Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 394

પાહિ
૧૪૨૯
પાહિ, ૦ પાહિ કે. પ્ર. (સ., આજ્ઞાથે બી. પુ., એ. ૧, પા કરાવવી]
[ભાગ સં. ધાતુનું રક્ષણ કર’ એ ઉગાર
પાળીમાં પં. નોંભાડો પકવવાની જગ્યાને બહાર ફરતો પાહિ મામ કે. પ્ર. [જ એ “પાહિ + સં, મા મને.] “મારું પાળી-૫દ્ધતિ . [જએ “પાળા' + સં.] કારખાનાં વગેરક્ષણ કર' એવો ઉદગાર, (૨) (લા.) તબાહ
રેમાં દિવસ-રાતના ત્રણ ભાગ કરી તે તે ભાગમાં કામ પહેલી મી. ચાખડી, પાદુકા, પાવડી
કરવા-કરાવવાની રીત, “શિફટ-સિસ્ટમ' પહેટ કું. [૨] જસે
પાળે વિ. પગે ચાલીને જનારું પાળ' (-N) જી. દિ. પ્રા. પાવી, પંક્તિ, શ્રેણી] તળાવ પાટું ન, અણસમઝ માણસ. (૨) ઉપાધિરૂપ માણસ સરોવર વગેરેને બાંધેલ કિનારે. (૨) પાણી વગેરે રોકવા પળા' પું. સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયનો વિરકત બ્રહ્મચારી કરાત બંધ, સેતુ. T૦ તારવી (રૂ. પ્ર.) મર્યાદા છોડવી. પાળે* !. [એ “પાળી" નો કું, શબ્દ] ખેતર વગેરેના ૦ બાંધવી (રૂ.પ્ર.) ઉપાય કરવો. (૨) મર્યાદા વિચારવી] શેઢ કરવામાં આવતી નાની પાળ, બંધ, બંધારે “ઍખે-કપાળ' (-બે) શ્રી. જિઓ “પાળવું.'] રખેવું, રખેવાળી મેન્ટ.' (૨) હરણના શિકાર વખતે કરવામાં આવતી પાળ . દળ, સૈન્ય, લશ્કર, (૨) ગાયોના ધણમાં ભળીને આડચ. (૩) તાજ વાઢેલાં કણસલાંને ઢગલો આવતા લુટારે
પાંઉ છું. કુવાના થાળા ઉપર ગરેડો રાખવાનું ખાંચાપાળણું એ “પારણું.”
વાળું લાકડું પાળખીતું વિ. જિઓ “ઓળખીતું'-એની સાથે જ વપરાય પાંe૨ પૃ., ન. [પાચું. પા), ૦રેટી ભઠ્ઠીમાં શેકી ફુલાછે. એ હકીકતે “પારખીતું' છે અને પરખ'નું જ, ગુ. વિલ યુરોપીય પદ્ધતિને રેટા, ડબલ-રોટી કર્મણિ, વર્ત. કુ. છે.] જુઓ “પારખતું.”
પક(-ખ), ડું વિ. ગર્ભ ધારણ કરવાની ઉંમર થયા છતાં પાળણ-પષણ જ “પાલણપષણ.”
ગર્ભ ધારણ ન કર્યો હોય તેવું (ઢેર) પાળણિયું ન. જિઓ “પાળણું' + ગુ. “યું સ્વાર્થે ત. પ્ર.] પાકનું સહિ. ઉત્કટ ઇચછ કરવી. (૨) જાણવું. સમઝવું, કળવું ‘પાળણું“પારણું.”
પાંક્તિય (પાક કય) વિ. [સં.] પંક્તિમાં બેસવા પાત્ર, પાળનબંધ (પાળ્ય-બધ) ૫. જિઓ “પાળ' + સં. પાણીને સપંત, નાતીલું રોકવા માટી વગેરેની કરેલી અડચ, આડ-બંધ, “બ્રેક-વેટર’ પાંખ પી. એ. પણ . પ્રા. પંa Y., પંલા બી.] પક્ષીનું પાળવવું જ “પાળવું” માં.
ઊડવાનું છે તે અંગ (બેમાંનું). (૨) અધર રાખવામાં સહાપાળવું સકિ. [સ. પQ->પ્રા. વામ-] રક્ષણ કરવું. યક થાય તેવાં વિમાનનાં બેઉ પડખાંનાં પતરાંમાંનું દરેક (૨) (બીજાનું) ભરણ-પોષણ કરવું, ગુજારો આપવો. (૩) (૩) છાપરાને બંને બાજના કરાઓની બહાર નીકળતા માન્ય રાખવું. (૪) જાળવવું. (૫) અનુ-વર્તન કરવું. (૬) ભાગ. (૪) લકરની બંને બાજની તે તે હળ. (૧ થી ૪ ભંગ ન કરવો. પળવું કર્મણિ, જિ. પળાવવું છે., સ.ફ્રિ. અર્થ માટે અં. ‘વિંગ') (૫) (લા.) આશરો, આશ્રય. પાળવવું પણ પ્રે., સ, કિં.
[૦માં ઘાલવું. ૦માં લેવું (રૂ.પ્ર.) એથમાં લેવું, રક્ષણમાં પાળંભડો (પળહ્મડો) ૫. સિં. શામ-દ્વારી માતા ગર્ભાવતી
લેવું. બે આવરી (રૂ.પ્ર.) કમાવા શક્તિમાન થવું. ૦માં થતાં આગલા નાના બાળકને લાગત સુકાવાનો રેગ
ભરાવું (રૂ.પ્ર.) એથ લેવી, આશરો લે. - કાપી પાળા-બંધી (બધી સ્ત્રી, જિએ પાળે' + જ બાંધવ ના(નાંખવી (ઉ.પ્ર.) જેર કાપી નાખવું. (૨) સહાયકોને + “ઈ' ક. પ્ર.ખેતરે વગેરેમાં પાણી રોકવા કરેલી માટી દૂર કરવાં. - ફફઢાવવી (રૂ.પ્ર.) કામકાજ કરવાની શક્તિ વગેરે નાખી બંધ બાંધવાની ક્રિયા, બલ્ડિંગ'
વિકસવી. - ફટવી (ઉ.પ્ર.) ઉંમર-લાયક થવું. - પાળિયા' કું. [સે વાઢિ પ્રી. ચિહન + ગુ. ઈયું” ત. પ્ર.] વિસ્તારવી (રૂ.પ્ર) પરિવારને વિસ્તાર થવો. - વીઝવી વીરતાથી લડનારા પાળ એનાં તિથિ વાર ગામ અને મૃતા- (ર.અ.) ધાંધલ મચાવવી. (૩) આફતમાંથી ઊગરવા પ્રયાસ ત્માની પિતાની છડી પણ વિગત આપતી ખાંભી, “હીરો- કરો ] ન,” “સેનેટાફ.” (૨) રક્ષક સમહ કે કાફલો
પાંખ જ પાંકડ.” પાળે* . “પાળ" + ગુ. મું” ત.પ્ર.) ધોરિયા, પાંખડલી સ્ત્રીજિએ પાંખડી' + ગુ. લ’ સ્વાર્થે ત...] બાંધેલી માટી વગેરેની નીક
પાંખ. (પધમાં) (પરંતુ ઉચ્ચારણની દૃષ્ટિએ સ્વાભાવિક રૂપ પાળી' સી. [સં. પfa>પ્રા. વા]િ છરી, મેટી પાંખલડી.') ચાકુ. (૨) નાની પાળ કે પિલી, (૩) કડાણ, કાર, ધાર. પાંખડી સ્ત્રી, જિએ પાંખ' + ગુ. ” સ્વાર્થે ત.ક. મા. [પેટમાં પાળી (રૂ.પ્ર) દગે. (૨) છેતરામણું. હક્કામાં છે. પંgઢમાં મળે છે. જએ “પાંખ(૧)-(પધમાં.). (૨) ની પાળી (રૂ.પ્ર) ઊંડી ઊંડી બેટી બીક]
ફુલની પરી. (૩) ખભાથી કેણી સુધીનો ભાગ, પીંખડી, પાળી સી. [ સં. પાત્રતા>પ્રા. પઢિયા] કારખાનાં પાંગધું. ફિલની પાંખડી (રૂ.પ્ર.) અહ૫ ભેટ] નિશાળ વગેરેમાં કામ કરવાનો સમય, “શિફટ.' (૨) વાર. પાંખડું ન. જિઓ “પાંખ' + “ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] ડાળની (૩) પાખી, અજે, [૦ ઉતરાવવી (રૂ.પ્ર.) હજામત બાજમાંથી ફુટતી નાની ડાળી. (૨) પાંદડાંના ઝમખાવાળું