Page Text
________________
જંઘાબલ(-ળ)
૯૦૨
જડે-)-ઝવણ કીઝ' (મ. કાં.)
[શક્તિ (૨) (લા.) નજરબંધી, જદુ જંઘા-બલ(ળ) (જ બલ.-ળ) ન. [સં.)(લા.) નાસી છૂટવાની અંતરવું (જનતરવું) સ. ક્રિ. [જ જંતર,'-ના. ધા.] તાવીજ જંઘારિયા (જ ફરિય) જાઓ “જંગરિયો-જંઘરિયે.” માદળિયાં વગેરેને જાદુઈ અસર આપવી. જંતરાવું (જન્તરાવું) જંઘાવિષયક (જ) વિ. [સં.) જાંઘને લગતું, સાથળ સંબંધી કર્મણિ, ક્રિ. જંતરાવવું (જતરાવવું) છે.. સ. ક્રિ. જંઘા-શલ(ળ) (જ-ન. [સંસાથળમાં અનુભવાતું દુઃખ જંતરાવવું, જંતરાવું (જન્ત-) એ “જન્તરવું'માં. અંધા-સારણ (જ સારય) સ્ત્રી. સિ. + જુઓ સારણ.] અંતરી સ્ત્રી. જિઓ ‘જંતર'+ગુ. “ઈ' વાર્થે ત. પ્ર.] જાંઘને લગતો એક વ્યાધિ
તાવીજ, માદળિયું. (૨) સાંકળિયું, અનુક્રમણિકા. (૩) જંઘા-થાન (જ) ન. [૪] સાથળને ભાગ
કેષ્ટક, કઠો. (૪) પંચાંગ, ટીપણું, (જ) જંઘા સ્થાનીય (જ ) વિ. સિં] સાથળની જગ્યાને લગતું જંતરી* વિ., પૃ. [જઓ “જંતર'+ગુ. “ઈ” ત...] તંતુવાઘ જંઘાસ્થિ (જ ) ન. [સં. ન + સ્થિ] સાથળનું હાડકું, વગાડનાર માણસ. (૨) (લા.) જાદુગર જાંધને થાપ
જંતુ (જન્ત) . ન. [સે, મું.] જન્મ લેનાર જીવ માત્ર, જંઘા-ફેટ ( $-) પું, -ન ન. સિં.) (કુસ્તી વખતે) પ્રાણી. (૨) જીવડું, જીવાત (બારીકમાં બારીક જીવાત પણ
સાથળ ઉપર લગાવવામાં આવતા થપાટા [અંદર રહેલું જંતુ-દન (જતુ-) વિ. [સ.] જંતુ મારનારું (ઔષધ), જંતુજંઘાંતરીય (જફઘાન્તરીય) વિ. સિં. ના + અન્તરી] જાંઘની નાશક, “બેકટેરિસિડલ' (દ. કા.), એન્ટિસેપ્ટિક' (ઇ. કા), જંજરી (જજરી) સ્ત્રી. બેઠા ઘાટને ઘાતુને હુક્કો “ઈન્સેકટિસાઇઝ,’ ‘જ મિસિડલ” જંજાલ(-) (જ...જાલ,-ળ), -લી સ્ત્રી. લાંબી નાળવાળી જંતુ-જન્ય (જન્ત-) વિ. સિં.જીવાતને લઈ ઉત્પન્ન થાય નાની તપ કે બંદૂક
તેવું, ચેપી, “ઈન્ફલેકશિયસ' (દ. કા. શા.) જંજાળ (જાળ) સી. જિઓ જાળ, આદિ અતિને જંતુનાશક (જન્ત) વિ. [સં] જ એ “જતુ-M.' વિ .] (લા.) ઉપાધિમય લફરાં, કુટુંબ-કબીલાની ઉપાધિ- જંતુમુક્ત (જતુ-) વિ. [સ.) જેમાંથી જીવાતો નાશ પામી કારક જમાવટ. [૦માં પટવું (રૂ પ્ર.) સાંસારિક ઉપાધિમાં ગઈ છે તેવું, “સ્ટેરિલાઈઝૂડ' ફસાવું. ૦ વહેરવી (- રવી) (રૂ. પ્ર.) સાંસારિક ઉપાધિ જંતુ-૨સી (ડુ) સ્ત્રી. [ + જ એ “રસી.'] જંતુઓ દ્વારા હાથે કરી ઉપાડવી]
ઉત્પન્ન કરી પિલી સોયથી પેસાડવામાં આવતી પસની જંજાળા (જાળી) વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] જંજાળવાળું. બનાવટ, “વેકસીન' (દ. કા. શા.) [૦ થવું (રૂ. પ્ર.) ઘરસંસાર માંડવો]
જંતુરહિત (જન્ત) વિ. સં. જેમાં કોઈ પણ પ્રકારની જંજીર (જજી૨) સ્ત્રી. ફિ.] સાંકળ, બેડી. (૨) ઘડિયાળની જીવાત નથી તેવું
( [મત-સિદ્ધાંત કમાન. (૩) (લા.) બંધન
જંતુ-વાદ (જન્ત-) ૫. [સં] જીવાતથી રોગ થાય છે એ જંજીર-ગેળા (જજીર-) ૫. [+જુઓ “ગોળો.”] એક જંતુવાદી (જીતુ) વિ. [, .] જંતુવાદમાં માનનારું પ્રકારને તેપમાંથી છૂટતો ગોળો (દરિયાઈ યુદ્ધમાં વહાણના જંતુ-વિજ્ઞાન (જન્ત-) ન., જંતુ-વિધા (જન્ત-સ્ત્રી. [સં] સઢ વગેરે તેડવા વપરાતો હતો)
જંતુ વિશે વિચાર કરનારું શાસ્ત્ર, બૅક્ટીરિયોલેજ' (પગ) જોરી (જનેરી) શ્રી. [+ . “ઈ' વાર્થે ત. પ્ર.] સોનેરી જંતુ-વિનાશક (જન્ત-) વિ. [સં.] જ ‘જંતુ-.' દરી. (૨) તોપ રાખવાનું બાકોરું કે બારી
જંતુશાસ્ત્ર (જનુ) ન. સિં] ઓ “જંતુ-વિજ્ઞાન.' જંજીરો ( જીરો) પૃ. [ + ગુ. ઓ'ત. પ્ર.] મેથી સાંકળ. જંતુશાસ્ત્રી (જન્ત) . [સં.] જંતુ શાસ્ત્રનો વિદ્વાન, “બેટી
(૨) (લા.) હનુમાનને સાધવાનો મંત્ર. (૩) પગાડી, જંબુરો રિલેજિસ્ટ' જંજીરે (જ-જી) ૫. [અર. જર] પાણી વરચે બેટ જંતુ-શુદ્ધ (જ તુ) વિ. [સં] જેમાં જંતુ નથી રહ્યાં તેનું, ઉપર બાંધેલે કિલ્લો
જંતુ-મુક્ત, સ્ટરિલાઈઝડ
[તેવી જીવાતે જંજેર (જજેર) ન. તોફાન, ધાંધલ
જંતુષ્ટિ (જન્ત-) સ્ત્રી. [સ.] બારીક કે જરા મેટી દેખાય જંડી (જડી) સ્ત્રી, એક જાતની ઘોળી શેરડી
જંત્ર ( 2) પું. [સં. પુત્ર ન., અર્વા, તદભવ] એ અંત (જત) પું, ન. [સ. 17] જઓ “જંતુ.”
જંતર.” (૨) હિકમત, કળ, “ટેકનિક.” (૩) છાયા-યંત્ર. જંતર (જન્તર) . [સં. વૃત્ર ન, અ. તદભવ] કાગળ (૪) એક જાતનું તંતુવાદ્ય, જંતરડે વગેરે ઉપર આળખેલી તાંત્રિક આકૃતિ. (૨) એવી આકૃતિ- જંત્ર-મધ્યાહન (જન્ન-) ૫. [ + સં.] (લા.) ખરેખરા ધીકતા વાળે કાગળ કે પતરું વગેરે. (૩) (લા.) જાદુ
બપોર, ખરા બપોર જંતર (જન્તરડું) . [+ ગુ. “ડું સ્વાર્થે ત. પ્ર.) સેના જંત્રી (જન્ચ) સ્ત્રી. જિઓ “જંત્ર + ગુ. “ઈ' સવાર્થે તમJ રૂપાના તાર ખેંચવાનું સાધન, જ તરડે. (૨) એક પ્રકારનું જ ‘જંતરી, “રેડી રેકનર” [જ જંતરી. દેશી તંતુવાઘ, જ તરડે. (૩) ફણની દોરી
જંત્રી (જન્સી) વિ. જિઓ “જંત્ર' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર] જંતર (જન્તરડે) મું જિઓ ‘જંતરડું] જાઓ “જંતરડું(૧) જંદ (જ) પૃ. ફિ. જિદહ], ૦ઝલ પું. [+જીએ
(૨).(૩) પથ્થરના ઘા મારવાનું ગોફણ જેવું એક સાધન “ઝુલવું' + ગુ. “અણુ” ફ. પ્ર.] ફાંકડે અને છેલબટાઉ પુરુષ જંતર-મંતર (જન્તર-મન્તર) પું, બ. વ. જિઓ “જંતર' (ભવાઈના વેશમાં), -લણ +સ. મન્ન, અ. તદભવ] યંત્ર અને મંત્ર બંનેના પ્રયાગ. (-)-ઝૂલણ (જડે, ઝલણ) જઓ ‘જદે.”
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |