Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 992

ઝઝવંઝ
ઝાકોડવું ઝંઝઝ વિ. રિવા. તરવરાટિયું
ગાયેલે ધર્મગ્રંથ. (સંજ્ઞા.) ઝંઝા (ઝાઝા) સ્ત્રી, ઝાનિલ S. [+ સ. મનિટ], વાત છંદ-અસ્ત-વીસ્તા (ઝન્દ-) ., સી. [+ અવે.] છંદ પછીના પું. સિ] વંટોળિયે (પવન)
મંત્રો અને વિવરણવાળે પારસીઓને ધર્મગ્રંથ. (સંજ્ઞા.) ઝંઝટ (ઝઝેટ) પું. એ નામની એક વનસ્પતિ ઝંદે (ઝો) જુઓ ‘ઝંડે.” (આ રૂઢ નથી.) ઝંઝટર (ઝટ) . [જ “ઝંઝેડવું.”] ઝાટકણી કાઢવી ઝંપલાવવું અ.જિ. [સં. શH S. કુદકે, દ્વારા ના. ધા.]. એ, ઠપકે
સાહસથી કૂદી પડવું. (૨) (લા) સાહસપૂર્ણ કામ આદરવું. ઝંઝેડવું (ઝ-ઝેડવું) સ. ક્રિ. રિવા.] ઝાડ ઝાંખરાં વગેરે. ઝંપલાવવું ભાવે, કિ. માંથી સૂકાં પાંદડાં અને લીલાં-સૂકાં ફળ પડી જાય એ ઝંપા (ઝમ્પા) સ્ત્રી. [સં.), ૦૫ાત ૫. [.] ઝંપલાવવું રીતે ઝાડવું, નડવું. (૨) (લા.) સખત ઠપકો આપો . એ, ભારે માટે કુદક, માટી લંગ ઝંઝેડાવું (ઝ-ઝેડાવું) કર્મણિ, કિં. ઝંઝેઢાવવું (ઝઝે- ઝંપાવવું' (ઝમ્પાવવું) અ.ક્રિ. [૩. શHT સ્ત્રી, દ્વારા ના. ડાવવું) પ્રે., સ. ક્રિ.
ધા.] જઓ “ઝંપલાવવું.' ઝંઝેડાવવું, ઝંઝેડાવું જ “ઝંઝેડવું'માં.
ઝંપાવવું (ઝપાવવું) જેઓ “ઝંપાવું માં. ઝંઝેરવું (ઝ-ઝેર) સ. ક્ર. વિ. એ ઝેડવું.' ઝંઝેરાવું ઝંપાવવું (ઝમ્પાવવું) એ “ઝાંપર્વમાં. (ઝ-ઝેરાવું) કર્મણિ, જિ. ઝંઝેરાવવું (ઝાઝેરાવવું) ઝંપાવું' (ઝમ્પાવું) અ.ફૈિ. સંકેચ પામવો. ઝંપાવવું પ્રે., સ. ક્રેિ.
(ઝમ્પાવવું) B., સક્રિ. ઝંડેરાવવું, ઝંઝેરવું (ઝઝે-) જુએ “ઝેરવું.'
ઝંપાવું (ઝમ્પાવું) જુઓ “ઝાંપવું'માં. ઝંઝેરી (ઝ-ઝેરી) શ્રી. રિવા.] લૂગડાંની ગયેલી પટ્ટી ઝંમર (ઝમ્મર) ન. [જુઓ જમર–અજમેર.'] જઓ જૌહર.' ઝંઝટી (ઝ-ઝેટ) પું, એ નામને એક રાગ, (સંગીત.) ઝા ડું. [સં. ઉપાધ્વ>પ્રા. યુવકક્ષાંથ>જ, ગુ. ઓઝો.' ઝંઝાવું (ઝ-ઝેડવું) .ઝેિ. રિવા.] જુઓ “ઝંઝેડવું.” -હિ, ‘ઝા'] મેથિલ બ્રાહ્મણની એક અવટંક અને એ ઝંઝાવું (ઝ-ઝેડાયું) કર્મણિ, જિ. ઠાવવું (ઝ - અવર્ટ કવાળો પુરુષ. (સંજ્ઞા.) ડાવવું) પ્રે., સ,કિં.
ઝાઈ વિ. સં. દત્તાથી મું.>પ્રા. શા, પ્રા. તત્સમ (લા) ઝંઝેડાવવું, ઝંઝેડાવું (ઝઝ-) જુઓ ‘ઝંઝેડવું.” સ્વજનનું હિત વિચારનાર, હિતૈષી. (૨) આશ્રય-દાતા ઝટકારવું સક્રિ. [રવા] (ખાસ કરી કપડું) ઝાટકવું. ઝંટ. ઝાઉં છું. એ નામની એક વનસ્પતિ
કેરાલું કર્મણિ, ક્રિ. ઝટકરાવવું છે, સક્રિ. ઝાક (ક) સ્ત્રી તેજવિતાવાળું બળ ઝટકરાવવું, ઝટકોરાવું એ “ઝટકારવુંમાં.
ઝાકઝકેર(-ળ), ઝાકઝમાક (અનુ.] ઝળહળાટ, વ્યાપક ઝંટવું સક્રિ. રિવા. જુઓ “ટવું' ઝંટાવું કર્મણિ, ક્રિ. પ્રકાશ. (૨) આનંદ-ઉત્સાહ
[પ્રકાશવાળું છંટાવવું, પ્રે., સક્રિ.
ઝાકઝમાળ વિ. [અનુ.] ઝળકી રહેલું, તેજ વરતું, ઘણું ઝંટાવવું, ઝંટાવું જ “ઝંટવું'માં.
ઝાકઝમેળ છું. [અનુ.] જુએ “ઝાક-ઝાર.' ઝંડી સ્ત્રી. એ નામની એક રમત
ઝાકમ-જોર વિ. ખૂબ જોરાવર ઢો-વારી (ઝષ્ઠા) વિ. જિઓ “ઝંડો' + સં. યારી ૫. ઝાકમ-ઝેળ () સ્ત્રી. [અનુ] આનંદને ઊભરે. હાથમાં વજદંડ ધારણ કરનાર, (૨) (લા.) ૪ બેશ ચલાવનાર ઝાકમ-ળ ન. [અનુ.) જુએ “ઝાક-ઝકેર.” અંહિ વિ. ખૂબ ઊંડું (ખાતરું વગેરે) [ ઝાકમ-ઝેળ વિ. [અનુ.] જાઓ ઝાકઝમાળ.” અંડિયે વિ, ૫. જિઓ “ઝડિયું.'] પહેળો બિહામણો ઝાકરિયે મું. [જ “ઝાકરે' + ગુ. “છયું” ત. પ્ર.! નાનો ઝંડી (કડી) સ્ત્રી. [જ “ઝંડે' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રીપ્રચય.] પહોળા મોઢાને માટીને કરે વજાવાળી નાની ડાંડી, વાવટી (રેલવે સ્ટેશને ફાટક વગેરે ઝાકળ શ્રી. એસ, ઠાર, તુષાર, નિહાર. [૦ ઉઠાવી (રૂ.પ્ર.) ઉપર હાથમાં રાખવામાં આવે છે તેવી પણ) [કરનાર સુસ્તી કાઢવી-કઢાવવી. ૦ ઉતારવી (ઉ.પ્ર.) ધમકાવવું. ઝંડી-દાર (ઝડી) વિ. વિ. [+ફા.પ્રત્યય] ઝંડી હાથમાં ધારણ ૦ ઊઠવી (ર.અ.) સુસ્તી જવી]
(છડો) ૬. [હિં. ઝંડા] 4જવાળો દંડ, વજ-દંડ. ઝાકળ-ભર્યું વિ. [+જાઓ “ભરવું' + ગુ. “યું” ભૂ. ક] (લા.) (૨) (લા.પક્ષની આગેવાની. (૩) ઝુંબેશ. [૦ ઉઠાવ, તાજું, લીલું. (૨) ઉત્સાહી ૦ રેપ (રૂ.પ્ર.) લડત શરૂ કરવી, ઝુંબેશ ઉપાડવી. ૦ લે ઝાકળિયું વિ. [જુઓ “ઝાકળ' + ગુ. “ણું” ત...] ઝાકળને (રૂ.પ્ર.) આગેવાની લેવી.
લગતું. (૨) ઝાકળ વરસતાં થયેલું-પાકેલું. (૩) ન, ઝાકળથી ઝંડે (ઝડે) મું. ભવાઈના વેશમાં એક ખાસ પ્રકારને બચવા કરેલું ઝુંપડું
[સાથે સંબંધ રાખતું વિશ કરી આવનાર પાત્ર, જંડે,
ઝાકળી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત.પ્ર.] ઝાકળને લગતું, ઝાકળ ઝ-ઝૂલણ (ઝડૅ) . [જ “ઝંડો' + “ઝૂલણ'; વેશ ઝાકળે . રોટલા રોટલી ઢાંકી રાખવાને ઢાંકણાવાળે વખતે લતે આવતા હોય છે માટે.] ભવાઈ ને એક ખાસ કટોદાન જે જરા ઓછી ઊંચાઈને પહેળો ડબરો, ગરમ વિશ, જંડે-ઝૂલણ
ઝાકા-ઝીક (-કય) સ્ત્રી. [જુઓ ‘ઝીકવું,'-દ્વિભવ.] ઝીકાઝીક છંદ (ઝ૬) . [અવે, સં.ને ઇન્ટનું ન., ફી જિન્દુ ] ઝાઝુદ (-ઘ) સ્ત્રી, સંતાકુકડીના પ્રકારની એક રમત વૈદિક છંદોના પ્રકારના છંદોવાળો પારસીઓને જરથુસ્સે કેહવું સ.કિ. [૨વા.] ઝલાવવું, હીંચકાવવું. ઝાડવું