Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1055

વિશુદ્ધતા
૨૦૦૦
વિશ્ન(-)ભ-કથા નિર્મળ. (૩) લેગ વિનાનું, એનું
વિશેષતા સીત્વ ન. [સં.] વિશિષ્ટ-તા, કેટરિસ્ટિક.' વિશુદ્ધતા શ્રી. [સ.] વિશુદ્ધ હોવાપણું
(૨) અસાધારણતા, ઉત્કૃષ્ટતા. (૩) વિશિષ્ટ તત્વ હેવાવિશુદ્ધાત્મા વિ. [સં. અમા, મું. બ.વી.] અત્યંત પવિત્ર પણું, “હાઈ-લાઇસ. (૪) (લા.) તફાવત, ફેર આત્મા જેને હોય તેવું, પવિત્રાત્મા
વિશેષ-દશ વિ. [સં. .] વધારે નજર પહોંચાડનારું, વિવિશુદ્ધત ન. [+- ત] જુઓ શુદ્ધાત.' ષયમાં ઊંડે ઊતરનારું. (૨) બીજાની વિશેષતાને કળી જનારું વિશુદ્ધિ ી. સં.1 પવિત્રતા, રાષ-રહિતતા. (૨) નિર્મળતા, વિશેષ-નામ ન. [સં.] અમુક વ્યક્તિ પદાર્થ સ્થાનને તે તે ચાખાઈ
Fઆવેલું મનાત ચક. (ગ) એકને જ માટે અપાયેલું ખાસ નામ, સંજ્ઞાવાચક નામ, વિશુદ્ધિ-ચાર ન. [સં. શરીરમાં ગણાતાં ચક્રમાંનું કંઠમાં પ્રોપર નાઉન.' (વ્યા.) વિશંખલ(-ળ) -એલ-ળ) વિ. [સં.] (લા.) કાબૂ વિશેષ-ભૂત વિ. [સં.] વિશિષ્ટ રૂપે તરી આવેલું બહાર ગયેલું, સ્વચ્છંદી, સ્વતંત્ર, (૨) ઉદ્ધત
વિશેષાજ્ઞા સી. [+સં મ] ખાસ હુકમ, વટહુકમ, વિરો(-) ના.. સ. વિષયે અ૫. વિસર તારા ‘વિસે' ઍ નિસ'
[‘પ્રીવિલેઈજ.” >વિશે'. મધ્યકાલમાં વિયેનું જ.ગુ.માં વિષ-વિષિ વિશેષાધિકાર છું. [+સે, વિ-T] જઓ “વિશિષ્ટાધિકારલખાતું-ઉચ્ચારણ વિવા-વિલિ એ કારણે “વિષે’ પણ વિશેષાલંકાર (-લ, ૨) ૬. [. [+ સં. અરું-જા)એ નામને લેખનમમાં સ્વીકારાયું; સ્વાભાવિક ‘વિશે' જ.] અદ૨, એક અર્થાલંકાર. (કાવ્ય.). માંહે. (૨) સંબંધી,-તે લગતું.
વિશેષાંક (વિશેષા) કું. [+ સં. અ(લા) સામયિક વિશેષ વિ. [1] વધુ, વધારે. (૨) જવું પડતું. (૩) ખાસ અંક, “પેશિયલ ઇસ્યુ
ખાસ, અ સાધારણું, “સ્પેશિયલ.” (૪) પ્રબળ, “કૅન્કીટ' વિશેષાંગ (વિશેષાં%) ન. [+ સં. ] તાલમાં સમવાળી (આ.બા.). (૫) . વિશિષ્ટતા, અસાધારણ ધર્મ. (૬) તાળી મારવાનું અંગ, (સંગીત.) તફાવત, ડિફરન્સ (મ.ન.). (૭) એ નામનો એક અર્થો વિશેષાંશ (વિશેષાંશ) . [સં. ચંરા વિશેષ ભાગ, લંકાર. (કાવ્ય.) [ષે કરીને (ઉ.પ્ર.) ખાસ કરીને
અગ્રતાના હક્કવાળો હિસે વિશેષક વિ. સં.] વિશેષતા ઉમેરવું. (૨) ન. કાયદા વગેરે- વિ-શેષિત વિ. [સં.] જેનો વધારો કરવામાં આવ્યું હોય
માં વિશેષ ઉમે, “પ્રવિણો.' (૩) એક અવયમાં તેવું, વિશેષણ લગાડયું હોય તેવું સમાતા ત્રણ શ્લોકોનો એકમ. (કાવ્ય.)
વિશેષોતિ સ્ત્રી, [ + સં. ૩fa], ૦ અલંકાર (અલ ૨) વિરોષજ્ઞ વિ. [સં.1 વિષયની વિશિષ્ટતાનું જ્ઞાન ધરાવનાર, મું. [સં.) એ નામનો એક અર્થાલંકાર. (કાવ્ય.) તવિદ, નિષ્ણાત, “પેશિયાલિટ,’ ‘એકસ્પર્ટ
વિશેષપલબ્ધિ સ્ત્રી. [+સં. ૩૫-૪થી અકારણ રહેતી વિરોષણ ન. [સં.] નામ ક્રિયા વગેરેને વધારે બતાવનાર, સમઝ, “ઈન્ટદ્યુશન'(ન.પા.)
એ ગુણ ક્રિયા કે સંખ્યા પણ બતાવતો હોય તેવા શબ્દ, વિખ્ય વિ. [સં.] વધારે કરવા જેવું, વધારે કરવાને એકટિવ, (વ્યા) (ક્રિયાપદને વધારે બતાવતું વિશેષણત પાત્ર. (૨) વાકયમાં વિશેષણ જેને વધારે કરતો હોય ક્રિયા-વિશેષણ'એડવર્બ)
તેવું નામ વગેરે. (વ્યા) વિશેષણ-નામ ન. સિં.1 નામનો અર્થ બતાવતું વિશેષણ વિશેક વિ. સં.] જેને શોક દૂર થયો હોય તેવું (જેમકે “સા' સૌને ગમે). (૨) વાકયમાંના મુખ્ય વિ-શાધન ન. [૪] વિશુદ્ધ કરવાની ક્રિયા, સફાઈ કરવી નામને વિશેષ બતાવતું નામ (જેમકે મારા પિતા કાશી- એ. (૨) પવિત્ર કરવાની ક્રિયા, “સપ્લિમેશન.” (૩) રામ') (વ્યા.)
[(વ્યા.) વિશુદ્ધ-તા, વિશુદ્ધિ વિશેષણ-૩૫ વિ. સં.] વધારે બતાવવાના રૂપમાં રહેલું. વિશેષિત વિ. સં.] વિશુદ્ધ કરેલું કે થયેલું વિશેષણ-વાકથ ન. સિં.1 આખું વાકય જ વિશેષણ તરીકે વિશેફ છું. અંબાડી (મ.ન.) [(૩) ભય વગરનું
વપરાયું હોય તે જેમ જેનું મારું કામ છે' તે ભાઈ). (વ્યા.) વિ--સ્ત્ર)બ્ધ વિ. [સ.] વિશ્વાસુ. (૨) સ્થિર મનોવૃત્તિવાળું. વિશેષણ-વિમતિ વિ. સં.] છઠ્ઠી વિભક્તિ (ગુ.માં તેનું વિશ્ર(સૂ)બ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] નિઃશ્વાસ. (૨) મનોવૃત્તિની
અનુગ જ વિશેષણાત્મક થઈ રહે છે: “છગનને પિતા’ રિંથરતા. (૩) નિર્ભયતા. (૪) વિશ્રામ છગનની માતા' “છગનનું કામ.' સર્વનામમાં “મારું-અમારું વિશ્રમવું અ.ક્રિ. [સ. વિશ્રમ , તત્સમ અટકવું, થોભવું. તારું-તમારું' “આપણું). (વ્યા.)
થંભી જવું. (૨) થાક ખાવો. વિસામે લે, વિશ્રામ લેવો. વિશેષણ-સમાસ પું. [સં] કર્મધારયને એક પ્રકાર (એમાં વિશ્રમાવું ભાવે. ક્રિ. વિશ્રમાવવું પ્રેસ.ફ્રિ.
બેઉ પદ વિશેષણ-રૂપ હોય અને ત્રીજા શબ્દનો વિશેષ વિશ્રમાવવું,વિશ્રમાવું જ “વિશ્વમવુંમાં. [શસ્ત્રક્રિયા બતાવેઃ “તું-પીળું'રાતા-પીળા શું થઈ જાઓ છે? (વ્યા.) વિ-શ્રવણ ન. [સં.] પેટમાંથી પાણી કાઢવાને લગતી વિશેષણાત્મક વિ. [+ર્સ. આરમ + ] એ “વિશેષણ-પ.' વિશ્રવા પું. [સં. વિશ્રવ-વિખવાદ] રાવણને પિતા. (સંજ્ઞા)
પદ વિ. [ + સં. ૩ત્તરપ૬ ન., એ.વી.] જેના વિ-દ્મ(અં)ભ (વિશ્ર(-અ)ભ) . [સં. એ વિધિ .” ઉત્તર ૫દમાં વિશેષણ હોય તેવું. (કર્મધારયને એક ભેદ (૨) ખાનગી વાત, રહસ્ય-વાત ઘનયામ' વગેરે)
વિઅં(જં)ભ-કથા (વિશ્ર(-અ)ભ- સ્ત્રી. [સં.] રહસ્ય-વાત, વિરોષ-તઃ ક્રિ વિ. [સ.] ખાસ કરીને, મુખ્યત્વે, ખસૂસ ખાનગી વાત, છાની વાત