Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 645

ભાવ-ક્ષમતા
ભાવનો-વવા
ભાવ-ક્ષમતા . [સં.] લાગણીને સહન કરવાની પરે- ભાવ-ધર્મ છે. [+] આત્મ-શુદ્ધિ. જેની સ્થિતિ, “સેસિબિલિટી' (નભે.)
ભાવ-ક્વનિ છું. [સં.] જેમાં રસના સ્થાયી ભાવનો ખ્યાલ ભાવ-એર વિ. [+ ફા. પ્રત્યય] પ્રસંગ મળતાં સંધરેલી આવે તે ગુઢ અર્થ. (કાવ્ય.)
ચીજ-વસ્તુની ઊંચી કિંમત મેળવનાર [સબજેકટિવ' ભાવન ન. [સ.] પાચન, સમીક્ષા, વિચારણા. (૨) ભાવગત વિ. સં.] આત્મગત, આત્મલક્ષી, સ્વભાવગત, (લા) મહેણું. [પાવાં (રૂ.પ્ર.) મહેણાં મારવાં. ભાગ-ગમ વિ. [સં.] પ્રેમ અને આદરથી સમઝી શકાય ભાવનગરી વિ. [સૌરાષ્ટ્રના ગેહલવાડનું–આજના ભાવ. તેવું. (૨) સૈદ્ધાંતિક, “થિયોટિકલ | [આશયવાળું નગર જિલ્લાનું પાટનગર (સંજ્ઞા.) + ગુ. ઈ' ત, પ્ર.] ભાવભાવ-ગંભીર (-ગભીર) વિ. [સ.] ગંભીર હૃદયવાળું, ગંભીર નગરને લગતું ભાવ-ગીત ન. સં.] અંતરની ઊર્મિઓમાંથી નીકળેલી ય ભાવ-નમસ્કાર છે. [સં] પ્રેમ અને આદરપૂર્વકનું નમન કાવ્ય-રચના, ગેય ઊર્મિગીત
ભાવના અકી. [સં.] ધારણા, કહપના, “
કે શન'(વિ૨), ભાવ-પ્રહણ ન. [સં.] આશય સમઝી લેવાપણું
સેન્ટિમેન્ટ' (ર.અ.) (૨) અભિલાષા, ઇચ્છા, આકાંક્ષા, ભાવ-રાહક વિ, [સ.], ભાવ-ગ્રાહી વિ. સિં૫.] ચીજ વાસના, ઇમેશન” (પ્રા.વિ.), કિન્સેશન” (દી.વ.) (૩) કે પ્રસંગ યા વિષચના મર્મને પકડી લેનારું, “સરસેટિબલ.” આદર્શ, “આઈડિયાલિઝમ' (ર.અ.), “આઈડિયા” (મ. ન.) (ન.ભો.)
(ર.અ.) (૪) આત્મજ્ઞાનને અભિનિવેશ, રેપ્રેઝન્ટેશન ભાવ-ઘટ (29) સ્ત્રી, -ટાડે . [સં. + જ “ઘટવું' ગુ. (મ.ન.) (વેદાંત.) (૫) ચિંતન, અનુશીલન, થાન. (૬) આડે' કુપ્ર.] કિંમત ઓછી થવી એ, ડેપ્રોસિયેશન' (દવાને અપાતા) પુટ, પટ
[(મ.ન.) ભાવ-ઘટાડો ૬. [+જ એ “ધટાડે.'] કિંમત યા મૂયનું ભાવના-જ્ઞાન ન. [સ.] સાધિત-જ્ઞાન, “એસ્ટેકટ નોલેજ.” ઓછું થવું એ
ભાવ-નાડી સ્ત્રી. [સં.] લાગણીપ્રધાન નસ, “સિપેથેટિક નર્વ' ભાવ-ઘેલ (-લ) ન. [જ એ “ભાવ-ઘેલું' + ગું. “ડ' ભાવનતિરેક ડું [સમાવના + અતિ-રેજી ભાવના કરવામાં સવાર્થે ત..] જ એ “ભાવ-લેલું.” (પદ્યમાં.).
હદ વટાવી જવી એ, “મંબ્રિડિટી' (દ.ભા.) ભાવ-ઘેલું ઘેલું) વિ. [+જ ઘેલું.] અત્યંત પ્રેમાળ ભાવનાત્મક વિ. [સં. માપના + આલમ-] ભાવનાથી પૂર્ણ, હૃદયવાળું
આદર્શરૂપ, “આઇડિયલ' (ઉ.ક), “આઈડિયાલિસ્ટિક ભાવ-ચઢા(હા) . + જુએ “ચઢા(-જાવ.'] સરકાર (ન..) (૨) લાગણીથી ભરેલું, “ઈમેશનલ' (નાદે)
તરફથી ચલણી સિકકાની કિંમતને ઊંચી લઈ જવાનું કાર્ય ભાવના-દાસ . સિં.) (લા.) કેવળ આદર્શમાં માનનારું, ભાવ-ચિત્ર ન. [સં.] હૃદયના આશયને મૂર્ત કરી આપતી “આઇડિયાલિસ્ટ' (બ.ક.ઠા.) [ડિયાલિસ્ટ' (વિ.૪) તસ્વીર, આઈડિ-ગ્રાક’
ભાવના-દ્રષા વિ. [સંj.] જ “ભાવના-દાસ-આઈભાવ-૪ વિ. [સં.] ભાવ-આશયને ખ્યાલ મેળવી લેનાર ભાવનાધિગમ છું. (સં. માવના + અષિ-મ) માનસિક વિચાર, ભાવટ, - (ત્રય, -6થી રહી. [સં. મા->પ્રા. નાવ]િ “એસ્ટેટ થિકિગ' (મન) (લા.) આંતરિક તેમજ બાધ ઉપાધિ, જંજાળ. (૨) ભાવના-પુરસ્પર કિ.વિ. [સં.] ભાવના પ્રમાણે, હૃદયના અકળામણ, ઉચાટ. [ભાંગવી (ઉ.પ્ર.) મુક્તતા મળવી. સદ ભાવ પ્રમાણે, ભાવનાપૂર્વક
ભાવના-મય (૨) સારી સમૃદ્ધિ મળવી]
[દુઃખી સ્થિતિ ભાવનાપૂર્ણ વિ. સં.] હૃદયના ઉદાર આશયથી ભરેલું, ભાવઠી સી. [+ગ. “ઈ'સ્વાર્થે ત.ક.] કંગાળ દશા, દરિદ્રતા, ભાવના-પૂર્વક કિં.વિ. [સ.] જએ “ભાવના-પુરસર.' ભાવડું જુએ “ભાઉડું.”
ભાવનાપ્રધાન વિ. [સં.] જેના હદયમાં આશયની જ મુખ્યભાવ-તરંગ (-તર) . સિં.] પ્રેમનું મજ
તા હોય અને બીજું બધું ગૌણ હોય તેવું ભાવ-તાલ પું, બ.વ. [૪] બજારની રૂખ, બજારને દર ભાવના-બોધક વિ. [સ.] હૃદયના ઉદાત્ત આશયને ખ્યાલ ભાવતું વિ. જિઓ “ભાવવું' + ગુ, “તું” વર્તક] મનને રુચતું, આપનારું
[‘ભાવ-ભૂખ્યું.' ગમતું. (૨) બંધબેસતું
ભાવના-ભૂખ્યું વિ. [સં. માવના + જુઓ “ભૂખ્યું.] જુઓ ભાવ-તૃપ્તિ સી. [સં.] માનસિક સંતોષ
ભાવના-મય વિ. [સ.] જાઓ “ભાવના-પૂણ'-આઇડિયલ' ભાવ-તત વિ. [+ ઓ “તાડવું.] ચાલુ બજારભાવને (મ.ન.), “આઈડિયાલિસ્ટિક' (બ.ક.ઠા.) તોડી નાખે તેવું
ભાવનામયતા સ્ત્રી, સિ.] ભાવનાપૂર્ણ હોવાપણું, આદર્શભાવ-ત્વ ન. [સ.] સ્થિતિ, હવાપણું. (૨) અભાવરૂપ ન વાદ, આદર્શ-દશિતા (બ. ક. ઠા.), “આઈડિયાલિઝમ' હોય એવી પ્રતીતિ થવાપણું. (તર્ક.)
(ચ.ન.)
[વાળું, “રેપ્રેઝન્ટેટિવ' (મ.ન.) ભાવ-દયા . [સં.1 સામાનાં દુકથી પોતાનો કિમતી ભાવના-મિશ્ર વિ. [સં.] માનસિક ઉદાત્ત વિચારસરણ
માનવ-જનમ ગુમાવે છે એ પ્રકારની કરુણાની લાગણી. (જૈન) ભાવના-યુત વિ. [સં.] ભાવનાવાળું, પ્રેમ અને આદરવાળું ભાવ-દર્શક વિ, [સં] અસ્તિત્વ દર્શાવનારું, “એકટિવ' ભાવનારૂપ-વૃત્તિ સી. (સં.) આદર્શ લાગણી, “આઈડિયલ (હ.વ) (૨) પ્રેમ અને આદર બતાવનારું. (૩) (દુકાન ફીલિંગ” (મ.ન.) વગેરેમાં) ચીજ-વસ્તુઓને દર બતાવનારું
ભાવના-લક્ષી વિ. [સં૫] પેયલક્ષી [નાથી દેવાનું ભાવ-દર્શન ન. [૩] હદયની લાગણી વ્યક્ત કરવી એ ભાવનાવશ વિ. [સ.] ભાવનાને વળગી રહેનારું, ભાવ