Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 955

જામ-કુલ(-ળ)
નમ-કુલ(-ળ)ન. [ઝાડનું નામ ગુ. માં ‘મ' જાણીતું નથી + સં.] જમરૂખ, પેર
[જમરૂખી
જામફળી સ્ત્રી. [+ગુ. 'ઈ' સ્રીપ્રત્યય] જામફળનું ઝાડ, જામર્સ ન. એ નામનું એક ફળઝાડ જામલી વિ. [સં. ખમ્ભુ દ્વારા] જાંબલી, જાજીના રંગનું, જાડિયું જામવું અ. ક્રિ. [જુએ ‘જમા,’“ના. ધા,] તળયે બાઝબુ. (ર) ડરીને ધન થવું, બંધાવું. (૩) જમાવટ થવી, એકઠા થઈ રહેવું. (૪) સ્થિર થઈ રહેવું. (૫) (જડ કે મૂળ) ચેટવું. (૬) મચી પડવું. [જામી જવું (ર્. પ્ર.) સ્થિર થઈ રહેવું. જામી પડવું (રૂ. પ્ર.) મચ્યા રહેવું, મંડી પડવું] જમાવું? ભાવે, ક્રિ, જમાવવું પ્રે., સ. ક્રિ જામશાહી સ્રી. જુએ ‘નમ’+ ‘શાહી' (શાહને લગતું)] જામનગરના જામ રાજવીએની સત્તા, (૨) વિ. જામ રાજવી આને લગતું
જામસરું ન. સ્ત્રીએને માથા ઉપર પહેરવાનું એક ઘરેણું નમસાહેબ પું. [જુએ ‘જામૐ” + સાહેબ.'] જામનગરના રાજવીઓને માટેના માનવાચક શબ્દ. (ર) (લા.) મોટા માણસ જમા-ખાનું ન. [જએ ‘નમે’+ ખાનું,’] જએ. ‘નમદારખાનું’
૯૧૦
Jain Education International_2010_04
જામીન-કે(ઇસ જુઓ ‘મિન કૅ(॰ઇ)સ.’ જામીન-ખત જુએ ‘મિત્-ખત,’ જામીન-ગતું જુએ ‘જામિન-ગતું.' જમીન-ગીરી જુએ ‘જામિન-ગીરી.’ જામીનદાર જુએ ‘મિન-દાર.’ જામીનદારી જુએ ‘જમિનદારી ’ જામીન-પત્ર જુએ ‘મિન-પત્ર.’ જામીની-૨ જુએ ‘જામની.૧-૨, જામીન-પાત્ર જુએ ‘જામિન-પાત્ર,’ વપરાતું એક કાપડ જામેદર ન. [૪ ‘જામે’ દ્વારા.] નવાબી ઝભામાં અગાઉ જામે મસ્જિદ જુએ ‘જમા મરેિંજ,’ [દારૂની પ્યાલી નમે-શરાબ પું. [., જેમાં અર. ‘શરાબ્ ’] શરાબના પ્યાલો, જામે† પું. [કા. જામફ્] ઘેરવાળા ઘૂંટણથી પગનીચે પહોંચતેા અંગરખા (મુસ્લિમ સત્તાના સમયને કચેરીના પેશાક) જામે પું. [જુએ ‘નમવું' + ગુ. ‘એ’રૃ. પ્ર.] જમાવટ, ૩. (ર) લાદા
જમાતા પું. [×.] જમાઈ (દીકરીનેા વર) જામા-પિછોડી સ્રી, [જુએ ‘તમે + ‘પિહેાડી.’] લગ્ન સમયે પારસીઓમાં વરને પહેરવાના ઢીલેા લાંબે અને કરચલીવાળા અંગરખા
જામિત્રન. [સં.] જન્મલગ્નથી કુંડળીમાં સાતમું સ્થાન. (જ્યેા.) જામિ(-મી)ન પું. [અર. જામિલ્ ] બાંયધરી લેનાર, જુમ્મે દારી લેનાર, જવાબદારી લેનાર, એઇલ'. (૨) બાંયધરી, જમ્મેદારી જાત્રિ(-મી)ન-અનામત સ્રી. [+ જએ અનામત,’] જામિન થતાં મૂકી પડતી રકમ, ‘સિકયોરિટી ડિઝિટ’ જામ(-મી)ન-કી સ્રી. [ + ગુ. ‘કી' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] જાભનગીરી જામિ(-મી)ન "કે(ઇ)સપું. [+ અં] જામિન આપવા માટેના મુકદ્દમ, ચૉપ્ટર કેસ’ જામિ(-મી)ન-ખત ન.[+ જુઆ ‘ખત’(દસ્તાવેજ).] જામિન થવાના દસ્તાવેજ, જામિનગીરીનું લખાણ, ‘બૅઇલ-ઍન્ડિ.' *સિકયોરિટી ખાન્ડ' [જામિનગીરી જામિ(-મી)નન્ગનું ન. [+ ‘ખેત’> ‘ગતું’; (નમિન-ખત.)] જામિ(-મી)ન-ગીરી સ્રી. [+ ા.] જાસ્મિન થવું એ, જામીન તરીકેની જવામદારી લેવી એ, ‘ફાઇડેલિટી ગેરન્ટી,’ ઇલ જામિ(-મી)ન-દાર વિ. [+žા. પ્રત્યય] જામિત થનાર જમિ(-મી)નદારી સ્ત્રી. [ફા. પ્રત્યય] જામિનગીર જામિ(-મી)ન-પત્ર પું. [+સં., ન.] જુએ‘જામિન-ખત.’ જાત્રિ(-મી)ન-પાત્ર વિ. [ + સં, ન.] જામિન આપી છૂટી જાય. પું. [જ એ ‘જાયું.’] પુત્ર-સંતાન, દીકરો શકાય તેવું એઇલેબલ’ [‘મિનગીરી.’નર જામિ(-મી)ની↑ સી, [+], ‘ઈ' સ્રીપ્રત્યય] જુએ જામિનાર વિ. [+ ગુ. ઈ’ત. પ્ર.] જએ ‘નાંમન-દાર.’ જામિની જએ ‘નમની,’ જામીન જુએ ‘જામિન’ જામીન-અનામત જુએ ‘જામિન-અનામત.’
જારક
જામે કામ, -મી વિ. જએ ‘જામવું’ દ્વારા.] લાંબા સમય સુધી ટકે તેવું, ચિરંજીવ, અમર, કાયમી પ્રકારનું. [॰ જેઠવા (૩.પ્ર.) (પશ્ચિમ સૌારાષ્ટ્રમાં જેઠવા રાજવંશનું રાજ્ય લાંબા સમયથી ચાલતું આવેલું એ ઉપરથી) કાચમી] જાય ક્રિ. [જુએ ‘જવું'માં; વર્તે. કા. અને વિધ્યર્થ, બી. પુ, એ.વ., ત્રી.પુ.] ગતિ કરે, ચાલતા થાય જાય હું. [અર. જાઇકહ્] સ્વાદ, લહેજત જાયદાદ શ્રી. [ફા.] માલ-મિલકત. (૨) જાગીર, ગરાસ જાય-નશીન વિ. [ફા.] વારસ તરીકે હક્કદાર જાય-પત્રી શ્રી. [સંજ્ઞાતિ > પ્રા. નારૢ + સં.] જુએ ‘જાવંત્રી.’ જાય-કુલ(-ળ) ન. [સં. નાäિÓ પ્રા. નાર્ - સં.] લાંખા ખેરના ઘાટનું જરા નાનું કૅચલાવાળું સુગંધીદાર એક ફળ (તેજાના તરીકે વપરાતું)
જાયફળી સ્ત્રી. [+ગુ, ” શ્રીપ્રત્યય] જાયફળનું ઝાડ જાયમાન વિ. [સં.] જન્મ પામતું, પેદા થયે જતું. (ર) (લા.) ન. ઉત્પન્ન, પેદાશ જાયરું ન. [જુએ ‘જવું' દ્વારા ‘ાય રે'
એવા ઉદ્ગાર,
+ ગુ. ‘'' ત.પ્ર.] (લા.) જવા દેવું એ, માફી આપવી એ જાયરોસ્ક્રોપ ન. [અં.] ધરી ઉપર ભ્રમણ કરતા પદાર્થની ગતિનું માપ આપનારું એક યંત્ર જાચા શ્રી. [સં.] પત્ની, ભાર્યાં
જાયા-પતી ન., બ. વ. [સં., પું., .દ્ધિ. ૧.] દંપતી, ધણીધણિયાણી, પતિ-પત્ની (સં. માં દ્વિ, વ, હઈ ઈ’ દીધું જ છે.) જાયું ન. [સં. નાત > પ્રા, નાથ્ય-] સંતાન, બ્રેકરું. (એનું શ્રી. રૂપ નઈ . ૩’)
પુ. [સં.] પારકી સ્ત્રી સાથે વ્યબ્રિચાર કરનાર, ન્યલિચારી પુરુષ [જુએ ‘જુવાર’ (ધાન્ય.) જારર (-રથ) શ્રી. દે. પ્રા. નુકારીÎ> ગુ. ‘જુવાર’નું લાધવ] જાર (-૨૫) સ્ત્રી. જએ ‘પીલુડી,’ જાર-કર્મ ન. [સં.] વ્યભિચાર, છિનાળું, ‘ઍક્ટરી' જારકર્મી વિ. [સં., પું.] વ્યભિચારી, છિનાળવું