Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 457

પ્રતિષ્ઠા-લેખ
૧૪૯ર
પ્રતીક્ષા
મંદિરમાં સ્થાપના કરવાનો મેટ સમારંભ
પ્રતિ-સૃષ્ટિ સ્ત્રી. [૪] જુઓ “પ્રતિ-સર્ગ(૧).” પ્રતિષ્ઠા-લેખ પુંસ] વિદ્યાપીઠની પદવીનું પ્રમાણપત્ર. (૨) પ્રતિ-સેવના સતી. [સં.] વિરાધના. (જેન.) ડિલેમા પરીક્ષાનું પ્રમાણપત્ર, “
ડિમા ' (ક.મા.) પ્રતિસેવના-કુશીલ વિ. [સ.] ઈદ્રિ ઉપર કાબુ ન હોવાને પ્રતિષ્ઠા-જંતુ (-) વિ.સં.૧૩૩પ્રા . વંaષ્ણુ. ‘ઉં' વાર્થે કારણે આડે રસ્તે ચડી ગયેલ (સાધુ). (જેન.) ત...], પ્રતિષ્ઠા-વાન વિ.[+વાન .] પ્રતિષ્ઠાવાળું, પ્રતિસ્પર્ધા, ર્ધિતા સતી. [સં.) સ્પર્ધા, હરીફાઈ, પ્રતિયોગિતા આબરૂદાર, પ્રતિષ્ઠિત
પ્રતિસ્પધી વિ. સં. સ્પર્ધા કરવા માગતું, હરીફાઈમાં ઉભું પ્રતિષ્ઠા-હાનિ શ્રી. [સં.] આબરૂને પહોંચતા ધક્કો
રહેનાર, હરીફ, પ્રતિયોગી પ્રતિષ્ઠા-હીન વિ. [સ.] આબરૂ વિનાનું, બે-આબરૂ પ્રતિ-સેગંદનામું (-સોગ~-) ન. [ + જ “ગંદનામું.']. પ્રતિષ્ઠિત વિ. સિં] જેની પ્રતિષ્ઠા-સ્થાપના કરવામાં આવી બીજાએ કરેલા સોગંદનામા સામે કરાતું સેગંદ-નામું, “કાઉન્ટર હોઘ તેવું. (૨) આબરૂદાર. (૩) મેભાદાર, હિસ્ટિગિવડ ઑફિડેવિટ' (૪) વિખ્યાત, પંકાયેલું
પ્રતિપાદન ન. સિં. બfeāર +૩ ] કપૂરની પ્રતિષ્ઠિત-તા સી. [સં] પ્રતિષ્ઠિત હોવાપણું, પ્રતિષ્ઠા તાવડી ઉપર વનિ ઉતારી લેવાની ક્રિયા, “ફનોગ્રાફી’ પ્રતિષ્ઠાત્સવ છું. [+સે, વરસ] જુઓ “પ્રતિષ્ઠા-મહોત્સવ.” (બ. ક. ઠા), ટેપ-રેડિંગ પ્રતિ-સપ્તાહ ક્રિવિ. [સં.) દર સાત દિવસે, અઠવાડિયે પ્રતિ-હત વિ. [] પ્રતિઘાત પામેલું, આઘાત થયો હોય એક દિવસ
તેવું. (૨) હરાવેલું. (૩) હઠાવેલું. (૪) જેનો મને-ભંગ પ્રતિ-સર્ગ કું. [] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે બ્રહ્માએ જે હોય તેવું ઉત્પન્ન કરેલી સૃષ્ટિ સામે બ્રહ્માના માનસ પુત્રએ ઉત્પન્ન પ્રતિ(-તી,-હાર ૫. [સં.] ચાકી-પહેરે કરનાર, સંત્રી, ચેકિ. કરેલી સમાંતર સુષ્ટિ. (૩) ક્રિ.વિ. સુષ્ટિ ઉત્પન્ન કરવાના યાત, “ઓર્ડલ.” (૨) દ્વારપાળ, દરવાન તે તે સમયે, દરેક સષ્ટિ તે સમયે
પ્રતિહારિકા, પ્રતિહારિણી, પ્રતિ(-તીહારી સી. [સં.] પ્રતિ-સહકારવાદી વિ. [સે, મું.] સહકાર ન આપવાને મત કિયાત સ્ત્રી ધરાવતું, ‘એન્ટિ-કે-ઓપરેટિવ'
પ્રતિહારી વિ, પું. [સ, ; પણ સં.માં “પ્રતિહાર ૨૮.] પ્રતિ-સહકારી વિ. સ. પું.] સહકારનો સામનો કરનારું, જુઓ “પ્રતિહાર'-ઓર્ડલ' (. ભા.) સહકારથી વિરુદ્ધ કામ કરનારું
પ્રતિ(-તી)હારું ન, [સં. પ્રતિ (-) હૃાર + ગુ. ‘ઉં' ત.પ્ર.] પ્રતિ-સંખ્યા (-સકથા) સી. [સ.] ચેતના, જાગ્રત સ્થિતિ. પ્રતિહારને ધંધો, ચેકીદારી (૨) એ નામનો એક અર્થાલંકાર. (કાવ્ય)
પ્રતિ(-તો-હાસ પું. [સ.] હસનારની સામે હસવું એ. (૨) પ્રતિ-સંધાન (-સધાન) ન. [], પ્રતિ-સંધિ (સધિ) મું. પ્રતિ-હિંસા (હિસા) સી. [સં. હિંસા સામે હિંસા,
સ્ત્રી, સિ., પૃ.] અગાઉની પ્રતીતિને જોડનારે વિષય, અનુ- ખન સામે ખૂન ચિંતન. (૨) અનુસંધાન. (૩) આત્મ-નિગ્રહ. (૪) શોધ, પ્રતિ હૃદય ન [.] હૃદયનું પ્રતિબિંબ. (૨) અસલ વસ્તુની સંશોધન, રિસર્ચ
અદલ અદલ છાયા પ્રતિ-સંપ્રસારણ (-સમ્મસાર) ન. [સં] “ય' “વ” ના પ્રતીક ન. [સં.] ચિહન, નિશાન, ‘સિબ્બલ,' “અલેમ.' અનુક્રમે “ઇ” “' થયા બાદ પાછા ““વ' થવાની (૨) નમુને, આદર્શ, મેડેલ.'(અ.રા). (૩) મૂર્તિ, પ્રતિમા. પ્રક્રિયા. (વ્યા.).
ઈમેજ' (વિ.૨ ). (૪) પ્રતિરૂપ, પ્રતિબિંબ, (૫) ખાતરી પ્રતિ-સંબંધી (સમ્બ-ધી) વિ. [સ, j] વિરોધી
-ચિહન, “ટેકન' પ્રતિ-સંલીન (-સેલીન) વિ. [સં.] ઇદ્રિને નિગ્રહ કરનારું. પ્રતી-કાર જ “પ્રતિ-કાર.'
પ્રતીકવાદ . [સ.] જેમાં પ્રતીકોનો ઉપયોગ કરી સ્પષ્ટતા પ્રતિ-સલીનતા (સંહલીનતા) અકી. [સં.] ઈદ્રિના વિષયે કરવામાં આવી હોય તેવો મત-સિદ્ધાંત, “સિમ્બોલિઝમ' અને કષાયોને ત્યાગ કરવાની ક્રિયા. (ન.)
(ઉ. જે.) પ્રતિ-સંરકરણ (-સંસ્કરણ) ન. [સં.] સુધરેલી નવી આવૃત્તિ પ્રતીકાર-સંધિ (-સધિ) જઓ પ્રતિકાર-સંધિ.' (ગ્રંથની)
[વિદ્વાન પ્રતીકે પાસના સી. [સં. વતી + ઉપાસના ઇષ્ટદેવ કે પ્રતિ-સંકર્તા (-સંસ્કર્તાપું. [સં] સુધારા કરનાર વ્યકિત ઇષ્ટદેવના સ્વરૂપની ભાવનાએ બનાવેલી મર્તિની વિધિપૂર્વકની પ્રતિ-સંસ્કૃત (-સંસ્કૃત) વિ. [સં] સારી રીતે સુધારેલું ભક્તિ પ્રતિ-સારક વિ. સિ] પાછું હઠાવનારું. (૨) ઊલટી દિશાએ પ્રતીક્ષક વિ. સિં. પ્રતિ + રક્ષf] પ્રતીક્ષા કરનાર, રાહ જોનાર બેસનારું
[દિશાએ જવું એ પ્રતીક્ષણ ન. [સં. પ્રતિ-+ ક્ષળ] પ્રતીક્ષા, રાહ જોવી એ. પ્રતિ-સારણ ન. [સ.] પાછું હઠવાની ક્રિયા. (૨) ઊલટી (૨) આશા રાખવી એ પ્રતિ-સારિત વિ. સિં] દૂર કરેલું, ખસેડેલું
પ્રતીક્ષણીય વિ. સિં. ઘર ક્ષિી પ્રતીક્ષા કરવા જેવું, પ્રતિ-સારી વિ. (સં.) જુએ “પ્રતિસારક.”
રાહ જોવા જેવું. (૨) વિચારવા પડ્યા પ્રતિ-સિદ્ધાંત (સિદ્ધાન્ત) ૫. સિં] ચાલુ સિદ્ધાંતથી ઊલટા પ્રતીક્ષા સ્ત્રી. (સં. પ્રતિ + રક્ષT] રાહ જોવી એ, વાટ જેવી પ્રકારને નિયમ, કોવર્સ થિયેર.” (ગ)
એ, મળવા કે જોવા યા મેળવવા માટે ભરવું એ