Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1107

શીળસ
૨૧૪૧
ક્રિયા
શીળસ ન, શરીરમાં થતો એક પ્રકારને પિત્તને ઉપદ્રવ, શુક્ર-બાલ(ળ) ન. [સ. ૫.] પોપટનું બચ્ચું [(સંજ્ઞા.) શીળવા. [ ૦ ધાવું (રૂ.પ્ર.) રેગ થઈ આવવો]
શુમ-મુનિ, શુક-યાગદ્ર (ગીન્દ્ર) [.] જુઓ “શુક(૨).” શાળિયું વિ, (સં. શfસ્ટન+ -->પ્રા. રીઝવન-] શુકર છું. [અર. શુક૨] આભાર, ઉપકાર શીલવાળું, સદાચરણી
શુક(-)ર-વાર ૫. [સં. સુવા-વર] જુઓ “શુક્રવાર.' શીળી ઝી. (સં. શીલા>પ્રા. શીયા] શરીર ઉપર કેલી [ ૦ કર (કુ.પ્ર.) હિત કરવું. ૦ થ, ૦ વાળા થવાને એક વિઘાતક ચેપી રોગ, સૈયડ, માતા, બળિયા. (રૂ.પ્ર.) સફળતા મળવી] r , કઢાવવી, ત્રાકાવવી (રૂ.પ્ર.) ગ-શીતળાની રસી શુક(-૨)વારિયા ઉં, બ,વ, જિએ “શુકરવારિયું.] શરીર પર મુકાવવી).
(શુક્રવારે ખાવાનું માહામ્ય ગણતું હોઈ) (લા) શુક્રવારે શીળી-સાત(-તેમ (-૫) સ્ત્રી. [જ “શીળી'+સાત- મળતા દાળિયા
(તે)મ.'] જુએ “શીતલા-સપ્તમી.' [ચારેગ્યશાળી શુક(-)રવારિયું વિ. [+ સં. ગુ. “ઈયું ત..] શુક્રવારને શીળું વિ. [સં. રીઝ-પ્રા. રીટા-] શલવાળું, લગતું. (૨) શુક્રવારે ભરાતી બજારમાં ખરીદેલું. (૩) (લા.) શીર વિ. સં. શીત૪->પ્રા. શતરુઝ-] શીતળ, ઠંડું હલકી જાતનું. (૩) (૪) ન. દર શુક્રવારે બહાર પડતું (૨) ઠંડા સ્વભાવનું, નરમ મિજાજ, સહનશીલ. (૩) સાપ્તાહિક પત્ર (લા.) એદી, આળસુ. (૪) ન. શીળે છાંયડે. (૫) શુકન-અકરવાથી સ્ત્રી. [ + ગુ. ઈ'ત..], શુક્રવારને દિવસે છાંયડાવાળી જગ્યા
ભરાતું બન્નર, શુક્રવારની ગુજરી, શુક(-કચેરી શીળા છું. જિઓ શીળુ.) એ શીળું(૪૫).” શુકરાના ૫.,બ.વ. [અર: “શુક૨ + ફા. “આનહ'] આભાર શીકળવું સ.ક્રિ. સિં, રાજાપ્રા. સિહ-ના.ધા. સાંકળી માનવાની ક્રિયા
લેવું, બાંધવું, જોડનું. શીકળવું કર્મણિ, ક્રિ. શીંકળાવવું શુક(ક)રી સી. [+ગુ. “ઈ' ત...] જાઓ શુકરવારી' પ્રેસ.કિ.
શુક-શિશુ ને. [સંs.] એ “શુક-બાલ.” શીકળાવવું, શીકળવું જુઓ “શાંકળમાં.
શુક્ર-સ્વામી પું. [સં.] જ “શુક(૨).' શીકલી જ “શીકલી.”
શકી સ્ત્રી, [સં.) પટની માદા, પિપટી શિકલું જ “શીકલું.”
શુકરવાર જ “શુકરવાર'-શુક્ર-વાર.” શકી એ “શીકી.”
શુકરવરિયા એ “શુકરવારિયા.' શકે જ “શીકું.”
શુક્રરવારિયું જ “શુકરવારિયું.” શકુ ન. કળિયે. (૨) એ નામનું એક ઘાસ
શુક્કરવારી જ “શુકરવારી.” શગ જ “શિંગ.'
શુતિ આપી. [સં] દરિયાઈ છીપ. (૨) નાની છીપલી શિગ-5) જુઓ શિંગ.
શુકરી જુઓ “શુકરી.” શીંગઠિયું ન. એ નામનો એક દાગીના (ઘરેણું)
શક્તિમાન છું. [સં. “માન] મહાભારતમાં સૂચિત એક પર્વત શીંગડાટલું જ “શિગડાટ.”
કે ગિરિ. (૨) ગીરનો ડુંગરમાળા. (દ.ભા.) [દાંતા) શીંગડિયા જ એ “શિંગહિ.”
શુતિ-રજત ન. [સં.] છીપમાંના ચળકાટથી કૃપાની બ્રાંતિ. શીંગડી એ “શિગડી.”
શુક્ર પું. [સં.) એ નામનો આકાશી ગ્રહ, “વીસ.” શીંગડું જ “શિંગડું.'
(સંજ્ઞા.) (૨) એના ઉપરથી ગુરુ અને શનિ વચ્ચેનો શીંગતેલ જ શિંગ-તેલ.’
અઠવાડિક વાર, જમા. (સંજ્ઞા.) (૩) અસુરોના પૌરાણિક શીંગ-દાણુ એ “શિગ-દાણા.”
માન્યતાના પુરોહિત ભૃગુ-પુત્ર, શુક્રાચાર્ય. (સંજ્ઞા) (૪) શીંગટી જુઓ “શિગેટી.'
ન. સાર, રહસ્ય. (૫) વીર્ય, ધાતુ, ધાત, રેતસ શીંગ(-)ડી જુએ “શિંગડી.'
શુક્ર છું. [અર.] ઓ “શુકર.' શીંગે (ઘોરાડું જ શિંગડું.”
શુક્ર- વિ. [સં.] વીર્યને પુષ્ટિ આપનારું, વીર્યવર્ધક શ -સેળિયું જ “શિ--શિ શેળિયું.”
શુક્રવાર પું, [સ.] એ “શુક્ર(૨).' શુક છું. સિં.] પેપટ અને સૂડે. (૨) કૃષ્ણ દેપાયન વ્યાસના શુકલારી સી. [ + ગુ. “ઈ' ત.પ્ર. એ “શુકરવારી.' એ નામને પુત્ર. (રજ્ઞા.)
શુક્રવારું વિ. [ + ગુ. ‘ઉ' ત.ક.] શુક્રવારને લગતું. શુક્રવારશુકદેવ, જી કું, બ.વ. (સં. + ગુ. “જી' (માનાર્થે). ના દિવસનું. (૨) શુક્રવારથી શરૂ થતું જ “શુક(૨).” (સંજ્ઞા.)
[(૨) સારું શકુન શુક્રાચાર્ય ૫. [સ. ની + મા-વાર્થ] “શુક્ર (૩).” (૨) શુકન ન. [સં. રાવન] શુભ સૂચક ચિહન કે અણસાર. (લા.) એક આંખે કાણે માણસ (ટીખળમાં કહેવાનો શુકનાવલિ(-લી, -ળ, fી) સ્ત્રી. [+સં. માવ8િ,-હી) જેમાં શુક્રાણુ છું. [સં. શુ% + અણુ વીર્યને તે તે કણ
શુકને વિશે માહિતી આપી હોય તેવી પુસ્તિકા શુકાના જ “શુકરના.' શુકનાળવું વિ. [જ “શુકન' + ગુ. આળ' + “વું' ત...], શુક્રાત [સં. શુક્ર + અર7] આકાશમાં રાત્રિએ વર્ષના શુકનિયાળ વિ. [+ગુ. “ઈયું” + “આળ” ત, પ્ર] સારે અમુક સમયે શુક્રનું ન દેખાવું એ નિો ઉગાર શુકન આપનારું, શુભ-સૂચક
શુજિયા ડું. [અર. + કા] ધન્યવાદ. (૨) કેમ. ધન્યવાદ'