Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 544

બહેકનું
૧૫૭
બળતણ
ખુશબે, સુગંધ, સોડમ, મહેક, મઘમઘાટ
બદલાવાવું) કર્મણિ, ક્રિ. બહેકવું (બેડક) અ, જિ. મહેકવું, મઘમઘાટ, (૨) (લા) બહેલા (બેલા) એ બહલાવે.” છકી જવું, ગર્વ સાથે તોફાની બનવું. બહેકાવું (બેકાવું) બહેરત(સ્ત) જ “બહિરત.'
ભાવે, ક્રિ. બહેકાવવું (બેકાવવું) ., સ. ક્રિ. બહેશત(સ્ત)નીન જુઓ “બહિતનશીન.” બહેકાટ (બૅઃ કાટ) ૫. [જઓ બહેકવું + ગુ. “આટ' ક.ક.]. બહેડે () . કન્યાએ પોતાને સાસરે પાછું આવવું એ બહેકવું એ.
બહોતરું (તરું) જુએ છેતરું.' બહેકાવવું, બહેકાવું ‘(બૅકા-) જુએ “બહેકવું'માં. બહે--હેતાળ (બો (-બૅ)તાશ્વ) સી. [સ. થઈ રઘબહેચર, જી (બૅચરા,જી) જુએ “બહુચર.'
> પ્રા. વર્લ્ડ ને વિકાસ] બહોળાપ, બહોળાપણું, "કળતા બહેરું (બે ડું) ન. [સં. રમીતલ > પ્રા. વિહીઢમ-] બહોરવું (બૉડરવું) જ બહારવું.' બહેરાવું (બોરવું) બહેડાના ઝાડનું ફળ
કર્મણિ, ક્રિ. બહેરાવવું બૅ:રાવવું) પૃ., સ. કિ. બહેડે (બે) મું. [જ “બહેડું.' ત્રિફળામાં કામ બહેરાવવું, બહેરાવું (બાર) જઓ બહા(હો)
રમાં. લાગતાં હરડાં અને આમળાંમાં ઉમેરાતાં ત્રીજાં ફળ “બહેડાં બહેરે (બોકરો . કેસ હાંકવા માટેનું પયું ઝાડ
[ઠીક. (૨) વધુ યોગ્ય, મુનાસિબ બહોળ (), અળાઈ ળાશ (બોળાય) સી. જિઓ બહેતર (બેતર) વિ. ફિ. બહતર ] વધુ સારું, વધારે “બહોળું' અને + ગુ. ‘(અ) ૫'-'આઈ'-આશ' ત. પ્ર.] બહેતરી (બૅ તરી) સી. ફિ. બહતર વધુ સારું હોવાપણું. બહોળાપણું (૨) મુનાસિબ પણું, વધુ પેભ્ય હોવાપણું. (૩). ઉન્નતિ, બહેણું (બે છું) વિ. [સે વધુ પ્રા. યામ->૬ ગુ. ચાતી, અબ્યુદય
બહુલઅ) જસ્થામાં પુષ્કળ, વિપુલ, વિસ્તારવાળું. બહેન (બૅન) ચી, સિં, મનિની > પ્રા. દિળી, પણ કોઈ [-ળ હાથે (રૂ.પ્ર) ઉદારતાથી કારણે “' > “ન'' એક માતા-પિતા કોઈ-કુવા કાકા બહiતાળ (બતાવ્ય) જ બહેતાળ.” કાકી મામા-મામી માસા-માસીની દીકરી પરસ્પર એવાં બહુવર્થ વિ. [સં. ૧૬+ અર્થ] ધણું અર્થવાળું જેના ઘણા અર્થે ભાઈ અને બહેનને. (૨) પવિત્ર સંબંધે સ્ત્રી સામાન્ય. થાય તેવું. (૨) ધણુ પ્રજાવાળું, બહુહેતુ કે.(૩) પસા(૩) કોઈ પણ અહીના નામને અંતે આદરાર્થે (વિદ્યાબહેન દાર, માલદાર વગેરે)
બળ ન. [સ જ8] બલ, જોર, તાકાત, કૌવત, સામર્થ. બહેન-જી (બેન-જી) ન., બ.વ. [+જુઓ “છ” માનાર્થે.] [૦ ઉમેરવું (ઉ.પ્ર.) મદદ કરવી. ૦ મારવું (૨૮) બળ (માના) સર્વસામાન્ય નાનીમોટી (પઘમાં) એકત્ર કરવું).
[થતી બળતરા બહેન, ડી સી. [+ ગુ. “ડસ્વાર્થે ત...](વહાલમાં બહેન. બળક (-કથ) સી. જિઓ બળવું' + ગુ. ‘ક’ કુ.પ્ર.] પેટમાં બહેન-૫ણ (બેનપણાં) ન, બ.વ. [ + ગુ. “પણું' ત...] બળકટ વિ. જશે ‘બળ’ દ્વારા.] બળવાન, બળિયું, જબરું
શ્રીઓની પરસ્પર મિત્રાચારી બહેન-૫ (બૅન-પી) સી. [+]. “ઈ' ત.ક.] ઝી મિત્ર, બળકણ વિ. એ બળવું' + ગુ. “ક' + અણ' કુ. પ્ર.] સહિયર, સખી, સાહેલી
બળતરા કરવાના સ્વભાવવાળું, બળતિયું, બળતલ, બળતણિયું બહેન (એના) ન., બ.વ. [ ગુ. ‘આ’ બ,વ, પ્ર.1 બીકણું વિ. [ઇએ “બળવું' + ગુ. “ક” + “ણું” ક...]
બહેનને સંબોધન (માનાર્થે) સિંધનમાં) બહેન બળવાના ગુણવાળું.” સળગી ઊઠે તેવું. (૨) જ બળકણ.' બહેની (બે ની) સી. [ + ગુ. ‘ઈ' સ્વાર્થ ત...] (એકવચને બળ-કર, બળકારક, બળકારી જ “બલ-કર'-બલબહેબાકળું (બેબાકળું) વિ. [સ. મા-ઘાજ દ્વારા કારક'-અલ-કારી.' જ“બિહિ-વાકુલઅ.'] જુઓ બેબાકળે.'
બળ-ક્ષય જ “બલ-ક્ષય.” બહેર (એર) વિ, ક્રિ. વિ. સિ, પિર > પ્રા. હિરા બળખો છું. [૨વા.] કફનો નીકળતો લેટ, બલગમ બહેરું (કાને ન સંભળાય એમ). [૦ મારવું (રૂ.પ્ર.) નિષ્ક્રિય બળગ (-ગ્ય) સ્ત્રી. જિઓ ‘બળવું' દ્વાર.] (લા.) માનસિક બનવું. (૨) જત થઈ જવું. અક(-) બહેર મારવી દુ:ખ (-બે રથ-) લાગણીહીન બનવું].
બળજબરાઈ જી. જિઓ બળ” “જબરું + ગુ. “આઈ' બહેરાટ (૨) પું. [ એ “બહેર' ગુ. ‘આટ' ત.પ્ર.], તે પ્ર.], બળજબરી સ્ત્રી, ગુ, “ઈ' ત.], બળરી સી.
બહેરાશ (બે રાય) સી. [+ ગુ. “એશ' ત...] બહેરાપણું [+જુઓ જેર' + ગુ. “ઈ' ત.ક.] જબરદસ્તી, જોરાવરી, બહેરી (બેકરી) રતીજિઓ “બહેરું+ગુ. ઈ’ સ્ત્રી પ્રત્યય.] એકર્શન'
((૨) (લા.) બળની ખુમારી લા.) સૌરાષ્ટ્રની લેડીની એક જાત
બળ-ઠણકાર ૫. જિઓ ‘બળ+ઠણકાર.'] બળને રણો, બહેરું (ખેરું) વિ. સં. હિર-> પ્રા. દિન-] કાને બળતી . કાથીની છ સીંદરીની એક બનાવટ (કે જે ગાડામાં સાંભળવાની ઓછી શક્તિ કે મુદલે શક્તિ ન હોય તેવું. (૨) માલ બાંધવા વપરાય છે.). (લા) લાગણી ન થાય તેવું (ચામડી વગેરે), જ૮. [રા બળતું ન. તલના છોડની શિંગ વિલન, જલન આગળ શંખ (-શ) ઉ.પ્ર.) અપાત્રને શિખામણ બળણ ન. જિઓ “અળવું' + ગુ. “અણ” ક.મ.] બળવું એ, બહેલાવવું (બે:લાવવું) જ “બહલાવવું.' બહેલાવાનું બળતણ ન. [જ બળવું' દ્વાર.] બાળવાના કામમાં