Page Text
________________
પાંછડિયું
૧૪૩૨
પાંડુર
લુપ્ત). (૨) (લા.) માથાકુટ, [રી હલાવવી (રૂ.પ્ર.) ના પટરીગાર પં. એક પ્રકારને પથર પાડવી.(૨) અ-સંમવિ બતાવવી]
પટી શ્રી. ઢાળિયાઓમાં પડેલાં કાણું કે દર પૂરવાની ક્રિયા પાહિયું ન. પીઠ પાછળ હાથ બાંધવા એ
પાંદું ન. કૂવામાંથી ગાળ કાઢવાની બે બાજ દેરડાવાળી પાંછ છેર જ “પાં છે.'
ટોપલી. (૨) રીગણી વગેરેના છેડવાઓને આજુ-બાજના પાંછ છેરી, રે જ એ “પાછેરી, રે.”
ચાસની પાટી લઈ કરવામાં આવતી પાળ પાંજણ -શ્ય) શ્રી. દોરાને કાંજી કે આર પાવાની ક્રિયા. પાં ન. ઘોડાના કાઠઢાનું બાજનું લાકડું (૨) દારાને કાંજી પાવાનો સં. (૩) (લા.) ટેવ, આદત, પાં' છું. [સં. પટ્ટ) નપુંસક, હીજડો, ક લીબ, પંઢ હેવા, લત
પાંડે (ડ) સ્ત્રી. ખેડ્યા પછી જેને પાણી પાવામાં આવ્યું પાંજણી સ્ત્રી. કાંઈ પાયેલો તાણે અને એને વીંટે (સુત- હોય તેવી જમીન. (૨) સંગને યોગ્ય ન હોય તેવી નાની ૨ઉ રેશમી વગેરે). (૨) એ “પાંજણ(૩).”
નિવાળી સ્ત્રી. (૩) વિ. (લા.) નિષ્ફળ જાય તેવું પાંજણી-ગર ૫. [+ ફા. પ્રત્યય] પાંજણી બનાવનાર કારીગર પાંડ(-)ર જ પનરવો.” પાંજર ન. [સં. ઝા] પાંજરું. (૨) અદાલતમાંનો સાક્ષાને પાંરી વિ. સ્ત્રી. [જુઓ “પાંડરું' + ગુ. ‘ઈ’ સ્ત્રી પ્રત્યય.] ઊભા રહેવાને કઠેડે. (૩) છાતીની પાંસળીઓનું માળખું. (લા.) ખડીનાં પડોવાળી ઘોળી દેખાતી જમીન (૪) (લા.) (ઢોરને ઊભાં રહેવાની સગવડ હેઈ) પાદર પાર વિ. સિં. ginકુર-> પ્રા. પંરમ-] વેળા ફિક્કા પાંજરાપોળ ન, (-ળ્ય) સ્ત્રી. [જઓ “પાંજરું' + પળ” રંગનું
સ્ત્રી.] જ્યાં માંદા અને નિરાધાર પશુઓ અને પક્ષીઓને પાંડવ (પાડવ) . [સં. ઍલવંશી સંતનુના પુત્ર વિચિત્રઆશ્રય આપવામાં આવે છે તેવું ધમા-સ્થાન. (૦માં મેકલવું (રૂ. પ્ર.) બીજાની દયા ઉપર મુકવું].
શશુઓમાં થયેલ યુધિષ્ઠર ભીમ અજન તથા નકુલ અને પાંજરાં ન., બ. વ. કરેલાં કાંધાં ચકતે ન થાય તો વ્યાજ સહદેવ એ પાંચ પુત્રોમાં તેને પુત્ર. (સંજ્ઞા.)(૨) અકબરના સાથ એનાં કરી કરાતાં કાંધાં, કાંધાં-પાંજરાં. [૦ કરવાં (રૂ. સમયને એક સિક્કો પ્ર.) કલેઇલ ભરી દેવું. (ચરે.)].
પાંવીય (પાણ્ડવીય) વિ. [સ.] પાંડને લગતું પાંજરિયાં ન., બ. વ. જિઓ “પાંજરિયું.'] પાંજરાં. (ર) પાંડેય પું. [૩] જાઓ “પાંડવ.” (૨) તે તે પાંડવ અને (લા.) યાં-છોકરાં, બાળબચ્ચાં, કાચાં-બચાં
પાંડવોને તે તે વંશજ. (સંજ્ઞા) પાંજરિયું ન. જિઓ પાંજરું' + ગુ. ‘ઈ’ સ્વાર્થે ત. પ્ર.] પાંડિત્ય (પાણ્ડિત્ય) ન. [સં.] પંડિતપણું, પંડિતાઈ, વિદ્વત્તા જુઓ “પાંજરું.'
પાદિત્યદર્પ (પાદ્ધિ) ૫. [સં.] પંડિતાઈ નો ભારે ગર્વ પાંજરિયું*વિ. જિઓ પાંજરું' + ગુ. “યું ત. પ્ર] પાંજરાને પાંચ-દશેક (પાહિત્ય-) વિ. [], પાદિત્ય-દશી (પાલગતું. (૨) કામઠાની ઊંચી ડીવાળું
ડિત્ય-) વિ. [સ,, ૫.] પિતાની પંડિતાઈ બતાવનાર પાંજરી' સી. સં. પરિવ>પ્રા. પંરમા તેમ “પાંજરું પાંડિત્ય-દંભ (પાણ્ડિત્ય-દક્ષ) છે. [સં.] પંડિતાઈ ને ડાળ + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય; બેઉનો વિકાસ એક જ છે.] ગાડામાં | (હકીકતે બહુ ઓછા પંડિત હોય કે ન પણ હોય), “પેડન્ટ્રી' કરેલી ઘાસ સાંઠી વગેરેની ફરતી આડચ. (૨) ગાયાની (મ, ૨.)
[ળ કરનાર નીચેનું ભંડારિયું. (૩) શાળામાં વપરાતે લાકડાને ગૂંથીને પાંડિત્ય-દંભી (પાણ્ડિત્ય-દાભી) વિ. [સં. ૫.] પંડિતાઈને કરેલો તરાપ. (૪) હાથીની અંબાડી
- પાદિત્ય-વેતન (પણિહત્ય-) ન, [સં.] વિદ્વત્તાને માટે મળતી પાંજરી વિ., પૃ. જિઓ પાંજર' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] શઢની આર્થિક વૃત્તિ, સ્કોલરશિપ' (ગે. મા દોરડી લઈ બાંધવાને કૂવા ઉપર ચઢનાર ખાર. (વહાણ.) પાંડિત્ય-સૂચક (પડિય- વિ. [સં.] પંડિતાઈનો નિર્દેશ પાંજરું ન. [સં. ઉમા-> પ્રા. નરમ-] પશુ પક્ષી સર્વ કરનાર, “પેઠેન્ટિક' (દ. ભા.) ઉંદર વગેરેને પકડીને પરવા કે માંદાં પશુ-પક્ષીને રક્ષણ પાંડી સ્ત્રી. સોંદર્ય. (૨) શરમ. (૩) આબરૂ. (૪) ઓ૫, આપવા કરેલું સળિયાઓનું જાળીવાળું ઘર, પીંજરું. (૨) “ગિલ્ટ.” (૫) ચળકાટ, તેજી (૬) વીર્ય, ધાત જ પાંજર(૨). (૩) ઘી ખાંડ ખોરાક વગેરેને હવા પાંદ ( ડુ) વિ. [સં. પાંદરું.” (૨) પીળી ઝાંય, મળે તેવું સળીનું બનાવેલું ઘરું કે કોઠલો. [રા નો પોપટ ફિકકું પીળું. (૩) લવંશી સંતનુના પુત્ર વિચિત્રવીર્યને (રૂ. પ્ર.) પરાધીન માણસ. રામાં ઊભા રહેવું (-૨વું) બીજો પુત્ર અને પાંચ પાંડવોને પિતા. (સંજ્ઞા.) (૪) એ (ર.અ.) આપી તરીકે રજ થવું. -રામાં લાવવું (રૂ. પ્ર.) નામને રેગ (જેમાં શરીરના લેહીના લાલ કણ ફિક્કા પડી સાક્ષી તરીકે અદાલતમાં આવવા કહેવું]
જતાં શરીર ફિકકું પડી જાય છે.), “એનીમિયા.” (૫) પાંજવું સ. કિ, ધાતુઓની બનાવટોને જોવા કે સાંધા કમળાને રોગ, ડાઈસ.” [ચિકિત્સા. (ધક.) મેળવવા રેણદેવું. પંજાવું (પ-જાવું) કર્મણિ, ક્રિ, પંજાવવું પડ-કર્મ (પાડુ) ન. [સં] વણને લગતી એક વઘકીય (પ-જાવવું) પૃ., સિ. કે.
પાંડુરતા (પાડુના) સ્ત્રી. [સં.) શરીરની ફિકાશ પાંજી શ્રી. ટેવ, આદત, હવા, પાંજણ, પાંજણી. (૨) નદી પાંડુ-નંદન(પાર્ટુનન્દન), પાંડુ-પુત્ર (પ ) પં.]િ જએ પાર કરી શકાય તેટલું સાથળ કે ઘુંટણ સુધીનું પાણી થઈ “પાંડવ.” જવું એ
પાંડુર (પાઠુર) વિ. સિ.] જુઓ પાંડરું.”
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |