Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1240

ફુરિત
૨૫
સ્યાદા:
કુરિત વિ. [સ.] સ્કુરેલું. (૨) કાંઈક કંપેલું, કરવું. (૩) સ્મશાન-વૈરાગ્ય ન. [+ સં.] મડદુ મસાણમાં બળતું હોય પ્રકાશેલું
ત્યારે ડાધુઓને સંસાર અસાર લાગવાની માનસિક કુલિંગ (ટ્યુલિ3) પુ. સિં.] તણ, ચિનગારી
ક્ષણિક સ્થિતિ, રમશાન-વૈરાગ્ય સ્ત્રી, સિં.] ફુરણ. (૨) શરીરમાં આવતી તેજી, સ્મારક લિ. [સં] યાદ કરાવનાર, સ્મરણ આપનાર. (૨) ચંચળતા, તાજગી. (૩) ખીલવું એ
ન. યાદગીરીનું સંભારણું, સ્મરણચિહ્ન, મેમોરિયલ' ર્તિ-દાય વિ. [સં.1, રૂર્તિદાયી વિ. [સં૫] સ્માર્ત વિ. સં.] સ્માતને લગતું, સ્મૃતિ-સંબંધી. (૨) ફર્તિ આપનારું
સ્મૃતિધર્મશાસ્ત્રોમાં કરેલા વિધાન પ્રમાણે આચરણ સફેદ પું. સિ] ૬ હું એ, જેરથી ખુલ્લું થવું એ. (૨) કરનાર. (૩) શંકરાચાર્યજીના પંચપાસક મત-સંપ્રદાયનું ધડાકે. (૩) ખુલાસે, સ્પષ્ટીકરણ, ડ. (૪) પડે. (૫) અનુયાયી. (સંજ્ઞા)
[એક) (નાટ.) શબ્દ સંભળાતાં મનમાં ઊભે થતો શાબદાર્થનો સ્પષ્ટ મિત ન. [૪] મંદ હાસ્ય, મલકાટ. (૧ હાસ્યોમાંનું ખ્યાલ, (વ્યા.)
સ્મૃતિ સ્ત્રી. [સં.) યાદ હોવું એ, સ્મરણ, યાદ. (૨) ટક લિ. [સં] કાંઈક અથડાતાં એકાએક કટી પેઠે પૂર્વમાં અનુભવેલી વસ્તુનું સ્મરણ, પ્રત્યભિજ્ઞા. (૩) તેનું, ધડાકા સાથે કુટનારું. (૩) સળગી ઊઠે તેવું
પરંપરા યાદ રાખો ધર્મશાસ્ત્રકારોએ સમાજની સર્વ ટન [સ.] એકાએક ધડાકા સાથેનું ફૂટવું એ. (૨) કક્ષાનાં નિયમન-સંચાલન વગેરેને અંગે રચેલાં ધર્મસ ખુહલું કરવું એ. (૩) ખુલાસે, રેડ, સ્પષ્ટીકરણ
અને પધ-ગ્રંથામાંનું તે તે, સામાન્ય રીતે સંહિતા-બ્રાહ્મણ રણ ન. સિ. “ફુરણ.”
-આરણ્યક-ઉપનિષદ એ શ્રોત ગણાતા પદક સાહિત્ય અમર . સિ] કામદેવ
સિવાયનું સર્વ સંરકત ધાર્મિક સાહિત્ય. (આમાં મૌતસ્મરણ ન [સં.] યાદ કરવું એ, સ્મૃતિ, યાદ, (૨) સત્ર ધર્મસૂત્રો ઋતિએ તેમ મહાભારત-રામાયણ અને વારંવાર યાદ કરવાની ક્રિયા. (૩) એ નામને અર્થાલંકાર. પુરાણગ્રંથોને પણ સમાવેશ થઈ જાય છે, તેથી જ (કાવ્ય.) (૪) નવધા-ભક્તિની ભગવાનનું અને ભગવદ્ગીતાને પણ “સ્મૃતિ' કહી છે.) ભગવાનની લીલાઓનું સ્મરણ કરવાની ત્રીજી વ્યક્તિ સ્મૃતિ-કાર વિ., પૃ. [સં] સામાજિક નિયમોને લગતાં સ્મરણ-
ચિન ન. સિ.] હંમેશાં યાદ રહે એ માટેની સૂત્રો તેમજ પદ-ગ્રંથોના રચનારાઓમાંને તે તે ગ્રંથ-કાર નિશાની, સ્મૃતિચિહન, સ્મારક, મેમોરિયલ’
મૃતિ-પંથ (-ગ્રન્થ) S. સં.] મનુસ્મૃતિ યાજ્ઞવલકથસમરણ-પથી રહી. [+જુઓ “પથી.”] યાદ આપનારી સ્મૃતિ પરાશર સંહિતા વગેરે તે તે ધર્મશાસકીય પુસ્તક. પુસ્તિકા, નેધ-પેથી
(૨) કેની યાદમાં લખાયેલું–છપાયેલ કંથ, “કેમેમોરેશન સ્મરણ-ભક્તિ . [.] જુએ. “સ્મરણ(૪).”
લયમ'
[મેમરી ડ્રોઇગ” સ્મરણશક્તિ સી. સિં.] યાદદાસ્ત, યાદશક્તિ
મૃતિ-ચિત્ર ન. સિં.] યાદદાસ્ત ઉપરથી કેરેલું ચિત્ર, સ્મરણ-સ્તંભ (સ્તબ્બ) પું. [સં.] ઈનાં કાર્ય લોકોને યાદ સ્મૃતિદોષ છું. [સ,] સરતચૂક રહે એ માટે એના માનમાં ખેડેલા થાંભલ, કીર્તિ-સ્તંભ સ્મૃતિ-પ્રોક્ત વિ. [૪] ધર્મશાસ્ત્રના ગ્રંથમાં કહેલું મરણ સી. [સ. માળ, ન.] જ “મરણ (૧,૨).' સ્મૃતિ-ભિન્ન વિ. [સં.) ધર્મશાસ્ત્રની આજ્ઞાથી જુદા મરણાલંકાર (- ૨) ૫. [+સે -૧) એ નામને પ્રકારનું, અ-ધર્યું એક અર્થાલંકાર. (કાવ્ય.)
મૃતિ-બ્રશ (-બ્રશ પું. સિં.] યાદશક્તિ ચાલી જવી એ, મરણાંજલિ (સ્મરણ>જલિ) સહી. [+સં. મનટ, ૬ ] યાદદાસ્ત ગુમાવવી એ, તદન વિસ્મૃતિ થવી એ કોઈની યાદમાં કાવ્યરૂપે કે બીજી રીતે અપાતી અંજલિ, મૃતિ-લખ ૫. [સ ] યાદ રહે એ માટે પથ્થરસમાં નિવાપાંજલિ, “ ટ્રિટ' કોતરેલું લખાણ
[કથન સમરણિકા સી. [સ.] ભૂલી ન જવાય એ માટે બાંધી લેવાની સ્મૃતિ-વચન, મૃતિ-વાર્થ ન. સિં.] ધર્મશાસ્ત્રોનું તે તે પુસ્તિકા, સ્મરણ-પોથી, નોટબુક'
સ્કૃતિશાસ્ત્ર ન, સિ.] વૈદિક વિધાનોની પરંપરાને યાદ સ્મરણ સ્ત્રી. [સં. સ્મરણ + ગુ. ઈ' ત...] પ્રભુ-સ્મરણ કરી ઋષિ-મુનિઓ અને વિદ્વાને એ પછીના સમયમાં રચેલા માટેની ૫-માળા. (૨) બેરો [ચાઇ રહે તેવું સામાજિક ધાર્મિક વગેરે વિષયોને આવરી લેતા વિષયના સ્મરચ્છીય વિ. [સં.] યાદ રાખવા જેવું, યાદ કરવા યોગ્ય, ગ્રંથોના રૂપનું શાસ્ત્ર
[સાંભળનારી અદાલત સ્મરવું સક્રિ. [સ. >મ, તત્સમ] યાદ કરવું, સંભારવું, મેલ કે કેર્ટે સ્ત્રી. અિં.] નાના નાના દાવા (૨) સમરવું (ઈસ્ટદેવને). સ્મરણું કર્મણિ, કિ. મરાવવું મંતક (સ્થમતક), ૦ મણિ છું. [સં] શ્રીકૃષ્ણનો D., સ.કિ.
[શિવજી રાણી સત્યભામાના પિતા સત્રાજિત યાદવની માલિકીને સ્મર-હર છું. [.] કામને વાવી નાખનાર-મહાદેવ, શંકર, એક હીરે.(કેહિનુર હીરે એ છે એવી પણ એક માન્યતા સ્મરાવવું, સ્મરવું એ “સ્મરવું”માં.
છે.) (સંજ્ઞા.)
[. યુદ્ધ માટે રથ સ્મર્તવ્ય વિ. સં.] એ “સ્મરણય.”
સ્પંદન (સ્વજન) ન. સિં.] ઝરવું એ, ટપકવું એ. (૨) સ્મશાન જુએ “રમશાન.' (સં.માં શુદ્ધ રમશાન' છે.) સ્યાદ્વાદ પું, [] “આમ પણ હોય અને એમ પણ હોય સ્મશાનભૂમિ શ્રી. [+ સં.] મસાણ
એ પ્રકારનો અનેકાંતવાદ, સાપેક્ષ-વાદ. (જૈન)