Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1241

સુગર
જતું મધુ-પ્રમેહમાં)
સ્યુગર . [અં.] ખાંડ. (૨) ખાંડનું તત્ત્વ (પેશાખમાં ૧ વિ. [સ, ફ્ળ-સ્પ] ‘વર્ગ-સ્થ’નું ટૂંકું રૂપ સ્વ-કર્મ ન. [સં.] પાતાનું કામ, ફરજ [લીધેલું ૧-કલ્પિત વિ. [સં.] પાતે કપી લીધેલું, જાતે માની સ્વકાર્ય ન. [સં.] જુઓ ‘વક્રર્મ.’ સ્વકીય વિ. [સં.] પાતાનું, માલિકીનું, પાતીકું [જી સ્વકીયા વિ., સી. [સં,] પેાતાની પરણેલી પત્ની, પરણેતર સ્વ-કૃતિ . [સં.] પેાતાની રચના
૨૨૦૬
સ્મૃત વિ. [સં.] સીવેલું. (૨) પરાવાયેલું અખરા સી., ॰ વૃત્ત ન. [સં.] ૨૧ અક્ષરાના એક ગણમેળ છંદ. (પિં.) [ગણ-મેળ છંદ. (ર્ષિ.) અશ્વિણી સી., ૯ વૃત્ત ન. [સં.] ખાર અક્ષરાના એક સગ્ગી વિ. [સં.,પું.] ગળામાં માળાવાળું સજી [સં. ચન્ ] (કંઠમાં પહેરવાની) માળા, હાર સ્ત્રવણુ ન. [સં.] ઝરવું એ, વનુંએ, ટપકવું એ. (ર) સરવાણી. (૩) ઝરવું
વવું અક્રિ. [સં. ૩> સ્ત્રવ્ તત્સમ] ઝરવું, ટપકયું. (ર) નીતરવું. અવાવું ભાવે.,ક્રિ. સ્ત્રાવનું પ્રે.,સક્રિ સાવવું, સવાયું એ ‘વવું’માં.
સ્રષ્ટભ્ય વિ. [સં.] સરજવા જેવું, સૃષ્ટિ કરવા જેવું, પેદા કરવા જેવું. (૨) છોડી દેવા જેવું, ત્યાગ કરવા જેવું,
ત્યાજ્ય
સ્રષ્ટા વિ.,પું. [સં.,પું.] સર્જન કરનાર, ઉત્પત્તિ કરનાર, સર્જક. (ર) પરમાત્મા, પરમેશ્વર
સ્રસ્ત વિ. [સં.] ખસી પડેલું, ઊતરી ગયેલું (પડું વગેરે) અસ્તર પું. [સં.] સાથ, પથારી, બિછાનું. (૨) સંથારે, (જેન.)
સ્રાવ પું. [સં.] ઝરતું એ, ટપકવું એ, અવણ. (૨) વહી જવું (લેાહી પાણી વીર્ય વગેરેનું) એ, (૩) વહી જતા કે ગયેલા પદાર્થ
સ્રાવ વિ. [સં.] ઝરાવનારું, ટપકાવનારું સચ સી. [સં, સ્ત્ર]. સુવ યું,, -વા શ્રી. [સં] ચર્ચાકુંડ વગેરેમાં ધી ડામવાનું લાકડાની કડછી જેવું સાધન, સરવા
સ્રોત પું. સં. જોસ્, ન.] ઝરણું, વહેંણ. (૨) પ્રવાહ સ્રોતસ્વતી, સ્રોતસ્વિની વિ., . [સં.] નદી સ્લમ, ૰ એરિયા હું, [અં.] ગરીબ સાધન-હીન લેાકેાના ગંદા વિસ્તાર [પ્લેટ સ્લાઇડ શ્રી. [અં.] કાટાગ્રાફીની કાચની કે કચકડાની સ્લિપ શ્રી. [અં.] ક્રિકેટની રમતમાં બૅટવાળાની પાસેથી
ટકતા દડા લેવા ઊભા રહેવાની એની એઉ બાજુની જગ્યા. (૨) કાગળની નાનો પત્તી, ચારકી સ્લિપર પુ.,અ.વ. [અં.] દારી વિનાના હળવા શેઢા (પગમાંથી તરત નીકળી નય તેવા). (૨) રેલ-માર્ગના પાટા નીચે નખાતા લાકડાના યા લોખંડના પાટડા
લે(૦૪)ટ સ્રી. [અં.], ૦ પાટી સી. [+ જ
‘પાટી,’] લેખણ
(બાળમને અક્ષર ઘૂંટવાની) પથ્થરની પાટી સ્લે(૦૪)ટ-પેન [i] પથ્થર-પાટી અને પથ્થરની નાની સ્લેટર-હાઉસ ન. [અં.] (ઢારાનું) કતલ-ખાનું સ્લપ પું. [અં.] ઢાળ, ઢાળાવ
સ્લા બૉલ પું. [અં]ક્રિકેટની રમતમાં ફેંકાતા ધીમે દડા સ્લા બોલર પું. [અં) ક્રેટની રમતમાં દડો ધીમે ફેંક નિ, શૈક્ષત, સંપત્તિ સ્વ॰ સર્વ. [સં.] પેાતાનું, માલિકીનું, પાતીકું. (૨) ન.
નાર
Jain Education International_2010_04
સ્વતઃસિદ્ધ
સ્વ-ગત વિ. [સં.] પાતે પેાતાને જ મનેાગત કહેતું હસ એમ કહેલું, આત્મ-ગત, ચાહન. (નાટય.) ૠગત-ભેદપું. [સં.] ઝાડ અને એનાં અંગા વચ્ચેના પ્રકારની ભિન્નતા – પરમાત્માની સૃષ્ટિની પરમાત્માથી અંતર્ગત ભિન્નતા (કીકતે ભેદ નથી), (વેદાંત.) સ્વ-ગૃહ ન. [સં.,પું.,ન.] પેાતાનું ઘર. (૨) જાતકની પાતાની રાશિ. (યા.) [(ચેં।.) સ્વગૃહી વિ. [સં.,પું.] જાતકની પાતાની રાશિમાં રહેલું. સ્વ-રિત ન. [સં.] પાતાનું આચરણ. (૨) પાતાનું જીવન-ચરિત્ર, ટા-બાયોગ્રાફી' [યંત્ર.' ૧-ચાલક યંત્ર (-યુત્ર) ન. [સં.] જએ ‘ય-સંચાલક સ્વચ્છ વિ. [સં. સુ-અō] તદ્દન સાž, સાવ ચોખ્ખું, નિર્મળ ૧-છંદ (-૭ન્હ) ન. [સં. સ્વદ્દ, સંમિથી] પાતાની મરજી પ્રમાણે વર્તવુ એ, સ્વેચ્છાચાર
વ ંદાચરણુ .(સ્વચ્છન્દા~) ન. [+ સં. આશ્વર્ળ],સ્વચ્છદાચાર (સ્વચ્છદા-) પું. [+ સં. આ-૨] સ્વચ્છંદી વર્તન સ્વ ંદિતા (સ્વન્દિતા) સી, [સં.] સ્વચ્છંદી હવાપણું [વર્તનારું, સ્વેચ્છાચારી સ્વચ્છંદી (સ્વદી) વિ. [સં,પું.] પેાતાની મરજી પ્રમાણે સ્ન-જન પું..ન.સિં.,પું.] પેાતાનું માણસ, આત્મીય જન, અંગત માણસ
સ્વ-જાતિ સ્ત્રી. [સં.] પેાતાની સમાન ગુણધર્મવાળા જ્ઞાતિ, (૨) સમાન લિંગ હેાવાપણું, ૨૧-જાતીય વિ. [સં.] પેાતાની જાતિનું, પેાતાના વર્ગનું, (૨) પેાતાની જાતનું, સ્વજ્ઞાતીય, સપંક્ત સ્ત્ર-જ્ઞાતિ શ્રી. [સં.] સ-પંક્ત જનેનું મંડળ, પેાતાની નાત સ્વ-તંત્ર (-તત્ર) ન. [સં.] પેાતાના કારભાર. (૨) વિ. પાતાની મરજી પ્રમાણે કરવા મુખત્યાર, સ્વાધીન. (૩) ખૌનનું ન ડાય તેવું, મૌલિક, ‘ઑરિજિનલ,' (૧) નિરપેક્ષ, નિર્વિકલ્પ, નિરંકુશ, (વેદાંત.) સ્વતંત્ર-મિનજી (સ્વત-ત્ર-) વિ. [+જએ‘મિજાજી,'] સ્વતંત્ર સ્વભાવનું, મન-માજી
સ્થતઃ ક્રિ.વિ. [સં.] પાતાની મેળે, બીજાની સહાય વિના, આપ-મેળે, આપેઆપ, જાતે, સ્વયં (મેટે ભાગે ગુમાં સમાસમાં)
સ્મૃત:પ્રમાણુ ન. [સં.] બીજા કોઈ પુરાવાની જરૂરત ન હાવાપણું. (૨) વિ. જેને બીજા કાઈ પુરાવાની જરૂર ન હોય તેવું
સ્થતપ્રામાણ્ય ન. [સં.] જુએ ‘સ્વતઃપ્રમાણ.’ સ્વતઃસિદ્ધ વિ. [સ.] બહારના કોઈ પણ પુરાવા વિના સાબિત થયેલું, સ્વતઃપ્રમાણ