Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1051

વિરોધનામના
૨૦૮૬
વિલાસિકા
વિરોધ-શમન ન. [સ.] વિરોધ શમાવી લેવાની ક્રિયા વિલંબન-વિધાન (લમ્બન) ન. [૩] સ્વરના ઉચ્ચારણમાં વિરોધ-સંવિધાન (સંવિધાન)ન. [સં.] ઊલટા પ્રકારનું કથન, લંબાવવાની પ્રક્રિયા, હ્રસ્વ ૨૩૨ને દીર્ધ કરવાની વિયા, એન્ટિથીસિસ' (ન.)
[રહેલું, વિરોધવાળું દીકરણ (જેમકે “ઈ' ' “ઉ' “ઊ'. “અ” લંબાય તો વિરષાત્મક વિ. [ + સં. મા મન + 6] વિરોધના રૂપમાં “અ” જ લખાય, ‘આ’ તો વૃદ્ધિ-વિધાન છે.) (વ્યા.). વિરોધાભાસ ૬. [ + સ. અમra] વિરોધને માત્ર ભાસ વિલંબ-નિયંત્રણ (વિલબ-નિયત્રણ) ન. [સ.] ઢીલને લાગે અને તાવિક રીતે વિરોધ ન હોય તેવી પરિસ્થિતિ, કાબુમાં રાખવાની ક્રિયા માત્ર દેખીતો વિરોધ : આ એક અલંકાર પણ છે. વિલંબમધ્યલય (લમ્બર) પું. [સં.] મયમ માનના (કાવ્ય) (૨) વિરેાધી દેખાવ, “ઍરંડેકસ'
લયને એક વિલંબિત પ્રકાર. (સંગીત.). વિરોધાભાસી વિ. [સં૫] વિરોધાભાસવાળું
વિલંબ-સ્તષ્પ -લખ) વિ. સં.] ઢીલ કરવાથી સિદ્ધ વિરોધિતા સ્ત્રી. સં.] વિરોધી હોવાપણું.
કરી શકાય તેવું, વાર થવાથી સધાય તેવું વિધિની વિ, સી. (સં.] વિરોધ કરનારી (મી વગેરે) વિલંબિત (લબિત) વિ. [સં] સારી રીતે લંબાયેલું. (૨) વિરેાધી વિ. સ. પં.1 વિરોધ કરનાર, ઓપોનન્ટ.' (૨) જેને ઘણી વાર થઈ છે તેવું, મડું કરેલું. (૩) ટુકડે ટુકડે ઉલટા પ્રકારનું, “
કે રી ' (દ.ભા.). (૩) શત્રુતા-ભર્યું, સ્ટાઇલ
[વચન વિલંબી -લબી) વિ. [, ૫.] લટકતું,ઝલ વિરેાધેતિ રહી. [+સં. ઉfaa] વિરોધી વાણી, પ્રતિકુળ વિલાઈ સી. સુંવાળી રુવાંટી. (૨) (લા.) નાગાઈ, લુચ્ચાઈ વિરોધોપમાં સ્ત્રી. [ + સં. ૩પમ] ઉપમાનો એક દોષ વિ-લા૫ છું. [સં.1 મોટેથી રડવું એ. (૨) એ ગાન, “એલજી' ધરાવતી સરખામણી. (કાવ્ય)
વિલાપ કરી વિ. [સ. પું.] વિલાપ કરનારું, પોક મૂકી રેનાર વિ પણ ન. સિં.1 રોપવાની ક્રિયા, રોપાવવાની ક્રિયા વિલાપ-કાવ્ય ન. [..] વિરામ કાવ્ય, કછ-કાવ્ય, “એલજી' લિલ ન. [અં.] મૃત્યુ-પત્ર, વસિયતનામું, ટેસ્ટામેન્ટ' વિલાપન ન. [4] લય, અંતર્ભાવ, (૨) અપવાદ, (દાંતા) વિલક્ષણ વિ. સં.] જુદા જ પ્રકારના ગુણ-ઘર્મવાળું,.(૨) વિ-લાપને સ્ત્રી. [સં.] જુએ “વિલાપ.” (૨) યાદ કરવું એ, ઢંગધડા વિનાનું, ઠેકાણું વિનાનું, (૩) ચમત્કારિક, નવાઈ ઝખના
' [તેવું (કન્ય), “સવ-ટ' (ર.વિ.) ઉપજાવે તેવું, (૪) અસાધારણ, અ-સામાન્ય, (૫) વિચિત્ર વિલાયક વિ. [સ. વિ-શી પરથી નવો શs] ઓગળી જાય
સ્વભાવનું, (૬) નિયમ વિરુદ્ધનું, ‘એમેસ' વિલાયત ન. [અર.] (પિતાને દેશ. અંગ્રેજોને ઇંગ્લેન્ડ દેશ વિલક્ષણતા સી. [સં.] વિલક્ષણ હોવાપણું, “ડિસ્ટ્રિકશન’ પિતાને હોય એ કારણે અંગ્રેજ શાસન દરમ્યાન રૂઢ થયેલ (ન.), એલ્બર્મેલિટી'. (૨.૭.૫).
તેથી) ઇગ્લેન્ડ. (એ પૂર્વે હિંદીઓ ઈરાન અરબસ્તાનને વિલખ(ખાવું અ.ફ્રિ. [જ “વલખું', ના.ધા.] વલખાં માટે પણ પ્રજા .)
[ઇગ્લેન્ડને લગતું મારવો, તલસનું, વલવલવું
વિલાયતી વિ. [+ગુ. “ઈ'ત પ્ર] અંગ્રેજોના દેશને લગતું, વિલખું વિ. [સ. વિ-અક્ષi>પ્રા. વિશ્વામિ-] ગભરાયેલું. વિલાવવું, વિલાવાવું જ “વિલા'માં.
(૨) ઉદાસ, નિતેજ. (૩) શરમિંડું, ભેડું [વળગેલું વિલાનું અ૪િ. [સ વિશી-વિદ્ દ્વારા] વિલીન થવું. (૨) વિ-લગ્ન વિ. [સં.] સારી રીતે લાગી રહેલું, ચાંટેલું, બિડાવું, કરમાઈ જવું, (૩) નાશ પામો. વિલાવાળું વિ-લજજ વિ. [સં] લજજા વિનાનું, નિર્લજજ, બેશરમ ભાવે, કિ, વિલાવવું મ,સ.કિ. વિલપ૬ અ. કિ. સ. ઈવ-૪૫, તત્સમ] વિલાપ કરવા, વિલાસ . [સં] મજ-શેખ માણવાં એ, માજ-શોખવાળી મોટેથી રેવું, વિલપાવું કર્માણ, જિ.
કોડા, આનંદી-ખેલ, (૨) મહક હિલચાલ, ચેનબાજી, મહક વિ-લય પું, -ન ન. [સં.] ગરક થઈ. જવું એ, લીન થઈ હાવ-ભાવ. (૩) શૃંગારકીડા
જવું એ. (૨) ઓગળી જવું એ. (૩) નાશ, લય દિશા વિલાસ-ગૃહ ન. [સંપું ન] વિલાસ કરવા માટેનું મકાન વિલયાવસ્થા સી. [ + સં. ભવ-થા] સુષતિના પ્રકારની વિલાસ-જીવી વિ. સં. ૫. વિલાસમાં જીવન ગાળનાર, મેજવિ-લસણું અ. ક્રિ. [સં. વિ-ઋતુ, તત્સમ] વિલાસ કરવા, શેખ માયા કરનાર રમવું, ખેલવું, (૨) શોભવું, ઝળહળવું. (૩) હવામાં ફરકવું. વિલાસ-નાકા પી. સિં] વિલાસ કરવા માટેની હેડી કે નાવ (૪) માણવું. વિલસાનું ભાવે, જિ.
વિલાસ-પ્રિય વિ. [ ]હંમેશાં મજ-શેખ માણવાનું ગમતું વિ-લસિત વિ. [સં.] વિલસેલું
હોય તેવું વિલંબ -લખ) પું, [.] સમયને લંબાવવો એક વાર વિલાસ-પ્રેરક વિ. [સં.] મોજ-શોખની પ્રેરણ કરે તેવું,
કરવી એ, વાર, ઢીલ, (૨) ઉતાવળ ન કરવી એ, અ-શીધ્રતા વિષય-બૅગ તરફ ખેંચવા કરતું વિલંબકારી (-વિલમ્બ વિ [સં. ૬] લંબાણ કરનારું વિલાસ-ભવત ન. સિં] ઓ “વિલાસ-ગૃહ' (દરખાસ્ત વગેરે).
[(સંગીત.) વિલાસ-રશ પું. [.] ચાર પૈડાંની ગાડી, ફેટીન, વિકટેરિયા વિલંબ-ત્રિતાલ (-લમ્બ-) S. [સં.] ત્રિતાલની એક તરજ, વિલાસ-વતી વિ,સ્ત્રી. [એ.] વિલાસ કરનારી સ્ત્રી, વિલાસિની વિલંબદ્ધતલય (-લમ્બ-) . [સં] ઝડપી છતાં જરા વિલાસ-વાડી સી. [+ જ “વાડી.”] વિલાસ કરવા માટે લંબાઈને લેવાતો લયને એક પ્રકાર. (સંગીત.)
બગીચો
[પ્રકારનું એકાંકી નાટક. (નાટય.) વિ-લંબન (લખન) ન. [સં] જ “વિલંબ.' વિલાસિકા વિખી. [૪] જએ વિલાસવતી.' (૨) એક