Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1058

વિશ્વાસઘાતક
૨૦૯૩
વિષયકમસૂચિ
વિશ્વાસઘાતક વિ. [સં.], વિશ્વાસઘાતી વિ. [સં૫.] દગો વિષમ વિ. સં.] સરખું ન હોય તેવું, અ-સમ. (૨) વિકરનાર, દગલબાજ, વચન આપી ફરી જનાર
લક્ષણ. (૩) અવળું, ઊલટું, વિપરીત. (૪) ખરબચડું, વિશ્વાસપાત્ર વિ. સિં.] ભરેસ કરવા લાયક, ભરોસ-પાત્ર, ખાડા-ખડબાવાળું. (૫) ગૂંચવણ ભરેલું. (૬) દારુણ, ભયાવિશ્વસનીય, ખાતરી લાયક
નક. (૭) સમાંતર ન હોય તેવું. (૮) એકી. (૯) પું. એ વિશ્વાસપાત્ર તા સ્ત્રી. સિં.] વિAવાસપાત્ર હેવાપણું નામનો એક અર્થાલંકાર (કાવ્ય.) વિશ્વાસ-ભંગ (-ભ) પું. એ “વિશ્વાસ-ધાત.' વિષમ અપૂર્ણાંક (અપૂર્ણા) પું. [સ. સંધિવિના] ગણિતમાં
વિનવાસ-સ્થાન ન. [સં.] ભરેાસો કરવા લાયક વ્યક્તિ એગ્ય રીતે ન લખાયેલે અપૂર્ણાંક. (ગ.) વિશ-વર ૫. સિ. વિશ્વદૃા -શ્વર) એ વિશ્વ- વિષમ-અંક (અ) પુ. [સ, સંધિવિના] એકી અાંકડ નાથ(૧).”
[જગદંબા પાર્વતી વિષમ-કાલ(ળ) . [સં] ખરાબ સમય, આપત્તિજનક વિશ્વેશ્વરી સી. [સં. વિશ્વ ઋ(1] વિશ્વની સ્વામિનો સમય વિશ્વાસ્થતિ ડી. . faaz@fa] બ્રહ્માંડનું સર્જન, વિષમણ વિ. [સ.] જેમાં ખણ એકસરખા ન હોય જગતને આવિર્ભાવ
[જગતનું ભલું કરનાર તેવું (
ત્રિણ ચતુષ્કોણ વગેરે અસમાન ભેજવાળી આકૃતિ) વિપકારક વિ. સિ.],
વિપકારી વિ. [સં. શું ] સમગ્ર વિષમ-ઘાત વિ. સં.] જેના દરેક પદના ઘાત સરખા ન વિષ ન. [સં.1 ઝેર, વિખ, હળાહળ. (૨)(લા) દ્રષ, ખાર. (૩) હોય તેવું. (ગ.) ઈર્ષ્યા. અદેખાઈ [૦ આપવું, દેવું (રૂ.પ્ર.) ઝેર ખવઢાવવું વિષમ-ચતુરસ્ત્ર . [] ચારમાંની કોઈ પણ બે બાજ કે પિવડાવવું. ૦ ઉતરવું (રૂ.પ્ર.) ઝેરની અસર ઓછી થતી સરખી ન હોય તેવો ચતુષ્કોણ આકાર, પશિયમ. (ગ) જવી. ચહ૮-૮)વું (રૂ.પ્ર.) ઝેરની અસર વધવી, મારવું વિષમ-ચતુર્ભુજ વિ. [સં.] ચારખવાળ જે આકૃતિની (ઉ.પ્ર.) ઝેરની અસર ઓષધથી દૂર કરવી. લેવું (રૂ.પ્ર.) ચારે બાજ અસમાન હોય તેવું. (ગ.) ઝેર ખાવું કે પીવું]
વિષમ-જવર કું. [સં.] રહી રહીને આખ્યા કરતા તાવ વિષ-કન્યા સતી, સિં. જેની સાથે સંભોગ કરવાથી પુરુષ (લાંબા વખત સુધી આવ્યા કૉો), જીર્ણ જવર
મરણ પામે એવી રીતે જેના શરીરમાં કોઈ ઝેર દાખલ કરી વિષમ-તા સી. [સં.) વિષમ હવાપણું રાખ્યું હોય તેવી સ્ત્રી
વિષમ ત્રિકેણ,વિષમ-ત્રિભુજ પું. [સ.] જેની ત્રણ બાદ વિષ-કંદ (ક) ૫. સિં] એ નામની કંદની એક જાત. એકસરખી ન હોય તેવો ત્રિકેણ, (ગ) તેલિયે કંદ
[વનસ્પતિ, સાડી વિષમ-નયન, વિષમ-નેત્ર વિષે. [સ.] ત્રણ નેત્રવાળા વિષ-ખાપરા કું. [ + જ ખાપરો.'] એ નામની એક મહાદેવ, શિવ, શંકર વિષ-ન વિ. સં.] ઝેર દૂર કરનારું [વિષ-વેધ વિષમ-પદ ન. [સં.] છંદનું તે તે એકી ચરણ. (પિં) [(ગ.). વિષ-ચિકિત્સક વિ, વુિં. ઝેરની અસર દૂર કરનાર વૈઘ, વિષમ-બહુ કાણુ વિ. [સ.] ચારથીયે વધુ ખર્યું હોય તેવું. વિષ-ચિકિત્સા રહી. સિં] ઝેર ઉતારવાની સારવાર વિષમભુજ-ચતુણુ . [સં.] જ “વિષમચતુરસ.” વિષયણ વિ. સં.1 ખેદ પામેલું હોય તેવું, ઉદાસીન, ખિન્ન, વિષમ-ભૂજ-ત્રિકોણ છું. [સ. એ “વિષમ-ત્રિકોણ.' (૨) દુઃખી, દિલગીર, શોકાતુર
વિષમય વિ. [..] ઝેરથી ભરેલું, ઝેરી વિષ-તંત્ર (તન્ત્ર) ન. [સં.] ઝેરને લગતી વિદ્યાનું શાસ્ત્ર, વિષ- વિષમ વૃત્ત ન. [સં.] જેનાં ચારે ચરણ જુદા માપનાં હોય વિજ્ઞાન
તે અક્ષરમેળ છંદ. (પિં.) [તે દેવ, કામદેવ વિષ-દંત (-દન્ત) ૫. સિં.1 સર્પના ઝેરી દાત (જે પિલો હેય વિષમશર વિષે. [સ.] જેનાં બાણ એકસરખાં નથી
છે અને એમાં ઝેર હોય છે.) [ઝેર ચડાવેલું વિષમ-હરિગીત મું. [સં. ૧દરનીતિ, સ્ત્રી.] હરિગીતને પ્રવિષ-
દિગ્ધ વિ. [સં.] જેને ઝેર ચોપડવામાં આવ્યું હોય તેવું, થમની બે માત્રા વિનાને એક પ્રકાર. (પિં.) વિષ-દિવ્ય ન. સિં.] આરોપીને ઝેર આપી એના ગુનાની વિષ-મંત્ર (-મન્ત્ર) ૫. [.] ઝેર ઉતારવાનો મંત્ર
તપાસ કરવામાં આવતી હતી તેવી એક પ્રાચીન ન્યાય-પદ્ધતિ વિષમાકાર , વિષમાકૃતિ સ્ત્રી. [સં. વિષમ + અ-૧, વિષ-ધર . [સં.] (ખાસ કરીને ઝેરી) નાગ, એરૂ, ઝેરી સર્પ મા-]િ અસમાન ઘાટ. (૨) વિ. અસમાન ઘાટનું વિષ-ધરા વિ. સી. [સં.] ઝેર ધારણ કરનારી (બી) વિષમાયુધ, વિષમાસ્ત્ર વિવું. [સ. વિષમ + આયુધ, અસ્ત્ર] વિષ-ધારી વિયું. [સ.] નીલકંઠ, મહાદેવ, શિવ
જ “વિષમ-શર.” વિષ-રૂ૫ વિ. [સ.] ઝેરના રૂપમાં રહેલું, ઝેરી, વિષમય વિષય પું. [..] ઈદ્રિયગ્રાહ્ય પદાર્થ. (૨) મન-વૃત્તિ, વિષ-નાશક, વિ. [સં.] એ “વિષ-ન.'
તમાત્રા. (૩) બાબત, મજકૂર, મુદો. (૪) વિચારવા કે વિષપાન ન. [સ.] ઝેર પી લેવું એ
ભણવાની વસ્તુ. (૫) કામ ભેગ. (૬) દેશ, મુલક. (૭) વિષ-પ્રયાગ કું. [] મારી નાખવાને ઝેર ખવઠાવવાની જિકલે, પ્રાંત કે પિવડાવવાની અજમાવેશ
વિષયક વિ [સં.] (સમાસને અંતે તેને લગતું વિષર્નબિંદુ (-બિન્દુ) ન. [સંપું.] ઝેરનું ટીપું
વિષયકમ-સૂચિ,ચી પી. સિ.] ગ્રંથ વગેરેમાં ચર્ચોલી બાબવિષ-ભક્ષણ ન. [સ.] ઝેર ખાવું એ
તેની કમવાર યાદી, અનુક્રમણિકા, અનુક્રમણી, સાંકળિયું, વિષ-ભુજંગ (-ભુજ) . સિં.] ઝેરી સાપ, વિષધર વિષયાનુજમન-મણિકા, મણી), “કન્ટેસ'