________________
વાળિયા
૨૦૫૮
વાસ. વાળિયા ૬. જિઓ “વાળિયું.] વાલોળને વેલે “વાવી શકાયું,' છે. “વાપરી શકાવવું” ૨૮ (અનેક જાત થાય છે.)
વાવરી સી. બાળકોને થતો એ નામનો એક રોગ વાલમીકિ છું. [સં.] આ રામાયણના કર્તા તરીકે મનાતા વાવલડી સી. જિઓ “વાવડી' +ગુ. “લ' મયગ.] જુઓ
આત કવિ. (સંજ્ઞા)(૨) એ નામના એક ઋષિ. (સંજ્ઞા) “વાવડી' (પધમાં). વાહલો છું. અહીઓને કાને અને નાકે પહેરવાનો એક વાળે વાવલનું સ.કિ. [જએ “વા ' દ્વારા.1 દાણામાંથી કાતર વાવ . [.] હવા કે પ્રવાહી પાછાં ન વળે એ માટે છૂટાં પડે એ માટે અનાજને અધ્ધરથી નીચે નાખવું, ચામડી કે ચામડાનો નાનો પડદે. (શરીરમાં કુદરતી ઉપણનું
[વલખાં વાહવ, જ્યારે પંપ વગેરેમાં ચામડા વગેરેના)
વાવલાં ન, બ.. [ઇએ “વાવલું.'] છેતરાં. (૨)(લા.) વાવ-ટયુબ સી. [.] સાઈકલ મેટર વગેરેની વાટમાંના વાવલાં ન, બ ૧. વસવાયાને એ ગામનું કામકાજ કરે પ્રવેશ-છિદ્ર આડે મૂકવા માટેની છિદ્ર પર ચપોચપ ચાટી એ માટે ખેડવા આપેલી જમીન, પસાયતું રહેતી પાતળી નળી
વાવલિયા ! જિઓ “વા' દ્વારા.] વાયુ, પવન, હવા વાવ(-વ્ય) સી. [સ. વાવી>પ્રા. વાવજુએ “વાપી.” વાવલી સ્ત્રી. પિતાનાં સગાંથી છાના પૈસા ભેગા કરવા એ. વાવ (એ) સી. પગમાં પડતી કાટ
(૨) શાક છાશ દહીં વગેરે ખાનગીમાં વિચો પેસા એકઠા વાવટાન્કવાયત . જિઓ 'વાવ' + કવાયત.] ડ્રિલ કરનારી સધી (લા.) આંખમાં થતું નાનું ફૂલું એક પ્રકાર, “લેગ-લિ.' (વ્યાયામ.)
વાવલું ન. જિઓ “વાવલવું' + ગુ. “ઉ” કુ.પ્ર.] કેતરું. (૨) વાવટા-કાઠી સ્ત્રી. જિઓ “વાવટો' + “કાઠી.”], વાવટાદ વાવલું ન, બે માણસના નિર્વાહ પૂરતી અપાયેલી ખેતરની (-૬૭) . [+ સં.) વાવટે ચડાવવાને વાંસડે કે લાંબી વળી ચા લોખંડના પાઈપ
વાવવું સ.કિ. [સ. વા>મા, વાવ, -ના.ધા.] ઊગે એ વાવટો છું. . વાયુ-પટ્ટ-પ્રા. વટ્ટ-] હવામાં ઊડત દષ્ટિએ જમીનમાં બી નાખવાં. [કેર કેર વેળા લાવવા કાપડને પદ, વજ, ઝંડો, તેજે, નિશાન. [૦ ઉદાહ (ચળા) (ઉ.પ્ર.) અનેક સાથે ઝઘડા કરવા. વટાણા (ઉ.પ્ર.) ફજેતી કરવી. ૦૨૮૮-૮) (૨.સ.) વિજય થવો. વાવી જવા (રૂ.પ્ર.) નાસી જવું.] વહાલું કર્મણિ, ક્રિ. ૦ ચટ(-ઢા) (ઉ.પ્ર.) વિજયની જાહેરાત કરવી. ૦ વવ(-રા)વવું છે., સક્રિ. [ખાંસીનો ઉપદ્રવ ફરજો (રૂ.પ્ર.) વિજયની જાહેરાત થવી).
વાવળ (યુ), •ળી સ્ત્રી. નાનાં બચ્ચાંઓને થતા તાવ અને વાવવું જ “વવઢાવું.”
[ખર ખબ વાવ છું. એક જાતનું મેટું ઈમારતી લાકડાનું ઝાડ વાવ પું, બ.વ. જિઓ “વાવડ' દ્વા૨]લા.) સમાચાર, વા-વંટળ -વક્ટોળ) પું. જિઓ ‘વારુ + “વંટેળ.] જુએ વાવવું અ.કે. જિઓ “વાવડ-ના.ધા.) વાવડ મળવા, “
વળ.” સમાચાર મળવા. [આ ધાતુ ખાસ વ્યાપક નથી.]. વાવા (વાડવા ) ન. જિઓ “વાહ-વાહ' બચ્ચાંનાં લૂગડાં વાવરિંગ ન., બ.વ. મરીના બાટનાં લીલાં ઔષધીય બી જોઈ થતા ઉગારને કારણે બાળકની ભાષામાં) લૂગડું વાવડી સી. જિઓ 'વાવ' + ગુ. “હું સ્વાર્થે ત.પ્ર. + “ઈ' વાવા-ઝરવું, વાવાઝોડું ન. [ઓ “વા' દ્વારા] વરસાદ
પ્રચય.] નાની વાવ. [૦ ચસકવી (રૂ.પ્ર.) મગજનું સાથેનું પવનનું તોફાન, “સાઈકલન” સમતે લપણું ગુમાવી
વાવાથુંબા -થુમ્બા) . ઘઉંમાં આવતો એક રોગ વાવ છું. [સં. વાયુપટ->. વાસ-] સખત પવન વા-વાદળ ન બ.વ. જિઓ “વા'+ વાદળ.”] જ (ખાસ કરી દરિયાઈ).
“વાવાઝોડું.” (૨) (લા.) ભારે આપત્તિ વાવણુ ન., બ.વ. જિઓ “વાવણું.') વવાવું એ વાવાસ (૫) કિ.વિ. જિઓ “વા' દ્વારા, (૨ વાણિયું ન. જિઓ “વાવણું' + ગુ. ધ યુ' ત..) વાવણી હવાવાળી ખુહલી જગ્યામાં કરવાનું સાધન, ઓરણી. (૨) વાવણી માટેનાં બી શખવાને વાયુ પું. જિઓ “વાવ' + ગુ. “ઉ” ક.ક.) વાવનારો ખેડૂત વાવણિયાને ખાલો કે કોથળી
વવું અ.જિ. સિં. વ, તત્સમ (પવનનું) કંકાવું, વા વાવણિયા કું. [જએ “વાવણિયું.'] વાવણું કરનાર ખેત. ચાલ. ટિઢ વાવી (ટા ) (રૂ.પ્ર.) શરીરને કંટીની (૨) વાવણી કરવાનું સાધન, ફડકે, ફડકી
અસર થવી] વાવણી સ્ત્રી, શું ન. જિઓ “વાવવું' + ગુ. “અણી-આણું' વાર સ.જિ. [સં. ૧ પ્રા. વાસ-] બજાવવું, વગાડવું
વાવવાની ક્રિયા, ઓરણું. [૦ થવી (રૂ.પ્ર.) વાવી (વાઘ) (હવે આ ધાતુ લગભગ ઘસાઈ ગયો છે.) શકાય એવી ભીની જમીન થવી]
વાવેતર ન. [ઇએ “વાવનું દ્વારા.) ખેતરમાં ઊગેલો પાક, વાવર કું. જિઓ “વાવરવું."] વાપરવું એ, વાપર, ખપ, મલ, કૅપ.” (૨) વાવેલી જમીન
ઉપગ. (૨) રોગચાળો, રોગને વાયરો - વાવેતર વિજ્ઞાન ન. [+ સં.] ખેતરમાં ઊગતા મેલને લગતી વાવર-વિજ્ઞાન ન. [+ સં.] રોગચાળાને લગતી વિદ્યા, વિદ્યા, પક-વિજ્ઞાન, “કંપ-ફિઝિયોલે' રોગચાળા-વિજ્ઞાન, “એપિડેમિયોલે'
વાવેલાં ન., બ.વ. [૨વા.] કકળનાં છાજિયાં વાવરવું સક્રિ. [સ. વિ+ ના +9 = ચ્છા>પ્રા. વવિ, પ્રા. વાશ-સ) (ય,સ્ય) સ્ત્રી. [સં. વાર- અવાજ કર, તત્સમ વાપરવું, ઉપયોગમાં લેવું. (૨) ખરચવું. કર્મણિ, બેલાવવું. >>. વાહ ઉપરથી “વાસવું' -કાગડાને બેલાવી
For Private & Personal Use Only
Jain Education International 2010_04
www.jainelibrary.org