________________
ત-છડી
૯૩૯
જવાલા(ળ)મુખી
(૨) દવાની શગ
સંધિ] જુઓ “જતિપુંજ,” “નેબ્યુલા' (બ.ક.ઠા.) જયાત છડી સ્ત્રી. [ + જ છડી.'] મશાલ. (૨) ટેર્ચ. તિઃ શાસ્ત્ર ન. સિં, ડોતિ + રહ્ય, સંધિથી] જાઓ (૩) વિ. મશાલચી. (૪) ટૅર્સ બેરર (બ.ક.ઠા.)
જ્યોતિષશાસ્ત્ર.' તિ' ન. સિં. ફોતિત ] આકાશને તે તે નક્ષત્ર ગ્રહ એતિ સ્વરૂપ ન. [સ, કોતિયું + સ્ત્રષ, સંધિથી] તેજોમય ૨૫ વગેરે તેજસ્વી પદાર્થ. (૨) આંખનું કુદરતી તેજ - જોને, ત્રિના સ્ત્રી. [સં.] ચંદ્રને પથરાયેલે પ્રકાશ, જયેતિ શ્રી. [સં. થોતિ ન] તે જ, પ્રકાશ, દીતિ. ચંદ્રિકા, કૌમુદી, ચાંદની (૨) તેજસ્વિતા, ચળકાટ [લિયસ' (બ.ક.ઠા) જ્યોતિર્ષિક . [સં] જુઓ “તિકિ.' જયતિ-બીજ ન. સિં કયોતિર્યંને] મૂળ એકમ, ન્યુ- જવર . [સં] તાવ
[ઉતારનારું જોતિર્ગણું છું. [સં. કયોતિત + Tiળ, સંધિથી] આકાશી અવર-ધન, શક વિ. [સં] તાવને નાશ કરનારું, તાવ તેજસ્વી તારા ગ્રહો વગેરેને સમૂહ
જવર-પ્રકેપ . [સં] ઉચ્ચ માત્રાએ આવતે તાવ જાતિગણિત ન. [ કયોતિ + ifa, સંધિથી] આકાશીય અવર-ભ્રમ પું, [સં.] અતિ તાવને કારણે થતો બકબકાટ, તેજસ્વી નક્ષત્રો ગ્રહ વગેરેનું ગણિત. (ગ).
સંનિપાત તિર્ધર વિ., પૃ. [સ, વોર્િ + , સંધિથી ] તેજને જવ-મુક્તિ શ્રી. [] તાવને તત્ર ઉતાર [બળતરા ધારણ કરનાર. (ર) મશાલચી. (૩) હાથમાં બેટરીવાળે, જવરાગ્નિ પં. [સં. કવર + અ]િ તાવને કારણે પેટમાં થતી “ચે-બેર” (ક.મા.) (૪) (લા.) જ્ઞાન તેમજ વિદ્યારૂપી જવરાતિ(-તી)સાર ૫. [સં. વેર + મત )-સાર તાવમાંથી તેજ ધારક, માટે વિદ્વાન [ઝળહળતું, તેજોમય થયેલ ઝાડાને રે, તાવ સાથે ઝાડાનો રોગ જાતિર્મય વિ. [સં થોતિર્ + મા, સંધિથી] પ્રકાશથી પર્ણ, નવરાર્ત વિ. [સં. કવર + માર્ત તાવથી મંઝાઈ ગયેલું, તાવથી જયેતિર્મ હલ(-) (-ભડલ,-ળ) ન. સિ. કવિ +HD, પીડા પામેલું
સંધિથી] તારાએ સમૂહ, ગ્રહમાળા, સૂર્યમંડળ, નક્ષત્રમંડળ જવરાંકુશ (જવાડકુશ) પું.. ન. [સં. વૈર+મરા ] જેથતિમ પૃ. [સ. sઘોતિર્ + મા, સંધિથી] આકાશ | (લા.) એ નામની તાવની એક દવા
તિર્લિંગ (-ર્લિ) ન. [સ શોતિર્ + રિજ, સંધિથી] વરાંતક (જવરાતક) વિ., પૃ. [સ. ક્વર + અસ્ત .] મહાદેવ-શિવ-રુદ્રનું ભારતવર્ષનાં મુખ્ય બાર શિવ મંદિરેમાંનું તાવને દૂર કરનારું ઔષધ, (૨) ગરમાળ [તાવની ઝળકી તે તે લિંગ
જવરાંશ (જવાશ) . [સંવરસ અંદા] તાવની અસર, જયતિવિજ્ઞાન ન [સે ઘોતિ વિજ્ઞાન, સંધિથી] આકાશી જવરિત વિ. [સં.] તાવવાળું [તાવ લાવનારું પદાર્થોનું શાસ્ત્ર, ખોળશાસ્ત્ર, નૉમી'
જવરેસ્પાદક વિ. સં. ૩ર + ] તાવ ઉત્પન્ન કરનારું, જયતિવિંદ ! સિ. કરિન્ + વિદ્ર , સંધિથી જોતિષી, જવલન ન. [૪] શરીરમાં થતી બળતરા, જલન જોશી, “એસ્ટ્રોલેજર'
[મંડલ.' જવલન* . [સં.] અગ્નિ જેતિક ન. [સં. કળોત + વી, સંધિથી] જાઓ “જપતિ- જવલંત (જવલત) [સં. ૬ - વત્ વર્ત. કુ. > પ્રા. “મંત જાતિશાસ્ત્ર ન. [સ. કોન્ + શાસ્ત્ર, સંધિથી] આકાશી વર્ત. કુ. ને વિકસેલે પ્ર.] (લા.) તેજ રવી, ઝળહળતું, નક્ષત્ર ગ્રહો સૂર્ય-ચંદ્રને લગતું શાસ્ત્ર, ખગોળશાસ્ત્ર, “એો- પ્રકાશમાન. (૨) નજરે દેખાતું, તદ્દન ખુલ્લું, «૫૪, ઉધાડું. નોમી'. (૨) જતિષનું ફળાદેશ-શાસ્ત્ર, “ઍસ્ટોલેજી' (૩) પ્રબળ, “રિસાઉન્ડિંગ'
તિષ ન. [સં. હરિઘ વિદ્યા સ્ત્રી, [+ સં], શાસ્ત્ર જવલિત વિ [.] સળગી ઊઠેલું. (૨) (લા.) પ્રકાશિત ન. [ + સં] જુએ “જ્યોતિશાસ્ત્ર.'
જવાલ(ળ) શ્રી. સિ.] અગ્નિની ઝાળ, મેટી શિખા, ભડકે તિષિક, જતિષી છું. [૪] જ્યોતિષવિદ્યાને વિદ્વાન જ્વાલા(-ળા)ગ્નિ ! [કવૈા + અવિન ] ઝાળથી પ્રજોશી, જ્યોતિર્વિદ
[લગતા એક યજ્ઞ સરેલી આગ તિષીમ પું. [સં. થોતિન્ + રોમ, સંધિથી તેમના રસને જવાલા(-ળા)-ગ્રાહી વિ. સિં, ૫] અશ્વિના સ્પર્શથી તરત જયતિપથ ૫. [સ કોતિ + સમાસમાં પૂર્વ, સંધિથી] સળગી ઊઠે તેવું, અગ્નિ-ચુંબક, ઇ-ન્ફલેમેબલ, કોમ્બરિટબલ' જઓ “જ્યોતિર્માર્ગ.”
જવાલા(-ળા)-માલી વિ, પૃ. [સં.] (ઝાળની માળાવાળે) તિપુંજ. (-ભુજ) ૫. [સં. તોતિન્ + પૂજ્ઞ, સંધિથી] અગ્નિ. (સંજ્ઞા.) (૨) મહાદેવ, રુદ્ર (સંજ્ઞા.) [બાકેરું તારાઓને સમૂહ, (૨) આકાશગંગા તેિજોમય વાલા(-ળા)-ભૂખ ન. [સં.] જવાળામુખી પર્વતનું ઉપરનું
તિષ્કાન વિ (સં. ૩ સમાન, ] પ્રકાશતું, ઝળહળતું, વાલા(-ળા)મુખી વિ., . સિં.] જેના મુખમાંથી પૃથ્વીના જાતિઃપુંજ (પુર-જ) . [. જ્યોતિષ +૧ %, કિકિપક પિટાળને અગ્નિ અને ખદખદતો ૨સ નીકળે તે પર્વત
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org