Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 123

દુરભિગમ
૧૧૫૮
દુર્ગમ(-મ્ય)
દુરભિગમ છું. [+ સં. મમ-T] સમઝમાં ન આવે તેવી દુરાહ, વિ. [સં. યુ + ના-રોહ, મા-રોu] મહાપરિસ્થિતિ, (૨) દોષ ભરેલી સમઝ
મુશ્કેલીથી ચડી શકાય તેવું દુરભિમાન ન. [+સે અમિ-કાન કું.) ખેઠું અભિમાન દુરાન સ.ફ્રિ. [સં. , ના.ધા.] દૂર કરવું કે કરાવવું દુરભિમાની વિ. [, .] બટું અભિમાન ધરાવનાર દુરશય . [સ. યુ + મા-રા] દુષ્ટ આશય, દુષ્ટ મનેદુરભિલાષ પું. [+ સ. અમ-૪rg],વા સ્ત્રી. [સં. જાવ .] ભાવના
| મુખેથી ઉમેદ દુષ્ટ ઈરછા, દુષ્ટ ભાવના
દુરશા ઝી. [સં. સુર + સારા!] ખરાબ પ્રકારની આશા, દુરમત (ત્ય) સ્ત્રી. [સં. સુર્મ, અર્વા. તદ્દભવ જુએ દુરાય પં. [. ટુ + માણ] ન કરવા જેવો ખરાબ દુર્બુદ્ધિ(૧)'.
-િદુર્બઢિયું. આશરે, ખટે સ્થળે થઈ ગયેલો આશ્રય, (૨) વિ. જેને દુરમતિયું વિ. [+ગુ. “ઇયું' ત. પ્ર.] જુઓ “દુર્બુદ્ધિ(૨)' આશ્રય મુશ્કેલ છે તેવું દુરવગાથ વિ. [+સં. -iાણં] જેમાં નાહવા જતાં મુશ્કેલી દુરાસદ વિ. [સં. યુ + -] જુઓ “દુરાપ.” ઉભી થાય તેવું. (૨) (લા.) મુકેલીથી સમઝાય તેવું દુરાસંગ (-સ) છું. [સ. ૩૬+ આ-a] ખરાબ આસક્તિ, દુરગાહ્યતા સી. [સં] દુરવગાથ હેવાપણું
અનર્થકારી આસક્તિ દુરવસ્થ વિ. [+સ, અવસ્થા, બ. વ.] ખરાબ હાલતમાં દુરાસાઘ વિ. [સં. સુર + આકા] જુએ “દુરાપ’–‘દુરાસદ.” મુકાઈ ગયેલું
[માઠી દશા દુરહાર છું. [સ. સુર + ગ્રા-હાર] ખરાબ ખેરાક, હાનિદુરેવસ્થા સ્ત્રી. [+ સ. અવ-સ્થા] ખરાબ હાલત, દુર્દશા, કારક ભજન દુરસ્ત વિ. વિ. દુરસ્ત ] ખરું, વાજબી. (૨) ઠીક-ઠાક, દુરાહારી વિ. [સં., .] ખરાબ પ્રકારનો ખોરાક ખાનારું સમારકામ કર્યું છે તેવું
[કરવું એ દુરિજન ન. સિં. ટુર્ણન , અને તદભવી એ “દુર્જન.” દુરસ્તી સ્ત્રી. [. દુરુસ્તી] ઠીક-ઠાક કરવું એ, સમારકામ દુરિત ન. [સં.) પાપ-કર્મ, નઠારું કર્મ. (૨) સંકટ, મુકેલી, દુરંગી (ર ગી) વિ. જિઓ ૬+ રંગ+ ગ. *ઈ : આપતા ત. પ્ર.] બે પ્રકારના હંગવાળું. (૨) પ્રપંચી, ગ, ધૂર્ત, દુરિતક્ષય કું. [સં.] પાપોનો નાશ (૩) બે રંગવાળું, રંગી. [૦ ચાલ (રૂ. પ્ર.) છેતરપીંડી1 દુરુત વિ. સિ. ૬+ ૩૨] ખરાબ રીતે કહેવાયેલું. (૨) દુરંત (દુરન્ત) વિ. [સ. યુ +] જેને મહા મુકેલીથી ન. ખરાબ કથન, દુર્વચન, કવેણ, (૩) અભિશાપ. (૪) પાર પમાય તેવું. (૨) ખરાબ પરિણામવાળું
ગાળ, ગાલા દુરદશી (દુરા ) વિ.[ફા] લાંબી નજરવાળું, દીર્વ-દશ દુરુક્તિ સ્ત્રી. [સે, હુન્ + ૩fa] જુઓ “દુરુક્ત(૨,૩).” દુરંશ (૨૧) પું. (સં. સુર + સં] ખરાબ ભાગ
દુરુપચાર છું. [સં. સુર + ૩ઘવાર] ખરાબ કે નુકસાન જ દુરીકાંક્ષા (દુરાકાકક્ષા) સ્ત્રી. સિં. ૩૨+ મા-જાક્ષ દુષ્ટ કરે તેવી સારવાર ઇચ્છા, દુષ્ટ ભાવના, દુષ્ટ વાસના
દુરુપયોગ કું. [સ. ટુર+ ૩૫-1] ઊલટા પ્રકારને ઉપદુરમ, -મણીય, વિ. [સ, ટુર + ગામ,માં- પગ, ખરાબ વપરાશ, ગેરુપયોગ [અનુપયોગી મળી, ચા-ઝભ્ય] જુઓ “દુરતિક્રમ.
દુરુપયોગી વિ. [સે, મું.] ઉપયોગમાં ન આવે તેવું, નકામું, દુરાગ્રહ . સિં. સુર + મા-] બેટી હઠને આગ્રહ, મમત દુરૂહ વિ. [સ. ૯+ ] મુશ્કેલીથી કહપનામાં બેસે તેવું, ભરેલી તાણ, કરવામાં આવતી જિદ
મુશ્કેલીથી સમઝાય તેવું, કહપનામાં ન બેસે તેવું, સીટ દુરાગ્રહી વિ. સિ., પૃ.] દુરાગ્રહ કરનારું, જિદી
(બ. ક. ઠા.) દુરાચરણ ન. સિં. સુર + આવા જ એ “દુરાચાર.' દુરંદર ન. [સ.] ઘત, જુગાર, ગઢ દુરાચરણ વિ. [સ, પું,) જુએ “દુરાચારી.”
દુર્ગ છું. [સ.] કિલે, ગઢ. (૨) જંબુસરમાં થયે મનાતો દુરાચાર કું. સિં. સુર + મા-વાર] ખરાબ વર્તણ ક, છ ઈ. સ. ની ૭ મી સદી આસપાસનો થાકના “નિરત'પ્રકારની રીત-ભાત. (૨) વ્યભિચાર
નો ભાગકાર–એ નામના આચાર્ચ, દુર્ગસિંહ. (સંજ્ઞા.. દુરાચારિણી વિ., સ્ત્રી, (સં. દુ+ વાળિ] દુરાચારી સી દુર્ગત વિ. [સ. યુ + ] ખરાબ ગતિ પામેલું, દુર્ગતિયું દુરાચારિતા સ્ત્રી. [સં. સુર + માવારિ-a] દુરાચારીપણું | દુર્ગતિ સ્ત્રી. [સં. ૩૨ + mત્તિ] ખરાબ ગતિ, ખરાબ દશા, દુરાચારી વિ. સં. ૩૬+ માવાણી, મું] દુરાચાર કરનાર, નઠારી પરિસ્થિતિ. (૨) અવગતિ, અસંગતિ, નરકાવાસ(ર) વ્યભિચારી
ની સ્થિતિ, અધોગતિ. (૩) વિપત્તિ, પડતી દુરાત્મતા સ્ત્રી. [સં. ૧+ મા-] દુરાત્માપણું દુર્ગતિયું વિ. . + ગુ. “થયું' ત.પ્ર.] દુર્ગતિ પામેલું દુરાત્મા છું. [સં. ૩૬ + અસ્મિા] હલકી કોટિને જીવાત્મા. દુર્ગ-દ્વાર ન. સિ.] કિલ્લાને દરવાજે (૨) વિ. નીચ સ્વભાવના હલકા મનવાળું. (૩) પાપી, દુષ્ટ દુર્ગનિશ ડું [.3 કિલ્લામાંનું રહેઠાણ દુરાધર્ષ, ઉંણીય, અર્થ વિ. [સં. સુન્ + -, નવનીત, દુર્ગપતિ, દુર્ગ-પાલ(ળ) . [સં.] કહલાને સંરક્ષક અધિ-ળે] જેને મુશ્કેલીથી પરાભવ કરી શકાય તેવું
કારી, ગપતિ, કિલેદાર, કોટવાળા રાપ વિ r. ૪ : જાણો ખેથી મળી શકે છે. પ્રાપ, દુર્ગમ(-મ્ય) વિ. સં. તુ મ, જ્યાં દુઃખેથી -મહા
કિરી શકાય તેવું મુશ્કેલીથી જઈ શકાય તેવું “આઉટ-એફ-ધ-વે,' “ઇનદુરારાધ્ય છે. [સ. યુ + આ-1]] મુશ્કેલીથી જેને પ્રસન્ન એસેસિબલ.' (૨) ન સમઝાય તેવું
દુર્લભ