Page Text
________________
નાદાનુસંધાન
૧ર૭૯
નાનાપદાથે-સત્તાવાર
નાદાનુસંધાન (-સન્ધાન) ન. [સં. નાટ્યૂ+ અનુસંધાન] નાદ સંપ્રદાયથી સ્વતંત્ર રીતે હજુ પણ ચાલુ છે.) (સંજ્ઞા.) સાથે એકતાન થઈ જવું એ. (ગ.)
નાનકપંથી (૫થી) વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] નાનકથનું નાદાર વિ. ફિ.] વેપાર-રોજગાર પડી ભાંગતાં બેકાર થઈ અનુયાયી
[નાનકે સ્થાપેલ સંપ્રદાયને લગતું ગયેલું, દેવાળિયું, “ઇ-સેકવન્ટ”
નાનક-શાઈ-હી વિ. [જ “નાનક' + “શાહ'+કા.ઈ' પ્ર.] નાદારી સ્ત્રી. ફિ.] દેવાળું કાઢવું એ, “છસોહવન્સી,’ ‘બેન્ક- નાનકી (ના:નકી) વિ. સી. જિઓ “નાનક' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી
સી.” [ નેધાવવી (નોંધા) (રૂ.પ્ર.) દેવાળું જાહેર કરવું પ્રત્યય.] (લા.) કંઠી ભેંસ નાદિત વિ. સં.] અવાજથી ભરેલું, અવાજવાળું
નાનકૌન ન. [.] એક પ્રકારનું સુતરાઉ કાપડ નાદિની સ્ત્રી. [.] મંદ્ર-સ્થાનની ૨૨ શ્રુતિઓમાંની ૧૯ મી નાનકે (નાનj) ન. જિઓ “નાનું' + ગુ. ‘ક' ત. પ્ર.] ખુબ આવૃત્તિ. (સંગીત.)
નાનું, નાનકડું, નાનકૂડું.(૨) ન. માતાના પિતાનું ઘર, મોસાળ નાદિરશાહી વિ. [નાદિરશાહ' નામને ઈરાનને એક બાદ- નાન (નાનકડું) જ “નાનડું–નાનકડું.” શાહ કે જેણે હિંદ પર ઈ.સ. ૧૭૩૮ માં ચડાઈ કરી હતી; નાનખટા(તા)ઈ શ્રી. [ફ. નાનખટાઈ એક જાતની મીઠાઈ ફા] નાદિરશાહના જેવો જુલમ કરનારું, બહુ ઉગ્ર અને નાનડિયું (નાનડિયું), નાનડુ (નાનડું) એ “નાનું' + ગ. કઠોર, (૨) સી. નાદિરશાહના જેવો ભારે જુમ, પ્રબળ વિ. “s' સ્વાર્થે ત. પ્ર. + “ઇયું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] નાની અત્યાચાર. (૩) (લા.) આપખુદ રાજ્ય-કારોબાર, સર- ઉંમરનું, નાડિયું
[નામોશી, હલકાઈ મુખત્યારશાહ
નાનત શ્રી. [જ એ “લયાનત.'] ધિક્કાર, ફિટકાર. (૨) નદિરી . [કા] મેગલાઈના જમાનામાં કિનારી ઉપર નાનપ (નાના) સ્ત્રી. જિઓ “નાનું' + ગુ. “પ ત. ] કારીગરીવાળી બંડી પહેરવામાં આવતી હતી તેવી બંડી નાનાપણું. (૨) (લા.) ગૌણ-તા, લધુ-તા. (૩) લાંછન, ખાટ,
[વાળે તે, દેવાળિયું કલંક, ખામી ના-દિકંદ (-હિન્દ) વિ. [વા. ના-દિહન્દ ] લેણું પાછું ન નાનપણુ (નાનપણ) ન. જિઓ “નાનું' + ગુ. “પણ” ત.પ્ર.] નાદિહંદી (-દિહન્દી) સ્ત્રી. ફિ.] દેવાળિયાપણું
નાની ઉંમર હોવી એ, બચપણ, બાલ્યાવસ્થા, બાય-કાળ નાદી વિ. [સ., પૃ.] નાદને લગતું, નાદનું, નાદવાળું. (૨) નાન-પ ી સ્ત્રી, યુદ્ધના કામમાં રોકાયેલા પુરુષની સ્ત્રીતેરવાળું, તરી, ધની. (૩) ગલું
એને બાંધી આપવામાં આવેલી રકમ ના-દુરસ્ત વિ. [વા. ના-દુરુસ્ત] માંદું, બીમાર
નાનપલું વિ. [જએ નાનપ' + ગુ. “હું” ત. પ્ર.] જુઓ નાદુરસ્તી અ. [કા. નાદુરીમાંદગી, બીમારી, “નાનકડું.'
[વેચનારે અનારોગ્ય, અસ્વસ્થતા
નાનબાઈ ખું. જિઓ “નાન' દ્વાર] નાન રટી વગેરે નાદોત્પત્તિ સ્ત્રી. [સં. નાટ્યૂ+૩૫ ફૂ] અવાજનું ઉત્પન્ન થવું નાનમ (નાકનમ્ય) સી. [જુએ “નાનું' દ્વારે.] જઓ “નાન૫.' એ, ગળામાંથી સૂર બહાર નીકળવા એ
નાનમ-મેટ૨ (ના:નમ્ય-મેટ) શ્રી. [+જુઓ મેટપ.”], નાદેમિંન્દર્શક ન. [સં. નાટ્ + મં– %) અવાજનાં જે નાના-મોટાઈ (ના:ન-મેટાઈ) સ્ત્રી. [જઓ “નાનું + જોવાનું યંત્ર, “એપિસ્કોપ'
મોટાઈ.'] નાનાપણું અને મોટાપણું નાધરિયું, નાડું ૧. જિઓ “નાનું' + ગુ. ‘હું' સ્વાર્થે ત... નરોધની સ્ત્રી. ધી ચોપડેલું હોય તેવી રોટલી એમાંના મહાપ્રાણિત સ્વરોચ્ચારણ પ્રમાણે જ ગુ. “નાની નાનલ (ના:નલ), -નું વિ. જિઓ “નાનું'+ ગુ. “લ” “હું”
> “નાધડું' + ગુ. “ઈયું' સ્વાર્થે ત...] નાનું (પદ્યમાં.) સ્વાર્થે તે, પ્ર.) જેઓ નાનડિયું.” નાધવું સક્રિ. આરંભ કરવો. (૨) જોડવું, બાંધવું. (૩) નાન-વાઈ (નાના:-વડાઈ) શ્રી. જિઓ “નાનું' + “વહાઈ.” ગૂંથવું, સામેલ કરવું. નધાવું કર્મણિ, ક્રિ. નધાવવું છે.,સ.ક્રિ. જુઓ “નાનપ-મેટપ”-નાન-મેટાઈ.'
ળાશયમાંથી પાછું ખેંચી લાવી ખેતરમાં જ્યાં નાના વિ. [સં.] અનેક, વિવિધ, તરેહ તરેહનું ઘોરિયા વાટે લઈ જવામાં આવતું હોય તે સ્થાન નાનાઈ (નાનાઈ ) સ્ત્રી. જિઓ “નાનું'+ ગુ. “આઈ' ત. પ્ર.] નાન' (નાન્ય) સ્ત્રી, જિઓ “નાનું' દ્વારા.] કુટુંબમાં મટી જએ નાનપ.” ઉમરનાં માણસોનો અભાવ, (૨) (લા.) કમીપણું, ઓછપ, નાના-જાતીય વિ. [સં.] અનેક પ્રકારનું, જાતજાતનું ઊણપ
નાનાણું (ના નાણું) ન. જિઓ “ના”+ ગુ. “આણું” નન ન. સિં. નાન, અર્વા. તદ્ભ૧] પારસીઓમાં લગ્નને સ્થળવાચક ત.ક.) માતાના પિતાનું ઘર, મિસાળ, નાનક દિવસે સવારે કે સાઝે કરાવવામાં આવતું કન્યાને સ્નાન. નાનાત્મ-વાદ કું. [સં. નાના+મારમવાઢ, ] આત્મા-જવા(૨) સુવાવડમાં ઊઠતાં ચાલુ સ્નાન કર્યા પછી કરવામાં માં અનેક પ્રકારના છે એવા પ્રકારને મત-સિદ્ધાંત, આવતું સ્નાન. (પારસી).
સામ્યવાદ
[નારે, સાંખ્યવાદી નાન ન. [વા.] પાઉંના પ્રકારને રોટલે
નામાત્મવાદી વિ. [૧+ સં. વાઢી મું] નાનાત્મ-વાદમાં માનનાનક છું. શીખ સંપ્રદાયના આદ્ય પ્રવર્તક સંત. (સંજ્ઞા.) નાનત્વ ન. [સં.] અનેક હોવાપણું. (૨) વિવિધતા, કેનાનક-પંથ (-૫9) મું. [ જુએ “નાનક’ + ‘પંથ.'] ગુરુ વિષ્ય. (૩) ભેદ-ભાવ, જુદાજુદાપણું ગોવિંદસિંહે આજના શીખ સંપ્રદાયને રૂપ આપ્યું તે પહે- નાના પદાર્થ-સત્તાવાદ પું. [સં.] મુલમાં એક કરતાં વધુ તત્ત્વ લાંના આદિ ગુરુ નાનકે સ્થાપેલો સંપ્રદાય (આ “શીખ હોવાને સિદ્ધાંત, નાનાથે-વાદ બહુવ-વાદ, ‘હયુરાલિઝમ’
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |