Page Text
________________
વિશ્ર()ભણુ
૨૦૧
જાઆ “વિશ્રામ-ગ્રહ.e. Aસ એ નામનો પ્રાચીન છે.
વિશ્ર (સંભણ (વિશ્ર(અ)હ્મણ ન. [સં.] જાઓ “જિં- વિશ્વકર્મા પું. [૪] આ સમગ્ર વિશ્વનો રચનાર મનાતે સંભ'--શ્રાધિ .'
રિાખનારી સ્ત્રી દેવ બ્રહા, પ્રજાપતિ. (૨) શિપીઓને મનાતો પૂર્વજ દેવ, વિશ્ર(-)બિણ (વિશ્ર(અ) િભણી) વિ., રામી. [સ.] ભરોસો દેવનો ગણાતો શિપી. (સંજ્ઞા) (૩) (લા.) કલાકાર વિ-શ્રામ પં. [સં.] અટકવું એ, થોભી જવું એ. (૨) વિશ્વકર્મા જયંતી (જયતી) સી. [સંગ. સમાસ] માધ સુદિ વિસામે, આરામ, “રેટિંગ.” (૩) શાંતિ, (૪) વિસામે તેરસની તિથિને વિશ્વકર્માને ઊંજવાતો ઉત્સવ, (સંજ્ઞા,) લેવાનું સ્થાન, વિસામો
વિશ્વ-કિરણ ન. [૪] સમગ્ર દુનિયાને લગતું આકાશીય કિરણ, વિશ્રામ-કાલ(-ળ) . [સં.) વિસામો લેવાને સમય. (૨) “કોસ્મિક રે' (હો.વિ સા.) [હોય તેવું, જગપ્રસિદ્ધ આરામ લેવાનો સમય.” “કેશન'
વિશ્વ-કીર્તિત વિ. સિં] સમગ્ર વિશ્વમાં જેની ખ્યાતિ પ્રસરી વિશ્રામ-ગૃહ ન. (સં. ૬ ન.], વિશ્રામ-થર ન [+જઓ વિશ્વ-કિશ-) ૫. સિં 1 સમગ્ર વિશ્વના પદાર્થો પ્રાણીઓ
ઘર.] આરામ લેવાનું મકાન, વિશ્રાંતિ-ગૃહ, આરામગૃહ, વ્યક્તિવિશેષ વગેરેની માહિતી આપનારે અકારાદિ ક્રમે ‘રેસ્ટ હાઉસ. (૨) મુસાફરખાનું, ડાકબંગલો
ગોઠવાયેલાં નામનો વિશાલ કોશ, જ્ઞાનકોશ ‘એનસાઈવિશ્રામ-દિન ૫. [સં.] આરામનો દિવસ, રજાને દિવસ, કલોપીડિયા.' (મ.). અરે, અકતો
વિશ્વગ્રાહી વિ. [૩૫] સમગ્ર દુનિયાની સાથે ઉદારતાથી વિશ્રામ-ભવન ન. સિં] “વિશ્રામગૃહ.” (વિશ્રામ-ભુવન ભી રહેવાની વૃત્તિવાળું, “ પોલિટન' (મ.૨) શબ્દ; “ભુવન' (સં.) = દાનિયા, લેક)
વિશ્વઘાતી લિ. (સ.] જગત સમગનો નાશ કરનારું વિશ્રામ-વાર પું. સં.] સાત વારમાં રજાનો દિવસ. વિશ્વચેતના સમી. સિં] દુનિયાને લગતી સભાનતા, કૅસ્મિક (અત્યારે મુખ્ય “રવિવાર'), “વીક-ડે. (ખ્રિસ્તીઓને કેશિયસનેસ' (ઉ..) રવિવાર' એ “સ-બાથ)
વિશ્વદેવતા-વાદ ૫. [સં.1 સત્મ-વાદ, અતિ-વાદ. “પાનથી વિશ્રામ-વૃત્તિ સી. સિં] વિસામો લેવાનું મનનું વલણ. અમ' (જે.હિ.)
[લગતું (૨) વૃદ્ધાવસ્થામાં નોકરી પરથી ઊતર્યે મળતું વતન, વિશ્વજનીન વિ. સિ.] સમસ્ત વિશ્વને લગતું. ભૂતમાત્રને પેશન' (મ.સૂ).
વિજિત વિ. [+ સે નિત] વિશ્વ પર વિજય કરનારું. (૨) વિશ્રામ-સ્થાન ન. સિં] “વિશ્રામ-ગૃહ.”
છું. એ નામનો પ્રાચીન કાલને એક યજ્ઞ. (સંજ્ઞા.) વિશ્રામાલય ન. [+ સં. મા-જી એ “વિશ્રામ-ગૃહ”-રિ- વિશ્વ-તંત્ર (-તન્ન) ન. [સં.] સમગ્ર વિની ટાયરિંગ રૂમ” (રેલવે-રરાનનો)
[ગયેલું જગતની વ્યવસ્થા વિશ્રાંત (-શ્રા) વિ. [સ.]: થાકી ગયેલું. (૨) શાંત થઈ વિશ્વમુખ વિ. [સ.], ખી વિ. [+ ૪..] બધી દિશાઓવિશ્રાંતિ (માનિત) શ્રી સિં] જ “વિશ્રામ.”
માં મુખવાળું (પરમાત્મ-તત્તવ). (૨) સમગ્ર જગતમાં વ્યાપક, વિશ્રાંતિ-કાલ(ળ)(-આતિ-પું. [સં] જઓ વિશ્રામ-કાલ. સર્વદેશીય વિશ્રાંતિ-ગૃહ (-શ્રાતિ-) ન. સિં પં.ન], વિશ્રાંતિ-ભવન વિશ્ચન્દષ્ટિ સી. [૪] અત્યંત વ્યાપક દષ્ટિ,બ જ વ્યાપક (શક્તિ ) ન. [૩] એ “વિશ્રામગૃહ.”
નજ૨, વિશ્વબંધુત્વની ભાવના (૨) સર્વત્ર વિ84 હોવાની વિ-શ્રત વિ. સં.] જેને વિશે સારું સાંભળવામાં આવ્યું નજર કે ભાવના, કેમિક વિઝન' (બ.રા.)
હોય તેવું, વિખ્યાત, પ્ર-ખ્યાત, નામચીન, નામી વિશ્વદ્રોહ . [સ.] સમગ્ર વિશ્વને નુકસાન કરવાની વૃત્તિ, વિલિ એ વિ. [સં.] છૂટું પડેલું, અલગ પડેલું. (૨) (લા) જગત પ્રત્યેની શ્રેષની લાગણી ઢીલું પડેલું
વિશ્વકોહી વિ. [સંપું.] વિશ્વ-દ્રોહ કરનારું વિ-લેષ . [સં.] ૮ પડવાપણું, અલગ થવાપણું, પૃથક. વિશ્વ-ધર્મ છું. [૪] સમગ્ર જગત પ્રત્યેની ફરજ. (૨) કરણ, ‘એનેલીસિસ.” (૨) વ્યંજનનું ટા થવાપણું, વિપ્રક. પૃથ્વી ઉપરનાં બધાંને પિતાનો લાગે તેવો વ્યાપક અને (વ્ય.)
હિતકારી સિદ્ધાંતવાળો ધર્મ, “વર્ષ રિલિજિયન' વિશ્લેષક . [.] જવું કે અલગ પાડનારું, “ડસિન્ટી- વિશ્વ-નાગરિક વિ. [૪. કોઈ પણ એક રાષ્ટ્રનું રાષ્ટ્રિય ગ્રેઈટિંગ' (આ.બા.)
ન હોતાં સમગ્ર પૃથ્વીને પોતાની માનનાર ઉદારવૃત્તિવાળું વિશ્લેષ-ક્રિયા આ [.], વિમલેષણ ન. [સં.] જુએ “વર્ષ સિટિઝન જલેષ’-એનેલીસિસ.'
વિશ્વનાગરિકતા સ્ત્રી. - ન. [સં.] વિશ્વ-નાગરિકની ભાવના વિલેષણાત્મક વિ. [ + સં. ગરમ + X] જેમાં વસ્તુ વિશ્વનાથ ! [સં.] સમમ સૃષ્ટિને સ્વામી-પરમાત્મા,
પ્રસંગ વગેરેનું પૃથકકરણ કરવામાં આવ્યું હોય તેવું (એવી પરમેશ્વર, જગત્પતિ, જગપતિ. (૨) કાશીમાંના મુખ્ય મહાદેવ શિક્ષણ-પદ્ધતિ)
(બાર જાતિલિંગોમાંના). (સંજ્ઞા.) [વ્યવસ્થા વિલેષ-મૂલક વિ. [સં.], વિશેષાત્મક વિ. [+ આમ વિશ્વ-નિયમ મું. [સં.] સૃષ્ટિ ચાલુ રહે એ માટેની કુદરતી
+ જેના મૂળમાં છૂટા પડવાપણું હોય તેવું, વિશ્લેષણના વિશ્વ-નિયંતા (-નિયતા) વિ. શું સિં૫.], વિશ્વ-નિયામક રૂપમાં રહેલું
[દુનિયા, આલમ, યુનિવર્સ' વુિં . (સં.] સમગ્ર વિશ્વનું સંચાલન જેના હાથમાં છે વિશ્વ ન. [સં.] સમગ્ર સૃષ્ટિ, જગત, લોક-સમસ્ત બ્રહ્માં, તેવો પરમાત્મા, પરમેશ્વર
[પરમેશ્વર વિયકત વિ. પં. [સે. ૪.1 વિશ્વના સર્જક પરમાત્મા વિશ્વ-૫ વિ..પું, [] વિશ્વનું પાલન કરનાર પરમાત્મા,
ટાયરિંગ રૂમ' (રે.
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |