Page Text
________________
ધર્મ-ભંગ
૧૨૧૧
ધર્મ-વાદ
માનેલી સ્ત્રી, ધર્મની બહેન
ધર્મ-યુત વિ. [સં] નીતિવાળું, નિષ્પાપ, ધાર્બિક, પવિત્ર ધર્મ-ભંગ(-ભ) પું. [૪] ધર્મમર્યાદાને તોડી નાખવાની ક્રિયા ધર્મ-યુગ પું. [સં. જે સમયમાં બધે જ ધર્મનીતિનું ધર્મ-ભાઈ ! [+જઓ ‘ભાઈ.'] જ “ધર્મબંધુ.” સામ્રાજ્ય હોય તેવા સમય ધર્મભગિની સ્ત્રી, સિં] જ ધર્મપત્ની.'
ધર્મ-યુદ્ધ ન. [સં.] શાસ્ત્રમાં બતાવ્યા પ્રમાણે નીતિ અને ધર્મ-ભાન ન, સિં] ધર્મ વિશેનો ખ્યાલ કે સજાગપણું પ્રામાણિકતાના પૂરા પાલન સાથે કરવામાં આવતી લડાઈ. ધર્મ-ભાવ ! [સં] સ્વભાવ, લક્ષણ, ગુણ (૨) ધાર્મિક (૨) ધર્મના રક્ષણ માટે ખેલાતું યુદ્ધ, “ઝેઇડ લાગણી, ધર્મનિષ્ઠા
ધર્મ રક્ષક વિ. [] ધનું રક્ષણ કરનાર ધર્મભાવના સ્ત્રી. સિ.] જાઓ ‘ધર્મભાવ (૨).”
ધર્મ-રક્ષણ ન. સિં], ધર્મરક્ષા સ્ત્રી. [સં] ધર્મનો નાશ ધર્માભિક્ષુક વિ. સિં] ધમના જ માત્ર ઉદેશે ભિક્ષાવૃત્તિ ન થાય એ જાતની સાવધાની રાખી લેવામાં આવતાં કરનાર [રીને ચાલનાર, પાપ-ભીરુ
પગલાં ધર્મભીરુ વિ. [સં.1 અધમ કરતાં ભય રાખનાર, ધર્મથી ધર્મ-રત વિ. [સં.] ધર્મમાં પૂરું ખૂંપી ગયેલું, ધર્મ-પરાયણ ધર્મભીરુતા સ્ત્રી. [સં.) ધર્મભીરુ હેવાપણ
ધર્મ-રતિ સ્ત્રી. [સં.] જ “ધર્મપરાયણ-તા.' ધર્મા-ભવન ન. [૪] જન્મકુંડળીમાંનું નવમું ખાનું, ભાગ્ય ધર્મ-રસ છું. [સં.] ધર્મ નિષ્ઠા ભવન, (જ.)
ધર્મરાજ' ન. [સં. ધર્મ-419] જુએ “ધર્મરાજ્ય.’ ધર્મ-ભૂમિ સ્ત્રી. [સં] પવિત્ર ભૂમિ
ધર્મરાજ યું. [સ.], ૦ થી છું. [+જ “રાજવી.'], ધર્મભૂષણ વિ. [સં ન] પિતાના સદવર્તનથી પિતાના જ . [સં. નાના છવાં સમાસમાં જાન' જ, તેથી ગુ. ધર્મને ઘરેણારૂપ બનેલ (આ ઈલકાબ' છે.)
સમાસ] ધર્મનું પાલન કરનાર રાજા. (૨) યમદેવ, (૩) ધર્મ-બ્રણ વિ. સિ] ધાર્મિક મર્યાદાઓથી ખસી પડેલું, યુધિષ્ઠિર રાજા. (સંજ્ઞા.). ધર્મમાંથી ચલિત થયેલું, વટલી ગયેલું
ધર્મરાજ્ય ન. [સં] સંપૂર્ણ રીતે નીતિના સિદ્ધાંતના ધર્મભ્રષ્ટતા સ્ત્રી. સિં.] ધર્મભ્રષ્ટ હોવા પણું
પાલનથી ચાલતું રાજ્ય વહીવટ જિઓ ધમૅરાજ.” ધર્મ-ભ્રાતા . [સં] જુઓ “ધર્મબંધુ.”
ધમરાય પું. [સં. ધÉરા-માંને નાનપ્રા . રામ] ધર્મામત . સિં. ન.] ધાર્મિક સિદ્ધાંત
ધર્મરુચિ સ્ત્રી. [સં.] ધર્મ તરફ લાગણી કે લગની ધર્મમત-વાદી વિ. સિં.) ધર્મના એક એકાંગ સિદ્ધાંતને ધર્માલક્ષિણી વિસ્ત્રી. [સં.ધર્મલક્ષી સ્ત્રી વળગી રહેનાર
[સંપ્રદાય શરૂ કરનાર ધર્માલક્ષી વિ. [સં૫.) ધર્મ તરફ જેનું લક્ષ ચિટેલું છે તેવું ધમમતસ્થાપક વિ. સિં.1 ધર્મના અમુક એક સિદ્ધાંતનો ધર્મલબ્ધ વિ. સિં] જ એ “ધમ-પ્રાપ્ત.” ધર્મમય વિ. [સં.] ધર્મરૂપ, ધર્મથી ભરેલું
ધણુ લાભ . [સં] ધર્મની પ્રાપિત. (૨) ધાર્મિક સકુનું ધર્મ-મહામાત્ર પું. [સં.] રાજ્યમાં ધર્મ વિશેના તંત્ર ઉપર ફળ. જેન સાધુ તરફથી મળતા આશીર્વાદ) (જૈન). દેખરેખ રાખનાર અધિકારી
ધર્મ-લિપિ શ્રી. સિં] જેમાં ધર્મની વાત કે આચાર વિશે ધર્માત્મહાસભા સ્ત્રી. [] જઓ ધર્મ-પરિષદ.'
કથન છે તે લેખ. પોતાના લેખને મોર્યવંશી સમ્રાટ ધમ-મહેસવું છું. [સં.] ધાર્મિક માટે એસ્ટવ
અશોકે “ધર્મ-લિપિ” કહેલ છે.) ધર્મ-સંવ (-2) [સં.1 દીક્ષા આપતી વખતે ગ૨ આપે ધર્મલુપ્તા વિકસી સિં] જેમાં ધર્મ કે સમાન કોટિનું લક્ષણ છે તે પવિત્ર વાકય, દીક્ષા-મંત્ર
ઊંક્તિમાં અપ્યાહત છે તે ઉપમા અલંકારને એક પ્રકાર, ધર્મ-મંદિર -મનિર) ન. સિં] જ્યાં જઈને ધાર્મિક (કાવ્ય.) સંસ્કાર મેળવવાનું સરળ બને તેવું સ્થાન
ધર્મ-૫ છું. [સં] ધાર્મિક આચારવિચારનો ત્યાગ. ધર્મા-માતા સ્ત્રી, સિં.] દત્તક-વિધાનને કારણે બનેલી માતા. (૨) ધર્મ કે સમાન કોટિના લક્ષણો ઉક્તિમાં અધ્યાહાર (૨) ઉછેરનારી ધાવ. (૩) સાસુ
(ધર્મલુપ્તા ઉપમામાં થા.) (કાવ્ય.) ધમ-માર્ગ સિં.1 જે પ્રવૃત્તિ કરતાં ધર્મના સિદ્ધાંતનું ધમ-વક્તા વિષે. [સં. ૫ ] ધર્મને બેધ આપનાર, ધમેજ્ઞાન મળે તે પ્રવૃત્તિને રસ્ત, ધર્મ-પથ, ધર્મ સંપ્રદાય કથા કથા કહેનાર
[કથન, ધર્મને ઉપદેશ ધમકમર્તિ (-માર્તડપું. [સં] ધર્મપાલનમાં સૂર્ય જેવો ધમ-વચન ન. [સં.] ધર્મના સંસ્કારવાળું અને નીતિવાળું
ખ્યાત (આ એક ઇલકાબ” છે.) ધર્મ-વત્સલ વિ. સં.] જઓ ધર્મ-પ્રિય. ધર્મ-મીમાંસા (મામસા) સ્ત્રી [સં.1 ધર્મના સ્વરૂપની ધમવર્ણન ન. [i] એ ધર્મ-નિરૂપણ.” વિચારણા, ધર્મ-અધર્મની ચર્ચા-વિચારણા
ધર્મ-વર્ણ વિ. [સ. ધર્મ-વર્ષ + ગુ. “ઉં' ત..] (લા) ધર્મ-મૂઢ વિ. [સં.] જુઓ “ધર્મઝનુની.” [ધર્માત્મા ધર્મના રંગે રંગાયેલું, ધર્મ-
રત
ચિપડે ધર્મમતિ વિ. [સંસ્રી.] ધર્મનું સાક્ષાત્ સ્વરૂપ હોય તેવું, ધર્મવી સી. [+ અર] ધર્માદા ખાવાના હિસાબને ધર્મ-મૂલ ન. [સં.] ધર્મનું આદિ કારણ
ધર્મ-વંત (-વક્ત) વિ [+ સં. વ> પ્રા. વેત] ધર્મનું ધર્મમૂલક વિ. [સં.] જેના મળમાં ધર્મ છે તેવું
પાલન કરનારું, ધર્મિષ્ઠ ધર્મયાત્રા સ્ત્રી. [સં.] પુણ્ય મળે એ ઉદેશ કરવામાં આવતું ધમ-વાય ન. [સં.] જુઓ “ધર્મ-વચન.”
દેશાંતર-ગમન કે પ્રવાસ (૨) ધર્મના પ્રચાર માટે પ્રવાસ ધર્મવાદ છું. [] જ ધર્મ વચન.' (૨) ધર્મના Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |