Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 629

ભલેડું
૧૬૧૪
ભવિતવ્ય
ભલે વિ. જિઓ “ભલું' + ગુ. એરું' તુલા, ત..] વધુ માં વારંવાર જમવા-મરવાની ક્રિયા ભલું. (૨) વધુ ભોળા સ્વભાવનું
ભવ-ભટકણ વિ. [સં. મવ + એ “ભટકણ ] જન્મભલ પું, ન, સિં.] ભાલે. (૨) બાણ, તીર
મરણના ફેરા ફર્યા કરનારું ભલ્લાતક ન. સિં. ૬, ભિલોમાનું ઝાડ. (૨) ભિલામું ભવ-ભય પૃ. [સ, ન] જન્મ-મરણ થયા કરવાની બીક ભલાતકી સ્ત્રી. [સ.] જ એ “ભલાતક(૧).”
ભવભય-ભંજક (-ભરૂજક), -ન વિ. [સ.] જન્મ-મરણ ભલુ-૯)ક ન. સિ.પુ.) રીંછ
થયા કરવાનો ભય ટાળનાર
[ટાળનાર ભવ છું. [સં.] અવતાર, જન્મ પ્રક્રિયા. (૨) છાનને સમય, ભવ-ભંજક (-ભર-જક), ન વિ. [સં.] જન્મ-મરણના ફેરા જ-માર, જિંદગી. (૩) અહંતામમિતાભક સંસાર. (૪) ભવ-ભાન ન. [સં.] દુનિયા હયાતી ધરાવે છે એ ખ્યાલ મહાદેવ, રુદ્ર, શિવ. [૦ તર (રૂ.પ્ર.) મૈક્ષ મેળવો. ૦ ભવ-બ્રમણ ન. સિ.] જન્મ-મરણના ફેરા ની ભાવટ(8) (-, -ઠંઘ) (ઉ.પ્ર.) જામારાની જ જાળ. ભવમોચક, -ને વિ. [સં.] જુઓ ‘ભવ–તારક.” ૦ હારી છૂટવું (રૂ.પ્ર.) જિંદગીભર પીડા સહન કરવી. ભવ-યમુનાતટ પું. [૩] સંસારરૂપી યમુના નદીને કાંઠે એક ભવમાં બે ભવ (રૂ.પ્ર.) સ્ત્રીએ પુનર્લગ્ન કરવું] (જેને આશ્રય ભગવાનના સતત સંબંધે ભવતારક બની ભવ-કટી સ્ત્રી. [સં. હિં કાટવું' + ગુ. ‘ઈ' કુપ્ર] વારંવાર શકે.) (ના. દ) જમવામાંથી બચાવ, મોક્ષ, મુક્તિ
[જમારે ભવ-રણ ન. સિં, પું] સંસારરૂપી યુદ્ધભૂમિ. (નાદ) ભવ-૪૫ ૫. સિં. સંસારરૂપી અહંતા-મમતાના બંધનવાળે ભવ-રગ છે. [સં] જમ મરણરૂપી વ્યાધ ભવગર્ત પું, ર્તા સ્ત્રી. [સ.] સંસારરૂપી ખાડે, ખાડા ભવ-સમુદ્ર, ભવસાગર, ભાવસિંધુ (-સિન્ધ) . [સં.] જે હાનિકારક જન્મારો
જ એ “ભવ-જલધિ.” ભવ-ચક્ર ન. [સં.] જન્મ-મરણનું સતતપણું. ( ક) ભવહારિણી વિ., સી. [.] જુઓ “ભવ-તાણી.” ભવ- છેદ કું. સિ.] પુનર્જનમ ન થવાપણું
ભવાઈ સ્ત્રી. [સં. માત્ર સાથે સંબંધ લોક-નાટય. (૨) ભવછેરી વિ. [૩૫] ફરી જન્મ-લે ન પડે એવું (લા) ભાડે. ફજેતો. [ કરવી (રૂ.પ્ર.) ટીખળ કરવું. કરી આપનાર
જેિવા અગાધ સંસાર ૦ થવી (૩ પ્ર.) ફજેતી જવી. ભગળ વિનાની ભવાઈ ભવ-જલ(ળ)ધિ . સિં] સંસારરૂપી સાગર, સાગરના (રૂ.પ્ર.) ભવાડો, ફજેત] ભવઢાવવું જએ “ભાવવું'માં.
ભવાટવિ, વી સી. (સં. મવ + અટવિ,વી] સંસારરૂથી ભવ-તરણ ન. [૪] ફરી જન્મ થવામાંથી બચી જવાનું જંગલ, જંગલના જેવો વિકટ સંસાર ભાવ-તાણ -શ્ય) બી. [ + જ “તાણ.'] સંસારને માટેની ભવાઢવું સક્રિ. [સં. મેં ઘાતુનું જ ગુરુ છે. રૂ૫] બતાવવું મનની આસક્તિ
[બચાવી લેનાર ભવા(-) પું [જ “ભવાઈ. '] (લા.) કઈ પણ વાતની ભવનારક, ણ વિ. [૩] જન્મ-મરણના ફેરામાંથી જાહેરમાં કરાતી ફજેતી. [જગત-ભવાડ (..) નામોશી, ભવ-તારણ ન. સિં.) જનમ-મરણના ફેરામાંથી બચાવી અપજશે. નાગે ભવાડે (રૂ.પ્ર) ખુલેઆમ ફજેતી]. લેવાની ક્રિયા
[કેરા ઢાળનાર શક્તિ ભવાદર્શ ! [સ, મવ + ]િ સંસારરૂપી અરીસે ભવતારણી, ભવ-તારિણી વિ, સી. (સં.] જન્મ મરણના ભવાની સ્ત્રી. સિ] ભવ-રુદ્રનાં પત્ની, પાર્વતી, ગૌરી. ભવ- તૃણ સ્ત્રી. [૩] સંસારની આસક્તિ
[અ-આવેદીભવાનીમાં (૩ પ્ર) ફાતડે, હીજડો, પાવો] ભવદીય વિ. સિ.] (વિવેકથી સામા માણસને ઉદેશી) ભવાબ્ધિ છું. [રસં. મવ + અવુિં] જુઓ “ભવ-જલધિ.” આપને લગતું, આપનું. (ખાસ કરીને પત્રમાં છેડે, એ ભવાભવ પું, બ.વ. [સ. મવ + અમ] સંસાર અને મેક્ષ અં. ને અનુવાદ)
[ઇમ' (મ.ટ.) ભવાભાવ છું. સં. મર + -માવ] સંસાર ન રહે એ, ભવન-ભમાં પું. [સં.] સ્થાપત્યની ભવ્યતા, “મન્યુમેન્ટલિ- જનમ-મરણનો અભાવ, મેક્ષ ભવન ન. [૪] ધર, મકાન, રહેઠાણ, વાસ. (૨) મારક- ભવા(-) ૫. [જ “ભવાઈ' દ્વાર.] લેક-નાટય ડિવા
સ્થળ, “મેન્યુમેન્ટ.' [૦ ઠેકાણે હેલું (૨.પ્ર.) મગજ સ્થિર ભવાઈ કરનાર ધંધાદારી વર્ગ. (૨) એ નામની એ ધંધે હેવું. ૦ ફરવું, ફરી જવું (રૂ પ્ર.) નબળી દશા આવવી) કરતી એક જ્ઞાતિ અને એને પુરૂષ. (સંજ્ઞા) ભવનપતિ મું. સિ.] એક પ્રકારનો દેવ-સમહ. (જૈન) ભવારણ ન. [ મ + અરng cઓ “ભવાટવિ.” ભવ-નાશ પું. [] ફરી જમવું ન પડે એવી સ્થિતિ | ભાવાર્ણવ પં. [સં. મ + ad] આ “ભવ-જલધેિ.’ ભવ-નાશક, -ન વિ. સિં.] ફરી જમવું ન પડે એવી સ્થિતિ ભવાતિ સ્ત્રી, [સ, મવ + માd] જનમ-મરણની પીડા. (૨) લાવી આપનાર [હાર] જુએ “ભવ-જલધિ.” સાંસારિક કષ્ટ
[અંત, મેક્ષ ભવાનિધિ . સિં. મેવ-નિવ; વચ્ચેથી “કરુ'ને અધ્યા- ભવાંત (ભવાન્ત) છું. [સં. મવ + અa] જન્મ-મરણને ભવ-પટ છું. સ.] સંસારરૂપી વિસ્તૃત પાથરણું, સંસારનો ભવાંતર (ભવાન્તર) ન. (સં. મેવ + અત્તર ] બીને બીજે વિસ્તાર
[રુદ્ર. (સંજ્ઞા.) જ-મારે ભવનાથ ૬. સિં.] જ એ ‘ભવતા૨ક.” (૨) મહાદે ૧, શિવ, ભવિક વિ. [સં.] સિદ્ધ થવા પોષ્ય, ભવ્ય, જે. ભવ-બંધ (-બ-ધ) .. -ધન ન. [સં.) સંસારનો ફાંસલો ન. કડયાણ, કુશળ, મંગલ. જેન.) ભવ-ભટકણ ન. [સં. મવ + જુએ “ભટકણ.'] સંસાર- ભવિતવ્ય વિ. [સં.] ભવિષ્યમાં થવા જેવું, બનવા જોગ.