Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 267

નિર્ગમગુક
૧૩૦૨
નિર્ણય-પ્રાપ્ત
(૨) સ્થાનાંતર કરવું. (૩) ૫સાર કરવું. ગુજારવું, ગાળવું, નિર્દોષ છું. (સં.] અવાજ, ગળગળાટ, લેધાટ વિતાવવું. નિર્ગમા ભા., જિ. નિર્ગમવાનું છે., સ, કેિ. નિર્જન વિ. [8] જ્યાં માણસે ન હોય તેવું, વસ્તી વિનાનું, નિર્ગમ-શુલક ન. સિં] નિકાસ-જકાત
ઉજજડ, વિરાન નિર્ગમાવવું, નિર્ગમાનું જ “નિર્ગમનું માં.
નિર્જનતા સ્ત્રી. સિં.] નિર્જન વાપણું, “સેકયુઝન' નિર્ગર્વ વિ. [સં.3, -૧ વિ. [સ, પું, સં. શત્ પ્ર. ની નિર્જર વિ. [સં] ઘડપણ વિનાનું, બુદ્દે નહિ તે. (૨) પું.
જરૂર નથી.] ગર્વ ઊતરી ગયો હોય તેવું, ગર્વ વિનાનું, નમ્ર દેવ, સુર નિર્મલન ન. [સં.] પ્રવાહીને ગાળવાની ક્રિયા
નિર્જરણ ન. સિં] ઘસાવી નાખવું એ, નાશ પામે એમ કરવું એ નિલનિકા સ્ત્રી [સ. નવો શબ્દ] ગાળવાનું સાધન, ગળણ નિર્જર-ત સ્ત્રી. [સં] દેવ , દિવ્યતા નિર્ગલિત વિ. સિં] ટપકેલું, ઝરેલું
નિર્જરવું સ. ક્રિ. [સં. નિર્નર, ના. ધા.] આત્મ-પ્રદેશમાંથી નિર્ગળવું અ. કિ. [.નિન તત્સમ “ળ” કરીને] ટપકવું, કર્મને ટાં પાડવાં. (જૈન) નિર્જરાણું કર્મણિ, કિ. નિર્જ.
કરવું. નિર્ગળાવું ભાવે,, કિ. નિર્ગળાવવું છે., સ. કિં. રાવલું છે. સ ક્રિ. નિર્ગળાવવું, નિર્ગળાવું જઓ નિર્ગળવું'માં.
નિર્જરા સ્ત્રી. (સં.) આત્મપ્રદેશમાંથી કર્મને છૂટાં પાડવાં એ. નિર્ગધ (નિર્ગ-૧) વિ. સિં] ગંધ વિનાનું, વાસ વિનાનું, નિજાવવું, નિર્જરાવું જઓ “નિર્જરવું'માં. સેાડમ વગરનું, ગંધ રહિત
નિર્જલ(ળ) વિ. સં.] પાણી વહી ગયું હોય તેનું પાણી નિર્મામી વિ. સિં, પું] બહારથી આવી વસેલું, નિર્વાસિત, વિનાનું. (૨) પાણી ન પીવાના વતવાળું “ઇમિગ્રન્ટ'
નિર્જલા(-ળા) વિ. સી. [સં.), ૧ અગિયારસ(-શ) (-સ્ય,ય) નિર્ગુણ વિ. સં. જેમાં ગુણ ન રહ્યો હોય તેવું. (૨) ગુણની સ્ત્રી જિઓ ‘અગિયારસ(શ).”], ૦ એકાદરી સી. [સં.] જે. કદર ન હોય તેવું, નગુણું, કૃતગ્ન. (૩) સન ૨જસ તમમ્ | સુદિ અગિયારસ, ભીમ અગિયારસ (જેમાં પાણું પણ ન એ પ્રકૃતિના ગુણ જ્યાં ન હોય તેવું, લૌકિક ગુણ-ધમે પીને તન કેરું વ્રત કરવાનું વિધાન છે.) (સંજ્ઞા) વિનાનું, ગુણાતીત (બ્રહ્મ), “એસેટ.' (વેદાંત.) નિર્જલી-કરણ ન. [સં.] પાણી કાઢી નાખવાની ક્રિયા, પાણી નિર્ગુણ-તા ,, - ન. [૩] નિર્ગુણપણું, ગુણાતીતપણું સૂકવી નાખવાની ક્રિયા નિર્ગુણ-ભક્તિ સ્ત્રી. [8] નિ:સ્વાર્થ અને અભેદ-ભાવથી નિર્જળ એ “નિર્જલ.'
કરેલું, ભજન. (૨) ગુણાતીત પર બહાને અનન્ય આશ્રય નિર્જળા એ નિજેલા.” નિર્ગુણિયું વિ. [સ. નિન + ગુ. “ઈયું સ્વાર્થે ત. પ્ર.],
. [સં.] જીતેલું, જિતાયેલું, હારી ગયેલું નિર્ગુણ વિ. સિં, પું, પરંતુ સં. પ્ર.વાળા રૂપની
વિ. [સં. નિર+fકરવા, બ.વી.] જીભ કપાઈ ગઈ હોય જરૂર નથી.] ગુણહીન, નગુણું. કૃત-ન
તેવું, જીભ વિનાનું. (૨) કાલું. (૩) (લા.) તદ્દન ઓછા-બેલું નિર્ગોપાસક વિ. સં. નિgm + ૩પાસના ગુણાતીત પર નિર્જીવ વિ. [સં.] જીવ નીકળી ગયો હોય તેવું, પ્રાણરહિત, બ્રહ્મની ઉપાસના કરનારું
મરણ પામેલું (૨)(લા) કમ-૨, કમ-તાકાત.(૩) નિરુત્સાહ નિષ્ણુ પાસન ન., ના સ્ટી. સં. નિર્ગળ + રૂપાસન, -ના નિર્જીવતા સ્ત્રી. સિં] નિર્જીવ હોવાપણું ગુણાતીત પર બ્રાની આરાધના
નિન વિ. [સં.] જ્ઞાન વિનાનું, અજ્ઞાની, મૂર્ખ, “અનનિર્મહ વિ. સં.), -હી છે. [સં., S., સં. શન પ્ર. વાળા કૅશિયસ' (વિ. ક). (૨) બેભાન, બેશુદ્ધ, ”
રૂપની જરૂર નથી.] ઘર-બાર છૂટી ગયાં હોય તેવું, અપરિગ્રહી નિઝર છું. [૪, ૫, ન.] ઝરણું, ઝરે નિર્કંથ (નિર્ઝન્ય) વિ. સિં] માયિક ઉપાધિ વિનાનું. (૨) નિર્ઝરવું અ. ક્રિ. [સ. નિર, ના. ધા] ટપક, ઝરવું. વૈરાગ્ય પામેલું. (૩) પં. બંધન-મુક્ત, અપરિગ્રહી, પણ નિઝરવું, ભાવે, કિ. નિરાવવું, છે, સ. કિ. (બૌદ્ધ, જેન.)
નિર્જીરાવવું, નિષ્ઠરાવું જ “નિરમાં. નિયતા (નિર્ગથ-તા) સી. [૪] નિર્ગથ હેવાપણું નિર્ઝરિણી, નિર્ઝરી ચી. [સં.1 નાની નદી, વિકળો નિર્ચથી (નિર્ઝન્ય) વિ. સિ, પું, સં. શત્ પ્ર.વાળા નિઘ વિ. સં. નિર + જ “ડાઘ.) રાધા વિનાનું, નિષ્કલંક રૂપની જરૂર નથી] એ “નિર્ગ છે.'
નિર્ણય કું. [૪] પરિણામને નિશ્ચય, છેલો ઠરાવ, “કન્કનિર્યાત છું. [૪] ગર્જના કડાકે. (૨) અથડામણ (૩) હ્યુમન. (૨) નિરાકરણ, ફેંસલે, નિવડે, નિકાલ, ડિસિન, પવનનું તોફાન. (૪) નાશ
જજમેન્ટ’ (નીચે), “ફાઈડિગ,’ ‘વર્ડિક ઑર્ડ' નિર્ધાતક વિ. [સ.] નિઘત કરનારું
નિર્ણય કર્તા વિ, પું. [સ. નિર્ગવા જ નિર્ણય કરનાર, નિર્ધાતન ન. [સં.] જાઓ “નિર્ધાત.'
નિવેડો લાવનાર માણસ, “અમ્પાયર,' “જજ' નિર્ધાતી વિ. [સ., પૃ.] જએ “નિર્ધાતક.”
નિર્ણય-કાર વિ. [સ.] જઓ “નિર્ણાયક.' નિણ વિ. [સં. નિ +ા , બી.] નિર્દય, દયાહીન, કૂર નિર્ણય-ગામી વિ. [સં., પૃ.! સૂચન તરફ લઈ જનારું, નિધણતા સી. સિ. નેધ હોવાપણું, નિર્દયતા, દૂર-તા “ઇઝટિવ.’ (ચં. ન.)
[જજમેન્ટ] નિર્ઘ વિ. [સ, પું, પરંતુ સં. ૧ પ્ર. ની જરૂર નથી.] નિર્ણય-દોષ છું. [સં.1 ચુકાદાને લગતી ભૂલ, એરર ઓફ જ “નિધૃણ.'
[નિર્દયતા કરતા નિર્ણય-પ્રાજકવિ [.]નિર્ણય લાવનારું, ડિડકટિવ'(મ.ન.) નિષં સ્ત્રી [સ, સં. પ્રમાણે મ-ધૂળ] નિણપણે નિર્ણય-પ્રાપ્ત વિ. સિં] જાઓ “ણિત.'