Page Text
________________
નારિ૮-ડીક્તિ
૧૨૦
નાણા(-ણ)—કામણ
અને એના ઉપચારનું શાસ્ત્ર, હેડકોલોજી”
નાદિભંડલ(ળ) (મડલ -ળ) જાઓ “નાડિ-મંડલ.” નાહિદ-ડી)-શક્તિ સ્ત્રી. [સં] જુઓ “નાડિબલ.”
નાડી-યંત્ર (યન્ચ) જુએ “નાદિ-યંત્ર.” નાહિ૮-ડી-શામક વિ. [સં.] જ્ઞાનતંતુઓને શાંતિ આપનાર, નાડી-રજજ જ નાડિ-રજા.' નવન'
નડી-રોગ જ “નારિ-રેગ.” નાડિ(ડી)-શુદ્ધિ સ્ત્રી. સિં. જ્ઞાનતંતુઓને સાફ થવા કે રાખ- નાડી-લેપ એ “નાદિ-લોપ.”
વાનું કાર્ય, ‘નર્વ-પરિફિકેશન” (“ચડીનિયા’ નાડી-વર્ણન જુએ “નારિ-વર્ણન.” નાહિ(ડી) શલ(ળ) ન. [.] નાયુઓમાં થતી કળતર, નાડી-વલય જુઓ “નાહિ-વલય.” નાદિ(ડી)ોથ ૫. [સં] જ્ઞાનતંતુઓને સેજે, સ્નાયુઓને નાડી-વિદ્યા જ “નાડિ-વિદ્યા.” સજે, “ચૂરાઈટિસ' [પથરાવું એ, ઇનર્વેશન' નાડી-વેગ જુઓ “નાડિ વેગ.' નદિ(ડી)-સંવેદન (સંવેદન) ન. [સં.] નાડીઓનું શરીરમાં નાડી-વેદના ઓ “નાડિ-વેદના” નાડી જ “નાડિ.' [ ન છૂટવી, ૦ ને બેલવી, ૭ ન નાડી-વૈદ,-ધ જ “નાડિ-વૈદ,ઘ.” હાવી (રૂ.પ્ર.) મ આવવી. (૨) મરણ થવું.]
નાડી-થથા જુઓ “નાડ-વ્યથા.” નાડી સ્ત્રી. જિઓ “નાડું'+ . “ઈ' શ્રીપ્રત્યય.] દોરડો, દેરડી, વળ ચડાવેલી જાડી દોરી. [૨ ખચવી (ખેંચવી નાડીત્રણ-વિધા જ “નાવણ-વિધા.” (રૂ.પ્ર.) સામાને હલકું ચીતરવું. ૦ ખેંચાવી, (-ખેંચાવી), નાડીશક્તિ જુએ ‘નાડિ-શક્તિ.” ૦ તૂટવી (રૂ.પ્ર.) કમાવાની શક્તિ જવી. (૨) પાયમાલ નાડી-શામક ‘નાડિશામક.” થવું. ૦ધેઈને પીવા જેવું (રૂ.પ્ર.) પવિત્ર આચરણવાળું. નાડીશુદ્ધિ જુઓ “નાડિ-શુદ્ધિ.” ૦ ધેય અડાં ભાંગે તેવું (રૂ. પ્ર.) ખૂબ જ ચારિત્ર્યવાન. નાડી-શલ(ળ) જુએ “નાડિ-શલ.” ૦ નેફા વગરનું (ઉ.પ્ર.) નાનું, કુરચું. (૨) વ્યભિચારી નાડી-શેથ જ “નાડિ-શોથ.” નાડી-કંપલેખક (-કમ્પાલેખક) જુએ “નાડિકંપાલેખક.” નાડી-સંવેદન (સંવેદન) જુએ “નાડિ-સંવેદન.” નાડી-કોટ જુઓ “નાડિ-કીટ.'
નાડુ જ “નાડ.. નડી-(કેન્દ્ર) જુઓ “નાડિ-કે.'
ના ' ન. [સ, નાવિ વિકાસ + ગુ. ઉં' ત.પ્ર.] દોરડું. (૨) નાડી- કિશ() જુઓ “નાડ-કોશ.”
નાડી (ચણિયા ચારણી ઈજાર વગેરેની તેમ ભમરડાની પણ). નાડી-ક્ષત જુઓ “નાડિક્ષત.”
(૩) નાઠા-કડી, કંભા-નાડું. [૨ ડાં બાંધવાં (રૂ.પ્ર.) લગ્ન કરવું. નાડી-ક્ષય જુઓ “નાડિક્ષય.
(૨) નાતરું કરવું, ઘરઘવું. ૦ છૂટી જવું (૨. પ્ર.) હિંમત નાડી-ક્ષીણતા જ “નાડિક્ષીણતા.”
હારી જવી. છેવું (રૂ.પ્ર.) હારી જવું. (૨) સેબત કે નાડી-ક્ષોભ જુઓ “નાડિ-ભ.'
સંબંધ છેડી દે. ૦ પકડી રાખવું (રૂ.પ્ર.) જિદ પકડવી, નાડી-ગતિમાપક જ નાડિ-ગતિ-માપક.”
હઠીલા રહેવું. ૦ બાંધી રાખવું (રૂ. પ્ર.) અમુક હદ સુધી નાડીગતિ લેખક જ “નાગિતિ-લેખક.”
આગ્રહ રાખવો. ૦ ભાંગવું (રૂ.પ્ર.) દોરડું વણવું. વહેરાવાળું નાડીગતિ-વિજ્ઞાન જુએ નાડિગતિ-વિજ્ઞાન.”
નારું (વૈદરા-) (રૂ.પ્ર.) હઠ, જિ0 નડી-ગંઠ (-ગ૭) જુઓ, નાડિ-ગંડ.”
નાણ ન. [સં. શાન>પ્રા. નાન, પ્રા. તત્સમ] જ્ઞાન. (૨) નાડી-ચકે જુએ “નાડિ-ચક્ર.”
એંધાણ. (૩) (લા.) ઋતુ-સ્રાવ, ઋતુ-દર્શન નાડી-ચિકિત્સક જ “નાડિ-ચિકિત્સક.”
નાણુ-બળ ન. [સ. નારાણા-વત્રિનું લાઇવ જુઓ “નારાયણ નાદિ-ચિકિત્સા જ “નાડિ-ચિકિત્સા.”
બલિ.”
[(પદ્યમાં.) નાડી-છૂટ જ નાડિટ.”
નેણલું ન[જ “નાણું' + . “લ' સ્વાર્થે તે.પ્ર. ] નાણું. નડી-તંતુ (-તન્ત) જુએ “નારિ-તંતુ.”
નાણવું સક્રિ. [જ એ “નાણ,'-ના. ધા.] અનુભવ કરી નાડીતંતુક્ષય (-તન્ત) જ “નાડિતંતુ-ક્ષય.”
જાણી લેવું. (૨) પરીક્ષા કરવી, તપાસવું. (૩) અકવું, નહિ-તંત્ર (-તન્ચ) જુએ “નાડિ-તંત્ર.”
અંદાજ કરો. ન(-નણવું કર્મણિ, ક્રિ. (નાણાવવું નાડી-તૂટેલ જ “નાડિટેલ.”
પ્રે.સ.કિ.
[ન લાવવું, આણવું નહિ નાડી-(૦ પ્ર)દાહ જુઓ “નાહિ-(પ્ર)દાહ.”
નાણુ સ. કિં. [સં. 1 + જુઓ આણવું સંધિથી ] ન નાડી ધર્મ જ નાડિ-ધર્મ.”
નાણાકીય વિ. [જ “નાણું + સં. ૧ + વ ત.પ્ર.] નાણાંને નાડી૫રીક્ષક જુઓ “નાડિ-પરીક્ષક.”
લગતું, પિસાને લગતું, આર્થિક, “ફાઈનાન્સિયલ' નાડી-પરીક્ષણ જ “નાડિ-પરીક્ષણ.'
નાણા(-ણ)-ખાતું ન. [૪ “નાણું' + “ખાતું.”] રાજય – નાડી-પરીક્ષા જ નહિં પરીક્ષા.
રાષ્ટ્રને આર્થિક વહીવટ કરનાર તંત્ર, “ફાઈનાન્સ મિનિસ્ટ્રી' નાડી-પષક જ “નાડિ-ષિક.”
નાણા(-ણ)-ચલણ ન. [ જાઓ “નાણું + “ચલણ.”] નાણું નાડી-પ્રદાહ જુઓ “નાડિ-(પ્ર)દાહ.”
વપરાશમાં હોવાની પ્રક્રિયા, નાણાંથી માલ-સામાનની સર્વ ની-પ્રોત્સાહન જ “નારિ-પ્રોત્સાહન.”
પ્રકારની આપ-લે કે વિનિમયને વ્યવહાર નાડી-બલ(ળ) જેઓ “નાડિબલ.”
નાણ(ત્રણ)-ટંકામણ (ટામણ) ન. જિઓ “નાણું +
rJ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |