Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1148

સર-૫૮
૨૧૮૩
સતું
સરપટ છું. એ નામની એક વનસ્પતિ
યૌવનની રસ-મસ્તી હોવા]
[મુકાદમ સરપણ ન. (સેઈ માટેનું ફાડેલું લાકડાનું) બળતણ સર-મુકાદમ પુ. જિઓ “સરળ + “મુકામ.”] સૌથી મોટો સર-૫રસ્ત વિ. [ક] રક્ષક
સરમુખત્યાર છું. જિઓ “સરપ + મુખત્યાર.] એકસરપરસ્તી સી. [ક] રક્ષણ [ઓષધીય વનસ્પતિ હશુ સંપૂર્ણ સત્તાધારી પુરુષ, “ડિટેટર' [સત્તા સરપંખે (સર ૫ ) પં. જિઓ “શર-પંખે.” એ નામની એક સરમુખત્યારી રહી. [ કા. ઈ" પ્રત્યય સરમુખત્યારની સર-પંથ (-૫-૨) કું. [] પંચાયતી રાજ્યના વિભાગોમાં સરયુ, “ . [સં.] ઉત્તર ભારતમાં અયોધ્યા નજીકની તે તે પંચાયતનો મુખી
એક પવિત્ર ગણાતી નદી. (સંજ્ઞા.) સર-પાવ ૫. [u. સરેપ પગથી માથા સુધીનાં જહાં સરરર, ૦૨ વિ. [૨વા.] તીર ગેળી પાંખ વગેરે પસાર જુદાં કપડાં ઇનામમાં આપવાં એ. [ ૯ આપો (રૂ.પ્ર) થતાં અવાજ થાય એમ. (૨) ઝટ સરકી જવાય એમ શાબાશી આપવી. (૨) ઠપકો આપ. ૦ બંધાવ સરલ ન. [૩૬] દેવતારની જાતનું હિમાલય બાર થતું (-બ-ધાવવો) (૨ પ્ર.) ઇનામ આપવું]
એક ઝા (જેમાંથી પેન્ટાઈન’ મેળવાય છે) સર-પેચ પું. [ફા] પાઘડી ઉપર બાંધવાનો હીરા મેતી સરલ-ળ) જિ. સિં.] સહેલું-સીધું. (૨) મુશ્કેલ ન હોય વગેરેથી ભરેલો સુશોભિત પઢો
તેવું. (૩) કપટ વિનાનું, નિષ્કપટી. (૪) નિખાલસ સ્વભાવનું સરપ પું. [ફા. સર્ક] હોકાની ચલમ ઉપર ઢાંકવાનું પતરું સરલ(ળ)-કાણુ ૫. [સં.] ૧૮૦ અંશની સીધી લીટી. (ગ) સરપેટિયું ન. [જ “સરપ' દ્વારા “સરપલ' + ગુ. “યું' સરલાકાર છું.. સરલાતિ સી. [સં. સરસ + ગાજર, ત.....] સરપનું તદન નાનું બન્યું. (૨) (લા.) અળશિયું. આ શા સીધી લીટીઓવાળો સહેલો ઘાટ. (૨) વિ. (૩) ગળાનો મતીને એક દાગીને
[બ.વી.] સરલ ઘાટવાળું સરવેશ . (ફ.1 ટાંકણ. (૨) આચ્છાદન, ઓછાડ, (૩) સરવ ન. [ કા. સવ' સરને ખાડે ગલેફ. (૪) (લા.) છાની વાત
સરવદિયું ન. [જ “સરવડું, + ગુ. “યું” સાથે ત.ક.] સરફરાજ લિ. (કા. સક્રાજ ] પ્રખ્યાત, સુપ્રસિહ, નામાંકિત. નાનું સરવડું, ઝાપટું (વરસાદનું) (૨) બેટી પઢવીએ ચડેલું. (૩) ઉમત્ત, ઉદ્ધત. (૪) સરવર્ડ ન. દિ.મા. રિવાજ, પું, વેગવાળી શ]િ વરસાદનું અહંકારી, ગર્વિષ્ઠ. [૦ કરવું (રૂ.મ.) નવાજિશ કરવી. (૨) ઝાપટું (૨હી રહીને પડષા કરે તેવું).
અ-પવિત્ર કરવું. (૩) બળાકારે વ્યભિચાર કરો] સરવણ કું. [સે શ્રમv> અ. ગુ. સરમણ દ્વારા) સરફરાજી સી. [ફ. સર્વરાછ] પ્રખ્યાતિ, સુપ્રસિદ્ધિ. (૨) શમણ, ભિક્ષ (૨) કાવડ લઈ ભીખ માગનારો સાપુ, મેટો હે. (૩) કીર્તિ, નામના. (૪) ઉન્નતિ, ચડતી, (૩) ટહેલિયે
[જળે અહંકાર, ગર્વ, તુંડમિજાજ. (૫) વખાણ, પ્રશંસા. (૬) સરવણ () . જળાશયમાં થતું એક પ્રકારનું જીવડું,
કરનાર સરવણી સી. [જ “સરાવવું' + ગુ. “અણી” ક.] સરફરાશ વિ. [ફા. સરે) માથું આપનાર. (૨) ભલામણ હિંદુઓમાં મરણ પછી તેરમા દિવસે કરાતું શ્રાદ્ધ સરફરારી સ્ત્રી. [ફા. સરેશી] કુરબાની, આત્મ-ભોગ, સરવણું વિ. [ઓ “સરવણ + ગુ. 'ઉ' સ્વાર્થે તમ.] બલિદાન
જિઓ સરપ. સતત મસાકરી કર્યા કરત. ભટકત સતત મુસાફરી કર્યા કરતું, ભટકતું
[(પદ્યમાં.) સર . [. સર્ફ કરકસર, (૨) નો, હાંસલ. (૩) સરવર ન. (સં. સરોવર, અર્વા, ગુજ.] એ “સરોવર.” સર-જદાર લિ., પૃ. [ફા.] જિદારોથી ઉપરના હોદ્દાને સર-વર? વિ. [ક] પ્રતિષ્ઠિત, આબરદાર, (૨) આગેવાન
પોલીસ અમલદાર, “ઇસ્પેક્ટર એફ પિોલીસ સરવરિયું ન. જિઓ “સરવર ' 'ગુ. “યું સ્વાર્થે ત..] સરબતર વિ. [ફા. સબ્સ૨] તમામ, બધું, આખ, સમગ્ર. આ સરોવર' (પદ્યમાં) (૨) ક્રિકવિ. તદન, સાવ. (૩) ખરેખર
સરવાટ કું. [જ “સરવું ગુ. “આટ’ ત.ક.) સરવાપણું સરબંદી (સરબન્દી) લવે, સ્ત્રી. ફિ.] કિલ્લા પરના ૨જ- સરવાણુ (-), ણી સ્ત્રી, [સ. - “ઝરવુંદ્વારા] વાવ વાઢાના રક્ષણ માટેની તલવાર-ભાલાવાળા સૈનિકોની ટુકડી. કવા તળાવ વગેરેના તળમાંથી પાણીની નીકળતી ઝીણી (૨) ખંડિયા કે સામંત રાખના ખર્ચે રહેતા મહારાજાના ધારા (ઝરણાના પ્રકારની) લકરને ભાગ
સરવા(-વિ,૧)યું ન. જિ. સય] આખા વર્ષના હિસાબનું સર-બાઇ મી. જિઓ ‘સર + કા.] ગંજીફાની એક ૨મત લેણ-દેણ વગેરેને પૂરો ખ્યાલ આપતું તારણ, બેલેંસ સરખું ન જાઓ, ‘સોડું સર-ભર વિ. [જ “સરવું' + “ભરવું.] બેઉ બાજ બરો- સરવાળે ક્રિ.વિ [જ “સરવાળે + ગુ. “એ' સા.વિ.પ્ર.] બર ઊતરે કે થાય તેવું. (૨) વધે નહિ તે ઘટેય નાહે એકંદરે. (૨) પરિણામે (૩) આખરે તેવું. (૩) સમધાત
| સરવાળો છું. સંખ્યાઓને ભેગી ઉમેરવી એ. (૨) એવી સરભરા સી. [વા. “સ“રાહ બાબરત કરનાર] પરેણા- રીતે ઉમેરેલી સંખ્યાની મેળવણીને જમલ. [૦ સાંજ ચાકરી, પરોણાગત, આતિય-સત્કાર
(રૂમ) છેવટ સુધી પાર ઉતારી સરમિયું ન., - ડું [જ એ “કરમિયું.” (આ શબ સરવિયું જુએ “સરવાયું.' અરમિથું'નું ગ્રા. ઉચ્ચારણ )[-યાં રમવા (ઉ.પ્ર.) આંખમાં સરવું અ.જિ. [સં. -સર, તત્સમ] સર કવું, ખસવું (૨).
કુરબાની
શીટ'