________________
ભઠી(-8ી)-દાર
૧૬૫ર
ભડકે
આપી શકાય તે માટે ચલો (માટીને કે ઈંટ ચના પાણી કાઢવાની સગવડ માટેનું બાંધકામ). [બાંધે પથ્થર, કર્નેસ.' (એ યાંત્રિક પણ હવે છે.) [ ઉતારવી (રૂ.પ્ર.) વાતનું મથાળું બાંધવું (રૂ.પ્ર.) ભઠ્ઠી ઠરી ગયા પછી કે કર્યા પછી એના ઉપરના ભાટ (ડ) સ્ત્રી, કેસની વરતમાંની છેડે ભરાવેલી ખીલી પદાર્થ કાઢી લેવા. ૦કરવી (રૂ. પ્ર.) વેરઝેર વધારવું, ૦ (લાકડાની). [૦ કાઢવી (રૂ.પ્ર.) ભોપાળું ખુલ્લું કરવું. ચા(-ઢાવવી (રૂ.પ્ર.) પદાર્થો પરિપકવ કરવા ભઠ્ઠ બનાવી નીકળી જવી, વેરાઈ જવી (રૂ.પ્ર.) ભોપાળું ખુહલું એના ઉપર પકવવાને પદાર્થ ગોઠવવા]
થવું. ભઠી-હી-દાર વિ. [ કા. પ્રત્યય] ભઠ્ઠી કરનાર. (૨) ભટ' () સ્ત્રા- જુઓ ‘ભઠોરું.” (લા) દારૂની ભઠ્ઠી દ્વારા દારૂ બનાવી વેચનાર
ભ" ક્રિ.વિ. [૨વા.] ભડ' એવા અવાજથી ભટકે(-) . સિં. મંથન->કા મઢમ-] મોટે ભાગે જ્યાં ભઠક (ડ) સ્ત્રીજિઓ “ભડકવું.”] મનમાં પેસી ગયેલી ઈટ તૈયાર કરવામાં આવે છે તે ભઠ્ઠીવાળું સ્થાન, “કિફન.” ધડક કેબીક. [૦ કાઢવી (ઉ.પ્ર.) મનમાંથી બીક દૂર કરવી. ભઠ કિ.વિ. [૨વા.) “ભઠ' અવાજ સાથે [ખાવું એ ૦ પેસવી (એસવી) (રૂ.પ્ર.) મનમાં બીક ઘરની જવી. ૦ ભઠ (-4) પી. [રવા.] ઉતાવળી ક્રિયા. (૨) ઉતાવળેથી ભાંગવી (..) ભય દૂર થવો કે કરો] ભઠ(-,-ડો)હવું સ.ક્રિ, સારી રીતે દબાવીને ખાઈ લેવું. ભકણ ન. [૪ “ભડકવું' + ગુ. “અણ' ક્રિયાવાચક (૨) (લા.) ઉચાપત કરવું. ભઠ(-,-)ઢાવું કર્મણિ,ક્રિ. કુ.પ્ર.] ભડકવું એ, ધડકવું એ, ડર, બીક, ધાસ્તી, દહેશત ભઠ(કે,-હાવવું પ્રેસ.જિ.
[ડવું” માં ભડકણ, શું વિ. [ એ “ભડકવું” + ગુ. “અણું અણું" ભઠ-કે, ડે)ડાવવું, ભડ(-કે, ડે)ોવું જુએ “ભઠ(ઠેક-ઠે) કવાચક ત.પ્ર.] ભડકી ઊઠનાર ભઠવું અ કિ, ચિડાવું. (૨) ગુસ્સે થવું, ખીજ ચડાવવી. ભટક-દાર વિ. [+ ફા. પ્રત્યય] જુઓ “ભડકણ.' (૨) ધમકાવવું. (અ ક્રિ. પ્રગઃ “હું એને ભક.) ભડાવું ભટકમાર વિ. [ઓ “ભડ'+ “કમાડ.'] (લા.) જુએ ભાવે. કિ. ભઠાવવું પ્રેસ.જિ.
[મારામારી “ભડ.' ભડાભડી સ્ત્રી. [૨વા.] પ્રબળ ધબ્બો લગાવાયે જાય તેવી ભટકલ . મેટું બાકોરું. (૨) મે દરવાજે ભઠાવવું, ભઠાવું એ “ભઠવું માં.
ભહકલાં ન, બ.વ. જિઓ “ભડકલ' +. “ઉ ત. પ્ર.] ભઠિયાણી સી. જિઓ “ભાઠે' + ગુ. “અણુ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] કાણાં, છેદ (કપડામાં પડે છે તે) ભઠિયારાની સ્ત્રી, ભઠિયારી, ભઠિયારણ
ભટકતું ન. ભડ૬, ભગદળ. (૨) (લા.) ઘરફેડ ચેરી. ભઠિયાર છું. જિઓ ભઠિય.'] ધર્મશાળા સાચવનાર માણસ [પાવું (રૂ.પ્ર) ખાતર પાડવું] ભઠિયાર-ખાનું ન જુએ “ભઠિયારું' + ‘ખાનું.'] હિંદુઓ ભટકતું ન. પઢ, પરોઢિયું, પ્રાતઃકાળ સિવાયની કમેનું મોટું રસોડું (૨) (લા.) રસેડાનું ભટકવું અ.કિ. રિવા. ચોંકવું, ચમકવું. (૨) ડરી જવું, કામકાજ (અરુચિને ભાવ)
ધડક અનુભવવી. ૦ ભટકાવું ભાવે, ક્રિ. ભટકારવું, ભઠિયાર(-૨)ણ (-શ્ય) સી. [ ઓ “ભઠિયારો' + ગુ. “અ- ભડકાવવું પ્રે. સક્રિ.
[એ. ભડક (એ)ણ અપ્રિય.], ભઠિયારી સ્ત્રી. [+ ગુ. “ઈ' સ્ત્રી- ભદ્રકાટ કું. [ ઓ “ભડકવું + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.] ભડકવું પ્રત્યય] જુઓ “ભાઠેચાણી.”
ભકામણું વિ. જિઓ ભડકવું' +ગુ. “આમણું” ક. પ્ર.] ભઠિયારે ન. જિઓ “ભઢિયાર’ + ગુ. “' ત.] રાંધવાની ક્રિયા. (૨) ભઠિયારાનો ધંધે, રાઈને ધંધે (હિંદુ ભટકારવું, ભડકાવવું જ “ભડકવું માં. સિવાયની કમમાં)
ભકા-વાળું ન. જિઓ “ભડકો' + “વાળું.”] (લા.) રાત્રે ભઠિયારો છું. [સં.મછાર પ્રા. મfકવાર-] રસે બળતણને અજવાળે કરવામાં આવતું ભોજન (હિંદુ સિવાયની કામોમાં). (૨) રાંધીને ૨ાઈ વેચનારે ભટકવું એ “ભડકવું'માં. ધંધાદારી માણસ. (સંજ્ઞા)
ભકિયું વિ. [ ઓ “ભડકો” + ગુ. “ઈયું' ત...] તરત ભઠિયાલ પું. નદીમાં હેઠવાસ [‘ભઠડવુંમાં. ભડકો થાય તેનું, સળગી ઊઠે તેવું. (૨) ન. કાકડી ભ-)હવું, ભક(-)ઢાવું, ભઠે(-ઠે)ઢાવવું જુઓ અને ગંધકને ઘી લગાડી બાળી તૈયાર કરવામાં આવતો ભરવું સક્રિ. સુકી જમીનમાં અનાજ વાવવું. ભરાવું ચૂઓ. (૩) (લા) નાનાં છોકરાંને કાંડે બંધાતું કીડિયાનું કર્મણિ, ક્રિ. ભરાવવું છે.,સ.ફ્રિ.
ઘરેણું, દર્શનિયું ભરાવવું, ભરાવું જ ભઠેરવું'માં.
ભકિય વિ., પૃ. જિઓ “ભડકિયું.”] (લા) (મળસકે ઊગત. ભરું ન. (ખાસ કરીને ખેતીની જમીનમાં પતી ફાટ હોય છે ત્યારે) શુકનો તારો. (સંજ્ઞા.) ભઠ્ઠ જએ “ભટ–ભઠ.”
ભ(૦૨)કી સ્ત્રી. “ભ(૦૨)ડકું' + ગુ. “ઈ' અપ્રત્યય.] ભઠ્ઠી એ “ભટકી.”
રાબડી કે કાંજીના જેવી પીવાની એક વાની, થ્રેશ ભઠ્ઠી-દાર જ ભઠી-દાર.'
ભ( ૨)કું ન. જિઓ “ભડવું' દ્વારા] શબ કે કાંજી જેવું ભો જ “ભઠે.”
[શાળી, શુરવીર જરા જાડા લોટનું ઘસિયા પ્રકારનું ખાણું ભા'' વિ. [સં. મટ>પ્રા. મઢ, હૈદ્ધો.] બહાદુર, પરાક્રમ- ભટકું ન., કો રિવા.] અચાનક સળગી ઊઠતી લાગતી ભા' કું. કવાના થાળા આગળને ઊંચે ભાગ (કવામાંથી મોટી જવાલા, જોસથી ઊઠતો આગ ભભ. [ ઊઠ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org