Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1048

વિમાની ટપાલ ૨૦૮૩
વિરતા વિમાની ટપાલ વી. [ + જુઓ ટપાલ] વિમાનમાં જેની વિયર છું. [અં.] નદીમાં બાંધેલે આડ-બંધ હેરફેર થતી હોય તેવી ટપાલ, એર-મેઈલ
વિયા' ન. જિઓ વિયાવું.'] વિયું, સંતાન, સંતતિ, ફરજંદ વિમાની મૂર ન. [ + જ “નર.'] વિમાનમાં મુસાફરો વિયાર . સિં, વિવા] સગપણ, સગાઈ ખાસ કરી નાગર
અને માલ-સામાનની હેર-ફેર માટેનું લવાજમ કે ભાડું, ‘એર- જ્ઞાતિમાં સગાઈ થતાં “વિયા મ0) કેટ'
વિયાજણ ન. [એ “વિયાવું.” દ્વારા] વિયાવું એ(પથમાદાને વિમાની મથક ન. [+જ એ “મથક.”] જાઓ “વિમાન-ગૃહ.' બરચું અવતરવું એ વિ-ભાર્ગ . [.] ઊલટે માર્ગ, ઉત્પથ, ઉન્માર્ગ, કુમાર્ગ વિયાણ ન [એ “વિયાનું.' + ગુ. “અ” ક...] જ વિમાર્ગ-ગમન ન. [૪] ઉમાર્ગ તરફ જવું એ
વિયાજણ.” (૨) (પશુ-માદાનું બચ્ચું, વેતર. [ વરસ-વિયાણુ વિમાર્ગ-મામી, વિમાગી વિ. [સં૫.] ઉન્માર્ગ તરફ જનારું (રૂ.પ્ર.) વરસે વરહે વિયાતી પશુ-માદા વગેરે [(૨) વિમાસણ (-શ્ય) સ્ત્રી. [જ “વિમાસવું.” + ગુ. “અણુ વિયાતણ-ટ્ય) વિ. સી. [જ “વિયાવું.' દ્વારા]પ્રસૂતિવાળી
-યુત વિચાર. (૨) પશ્ચાત્તાપ, પસ્તાવો વિયાર છું. [સં. વિચાર-> પ્રા વિવાર, પ્રા. તત્સમ] (લા.) વિમાસવું સક્રિ. [સં. વિમૂલ્સ-વિ-મર > પ્રા. વિમરૂ] ઝાડાની હાજત. (જૈન)
[(જૈન) ચિંતા-યુક્ત વિચારમાં પડી જવું. (૨) પશ્ચાત્તાપ કરવો, વિચાર-ભૂમિ સ્ત્રી. [ + સં.] જંગલમાં ઝાડે જવાની જગ્યા. પસ્તા કરે
વિયાવું અ.જિ. [સં. વિઝન > વિ-ના પ્રા. વિવા-પ્રા. વિ-મિશ્ર,શ્રિત વિ. [સં] ભિન્ન ભિન્ન જાતના પદાર્થોના તત્સમ] (ખાસ કરી પશુ-માદાએ બચ્ચાને જન્મ આપ, મિશ્રણવાળું. જુદી જુદી જાતની મેળવણીવાળું
વ્યાવું વિમુક્ત વિ. [સં.] તદન મુકત થઈ ગયેલું, તદન છઠું, વિયાળુ ન. [સં. વિશ્વ પ્રા. વિઠમ-જુએ “વાળુ'નથી તદન ૮. (૨) તદ્દન જતું કરેલું, બંધન-મુક્ત. ૩).
[પામેલું સ્વ-તંત્ર,સ્વાધીન. (૪) ન નાંધાયેલું, “ડિનેટકાઈટ' (જાતિ) વિ-યુત વિ. [સં.] અલગ પાડેલું, જુદું પાડેલું. (૨) વિયોગ વિમુક્તાત્મા વિ. [+સં. ગામ. , બ.વી.] જેને આત્મા વિ-યુક્તિ સી. [.] ટા થવાની ક્રિયા, જહાઈ વિગ તદન બંધન-રહિત હોય તેવું, મોક્ષ પામેલું
વિયું ન [એ “વિયાવું.” ગુ. “ઉં' ક્ર.પ્ર.] જુઓ “વિયા. વિસકતાહાર' વિ. [ + સં. મા-ઘાર, બ.વી.] જેણે આહાર વિ-એગ કું. [સં.] જુઓ ‘વિ-યુક્તિ.” (૨) વિરહ. (૩) બાદછોડી દીધું હોય તેવું (ભાલણ)
બાકી. (ગ.)
[નિશાની વિમુક્તાહાર વિ. સં. વિ+ કુમi + શર, બી.] મતીના વિયેગ-ચિહન ન. [સં.] બાદબાકીની ઓછાની – આવી
હાર જેણે ગળામાંથી જતા કર્યા છે તેવું (વિધવા સી. (ભાલણ.) વિયોગણ-શ્ય) સ્ત્રી, [સં. વિદ્યાની દ્વારા.] ઓ “વેગણ.' વિસાત સી. સિં] તદન છુટકારો (૨) આત્યંતિક મોક્ષ. વિગપ્રમાણન. [સં.] એ નામનું એક પ્રમાણ, ડિવિડન્ટો.' (૩) સ્વતંત્રતા
(ગ.)
| [આસન. (ગ.) વિમુખ વિ. સિં] મોં ફેરવીને બેઠેલું, પરાક્રમુખ. (૨) વિયેગાસન ન. [+ સં. શાસન] યોગનું એ નામનું એક પ્રતિકળ થઈ બેઠેલું, (૩) નાસ્તિક
વિચાગિની વિ; મી. [સં.] વિરહિણી સ્ત્રી, વિજોગણ, (૨) વિ-સુગ્ધ વિ. [સં.] ખૂબ જ મહ પામેલું, અતિ આત. એક અર્ધસમ અક્ષરમેળ છંદ (વૈતાલીયન એક ભેદ), સુંદરી. (૨) ગભરાઈ ગયેલું, (૩) ભ્રમમાં પડેલું
[રહેનારું (ચક્રવાક પક્ષી) વિભદ્ર વિ. સિ.] જેની મતિ બહેર મારી ગઈ હોય તેવું, વિયાગિયું વિ. [સં. વિથો + ગુ. “ઇયું” ત...] વિયોગમાં અત્યંત મૂખ, જડ બુદ્ધિવાળું
વિયાગી વિ. [૪] જેને વિરહ થયેલો હોય તેવું, વિરહી વિમહાત્મા વિ. [+સં માત્મા, પું, બત્રી.] જેને આત્મા (ખાસ કરી પ્રિય જનથી) તદ્દન મૂઢ હોય તેનું, તદ્દન અણસમગ્સ
વિયાજક વિ. [સં.] છૂટું પાડનાર. (૨) પં. બાદ કરવાની વિ-મૃત્યુ વિ. [સં.] મૃત્યુને વટાવી ગયેલું, મૃત્યુથી પર, અમર સંખ્યા. (ગ.)
[કાર્ય, (૨) બાદબાકી. (ગ.) વિમુ-કારી વિ. [સ. પું.] બરોબર વિચારીને કરનારું વિયોજન ન. [.] ડવાની ક્રિયા, અલગ કરવાનું વિ-મક્ષ . [સં.] એ “વિ-મુકત.”
વિ-જિત વિ. [સં.] છટું પાડવામાં આવેલું, અલગ કરેલું વિ-એક્ષણ ન. [સ.] તદ્દન છુટકારો
વિ. જ્ય વિ. [સં] ટું પાડવા જેવું, અલગ કરવા જેવું. વિમેચક વિ. [૪] છુટકાર કરનારું, મુક્ત કરનારું, છોડાવનારું (૨) ન. જેમાંથી નાની સંખ્યા બાદ કરવાની હોય તે વિમેચન ન. [સં.] જએ “વિ.મેક્ષણ.' [લગની આંકડા. (ગ.)
વિ-મેહ પુ.સિં.] પ્રબળ મેહ, ભારે બેશુદ્ધિ. (૨) આસક્તિ, વિરક્ત વિ. [સં.] રાગ કે આસક્તિ વિનાનું, વેરાગી, વિમોહન ન. [૪] મોહ થવો એ [કરનારું સાધન ઉદાસીન. (૨) વિષય-વાસના વિનાનું વિમોહન વિ [સ. કામદેવનું ગણાયેલું કામીઓને મોહ વિરક્તચિત્ત વિ. [સં.], વિરક્ત-મનું વિ. [+ જુએ
, શ્રી. [સં.] મોહ પમાડનારી (સ્ત્રી વિદ્યા “મન' + ગુ. “ઉં' ત.ક.] વિરક્ત મનવાળું, વિરકત્ત-ચિત્ત વગેરે)
[સાન ભલી ગયેલું વિરકતમાગ વિ. [સ,યું.] જગતની ખેંચાણકારક ગતિવિ-ગોહિત જિ. [સં.] સારી રીતે મોહને વશ થયેલું, તનમનની વિધિથી પર, “સ્ટોઈક' (દ.બા) વિયત ન. [સં. વિગત] આકાશ, આભ, ગગન, આસમાન વિરક્તા વિ, સ્ત્રી [સં] વિરકત સ્ત્રી, વેરાગણ