Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 722

મહેમદી
૧૫૭
મહાજરીન
મહંમદી વિ. [અર. મુહમદી] જ મહમદી.”
પામેલ ઉચ્ચ કોટિનો કવિ [મોટું, ભારે વિશાળ મહામહ વિ. [૨.પ્રા] મઘમઘતું, સુગંધીદાર, ખુશબોદાર મહાકાય વિ. [સં.] મોટા શરીરવાળું, કદ:વર. (૨) ભારે મહમહવું અ.ક્રિ. [૨.પ્રા] મધમધવું, સુગંધ આપવો. મહાકાલ(-ળ) . [સં.] કાલાભા મહાદેવ. (સંજ્ઞા.) મહમહાલું ભાવે. ક્રિ. મહમહાવવું છે, સક્રિ.
મહાકાલી(-ળી) સી. સિં.] ઉમા-દુર્ગાનું એક ભીષણ રૂ૫. મહમહાટ શું [જએ “મહામહવું' + ગુ. “આટ' કૃ. પ્ર.) (સંજ્ઞા.) એ મઘમઘાટ.”
મહાકાલેશ્વર છું. સં. મહાકાહ + માળવાના મહમહાવવું, મહમહાવું જ “મહમહવું'માં.
ઉજનમાંનું મેટા શિવાલયમાંનું મહાદેવનું લિંગ. (સંજ્ઞા.) મહ-માનવતા છે. [સં. મા-માનવત્તા] મહામાનવ હોવા- (એ તિર્લિંગ ગણાય છે.). પણું, મહાનુભાવપણું. (ના.દ)
મહા-કાવ્ય ન. સિં.] જેમાં સમાજનાં બધાં અંગો પ્રસંગ મહમૂદી સ્ત્રી. ગુજરાતનો સુલતાન મહમૂદ બેગડો) + ગુ. સૌદ વગેરેનાં મને જક ચિત્રણ પદ્યમાં બાંધ્યાં હોય ઈ' તે.પ્ર.મહમદ બેગાને ચાંદીને અડધો રૂપિયે તેવું કયા-કાવ્યું, ‘એપિક' (અ.ર.)
| મહમ્મદ કું. [અર.] ઇસ્લામના સંસ્થાપક એ નામના મહાકાશ ન. સિં. મહત>માઁ+ મારે, S., ન.] જ પગંબર. (સંજ્ઞા.).
મહા-કાળ જ “મહાકાલ. મહમ્મદિયાન, મહમદી વિ. [અર. મુહમ્મદી], -દીય મહા-કાળી જ એ “મહાકાલી.” વિ. [+સં. દેવ ત...] મહમ્મદ પૈગંબરને લગતું. (૨) મુસલ- મહાકાળેશ્વર એ “મહાકાલેશ્વર.” માનને લગતું
મહાકાંક્ષા (-કાકક્ષા) સી. [સં. મહત્>મહા-રક્ષા] મહર (-૨૩) સ્ત્ર. સૌ.મહેણું, ટોણું
મોટી ઇરછા, મહેચ્છા મહરમ (ક) સ્ત્રી. એ “મહેક.'
મહાકાંક્ષી (-કાક્ષી વિ. સ. પું.] મટી ઈચ્છા રાખનારું મહરકવું અ.કિ. જઓ મહેકવું,' મહાકાવું ભાવે. કિ. મહાકુલીન વિ. [સ.] મેટા કુળનું, મોટા ખાનદાનનું મહરકાવવું છે,સક્રિ.
મહાકેદ્ર વિ. [સં. મg-g] મોટી ઇવજનવાળ મહાકું, મહ૬ ન. [ઇઓ “મહર' +. “કું' -ઉ' સ્વાર્થે ત. મહાક્ષત્રપ . [સં. મહ>H + સં.] ક્ષત્રપ રાજાઓપ્ર,] એ “મહર.”
સંતવા માંના તે તે પ્રતાપી રાજાને એ ઇલકાબ, શક રાજવીઓ મહદ્ધિક વિ. [૪મહા મહા +ત્રદ્ધિા , સંધિથી] વિશાળ છે તે પ્રતાપી આગેવાન રાજા મહર્લોક છું. [સં. મહદ્ + રો] અંતરિક્ષમાંના સાત લોકો- મહાકપટલિક છું. [સં.] માંધણી કરનાર મુખ્ય અમલમાંને ““ભુવ:” “સ્વઃ' પછી લોક, ચેાથો લોક. દાર (મધ્યકાલને નો એક હોદો).
મિટો સમર્થ ઋષિ મહા-ગુજરાત !, ન.[{. મત >HT + ‘ગુજરાત.] મહર્ષિ પું. સં. મહત > મા-ષિ, સંધિથી] મહાકવિ, તળ ગુજરાત-સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છને આવરી લેત પ્રદેશાત્મક રાજમહર્ષિ-૫દ ન- [સ.] મહર્વિનું સ્થાન કે પદવી
કીય એકમ. (સંજ્ઞા.) (૨) વિદેશમાં જ્યાં જ્યાં ગુજરાતીઓ મહલાવવું, મહલાવું (મ:લા) જુઓ “મહલવુંમાં.
વસે છે તે બધા દેશ. (સંજ્ઞા.)
[ભાષા. (સંજ્ઞા.) મહંત (મહત્ત) . સિ. મત > મહાન – પ્રા. તત્સમ મહા-ગુજેરી સ્ત્રી. [સં. મહ>મહા + સં.] ગુજરાતની પ્રધાન મહાન માણસ, (૨) હિંદુ મઠ મંદિરના મુખ્ય વિરક્ત સાધુ, મહા-છંદ (૭) પું. (સં. મત્>મહા + ઇન્સ૩, ન.] મહાએબોટ' (ખ્રિસ્તીઓમાં
કાવ્યને શોભાવે તેવા વ્યાપક છંદ (અનુષ્કુ' છંદ). મહંત-પંથ (મહત્ત-૫૧) પું. [+જ પંથ.'] મહંતનો મહાજન પું. (સં. મહત્વ >મહા + સ.] જ્ઞાતિ કે નાગરિકતે તે પેટા-સંપ્રદાય કે ફિરો
માંના આગેવાન માણસ. (૨) ન. [સ. પું.] ગામ કે મહંતાઈ (મહત્તા) શ્રી, [+ગુ. “આઈ' ત.ક મહંતપણું નગરના આગેવાનોનું મંડળ. (૩) જમાત, નાત કે વગેરે મહંમદ (મહમ્મદ જ “મહમ્મદ.'
સમૂહ યા સંઘ, ગાઈડ' મહંમદિયાન (મહમ્મદિયાન) જ એ “મહમ્મદિયાન” મહાજન-ગૃહ ન. (સં. ૬.] મહાજનને બેસવાનું મકાન, મહંમદી, દીય (મહમદી,-દીથી ઓ “મહમ્મદી, દીય.' ગાઈડ-હોલ”
હોય તેવું લોકશાહી તંત્ર) મહા વિ. સં. મuત નું સમાસના પૂર્વપદમાં કેટલાક મહાજનસત્તાક વિ. સં.] જેમાં નગરજનો-લોકોની સત્તા શા પૂર્વે માં ૩પ સં. માં થાય છે. ગુ.માં પછી વિ. રૂપે મહાજનસત્તાવાદી વિ. [સ.,.] મહાજન-સત્તાક તંત્ર હોવાનું પણ વિપુલતાથી વપરાય છે.] મહં, મહાન, વિશાળ માનનાર, સિન્ડિકાલિસ્ટ (કે. હિં. કામદાર) મહાર કું. સિં. માઘ>પ્રા. માઢ માઘ મહિને
મહાનિયું વિ. [+ગુ. “ઈયું? ત..] મહાજનને લગતું, મહા-કથા સ્ત્રી. [સં.] મોટી કથા, મેટી વાર્તા
સાર્વજનિક. (૨) (લા.) ધણી વગરનું ૨ખડાઉ (૨) મહા-કર્તા વિ. [સં. .] નિષ્કામ કર્મ કરનાર
મહાનિયા વિ., કું, જિઓ “મહાજાનિયું.”] (લા.) બકરે મહા-કર્મ ન. [સં.] મોટું કામ, મહકર્મ
મહાજનો અરી. [+ગુ. “ઈ' ત.ક.] એ નામની રાજસ્થાનમાં મહા-ક૯૫ મું [સં.] બ્રહ્માના આયુષને પૌરાણિક માન્યતા જાણતી એક લિપિ. (સંજ્ઞા.) (દેવનાગરીને એક સ્થાનિક પ્રમાણેનો સમય
પ્રકાર)
[સ્વદેશ છોડી જનાર મહ કવિ છું. [સ.] મહાકાવ્યનો કર્તા, કવિઓમાં સમાદર મહાજરીન વિ, પૃ. ફિ. મુહાજરીન ] જલમથી કંટાળી
(સંજ્ઞા).