Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 327

પર-વેર ૧૩૬૨
પરડી પર-વેર (૨૭) ક્રિ. વિ. [સં. 18+ જુઓ “ર.”] પારકે ઘેર, પરજ છું. તલવારની મઠ આગળનો ટેપી કે હુંક જે
બીજાને ઘેર. [૦ દળવા જવું (રૂ.પ્ર.) વ્યભિચાર કરો, ભાગ. (૨) ઢાલની મૂઠ છિનાળું કરવું]
પર-જન ન. ., પં.] પારકું માણસ, (૨) અજાણ્યું માણસ પર-ચક ન. સિ.] શત્રુ-સેના, દુમનનું લફકર. (૨) શત્રુ પરજની વિ, ચારણને લગતું, ચારણું તરફથી અાવનારી આફત
| [આપત્તિ પર-જન્મ કું., [સ., પૃ., ન] મારે છે. [+જએ પરચાપી સમી, ] પરદેશી સેના તરફથી ઊભી થયેલી “જન્માર.] મૃત્યુ પછીને કે પૂર્વે ભવ, પર-ભવ પરથદ-ભય પુ. સિં, ન.] પરદેશી સત્તા તરફથી ઊભી પરજપૂત છું. સિં. 1-1 + જ પૂત્ત."]લા.) દત્તક લીધેલો કરવામાં આવતી દહેશત
પુત્ર. (૨) હરામનો પુત્ર પરચરે વિ. [સ. ત્રિક - > પ્રા. વર-વરમ; “વ” પરજળ૬ અ.ફ્રિ. [સં. પ્ર-ડવ>પ્રા. પુખ્ત, ફરી “ર કારનું સચવાઈ રહ્યો છે. પોતાની મેળે ફર્યા કરનારું. (૨) આગમન] પ્રકાશિત થવું. (૨) પ્રજવલવું, ભડકે બળવું, પિતાની મેળે ઘાસ ચર્યા કરનારું
સળગી ઉઠવું. (૩) (લા.) રગદ્વેષથી માનસિક રીતે બળવું. પર-ચર્ચા ી. [સ, પારકા વિશે કરવામાં આવતી કુથલી (૪) ગુસ્સે થવું. ૫રજળાવું ભાવે,ક્રિ. પરજાળવું, પરપરચા અ. મિ. (સં. વર-વૈઘ દ્વાર] પરિચય હે, જળાવવું પ્રેસ.ફ્રિ. ઓળખાણ હેવી. (૨) ટેવ પડવી, પરચવું ભાવે, દિ. પરજળાવવું, પરાળનું જ “પરજળjમાં. પરચાવવું છે., સ. કિ.
પરજંક(ગ) (પરજ , ) ૫. સિ. વર્થ, અર્વા. તભ૧] પરચવવું, પરચાયું જુઓ “પરચવું'માં.
પલંગ (જ.ગુ.) પરચુર(૨) વિ. [સં. વરિ-ચૂર્ણ, અર્વા. તદ્દ ભવ વૃદ્ધ પરજાળવું જ “પરાજળ૬માં.
છવાયું, જદું જુદું થઈ રહેલું, ટ, પ્રકીર્ણ, કુટફળ. પરજિયા ૫. [સોરઠ જિલલાનું એક ગામ પરજ'+ ગુ. (૨) એક જ નહિ તેવું છૂટક છૂટક. (૩) પ્રાસંગિક ‘ઇયું ત..] (મૂળ પરજ ગામમાંથી નીકળતાં) સૌરાષ્ટ્રના (રજા), પ્રિવિલેઈજ.” (૪) ન. નાના મોટા ભિન્ન ભિન્ન એની હિંદુઓની એક જાત અને એને પુરુષ, (સંજ્ઞા.) સિક્કાઓનું પ્રકીર્ણ નાણું, ‘ચિલર.' [૦ રજા (ઉ.પ્ર.) હક- (૨) ચારણની એક જાત અને એ ચારણ (સંજ્ઞા.) રજા, ‘પ્રિવિલેજ લીવ'].
પર-જીવક વિ. [સં.] પારકાના અાધારે ગુજરાન કરતું પ રણિયું વિ. [+ગુ. “ઈ ” ત.ક.] એ “પરચૂરણ (૨).’ પર જીવિતા સી. [સં.] પારકાના આધારે ચાલતું ગુજરાન પરચૈતન્ય ન. [૪] પરમ ચૈતન્યરૂપ પરબ્રહ–સુપર- પરજીવી વિ. સિ., પૃ.] જુઓ “પર-છવક' “પેરાસાઈટ.' કેશિયસ' (આ.બા.) (વેદાંત.)
પરજીવી-વિજ્ઞાન ન. [સં] પેરેસિડેલાજી' પર છે. (સં. ઘર-બ્રશ, અર્યા. તદભવ] અદભુત પ્રકારના પરજીવી-વિજ્ઞાની લ. ર્સિ, 5.1 ‘પેસિટાલેજિસ્ટ પરિચય, ચમકાર, પ્રતાપ. (૨)(લા.) કરામત. [૦ આપ, પર-જ્ઞાતિ સ્ત્રી. [સ.] ૧ “પર-નાત.' ૦ દેખk, , ૦પૂર, ૯ બનાવ (રૂ.પ્ર.) ચમ- પટાવ૬ સ. ક્રિ. [સં. વાટના વિકાસમાં “પટ' થયા કારને અનુભવ કરાવ, પિતાની અસામાન્ય શક્તિને બાદ પ્રે.] (દીવો વગેરે) પ્રગટાવવું [ક. પ્ર.] પરઠનું એ પરિચય કરાવો]
પરઠ (-), -ઠણ (-શ્ય) સ્ત્રી, જિએ “પરઠવું”+ગુ. “અણ” પર છું. [ફા. પર્ચહ] છાપું, વર્તમાનપત્ર. (૨) પરીક્ષા- પરડવું સક્રિ. [સ, રિ-સ્થાપક > પ્રા. ઘરzવ, રિદવનું પત્ર, પ્રશ્નપત્ર. [૦ (૨.પ્ર.) પરીક્ષા લેવી].
લાધ૧] સ્થાપિત કરવું. (૨) ગ્રહવું, ઝાલવું. (૩) નક્કી પરલે . સમયની ચોરી કરવાપણું
કરવું, કરાવવું, કરાર કરવો. () નવું જ ઉપયોગમાં લેવું. પર-છિદ્ર ન. [સં.] પારકાની ખામી કે દોષ. (૨) બીજાને પરાવું કર્મણિ,કિં. પરંઠાવવું છે. સ.ક્રિ. પરછિદ્રષી વિ[+ સં. અવેથી પું] પારકાં છિદ્ર-દેવ પરઠાવવું, પરઠાવું જઓ “પરડવું'માં. વગેરે શોધનાર. (૨) (લા) નિદક
પર . જિઓ “પરઠવું' + ગુ. “ઓ' કુ.પ્ર.] જ પડે.” પરછ સ. કિ. (સં. ઘણી > પ્રા. ર૪-] (લા.) કન્યા- પર (થ) સમી. [એ. પરેડ ] (લા.) ઓ-વર્તન. (૨) કંટાળો
પક્ષ તરફથી સીઓએ વરની આરતી ઉતારવી. (આરતી | ઉપજાવે એમ બેલ બેલ કર્યા કરવું એ. (૩) લપ કરવી એ. પાળને મળ હેતુ વરની પરીક્ષાને)પરછાવું કર્મણિ, [કરવી (૨.પ્ર.) લાંબું ભાષણ કરવું. ૦મકી (ઉ.પ્ર) ક્રિ. ૫રછાવવું ,, સ. .
માથાફેડ બંધ કરવી. ૦ હાંકવી (રૂ.પ્ર.) તેની તે વાત પરછંદ (પર%) જઓ “પડછંદ.
વારંવાર કર્યા કરવી] પર છંદે (પરદો જ પડશે.'
પારકું ન. સર્ષનું જરા મોટું બચ્ચું, મોટું સાપલિયું પરછાવવું, પરછાયું જ પરવુંમાં.
પરવવું સ.ક્રિ. તજી દેવું, છોડી દેવું પર ૫. પોતાની મેળે ઊગી નીકળતી ડાંગર
પર અ.ક્રિ. ટપકવું, ઝરવું પરછા પું. પાણી ઉકાળવા માટેનું મોટું કામ
પર, ૫રહિયું ન. જિઓ “પરડકું.'] જ “પડકું.' પરજ' સી. [સં. વના, અ. તદભવ] (લા.) દક્ષિણ પર િયું. [જ “પરડું' + ગુ. “wયું. વ.પ્ર.] જુઓ ગુજરાતની આદિમ જાતિ (“રાની પરજ, “કાળી પરજ) પરડું'-પરડે.”
[અને કણે પર પર જ છું. એક રાગ, પરજિયે. (સંગીત.)
પરડી રડી. જિઓ પરડું + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાને