Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 666

શંકણ-ગાડી
૧૭૦૧
ભુંડણ-વાળ
ભંકનારે. (૨) ભેંકવાની આદતવાળું
કાઢવું. (૩) બીડી પીવી. (૪) નિઃસંતાન જવું. ૦ ભાંગવું ભું કણ માડી સ્ત્રી. [જ એ ‘ભંકણ' + ‘ગાડી.] (લા.) મેટર- (રૂ.પ્ર.) સામા માણસની પરવા કરવી] કાર મોટર ખટારે વગેરે
ભૂંગળે કંટાળો (-કચ્છાળે), બંગળ થેર મું. [+ જુએ ભૂંકવું અ જિ. [સં. ઘવ>પ્રા. ૫ વ\, મુa] (ગધેડાએ કટાળો'-ભાર.] પલાં ડાંકન એક જાતના જંગલનો વાર મોટેથી) અવાજ કરો, મેં મેં કરવું. લંકાવું ભાવે. ભૂંગાઈ સી. જંગલની પેદાશ ઉપર લેવાત કર, ભંગઈ કિ ભં કાવવું પ્રેસ..
ભૂંગિયો . સુતરાઉ કાપડ ઉપર ચડાવાતો એક પ્રકારને રંગ ભૂંકળી માટે (રૂ.પ્ર.) પુષ્કળ
ભંગી સ્ત્રી. [જ એ “ભેગો' (કરછી) + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.]. ભેંકાર છું. રિવા.] ભંભે એવો (ગધેડાનો અવાજ નાની ઝુંપડી ભૂકાવવું, ભૂકાવું જ એ “ભૂંકવું'માં.
ભૂ શું ન. ઘુવડ, ધૂહ ભૂગઈ (ભૂ) સ્ત્રી જમીનની પેદાશ ઉપર એક પ્રકારને કર ભૂંગે મું. [૨છી] કરછના બન્ની વગેરે વિસ્તારમાં માલભૂંગળું . એ “ભુંગરે.'
ધારીઓને રહેવાને ભાતીગર બે ભૂંગરેટ (૩) બી. ગરમ ગરમ રાખ
ભૂજન-ચૂર્ણ ન. જિઓ “ભંજ' + ગુ. “અન” (સ. પ્રકારને) ભૂંગરે મું. શેકેલાં ધાણી ચણા ધઉ વગેરે
કુ.પ્ર. “ભંજવાની ક્રિયા + સં.] રોટલી-રેટલા તેમ બિકિટ ભૂંગળ' (-ભ્ય) સી. [દે.કા. મંટ ન. ] પિલું નળાકાર વગેરે કુલાવવા માટેનું એક રાસાયણિક મિશ્રણ, બેકિંગ પ્રકારનું એક ફૂંકી વગાડવાનું વાદ્ય. [વગરની (કેવિનાની) પાઉડર ભવાઈ (ઉ.પ્ર.) ખાલી ફજેતો).
ભેંજર (૦ર૫) સ્ત્રી. ભંડણી અને એનાં બચ્ચાંઓને સમૂહ. ભૂંગળ (-ધ્ય) સ્ત્રી. જુઓ “ભોગળ.[ભિવી (.પ્ર.) (૨) (લા.) નાનાં છોકરાંઓનું ટોળું નિર્વશ જ].
ભુંજરવાડ (-૨થ-વાડષ) સ્ત્રી., [+જુઓ “વાડ'] - મું. ભૂંગળ-ભટ, દઉંજિઓ “લંગળું' + “ભટ૬.”] ટીંપણે [+જ “વાડે.] જુઓ “ભંજર.” (૨) (લા.) ગંદવાડ, કે પંચાંગનું ભૂંગળું પાઘડીમાં બેસી જેશીને ધંધો કરનાર ગંદકી
પ્રિાણી બ્રાહ્મણ, ભેગળ-ભટ
ભંજરો પં. પિતાના સમૂહમાં બીજાથી મોટું થઈ ગયેલું ભૂંગળભટિયું ન. [+ ગુ. “ઈશું” ત..] ભંગળ ભટનું ટીપણું. ભૂ જવું સક્રિ. [સં. મુન ‘જોગવવું –ભેજન કરવું'ના અર્થમાં (૨) (લા) ખૂબ લાંબું લખાણ
છે, પરંતુ પ્રા, મુનિમ સેકેલું' અર્થ આપે છે. ગુ. ને ભૂંગળભટિયા વિ. જિ એ “ભંગળ-ભટિયું.] જાઓ પાબ્લો આ અર્થ ક. તરીકે મળે છે.] (ધાણી દાળિયા ભુંગળ-ભટ.”
વગેરે સેકાઈ પોચા થાય એ રીતે કલાયામાં સાધનથી ભૂંગળ-વાય ન. જિઓ “ભગળું' + સં.] લેકને એકઠા હલાવીને શેકવું. [ભંજી બાળવું કે મારવું, યા વાળવું)
કરવા માટે વપરાતું વાકથ, “સ્લોગન” (બ.ક.ઠા.). (૨.પ્ર) ટાળી નાખવું. (૨) બગાડી નાખવું.ભજ પાપડે ભૂંગળાકાર , ભેગળાકૃતિ સી. [જ “ભુંગળું' + સં. ન ભાંગો (૩.પ્ર.) સહેલું કામ કરવાની પણ શક્તિ ન
માં-ર, મા-fa] ભૂંગળાના નળાકાર. (૨) ભુંગળાના હાવી]. ભંજાવું કર્મણિ, ક્રિ. ભૂજાવવું છે. સક્રિ. જેવું નળાકાર
[કાગળ ભૂ જઈ સ્ત્રી, જિએ “ભે જવું' + ગુ. “આઈ' કુપ્ર.) ધાણી ભૂંગળિયા પં. બ.વ. જિઓ “સંગળિયું.'] ગોળ વીંટેલા વગેરે ભેજવાનું મહેનતાણું ભૂંગળિયું વિ. જિઓ ‘મંગળું” + ગુ. “થયું' ત.પ્ર.] જુઓ ભુંજાડ કું. એ “ભંજર-વાડ.” ભગળાકાર(૨).”
[કામ કરનાર માણસ ભૂાણું ન. [૪ ‘ભજવું' + ગુ. આણું” ક. પ્ર.] જએ ભંગળિયે વિ., પૃ. [જ “ભંગળિયું.] ભૂંગળ વગાડવાનું “ભજિયું.” ભંગળિયે કંટાળે (-કટાળે), ભંગળિયો થર એ ભંજાર ત. જિઓ “ભંજ' દ્વારા.] ભંજવા માટેનું વાસણ ભેગળો કંટાળે.'
ભૂજાવવું, ભંજાવું જ “ભંજવું'માં. ભૂંગળી ચી. જિઓ ‘મંગળ’ + 5. “ઈ ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] પિલી ભૂરિયું ન. ભંગળિયા થારનું સુકાયેલું ભંભળું નળાકારની સાંકડી નળી. (૩) વાંસ કે ધાતુની વગાડી લૂંઠ૫ (4) જએ “ભે ઠપ.” શકાય તેવી નળી. (૪) દાક્તરનું “સ્ટેથોસ્કેપ.” (૫) લાકડી ભૂહું જ “ઠ”
[નિરુપદ્રવી પશુ વગેરેની ખેલી. (૬) કાનનાં ચાંપવામાં પહેરવાની નાની ભૂંઠ ન. [૨.મા. મું] ડુક્કરની જાતનું વસ્તીમાં રહેલું એક પિોલી નળી. (૭) ચલમ, ચંગી
- ભૂ-કું, હું ન. [+ ગુ. “કું-હું સ્વાર્થે ત.] નાનું ભંડ, ભૂંગળું ન. દિ. પ્રા. મુંજાય-એક વાઘ] પ્રમાણમાં મોટું અને ભંહનું બચ્ચું પહોળું નળાકાર સાધન (જેમાંથી હવા ધુમાડે વગેરે ભૂંડણ () કી. [+]. “અણુ” અપ્રત્યય.] ભંડની નીકળે), (નાનું મઢ) ધુમાડિયું (ધાતુનું-સ્ટીમર વગેરેનું), માંદા. (૨) (લા.) ગંદી ગેબી ી, (૩) ઝાઝાં છોકરાંચિમની.” (૨) ધમણની નળી. (૩) લાંબા લાંબા કાગળનું વાળી સ્ત્રી પંચાંગ કે ટીપણું. (૪) (લા.) મિલ કારખાનું. [-ળાને ભૂંહણ ન. માથાની વચ્ચેની સપાટીમાં થતું ગુમડું સાંધે (રૂ.પ્ર.) વારંવાર ફરી જાય કે ફેરવી બાંધે એવી ભૂઢણુ-વાળ (ભંડય-વાળ્ય) સી. [જુઓ “ભડણ” દ્વાર.] સ્થિતિ. ૦ ફેંકવું (રૂ.પ્ર.) વખાણ કરવાં. (૨) દેવાળું કચાં-બચાં. (૨) નાનાં નાનાં એક જ બાપનાં ઘણાં છોકરાં