Page Text
________________
વિધિમુખનિર્દેશ
૨૦૦૮
વિનયન
પ્રપબિશન” (મ.ન.)
સ્ત્રી, ચંદ્રમુખી વિધિમુખ-નિર્દેશ પું. [સ.] જુઓ વિધિ-નિર્દેશ.” વિ-ધૂનન ન. [સં.] હલવું એ, કંપવું એ વિધિ-નિર્મિત વિ. સં.] નસીબે નક્કી કરેલું, નસીબમાં વિ-ધૂત વિ. [સ.] ધારણ કરેલું. (૨) ધરી રખેલું, સર્જાયેલું
પકડી રાખેલું. (૩) ઉપાડી રાખેલ વિધિનિષેધ છું, બ.વ. [સં.] શાસ્ત્રની આજ્ઞા અને વિધેય વિ. [1] ધરી રાખવા જેવું, પકડી રાખવા જેવું.
મનાઈ અમુક કરવા ન કરવા વિશેની શાસ્ત્રની આજ્ઞા (૨) અ-કર્મણ્ય, ‘પૅસિવ.” (૩) ન. વાકયમાં ઉદ્દેશ્યને વિધિનિષે રાત્મક વિ [+ સં. માત્મન+] વિધિ અને ક્રિયારૂપે જે અભીષ્ટ હોય તેવું પદ કે પદ-સમહ. (સકર્મક નિષેધના રૂપમાં રહેલું, વિધિનિષેધવાળું
ક્રિયાપ એના કર્મ સાથેનું) (વ્યા.) (૪) જએ “વિધેયકવિધિ-પદ ન. સિં] વાકયમાંનું વિધેય. (વ્યા.). વિધિપુરઃસર ક્રિ વિ. [] વિધિને અનુસરીને, વિધિ વિધેયક વિ. [સં] નિયમના રૂપમાં કરવા માટેનું. (૨) પ્રમાણે. (૨) રિવાજ પ્રમાણે
ન. વિધાનસભામાં રજૂ થતે કાયદા-રૂપ ખરડે, “બિલ' વિધિપૂર વિ. [સં.] વાકયમાં અધરી રહેલી ક્રિયાને વિધેયતા ઢી. [સં.વિધેય હોવાપણું [ક્રિયાપદ
અર્થ પૂરો કરવા વપરાતું (૫૬), “ક્રિયાપૂર જેવું. (થા) વિધેય-પદ ન. [સં.] વાકયમાંનું (કમે હૈયત એ સહિત) વિધિપૂર્વક ક્રિ.વિ. (સ.] જુઓ વિધિનપુર સર.” વિધેય-વર્ધક વિ. સિ] વાકયમાં ક્રિયાપદને વધારો વિધિયુક્ત વિ. સિં.] વિધિ-પુર:સરનું, શાસ્ત્રાજ્ઞા પ્રમાણેનું. બતાવનારાં કાર* ૨પ તેમજ ક્રિયાવિશેષણેમાં તે તે (૨) રિવાજ પ્રમાણેનું
(વ્યા.)
[- પોઝિટિવ' વિધિ-રૂ૫ વિ. સં.] સિદ્ધ નિયમના રૂપમાં રહેલું, શાસ્ત્રજ્ઞા વિધેયાત્મક વિ. [+સં. મારમન- કરવા જેવા સ્વરૂપનું, પ્રમાણેનું. (૨) નિશ્ચયાત્મક સ્વરૂપનું. “ઍફટિવ' (મ ન.), વિદ્ધ વિ. [૪] વીંધાયેલું. (૨) ઘવાયેલું, ઘાયલ થયેલું પિઝિટિવ' (દ.ભા.)
[ોપિઝિશન' (ક.મા.) વિધ્યનુકલ(-ળ) વિ [+અનુ-8] શાસ્ત્રની આજ્ઞા વિધિ-વાકર્થ વિ. [સ.] જએ “વિધ-વચન' – “ઍફમેટિવ પ્રમાણે કરવામાં આવતું. વિધિ-વિધાન પ્રમાણેનું વિધિ-વચન ન. [સ.] શાસ્ત્રની આજ્ઞા
વિધ્યનુસાર ક્રિવિ. [+સં. અન-સારો જ “વિધિ-પુરઃસર.' વિધિ-વત ક્રિવિ. સં.] વિધિ પ્રમાણે. (૨) પરંપરાગત વિધ્યર્થ છું. [+સં. મર્થ જેમાં કાંઈક કરવાના અર્થનો ભાવ રિવાજ પ્રમાણે. (૩) નિયમ પ્રમાણે
[અધીન છે-સીધી આજ્ઞા નથી તેવો ક્રિયાપદને પૂર્ણ અર્થ, વિધિ-વશ વિ. [સં.] નસીબને કારણે થતું, નસીબને કેપિટશિયલ.' (વ્યા.)
[ પબિટિવ' (હી.ઘ.). વિધિ-વિધાન ન. સિં.] શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા પ્રમાણે જે કાંઈ વિધ્યાત્મ, ૦૪ લિ. [+ સં. મરિમન X] હકારાત્મક, કરવાનું હોય તે
[તેવું, નિયમ-વિરુદ્ધ વિજ્યાભાસ છું. [+ સં. માં-માણ] જેમાં પણ વિધિને ડાળ વિધિ-વિરુદ્ધ છે. [સં.) શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા પ્રમાણે ન હોય થતો હોય તેવી પ્રક્રિયા વિધિ-વિલીન વિ. સિં] જેનાં વ્યવસ્થિત કાર્યપ્રણાલી વિશ્વસ્ત વિ. સિં.1 નાશ પામેલું
[ખુવારી ન હોય તેવું, નિયમ પ્રમાણે ન થયેલું
વિ.અવંસ (-4) પં. સિં.] નાશ, સર્વ-નાશ, ભારે મોટી વિધિસર કેિ.વિ. [+ જ એ સર” (પ્રમાણે).] જ વિ-વંસક (કવસ ક) વિ. [ ], વિવસી (વિવસી) વિ વિધિપુરઃસર-ઓફિશિયલી.'
સિં૫.] વિનાશકારી, ભારે ખુવારી-ખાનાખરાબી કરી વિધિસરનું વિ. [+ ગુ. “તું' છે. વિ.ના અર્થને અનુગ] નાખનાર, સંહારક, “ડિસ્ટ્રકટિવ' (કિ.ઘ.) વિધિ પ્રમાણે થયેલું કે થતું-થનારું, ‘ઑફિશિયલ,‘ફોર્મલ' વિન ના.. સં.વિના, અર્વા. તભ૦] વિના, વગર (પધમાં.) રેગ્યુલર'
વિ-નત વિ સિં] સારી રીતે નમેલું, વાકું વળીને રહેવું. (૨) વિધિ-સંગત (-સત) વિ. સં.] નિયમ પ્રમાણેનું નમી પડેલું
[માતા. (સંજ્ઞા.) વિધિ-સંરક્ષક (સંરક્ષક) વિ. સિં] વિધિને વળગી વિનતા સ્ત્રી. [૪] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે ગરુડની રહેનારું, ચુસ્ત, “ઝર્વેટિવ' (જે.હિ)
વિનતા શ્રી. સિં. વનિતા. અ. તદભવ જાઓ. “વનિતા.” વિધિ-સિદ્ધ વે, સિં] શાસ્ત્રની આજ્ઞા પ્રમાણે પ્રમાણિત વિનતાત્મજ . [સં નિમારમન], વિનતા-પુત્ર, વિનતાથયેલું
[(અ.મ.શ.) સુત છું. [સં.] વિનતાને પુત્ર-ગરુડ વિધિ-હાસ છું. [૨] કરુણાંત મકરા, ‘ટ્રેજિક “આયરની' વિનતિ સી. સિં] સારી રીતે વાંકા વળી રહેવું એ. (૨) વિધુ પું. [સં] ચદ્રમા
નમ્રતા. (પ્રાર્થનાવાચક શબ્દ તો “વીનતી' “વિનંત' છે.) વિધુર છું. [સં. વિ+ ધુરા, બ.વો. માન્યો છે, પણ શબ્દ વિનમ્ર વિ.સિ] અત્યંત નમ્ર, નમનતાના ગુણવાળું, દીનતાના ઘણે પ્રાચીન હેઈ એકાત્મક છે. સર૦ વિધવા.'] જેની ગુણવાળું. (૨) સાલસ સ્વભાવનું, સલ પની મરી ગઈ હોય તે પુરૂષ, રાંડેલે આદમી, “વિડેઅર' વિનમ્રતા સ્ત્રી. [સ.] નરમાશ, દીન સ્વભાવ, વિનય, વિવેક વિધુર-વિવાહ . [સં.] વિધુરનું લગન કે પુનર્લગ્ન વિનય કું. [સં.] સત્યતા-ભરેલું વર્તન, વિવેકી વર્તન. (૨) વિધુ૨ વિ. [+ ગુ. “ઉ' સ્વાર્ષે ત.પ્ર.] (લા.) આકુળ- નમ્રતા (૩) બૌદ્ધ ત્રિપિટમાં એક ગ્રંથ વ્યાકુળ, ગાભરું, ગભરાયેલું, અકળાઈ ઉકેલ
વિનયન ન. સિં.) શિક્ષિત હોવાપણું, શિસ્ત, ‘ડિસિપ્લિન' વિધુરવદની વિ. પી. [સં.] ચંદ્રના જેવા સુંદર મુખવાળી (પ્રા.વિ.). (૨) વિજ્ઞાન વાણિજય વગેરે ગાણિતિક વિષ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |