Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1208

સીવણ
૨૨૪૩
સુકાવું
સીવણ (-શ્ય) સી. સં. શ્રી >Jr. Rani એ સાચા છું. દિ. પ્રા. શિવાળ] બાજ પક્ષી, શકરો નામનું એક ઝાડ
[‘સીવણ(૧).' સચારવું સ. કિ. [. સિદ્ દ્વાર] રેડવું. સચારવું સીવણકામ ન. [ઓ “સીવણ' + “કામ.'] એ કર્મણિ, .િ સચારાવવું છે., સક્રિ. સીવણ સી. [એ “સીવ' + ગુ. “અણી' .] "એ સચારાવવું, સચારવું જુએ “સચારમાં. સીવણ(૧).” (૨) સીવવાની ઢબ
સાચાવવું, સોચાવું એ “સીંચવું'માં. સીવવું સ.કિ. સિ. તિથ્ય->પ્રા. દેથી કાપડ સોદરી સી. [૨.પ્રા. લિરિમા] નાળિયેરના ત્રોફાન રેસા કાગળ વગેરેમાં ટાંકા લેવા, ટાંકા મારી જોડ. સિવાનું –કાથીની બનાવેલી દોરી કર્મણિ, જિ. સિવ(રા)વવું પેસ ક્રિ.
સૌદરું ન. [.મા. áિરમ-] કાથીનું બનાવેલું દેરડું, સીસ ! [રવા.] જ “સિસકાર.'
[રાં તાણવાં (રૂ.પ્ર) સંસારની જંજાળમાં જકડાઈ રહેવું] સીસ(-સા)-પેન સી. જિઓ “સીસું' + અં] સીસાની સુ ઉપ. [સં] સારું'—સારી રીતે–ખૂબ” વગેરે અર્થ આપસળીવાળી લેખણ, પરસલ'
નારો ઉપસર્ગ. (વિશેષણનું કામ સારે છે; ની સંખ્યાસીસમ ન. [૩. ફ્રિરાવ>પ્રા. સીસન, પું, પ્રા. તત્સમ] બધ ઉદાહરણ)
એક જાતનું કબાટ વગેરેના કામનું જાંબવા રંગનું ઝાડ સુઅવસર છું. [અહીં વિ. જે + સં; સંધિ નથી કરી.] સીસા-પેન જ એ “સીસ-પેન.”
સારો સમય, રૂડો પ્રસંગ સીસી ઓ “શીશી.”
સુક(લેખ,ખે) (-ડય) એ “સુખડ.” [‘
હિંસ સીસું ન. [સં. રીસર->પ્રા. શીતમ-] એક મેલી નરમ સુકતાન ન. બાળકને થતે ગળાનો એક રોગ, સૂકગણું,
અને ભૂખરા રંગની ચળકતી વજનદાર ધાતુ. (ર.વિ.) સુ-કર વિ. સિં] સરળતાથી કરી શકાય તેવું, સહેલું, સરળ સી જાઓ શીશ.' [-સામાં ઉતારવું (ઉ.પ્ર.) કસાવવું. સુ-કમી વિ. સિંહું] સારાં કામ કરનાર. (૨) ભાગ્યશાળી, (૨) હે સાચું સમઝાવી પલાળી દેવું)
નસીબદાર સીળસ ન. ચામડી ઉપર લાલ ચકઠાં થઈ આવવાનો રેગ સુ-કર્ષિત વિ. [સં] સારી રીતે ખેડેલું (જે ક્ષણિક હોય છે.)
સુકલકડી વિ. [સ શુષ>પ્રા. સુF+જ લાકડી.] સકલવું સક્રિ. [જ “સી કલું, -ના.પા.) કેરીની આંટી (લા.) તદન દૂબળા બાંધાનું, નબળી હાંડીનું, ખૂબ દૂબળું મારીને બાંધવું. સાંકલ કર્મણિ, ફિ. સીકલાવવું છે., થઈ ગયેલું સકિ.
સુકવણુ ન. [એ “સૂકવવું' + ગુ. “અણુ' કુપ્ર.] સ કે સકલાવવું, સંકલાવું જ “સકલવું'માં.
થઈ ગયું હોય એવી સ્થિતિ. (૨) સુકાયેલું ઘાસ (૩) સાકલી આી, જિએ સીકલ' + ગ, “ઈ' સીરત્યય.1 નાની વરસાદ ન આયે હોય તેવું વર્ષ, ખરડિયું વર્ષ સીંકી (બળદ ઊંટ વગેરેને મેટ બાંધવાની).
સુકવણી સ્ત્રી. [જ એ “સૂકવવું' + ગુ. “આણું' ક. પ્ર.] સકલું ન. જિઓ “સીંક + ગુ. “લ' સ્વાર્થે ત..] નાનું ચૂકવવાની ક્રિયા. (૨) સૂકવીને તૈયાર કરેલ શાક પાસ સી. (૨) ઓ સી કલી.”
વગેરે
[‘સુકવણ(૩).' સક૬ સહિ. લાદીને ભરવું, ગઢવીને ભરવું. સીકવું સુકવણું ન. [૪એ “સૂકવવું” + ગુ. “અણું કે પ્ર.] જાઓ કર્મણિ, ફિ. સીકાવવું છે, તે ક્રિ.
સુ-કવિ છું. [૪] કવિત્વ-શક્તિ ધરાવનાર કવિ, ઉત્તમ કવિ સીકાવવું, સીકવું જ સીંકવું.”માં.
સુરકંઠ (-કરઠ) છું. [સં.] (લા) કંઠમાંથી નીકળતો સારે સીકું ન [સે રિાન->મા, તિરાગ-] દેરી કે તાર મીઠો અવાજ, વગેરે ગૂંથીને બનાવેલી અધ્ધર મથાળે બાંધી લટકાવાય સુકાન ન. [દે.મા. સુગમ- દ્વારા; અર. સુક્કાન ને તેવી ખુલી ઝોળી, શીકું
અર્થ “આરામથી રહેનારા થાય છે, એટલે શકય નથી.] સીગ જ “સિંગ-શિંગ.'
વહાણની ગતિને મર્યાદામાં રાખનારું પાછળના ભાગમાં સગડું જ “સિંગડું'–શિગયું.'
રહેલું યંત્ર. (વહાણ) સગારા જ સિગારા.
સુકાનચી છું. [+ફા. “ચા” તુકો પ્રત્યય], સુકાની . સાગછું જુઓ સિંગાણું.”
[+ ગુ. “ઈ' ત.., પ્રા. સુવfામ મળે છે.] સુકાન સાગાટી જ સિંગાથી.'
કેરવનાર. ખલાસી સીંચણિયું, સીંચન. [જ “સીંચવું' + ગુ“અણું કૃમિ. સુકાન-સમિતિ સી. [+ સં.] સભા-સંચાલન વગેરે પ્રક્રિયા + “છયું સ્વાર્થે ત ..] કૂવા વગેરેમાંથી પાણી ખેંચવાનું સંભાળનારી સમિતિ, સ્ટિયરિંગ કમિટી' કરવું
સુકારે મું. [એ “સુકાવું' દ્વારા) વનસ્પતિ સુકાઈ જવાનો સચાઈ રમી. [ઓ “સીંચવું' + ગુ. “આઈ'ત...] (પાણી) એક રોગ, વિષ્ટિગ” સચવાની ક્રિયા. (૨) પાણી ખેંચવાનું મહેનતાણું. (ધ: સુ-કાલ(-ળ) . [સં] સારો સમય. (૨) દુકાળ ન હોય ‘સિંચાઈ' આ નથી)
તે સમય, સુભિક્ષ
[સૂકવવું.') સચ સપિ. સિં. સિદ્, પણ અર્થભેદ] નવાણમાંથી સુકાવવું એ “સુકાવું'માં. (આ વાપ નથી; વ્યાપક પાણી ખેંચવું. સાચા કર્મશ, . મચાવતું પ્રેસ.ક્રિ. મુકાવું અ.શિ. [સં. સુથ, -ના.ધા.] સસ