Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 714

મરીકાની
૧૭૪૯
મ
મરીકાન ન. એક જાતનું કાપડ
ઉદગાર મરીકે પું. એક જાતનું ઊની કાપડ
મરે ૫. જિઓ ભરવું +ગુ. “ઓ' ઉ.પ્ર.] ભારે વિનાશ. મરીચ-કંકાલ (-
ક લ) ન. સં.એ નામનો એક છોડ (૨) (લા.) દુર્દશા, પરેશાની, હેરાનગત. (૩) ખાનામરીચિકા અસી., જલ(-ળ) ન[સં.] મૃગ-જળ
ખરાખી, બરબાદી. મરીચિ પુ-સં.] એક પ્રાચીન ઋષિ. (સંજ્ઞા.)
મ' પું, જિઓ “મરેડવું' દ્વારા આકૃતિને વળાંકવાળે મરીચી મું. [સં.] સૂર્ય
ઘાટ. (૨) અંગેનો સંદ૨ વળાંક મરીને . [પે. મૅરિનો] ઊન પેદા કરનાર એક જાતનો મરો (ડથી સ્ત્રી. [ઇએ “મરોડવું.'] મરડવાની ક્રિયા. ઘટે અને એની જાત. (૨) એવા ઊનનું કાપડ
(૨) (લા.). લટક, ચાળો મરી-મસાલો ૫. [જ મરી + મસાલે.”] મરી વગેરે મરાઠ-દાર વિ. [જુએ “મરોડ' + છે. પ્રત્યય.] ઘાટીલા ગરમ તેજાનાને કે. [૦ પૂર, ભભરાવા (ઉ.મ.) વળાંકવાળું. (૨) (લા.) સુંદર ખૂબ ખૂબ વધારીને વાત કરવી. (૨) ઉશકેરણી કરવી] મરે-બાજ વિવું. [જુએ “મરેડ”+ ફા. પ્રત્યય.] મરુ છું. [સં.] મરુદેશ, રેતીવાળે રણપ્રદેશ, (૨) મારવાહને (લા) ફાંકડ, છેલ-છબીલો, વરણાગિયે પ્રદેશ. (સંજ્ઞા.)
મરવું સ.ક્રિ- [જુએ “મરડને વિકાસ.] અંગને વળાંક મજ ન. [] એ નામનું એક વૃક્ષ, નખ, નખલે
આપ. [અંગ મરેહવું (અ) (રૂ.પ્ર) વાંકું ચાલવું. મરુડી(-ઢી) સી. ઝાડની બખેલમાં ગેખલો. (૨) નાની ભવાં મારવાં (રૂ.પ્ર.) નામે ચડા(-ઢાવવાં, અરુચિ પડી, મહેલી
બતાવવી).
[આકારનું એક જીવડું મરુત શું સિં. મહત્, મત્ત] દેવ. (૨) પવન, વાયુ મરિયા મું. [ ઓ “મરડવું' + ગુ. “યું' કુ.પ્ર.] વાળાના મરુ૫તિ મું. સિ.] ઇદ્ર. (સંજ્ઞા.)
મરોડી સી. (જુઓ મરેડવું' + ગુ- “' કપ્રિ.] કોઈ પણ મ થ [સં.] આકાશ, નભ, ગગન, આસમાન વાળેલી વસ્તુ, (૨) બૂચ ઉઘાડવા , (૩) કસરતનું મરુત્વાન છું. સં. મકવાન ] ઓ “મરુત્પતિ.” (૨) મેષ એક સાધન. (વ્યાયામ.) મ-દેવી સ્ત્રી. [8] જૈન ધર્મને પહેલા તીર્ષકર ગણાતા મરો પં. ઢોરને થતો એક જીવલેણ રોગ ઋષભદેવની માતા. (સંજ્ઞા.)
મરે, મરે ક.મ. જિઓ “મરવું + ગુ. ઓ” આજ્ઞાર્થમરુદેશ છું. [સં.] જ મરુ.'
વિયર્થ બી.પુ., બ.વ.] જુએ “મરે, મરે.” મરુદ્ગણ છું. [સં.] દેને સમૂહ
મટ પું, ન [સ,j.] માંકડું, વાંદરું [ને નિસરણી મ-૫ . [સં] રણવાળા પ્રદેશમાં બેટ જેવો પાણી આપવી (રૂ.પ્ર.) ખૂબ ચડા(-૨)વવું-ઉશ્કેરવું વાળો અને હરિયાળ પ્રદેશ, રણદ્વીપ, ‘ઓએસિસ મર્કટક છું. [સં.] ૧૦ અક્ષરનો એક અક્ષરમેળ-ગણમેળ મ-ધન્ય છે. (સં. મક-ધa] મારવાડ અને પંજાબ છંદ, નટક, નર્કટક. (જિં.). વચ્ચેના એક પ્રાચીન રણ-પ્રદેશ. (સંજ્ઞા,)
મર્કટ-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] માંકડા જેવા ચાળા, વાનરવેડા. મરુ-ભૂ-ભૂમિ(-મી) સ્ત્રી. (સં. એ મરુ.”
(૨) (લા.] છેતરપીંડી | [આસન. (ગ.) મરુ-મરીચિકા સી. [સં.] જુએ “મરીચિકા.”
મર્કટાસન ન. [+ સં. માન] એ નામનું પગલું એક મદુ-લ(-ળ) ન, લી(-ળી) સ્ત્રી. [સ.] જાઓ “મરુ' મર્ચન્ટ, મર્ચંટ (મર્ચન્ટ), મું. [.] વેપારી મ(૩) એ મર."
[પ્રદેશ. (સંજ્ઞા) મર્જર ન. [અં] આમેજ કરવું એ, ભેળવી દેવું એ, મરૂઠ છું. રાજપીપળાના પ્રદેશની આસપાસનું એક પ્રાચીન વિલીનીકરણ મરૂરિયો છું. જો “માણિયાર.”
મર્તે ૫. સિ] મૃત્યુ-લોક, (૨) મૃત્યુ-લોકને જીવ મરૂઢ ન. એક જાતની વનસ્પતિ
મર્તબો . [અર. મર્તબ] મરતબો.” મરૂદ (થ) સી. સમુદ્રમાં પાણીની ઊંડાઈ માપવાને તથા મર્તવ્ય વિ. [સં.] મરણાધીન, મરણીય, માર્ચ તળિયાની જમીન પર ખાવાનો સીસાને કે બીજો ભારે મતુ-કામ વિ. સિં.] મરવાની ઈચ્છા કરનારું વજનને ટુકડે
મર્ચી વિ. [સં.] મૃત્યુ-લોકનું મરણાધીન (માણસ) મરૂ) જ મરો .
મર્ય-ભૂમિ-મી) સ્ત્રી, મર્યલક પું. [] મૃત્યુ-લેક, મરેઠ(-)(-શ્ય), મરેઠી' મી. જિઓ “મરેઠે' + ગુ. મનુષ્ય-લેક, માનવ-સૃષ્ટિની આ પૃથ્વી
અ-એ)”-ઈ' સીપ્રાય.] જ “મરાઠ(-ડે'ણ.” મર્દ S. (કા.1 જુએ “મરદ.' મરેઠી* સ્ત્રી. મોટે ભાગે કંડામાં વવાત નાના ગુચ્છા જેવાં મદઈ સ્ત્રી, [ + ગુ. “આઈ' ત.પ્ર.] એ “મરદાઈ.' ઘરે ફૂલનો છોડ
મર્દાનગી સી. ફિ.] જુઓ “મરદાનગી.' મ ણ (-શ્ય) એ “મરેઠણ-મરાઠ(-)-શું.”
મદના, -ની વિ. [. મનJ જ મરદાના ની.” મરેઠે . [એ “મરાઠે.'] જુઓ ભરાઠો.”
મદમી બી. [ફા. મમી] જ એ મરદામી.' મરણ પું. એક જાતને કુલ-છેડ
મર્દિત વિ. [સં] (૨) ચિડેલું લગાડેલું, લપડેલું. (૩) મરે, છ મરે, ૦ ૨ કે.વિ. [જએ “મરવું + ગુ. એ’ કચડેલું. (૪) વાટેલું, મસળેલું વિધ્યર્થ ત્રી.પુ., એ.+ સં.] (લા.) કેઈનું બ૨ સૂચવતે મદ અલી. [૩)] જએ “મરદી.'