Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 402

પિત્ત-વિકાર
૧૪૩૭
પિથારું
પિત્ત-વિકાર છું. [સં.] પિત્તના રોગ
પિન-કેટ કું. [એ.] ટપાલ-ઑફિસોને તે તે ક્રમાંક પિત્ત-વૃદ્ધિ સ્ત્રી. [૪] પિત્તને વધુ પડતા વધારો પિન-પેઈન્ટ ન. [સં.] તેલના કવાનું જમીન ઉપર કાણું પિત્ત-વ્યાધિ ન. [સ.] જ એ પિત્ત-કેપ. [(ઔષધ) કરવાનું સ્થાન પિત્તશામક વિ, ન. [સં.] પિત્તના પ્રકોપને શાંત કરનારું પિનાક ન. [સં.] મહાદેવનું ધનુષ. (સંજ્ઞા.) પિત્ત-શ્રલ(-ળ) ન. સિં.1 પિત્તના પ્રકોપને કારણે શરીર- પિનાકપાણિ, પિનાકી છું. [સં.) (જેમના હાથમાં પિનાક માં થતું કળણ ચંક વગેરે
ધનુષ છે તે) મહાદેવ, શિવ પિત્તહર વિ. [સ. વધુ પડતા પિત્તને દર કરનાર ઔષધ) પિન્ટ છું. [એ.] જુઓ પિંટ.” પિત્તળ ન. [સં. ઉત્ત] તાંબા અને જસતના મિશ્રણથી પિપરડી સ્ત્રી, [જ “પીપર' + ગુ. ' + “ઈ' અપ્રત્યય.] થતી વાસણ તેમજ રાચરચીલામાં ઉપયોગી એક ઝાંખા પીપરની જાતનું એક નાનું વૃક્ષ
[મિન્ટ.” પીળા રંગની ધાતુ, (૨) (લા) વિ. નકલી. (૩) ગરમ પિપર-મી(મીં) . [એ. “પીપ૨-મિન્ટ'] જઓ “પીપર
સ્વભાવનું. (૪) દગાખેર, ભરસો રાખી ન શકાય તેવું પિપાસક વિ. [સં] પીવાની ઈરછાવાળું, તરસ્યું પિત્તળકાંટે મું. [+જ “કાંટે.'] પિત્તળની જથ્થાબંધ પિપાસા સ્ત્રી. [સં] પીવાની ઇચ્છા, તરસ
તેમજ છુટક ચીજ-વસ્તુઓ વજનથી વેચાતી હોય તેવું બજાર પિપાસા કુલ(ળ) ન, [ + સં. આ-] ખૂબ તરસ્યું પિત્તળ-ગરે ડું. [+ ફા. પ્રચય + ગુ. “ઉ” ત., ] પિત્તળનાં પિપાસિત વિ. સિં.], પિપાસી વિ. સં., પૃ.], પિપાસુ વાસણ તેમજ ચીજવસ્તુ બનાવનાર ધંધાદારી કારીગર, વિ. [સ.] જુઓ “પીપાસક.” કંસાર
પિપીલિક . [સ.] મેટે કીડ પિત્તળિયું જુઓ પિતગિયું.'
પિપીલિકા સી. [સં.] કીડી. [ભાર્ગ (રૂ. પ્ર.) ધીમે ધીમે પિનાતિતા)સાર ૫. સિ. પિત્ત - મરતી) -સાર] પિત્ત- ખંતપૂર્વક કામ કરવાની રીત. વૃત્તિ (રૂ.પ્ર.) સંગ્રહ કરવાની પ્રકોપને લીધે થતો ઝાડાને રોગ
ભાવના]. પિત્તાપસ્માર છું. [સં. પિત્ત + ચા-માર] પિત્તને પ્રાપને પિ(-)ડી સ્ત્રી. [જ પ ડું.” + ગુ. ઈ” સ્ત્રીલીધે થતે વાઈને રોગ, ફેફરું
પ્રત્યય.] ફંકીને વગાડવાની ભૂંગળી. (૨) ગેળ વી. પિત્તાશય ન. [સં. પિત્ત + મા-રાથ] કલેજ, કાળ, યકૃત [૦ વગારવી (રૂ. પ્ર.) એકની એક વાત કર્યા કરવી]. પિત્તાશય શોથ છું. [સ.] કાળજાને જે
પિ(પેડું ન. [૨વા.] પિપૂડી કરતાં જરા પહોળું અને પિનાકમરી સી. સં. fપંત + અમર1 જ એ પિત્ત-પથરી.' ડું વધુ લાંબું ફંકીને વગાડવાનું બંગળી વડે પિત્તળ વિ. સિ. + ગુ. આળું ત.પ્ર.) જેના શરીર- પિપેર (-૧૫) સ્ત્રી. જિઓ “પીપર.] ઓ “પીપર.” માં પિત્તનું પ્રમાણ વધુ પડતું હોય તેવું
પિપેડી જુઓ “પિડી.” પિતું ન સિં. પિત્તર-> પ્રા. જિંત્ત-1 જ પિત્તાશય.” પિપલું જ “પિપરું.” પિત્તો ! જિઓ “પિત્ત'] એ “પિત્ત - “પિત્તાશય.” પિમ્પલ પું. [] પીપળાનું ઝાડ (૨)(લા.) સ્વભાવનું આકરાપણું. [૦ઊકળો, ૦ ઊછળ, પિછુ . [સં] શરીર ઉપરનો તલ, (૨) મસે. (૩) રસાળી ૦ ખસ, ૧ ચડ(-૮), ૦ ફાટ, ૦ હાથમાંથી જ પિમળાટ છું. [જુઓ “પીમળવું' + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.] જુઓ (૨, પ્ર.) ભારે ગુસ્સે થવું. ૦ કાહ (રૂ. પ્ર.) ગુસ્સે કરી “પરિમલ. બડબડાટ કરે, સખત ઠપકે આપ. ૦ મર (રૂ.પ્ર.) પિમળાવવું જુઓ પીમળવું'માં. ગુસા ઉતરી જવો. (૨) હિંમત હારી જવી. * મારે પિયત-૨)ર (પિય(-૨)૨) ન. [સ, પિતૃJદ> . fપ બg] (રૂ. પ્ર.) ક્રોધ દબાવવો, ચિત્તને શાંત રાખવું]
પિતાનું ઘર. (૨) પિતાનું કુટુંબ, માવતર. [૦ પતી (૨. પિતોદર ન. [સં. fપર ૩] પિત્તના પ્રકોપથી થતો પેટને પ્ર.) ભાઈભાંડુવાળી સી] એક રેગ
પિય(-૨)ર-વટ (પિ (-)૨-) ન, ( ) સી. [+ [સં. પિત્તોમાઇ ૫. સં. પિત્ત + ૩મા પિત્તના પ્રકોપથી થતું વન ટેક. વૈા પું.] માવતરને ત્યાં જવાના માર્ગ. (૨) ગાંડપણ
[ચાયું આવેલું (લ.) માવતરનું ઘર પિત્રાગત વિ. સં. fuત + અ-17, સંર્ષિથી] બાપ-દાદાથી પિય(-)-વાસુ (પિ: (-૨)-) ન, સે !. [+ સં. વાણીપિત્રજ્ઞા સ્ત્રી. [સં. પિતૃ + માંજ્ઞા, સંધિથી] પિતાને હુકમ -> પ્રા. વાસ-] માવતરને ઘેર જઈને રહેવું એ પિત્રાઈ જ “પિતરાઈ.'
પિયત-વેરિયું (પિય()રિયું) વિ. [+ ગુ. ઇયું? ત. પ્ર.] પિત્રાણ, ણી જુએ “પિતરાણ –ણી.”
પિયરને લગતું, માવતરને લગતું (સમું). (૨) ન. માવતરનું પિત્રી જ પિતૃ-પિતર.'
ઘર, પિયર પિય વિ. [સં.] પિતા કે પિતૃઓને તેમ બાપ-દાદાઓને લગતું પિયળ શ્રી. [સં. વતન->. ઉમ- દ્વારા] જુએ પીયળ.” પિધન ન. [સં.] ઢાંકણ, આવરણ
પિયાજ સ્ત્રી. ફિ.] ડુંગળી, યાજ નીકળવું એ પિન સી. [અં] ટાંચણી, ટાંકણી. (૨) લોઢા પિત્તળ વગેરેની પિયાણું ન. સિં. પ્રથાન પ્રા. પથાળ-3 પ્રયાણ, પ્રસ્થાન, નાની ખીલી કે ખટી. (૩) સ્ત્રીઓ માથામાં બેસે છે તે પિયાને પું. [એ.] હાર્મોનિયમને મળતું એક વિદેશી વાજિંત્ર પાતળી કલિપ
પિયાનું વિ. પરકીય, પારકું, બીજાનું