું મંડળ, ‘મિનિસ્ટ્રી,... કેબિનેટ' માંની એક. (સંગીત.) મંત્રી-રાજ (મન્ની-) પૃ. [ર્સ મન્નિાન, સમાસ ગુ.] મુખ્ય મંદાકિની (મદાકિની) બી. [સં.] ગંગાનું એક નામ. મંત્રી, વડે પ્રધાન
[કાજ કે દો (સંજ્ઞા) (૨) આકાશ-ગંગા, નેબ્યુલા.' (સંજ્ઞા.) મંત્રી-વટ (ભત્રી-) , [+ગુ. “વટ' ત.ક. મંત્રોનું કામ. મંદાક્રાંતા (મદાક્રાન્તા) સતી, ૫. સિ. મજ + a-mત્તા,
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |