Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 315

પણીખ
૧૫૦
પતળવું
વગેરેને ના પણ, અડી. (ર) અરીસ, આરસી, દર્પણ, ઓખાવી (-ઓખણવી), ખાંડવી, જવી, ચાટલું
[રાખનારી કામઠી ૦ ડકવી, ધમકી, ૦ ફાઢવી, ૦રગઢવી (રૂ.પ્ર) નકામી પણીખ (-મ્ય) અમી, સાળ ઉપર કાપડની કિનારોને ખેચી મહેનત કરાવવી. (ર) હેરાન કરવું પણું ન. [સં. વનપ્રા . ૧cuળમ-] ભાવવાચક પ્રત્યય ૫તરણું ન. [સં. પ્રસારણ-> પ્રા. પતરાય, ‘ત' સાચવીને]
ગુણધર્મ બતાવનારે) : માણસ-પણું' “મુર્ખાપણું” પ્રતારણ, છેતરપિડી, પટામી , ફોસલામણી કરવા-પણું” વગેરે (°પણ” એનું જ અંતિસ્વરભાર વિનાનું રૂપ) પતરવું સ. ક્રિ. [સં. પ્રતાને વિકાસ] છેતરવું, પટાવવું. પણું (પણ) ન. એ પણે.”
પતરાવું કર્મણિ, કિ. ૫તરાવવું છે, સ. ક્રિ. પણ જણું ન. વલોણાની ગાળીને બાંધવાનું ઊંટ કે બકરી પત(-7)ર-વેલિયું ન. [સં. પત્ર, અર્ધા તદ્ભવ, દ્વારા) વગેરેના વાળનું દેરડું
અળવીના પાનમાં વેસણ લગાવી બાફીને કરેલી વાની, પણે (૫:ણે) ક્રિ.વિ. સામે ઠેકાણે, ત્યાં, ત્યાં-કણે, વાં, ત્યાં પતરવડિયું, પતેડિયું પ ' (પણ) ૫. (સં. ઝનવ>પ્રા. gબ્દ-] પાકાં ફળોની પતરાજ (જ્ય), જી સી. શેખી, ડંફાસ, બડાઈ, ખાંડ સાકર નાખી કરેલી કચુંબર
મિથ્યાભિમાન ૫ણે પું. દિ. પ્રા. વાસ-] કાદવ, કીચડ, ગારો. (૨) પતરાજ(જી)-ખેર, પતરાજ(-જીબાજ વિ[+ફા. પ્રત્ય],
રેતી અને ધૂળવાળી જગ્યા, દ. (૩) કેડો દુપટ્ટો પતરાજિયું વિ. [+ગુ. “થયું' ત. પ્ર.] પતરાજી કરનારું, પણ ન. [] વેચવાની ચીજ, (૨) વેપાર-વ્યવસાય, (૩) બડાઈખેર, શેખી-ખેર, મિથ્યાભિમાની બજાર. (૪) દુકાન, હાટ
પતરાવળ (-N), Mી સ્ત્રી, શું ન., પતરાળા સી. ૫ત૫ય-સી. [સં.૩, ૫ણ્યાંગના (પસ્યાન) . સ. રાણું ન. [સ. પત્રાવણિ, હા > પ્રા. વજar, ૦માં પષ્ય + ના વેયા, ગણિકા, રામજની
(સર્વસામાન્ય) પાતળ (ભેજન માટે થાળીને બદલે ૫ત' ન, (-૨) . સિ. પિત્ત ન, સ, વા-પિત્તનું લાધવે પાંદડાંની બનાવેલી રચના) હાથ-પગનાં આંગળાં પાકી એમાંથી પસ-પાણી નીકળવાનો રેગ પતરાવવું, પતરાવું એ “પતરવું”માં. પત (ત્ય) સી. સાખ, આબરૂ. [ કરવી (રૂ.પ્ર.) વિશ્વાસ પતરી સ્ત્રી. [ ઓ “પતરું' + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય.] પતરાનો ૨ાખવો. ક કરવું (રૂ. પ્ર.) માન રાખવું. ૦ ખાવી, ૦ જવી નાની પટ્ટી. (૨) પાતળો છોલ. (૩) દીઓને માથામાં (રૂ. પ્ર.) આબરૂ ગુમાવવી, પ્રતિષ્ઠા ગુમાવવી. ૦ રાખવી પહેરવાનું એક ઘરેણું (રૂ. પ્ર.) આબરૂ સાચવી રાખવી, પ્રતિષ્ઠા ન જવા દેવી પતરું ન. [સં. પત્રવ- પ્રા. ઉત્તરમ- કોઈ પણ ધાતુનું પાતળું ૫તકા(-કો) (-કોળું)ન. [સ પર + જુએ “કાળું.'] (ભરા ચપટું કરેલું પડ કે સપાટ પાટ. (૨) નળિયા-ઘાટનું ખંડ કોળાથી દુ) પીળું કેળું (સામાન્ય)
તેમજ એમ્બેટસ વગેરેનું તે તે સાધન (છાપરા માટે વપરાતું). ૫તગ-રાજ, j[સ.], પતગેક (પતગેન્દ્ર . [સં. પત (૩) (લા) નાની કરતી. (૪) મીઠાઈ ઠારવાની લોખંડની +%] પક્ષિ-રાજ ગરુડ
મેટી થાળી કે ચોકી ૫ત-ઝટ (ડ), ડી સ્ત્રી. [સં. પત્રપ્રા. પત્ત + ઝડવું + ૫તરેલ વિ. રખડુ, હરડું (ખાસ કરી ઢાર) ગુ. “ઈ' કુ.પ્ર.] પાનખર ઋતુ
પતલ ન. પાટિયું, ફલક પતણું ન. [એ “પતવું' + ગુ. “અણું' ક. પ્ર.] પતી જવું પતલનું સ. ક્રિ. [૭] છળવું, છેતરવું. પતલાવું કર્મણિ,
એ, પતવણું સમાધાન થવું એ, પતાવટ, ચુકવણું, ફડચે, ક્રિ. પતલાવવું પ્રેસ.ફ્રિ. લિકવિડેશન”
પતલાવવું, પતલાવું જ પતલવું'માં, પતરિરાજ પું. [સ.] જુઓ “પતગ-રાજ.'
પતલું વિ. [હિ. પતલા, ગુ. ‘પાતળું] પાતળું ૫તન ન. [સં.] પડવું એ, પાત. (૨) પડતી, અવનતિ, પતવણી સી., શું ન. જિઓ “પતવનું' + ગુ. “અ”+ અર્ધગતિ. (૩) (લા.) હાર, પરાજય
ઈ' પ્રત્યય જ “પતણું,'લિવિડેરાન' ૫તન-કાલ(ળ) મું. [.] પડતી-દશાનો સમય કે ગાળે પત(તા)વવું એ “પતવું'માં. પતન કેણું છું. [સ.] અ-પારદર્શક વસ્તુ ઉપર કિરણ પડતાં પતવાળ(બે), -ળી સ્ત્રી. [સ. પત્રાવવિ >પ્રા. વાવહિ,
એની સપાટી સાથે થતા ખણે, “એગલ ઓફ ઇસિડ-સ) ૦માં જએ પતરાવળ.” પતન-ગામી વિ. [સ, મું.] પડતીન્દશા તરફ જઈ રહેલું પતવું અ,ક્રિ. [સં. પ્રાણપ્રા . પત્ત . કે. દ્વારા નિકાલ પતની . નાવિક, ખલાસી
થવા, તો આવો . (૩) સિદ્ધ થવું. (૪) ચૂકતે થવું પતનસુખ વિ. [સં. વતન + કુa] ઓ “પતન-ગામી. પતતા)વવું છે. સકિ. પતપી સમી. વરસાદ પછી તcકાથી સુકાયેલી પોચી પતવું ન. [સ, >પ્રા. વર-+ ગુ. “વું સ્વાર્થે ત.ક.] જમીનની સપાટી
ખાઘ સહિતની નાની પાતળ (ખાસ કરીને ઘેર મોકલવાપત-પાની સી. [જએ પત' દ્વારા] પ્રતિષ્ઠા, માન, આબરૂ | મગાવવામાં આવે તે). (પુષ્ટિ.) પતમઈ (તમે) સ્ત્રી. જાની શેરડી કાપીને નવી વાવવી એ પતળવું અક્રિ. જિઓ પાતળું,'ના.ધા.] પીગળવું, નરમ પત(ર) (-૨), ડી સ્ત્રી. [+ગુ. ‘ડું સ્વાર્થે ત. પ્ર. + “ઈ' થવું. (૨) (લા.) વચન તેડવું. (૩) ગુસ્સે થવું. (
પ્રત્યય] મળ-દ્વાર, ગુદા. [૦ આણવા, ૦ ઉખાટવી, પલટવું, બદલવું, છટકવું. ૫તળાવનું પ્રેસ.કિ.