Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1059

વિષય
૨૦૯૪
વિષાદ-વૃત્તિ
વિષય-કીય પી. સિં.] કામ-ક્રીડા, સંભોગ, મૈથુન
તેની ગંથી
[આનંદ વિષયગત ૧. [સં.1 વિષયમાં રહેલું, વિષયરૂપ, વિષયાત્મક, વિષય-સુખ ન. સિં.] કામ-ક્રીડાનો આનંદ, વિષય-ભેગન
[તરફ ધ્યાન આપનાર (સ્ત્રી) વિષયસૂચિ,-ચ સ્ત્રી. સિં.] જુઓ “વિષયક્રમ સૂચિ.’ વિષય-ગામિની વિઝી[સ.] વિષય તરફ જનારી, મુદાઓ વિષયસેવન ન. [સં] જએ “વિષય-ભેગ.' વિષય-ગ્રસ્ત વિ. [સં.1 વ્યભિચારી, છિનાળખું
વિષયાતીત વિ. [ + સં. મત] ઇદ્રિના વિષયને વટાવી વિષય-પ્રહણ ન. [સં.] વિષયન-મુદ્દાને સમઝી લેવાનું કાર્ય ગયેલું, ઇદ્રિય-જિત. (૨) જ્યાં વિશ્વની પહોંચ ન હોય તેવું વિષય-ચિંતન (-ચિન્તન) ન. સિં.] મુદા સંબંધી વિચાર. વિષયાત્મક વિ. [ + સં. બાદમન + ] વિષયરૂપે રહેલું (૨) કામ-ચાર
[કામનાને કારણે થનારું વિષયાનંદ (-નન્દ) કું. [+સં. મનનો વિષય-સુખ, વિષય-જન્ય વિ [સ.] વિષયને કારણે ઉત્પન્ન થાય તેવું, ઈયાના વિષયેના ઉપભેગથી થતો હર્ષ વિષય-જ્ઞાન ન. [સં.] તે તે મુદ્દાને લગતી સમઝ વિષયાનુરાગ કું. [+ સં. ચ7-11] છદ્રના વિષયે તવિષય-હળ વિ. [ + જ “હળવું.’ + ગુ. ‘ઉક.પ્ર.] તે તે મુદા તરફ ઢળે તેવું
વિષયાભિમુખ વિ. સં. મfમ-મુa] અમુક મુદ્દા કે બાબતવિષય-ત્યાગ કું. [૪.] કામ-વાસનાને છેડી રવાની ક્રિયા ના તરફ લક્ષ્ય કરી રહેલું, અમુક વિષય જાણવાને તત્પર વિષય-નિર્ણાયક વિ. [સં.] તે તે મુદ્દા કે બાબતનો નિર્ણય વિષયાસક્ત વિ. [ + સ. ચાલવ7] દઇએના વિષયમાં કરનાર
લગનીવાળું
લગની, વિષયાનુરાગ વિષય-૫ર(કતા જી. [૪] મુદ્દાને વળગી રહેવું એ. (૨) વિષયાસક્ત સી. [ + સં. માવત] ઇઢિયેના વિષયમાંની કામ-વાસન તરફની આસક્તિ
વિષયાંતર (વિષયા-નર) ન. [+સં. અન્નt] ચાલુ વિષયે વિષય-પરાયણ વિ. [8.] વ્યભિચારી, છિનાળવું
વચ્ચે બીજે વિષય, વાતચીતમાં આડું ફાટવું એ. (૨) વિષયપરાયણતા સી, સિં.] જ એ “વિષય-૫૨(કતા.' વિષયને પત્ર
[ખેચી પડેલું, કામાંધ વિષય-પંચક -પંચક) ન. સિં.] શબ્દ સ્પર્શ રૂ૫ રસ ને ગંધ વિષયાંધ (વિષયા-ધ) વિ[ + સં. ૧] વિષય-વાસનામાં એ પાંચ વિષનો સમૂહ
વિષથી વિ. [સં.,૫] વિષય કે મુદ્દાને લગતું. (૨) કામી, વિષયપ્રવેશ પું. [સં.] તે તે મુદ્દા કે બાબતનો ખ્યાલ કામાંધ, વિષય-લેલુપ વિષય બાહુલ્ય ન, [સં.) મુદ્રાઓ કે બાબતોની અનેકતા વિષયેચ્છા સ્ત્રી. [ + સં. 8] એ વિષય-વાસના.” વિષય-ભૂત છે. [સં.] મુદા કે બાબતના રૂપમાં રહેલું વિષયે તેજક વિ. [+ સં. ૩નH] ઇન્દ્રિયને બહેકાવનાર વિષય-ભેગ કું. [સં.] જુએ “વિષય-કીડા.”
કામ-વાસના જગાડનારું
[વૈષયી, છિનાળવું વિષય-મહિનો આ. [સં.] વિષયેચા, કામ-વાસના
વિષયાનુખ વિ. [+ સં. ૩મુa] વિષય તરફ વળેલું, કામી, વિષય-રૂ૫ વિ[૩] તે તે મુ. બાબતના રૂપમાં રહેલું વિષયાપભેાગ ૫. [ + સં. ૩૧-મોr] ઇન્દ્રિયના સિન વિષય-લંપટ (લમ્પટજે સિ.] વ્યભિચારી, છિનાળવું ભિન્ન વિષયનો ભોગવટો
[ઇક્રવારણી વિષયલંપટતા (લમ્પટના) સી. (સં.] વિષયલંપટ હોવાપણું વિષ-લતા રહી. [.] ઝેરી વિલ. (૨) એક ઝેરી વેલો, વિષય-લીન વિ. [સ] કામ-વાસના અને કામ-લીડામાં ડબલું વિષ-વમન ન. [એ.] ઝેર ઓકી કાઢવું એ. (૨) (લા.) વિષય-લાલુ૫ કિ, સિં-] કામગની દેરી આસક્તિવાળું. કોઈને માટે મઢથી શત્રુભાવ વધારનાર શબ્દ કહેવા એ, કામાસક્ત
વેર-ઝેરરૂપ વાણી કહેવી એ વિષયલોલુપતા સ્ત્રી. [.3 વિષય-લોલુપ હોવાપણું વિષ-વર્ષણ ન. [સ.] (લા.) એ “વિષ-વમન(૨).' વિષય-વગીકરણ ન. [સ.] મુદ્દા કે બાબતોનું પ્રકારનવાર વિષ-વલરી, વિષ-વલી સતી. [સ.] કોઈપણ ઝેરી વેલે પૃથક્કરણ
[મુદ્દા કે બાબતના ક્રમે વિષ-વાદ પું. [સં.] જુઓ વિખવાદ.” વિષય-વાર ફ્રિ વિ. [+જઓ “વાર' ‘પ્રમાણે.] તે તે વિવાદી વિ. [સં..] વિખવાદ કરનારું. (૨) શત્રુ-તા વિષય વારી જી. [ + ગુ.“ઈ' ત.ક.] વિષય પ્રમાણેની યાદી ભરેલી નિંદા કરનારું કે ગોઠવણી
વિષ-વિજ્ઞાન ન વિષ-વિઘા જી. [] ઝેરનાં સ્વરૂપ અને વિષય-વાસને, વિષય-વાંછના (-વાગ્યાના) સ્ત્રી. [૪] કામ- એના પ્રતીકાર વિશેની વિશ્વા, સિકોલોજી' વાસના, કામેચ્છ, વિષયે
[વિકાસ વિષ-વૃક્ષ ન. [ S] કઈ પણ ઝરી ઝાડ વિષય-વિકાર ! સિ.] કામ-વાસનાને કારણે થતી માનસિક વિષ-વૈઘ . [સ.] જ વિષ-ચિકિત્સક.” વિષયવિચારિણી વિ.,ી. [સં. સભા પરિષદ વગેરે માટે વિષહર વિ. [.] એ વિષ-હન.' નક્કી કરવાના મુદ્દાઓની પિચારણું કરી ઠરાવોને શબ્દદેહ વિષાણ ન. [સં.] શિગડું
[વાઇરસ” આપનારી (સમિતિ)
વિષાણુ ન. સિં, વિષ + અT] અત્યંત બારીક ઝેરી જંતુ, વિષય-વિમુખ વિ. [સં.] ઇદ્રિના સુખ તરફ બેદરકારી, વરાગ વિષાદ છું. [સ.] બિન-તા, ખેદ, (૨) ઉત્સાહ-મંગ, નાઉવિષયવિતરણ ન, વિષય-વિસતાર . વિષય-વિરતિ મેઢી, નાસીપાસી. (3) ગભરાટ
| તે મદા કે બાબતની લાંબી છણાવટ વિષાદમય વિ. સં.] વિષાદથી ભરેલું, અત્યંત ખિન્ન વિષય-સંકલના (સલના) સી. સં.] મુદાઓ કે બાબ- વિષાદ-વૃત્તિ સી. [સ.] ઉત્સાહ ભંગ થવાનું વલણ
વિષયાત કરનારું
. (સં.)
*