Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 29

તવાઈ
૧૦૬૪
તહસીલ-દાર
તવાઈ જી. કા. તવાહી] મુશ્કેલી, આફત, કમબતી, (૨) તસતસવું અ. કિ. (અનુ.] ચપચપ થઈ ફાટફાટ થવું, તાકીદ
[મહેમાનગીરી ચપચપ થઈ તણાવું. તસતસાવું ભાવે, ક્રિ. તસતસારતવા . [અર. તવાહ] અતિથિ-સત્કાર, પરેણ-ચાકરી વું ., સ. ક્રિ. તવાણુ (-શ્ય) સ્ત્રી. ધારવાળી આછા દળની જમીન તસતસાદ . જિએ “તસતસતું' + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.] તવા-પૂરી શ્રી. [ જ એ “ત' + પૂરી.] પરણપુરી, વેડમી તસતસવું એ, ચપોચપ ભિડાઈ રહેવાની સ્થિતિ તવામણ ન., ણી સ્ત્રી, જિએ બતાવવું' + ગુ. “આમણું- તસતસાવવું, તસતસાવું એ “તસતસવું” માં.
આમણી” ક. પ્ર.] તાવવાની ક્રિયા, (૨) તાવી આપવા તસબી-વી) શ્રી. [અર. તીહ ] જપમાળા. [૭ ૫ઢવી બદલ અપાતું મહેનતાણું
(રૂ. પ્ર) જપમાળા ફેરવવી (ખુદાનું નામ લેતાં લેતા)]. તવાયફ સી. [.જઓ “તાચો.' 1 નાચનારી સ્ત્રી, ગણિકા, તસમું ન., અમો . [ફા. “તસ્મા’- વાધરી] ચામડાને પટ્ટો, રામ-જણી. (૨) વેશ્યા, રંડી (ધંધાદાર) [‘
હિસ્ટરી” ચામડાને તંગ, (૨) ફાનસના ઉપલા ભાગમાં આવતી તવારીખ સ્ત્રી. [અર.] સત્ય વૃત્તાંત, સાચી બીના, ઇતિહાસ, કાચની ત્રિકોણાકાર તકતી તારીખ-કાર વિ. +િ સં.], તવારીખ-નવીસ વિ. [અર. તસર સ્ત્રી. [સં. ત્રણ પું] રંગની ઝીણું રેખા, ટસર + ફા], તવારીખ-નવેશ વિ. [+ ફા. “નવી'] ઈતિહાસને તસર ન. એક જાતનું કપડું લેખક, ઇતિહાસકાર
તસલમાત વિ. [અર. ‘તસ્વીમાત્' - માન્ય રાખવું, હુકમ તવારીખ-નામું ન. [+ જ “નામું.] ઇતિહાસ-ગ્રંથ મંજર રાખવો (લા.) ઉપલક ખર્ચ કરી નાંધવામાં કે તવારીખી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] તવારીખને લગતું, એતિ- રાખવામાં આવતું (ખાતું, સ્થાયી પેશગી, “ઇપેસ્ટ) હાસિક, ‘હિસ્ટોરિકલ'
તસલી ચુકી. [અર.] વિશ્વાસ, ભરે. (૨) નિરાંત તલાવવું, તવાવું જ “તાવવુંમાં.
તસવી એ “સબી.” તવિયાં ન., બ. વ. [સૌ.] પાસાબંધી કેડિયામાંના કાંઠલા તસવીર સ્ત્રી. [અર.] છબી, ચિત્ર, ફેટે
આગળનો ભાગ [પાટિયે, હાંડલું (દળ શાકનું) તસિયા એ “તશિ.” તવિય પં. [ જુઓ “તો'+ ગુ છયું ત. પ્ર.] ત, તસુ સસી. [અર. “તસ્સ જ ચાવીસ ભાગમાં એક ભાગ; તેવી સ્ત્રી. [ઓ “તો' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યચ] નાને તો, ફા. તસવહ ] લગભગ એક ઇંચનું માપ, બે આંગળનું માપ લેખંડની તાવડી, લોદી, કલાડી
તસું એ “તશું.”
[ખૂબ તંગ ત(તા)વી(-)થી સ્ત્રી. [ જુઓ “તવી(-) થો” + ગુ. “ઈ' તસેતસ ક્રિ, વિ. [અનુ.] તસતસતું, ચપોચપ તણાતું, સ્ત્રીપ્રત્યય.] નાને તવીથા
તસ્કર ! [સં.] ચાર. (૨) છેતરનાર માણસ ત(-તા)વી(-)થે . [જઓ “તો દ્વારા.] તવામાંથી તસ્કરવું અ. ક્રિ. [સ તરWS, - ના. ધા] જુઓ ‘તસગરવું.” પૂરી જેટલી રોટલા વગેરે ઉથલાવવા –કાઢવા-ફેરવવાનું - તસ્કરાયું ભાવે, ક્રિ. તકરાવવું છે., સ. કિ. ચપટા પાનાનું ડાંડાવાળું ધાતુનું સાધન
તકરાવવું, તકરાવું જએ તકરવું માં. (છેતરપીંડી તો . [સં. તરંગ-> પ્રા. તવેગ-] સેકવા -તળવા માટેનું તકરી સ્ત્રી. [સં. તસ્વ + ગુ. “ઈ' તે. પ્ર.] ચારી. (૨) માટીનું કે ધાતુનું જરા ખાડાવાળું સાધન, નાને તાવડે, તસ્કી સ્ત્રી. [વજ.] ઠાકોરજી સમક્ષ ધરાતી ઝારીની કલા, નાનું બંકડિયું. (૨) ચલમમાં મૂકવાની ગોળ ચપટી નીચેની તબક
[કમવાળી થોડી મહેનત ઠીકરી. [-વા જેવું (રૂ. પ્ર) તદ્દન સા]
તસ્તો,-હ્યી સ્ત્રી. [અર. તસ્વી] તકલીફ, થોડે શ્રમ, તશરીફ મી. [અર.] મેટા માણસનું પધારવું એ, પધ- તસ્બી એ “તસબી.” રામણી. [૦ રાખવી (રૂ. પ્ર.) બિરાજવું. ૭ લઈ જવી, તસ્વીર એ “તસવીર.” ૦ લેવી (રૂ. પ્ર.) પધારવું, જવું. ૦ લાવવી (રૂ. પ્ર.) તહ' ન. નીચેનું તળું, તળિયું પધારવું, આવવું].
[(પઘમાં) તહ* મું, સ્ત્રી, ન. [૪] સંધિ, કરાર, સુલેહ તશું(-સું) વિ. સં. વાદરા > પ્રા. અપ. તરસ-] તેવું. તહકુ-૧)બ વિ. [અર. તઅકકુબ ] મુલતવી, મકફ ત તરી સ્ત્રી. [હિં.] રકાબી, નાની તાસક [ટીપું, છોટે તહક(-)બી સ્ત્રી. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] મેફી (યુદ્ધ તશિ-સિ) ૫. [ જુએ ટશિફ્ટ-સિ પો.”] ટશિય. વગેરે મુલતવી રાખવાની સમઝતી) તરતે-ચાકી (-ચેકી, સ્ત્રી, [‘તરત- અસ્પષ્ટ + “ચાકી' હિં, તહકુ0)બી-નામું ન. [+ જુઓ “નામું.'] તહબી રાખવા
તફ્લો- ચોકી'] પાયખાને બેસવાની લાકડાની માંડણી, કમોડ માટે કરવામાં આવેલ દસ્તાવેજ તસ (સ્વ) સ્ત્રી, ન દેખાય તેવી બારીક ફાટ
તહખાનું ન. જિઓ “તહ' + “ખાનું.'] મકાન નીચેનું તસકે એ ત્રસકે.”
ભૂસંગ્રહ, ભેાંયરું
[દસ્તાવેજ, સુલેહને લેખ તસગરવું અ. ક્રિ. સિ. તસ્કર, અર્વા. તદુભવ ચોરી કરવી, તહ-નામું ન. જિઓ “તહ”+ “નામું.] સંધિપત્ર, કાલ-કરારને
ખાતર પાડવું. તસગરાવું ભાવે ક્રિ. તસગરાવવું, પ્રે, તહસીલ સ્ત્રી. [અર.] જમીનને સરકારી કર, જમાબંદી, સ. ક્રિ.
રેવન્ય.” (ર) તાલુકો કે મહાલ. (૩) તહસીલદારની કચેરી તસગરાવવું, તસગરાવું જ “તસગરવું' માં.
તહસીલ-દાર વિ, પૃ. [+ ફા. પ્રત્યય] તહસીલ ઉઘરાવનારા તસતર કિ. વિ. ઝડપથી, જલદીથી, એકદમ, ઝટપટ ખાતાને વડો અધિકારી, મામલતદાર