Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 936

જય જિનેન્દ્ર
૮૯૧
જરકસી
જેવંતી. (સંગીત.)
જયંતી (યતી) વિ, સ્ત્રી. [+] (લા.) જન્મતિથિએ જયજિક (જિનેન્દ્ર) કે. પ્ર. [સં.] “હે જિને, તમારો કરાતો ઉત્સવ. (૨) હિંદુઓમાં “રામ-જયંતી” “કૃષ્ણ-જયંતી” વિજય થાઓ' એ ભાવનાને ઉગાર. (જૈન).
વામન જયંતી” “નૃસિંહ-જયંતી” “શંકર-જયંતી’ વગેરે તે તે જયદ્રથ પું. [ ] કૌરવાને બનેવી-સિંધુ દેશને રજિ. (સંજ્ઞા) તિથિને ઉસવ જય-વનિ, જય-નાદ ૫. [સં.] જુઓ ‘જયાષ.” જયંતી-દિન (જયતી) . સિં, , ન.] પ્રતિ વર્ષ આવતા જય-પતાકા સ્ત્રી. [.] વિજય મળ્યાને વાવટો
જન્મતિથિને દિવસ, જન્મદિન ઉજવવાનો દિવસ જય-પત્ર ૫. સિ., ન.1 હારેલ વ્યક્તિ તરફથી જીતેલ વ્યક્તિને જયા સ્ત્રી. [સં.] પાર્વતી, દુર્ગા. (૨) માઘ સુદિ અગિયારસને લખી આપવામાં આવતા દસ્તાવેજ
દિવસ. (સંજ્ઞા.)
તેિ તે તિથિ જયપુર ન. સિં] રાજસ્થાનની વર્તમાન રાજધાનીનું નગર, જયા-તિથિ સી. [સ.] ત્રીજ આઠમ અને તેરસ એ ત્રણમાંની જેપુર. (રા .)
[પુરતું, જેપુરી જયાચાર છું. [સં. ૧૫ + માં-વાર] વિજય મળે તે પ્રસંગે જયપુરી વિ. [ + ગુ. “' તે, પ્ર.] જયપુરને લગતું, જય- કરવાને શિષ્ટાચાર
1 ખુિશાલી જય-પ્રસ્થાન ન [સ.] જીત મેળવવા માટે નીકળવાની ક્રિયા જયાનંદ (નન્દ) કું. [સં.] વિજયનો આનંદ, જ્ય થયાની જય બજરંગ (-૨) કે. પ્ર. [સં 11 વૈz] હે વજી જયા-પાર્વતી વ્રત ન. [સં.] આષાઢ સુદ ત્રીજથી આઠમ
જેવા અંગવાળા હનુમાન, તમારે વિજય થાઓ' એ ભાવને સુધીના ૬ દિવસે નું ગૌરી-પાર્વતીને ઉદેશી સૌભાગ્યવતી ઉદ્ગાર
સ્ત્રીઓને કરવાનું એક હિદુ વ્રત. (સંજ્ઞા.) [પરિસ્થિતિ જયભારતી કે, મ. [૪] “હે ભારતમાતા, તમારે વિજય જયાવસ્થા સ્ત્રી. સિં. + અવ થા] વિજય મળ્યાની થાઓ' એવા ભાવનો ઉદગાર, જયહિદ
જયાવહ વિ. [સ. નથ + માં-વઢ] જય લાવી આપનારું જયવંત (વક્ત) વિ. [સં નથa> પ્રા. વંસ, પ્રા. તત્સમ જયિત વિ. [સં.] જયવાળું, વિજયી વિજય મેળવનારું, જયશાલી ((૨)લાભ, ફાયદે જયિની લિ., શ્રી. [સં.] વિજયી સ્ત્રી [આકાંક્ષાવાળું જય-વારે મું. સં. + જુઓ “વારે.'] સફળતાને સમય. જયિણ વિ. સિં] જયની ઇચ્છાવાળું, વિજય કરવાની જય-શબ્દ . સિં. ૧થ (આજ્ઞા. બી. પુ., એ. વ.)] “તાર જય વિ. રિસ, પું] જય કરનારું, વિજયી, ફતેહમંદ જય થાઓ” એવો શબ્દ, જય છેષ [સદા જયવંત જયેષુ, ૦ક વિ. સં.] જુએ “જચિષ્ણ.' જય-શાલી(-ળી) વિ. [સે, મું.] હમેશાં વિજય મેળવનારું, જયાચાર . [સં. ૬ (આજ્ઞા. બી પુ, એ. વ.) + જય-શ્રી સ્ત્રી. [સં.] વિજયની શોભા. (૨) એક રાગિણી. રૂદવાર] “તારો વિજય થાઓ' એવો બેલ કે ઉદ્ગાર (સંગીત.)
જયેત્સવ છું. [સ. ઉથ + જય મેળવ્યાની ખુશાલી, જયશ્રીકૃણુ કે. પ્ર. સિં] “હે શ્રી કૃષ્ણ, તમારો વિજય જય મેળવ્યાને આનંદ. (૨) જય મેળવ્યાના પ્રસંગની થાઓ' એવા ભાવને ઉદગાર, શ્રીકૃષ્ણ, (પુષ્ટિ.)
ઉજવણી જયશ્રીરંગ (-૨) કે. પ્ર. [સં.] હે શ્રીરંગ ભગવાન, તમારે જયાદગાર પં. [૨. કવ (આજ્ઞા બી. પું, એ. ૧)+રમાર) વિજય થાઓ' એવા ભાવને ઉગાર
જઓ “જય-શબ્દ'—જ ચાર.” યસચ્ચિદાનંદ (ન) કે. પ્ર. સિં] “હે જડ-ચેતન-આનંદ- જમ્ય વિ. સિં.] જીતવા જેવું, જિતાય એવું, જેય વરૂપ પરમેશ્વર, તમારે વિજય થાઓ” એ ભાવને ઉગાર જમ્ય-તા શ્રી., -તત્વ ન. [સં.] જીતી શકાય એવી પરિસ્થિતિ જ્ય-સંહિતા (સંહિતા) સ્ત્રી. [સં.] વીરકાવ્ય, એપિક'. જર પું, ન. [] સોનું. (૨) (લા.) ધન, લત, સે, (૨) મહાભારતના મૂળમાં રહેલી ૮,૮૦૦ શ્લેકની મૂળ રોકડ સપત્તિ સંહિતા, જય નામને ઇતિહાસ (જીએ “જય(૩). જરર સ્ત્રી. સિ. કરાયુ > પ્રા. કર૩] ગર્ભાશયમાં ગભેને જય-સ્તંભ (-સ્તમ્ભ) [સં.] કોઈ રાજા કે રાજ્યને વીંટાયેલી પાતળી ચામડીનું પડ (પ્રરાવ સાથે કે પછી જે યુદ્ધમાં વિજય થતાં એની યાદગીરીમાં ઊભો કરવામાં બહાર પડી જાય છે.), એર આવતે થાંભલો કે થાંભલાના આકારનું પાંચ સાત માળનું રકટી પુ. એ નામનું એક શિકારી પક્ષી [ચકલી મકાન, કીર્તિસ્તંભ, જેત-ખંભ
જરકલી સ્ત્રી. જિઓ “જરકલું' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] જય-સ્થાન ન. [] જયાં વિજય મળ્યો હોય તે ઠેકાણું જરકલ ન. ચકલું જય-સ્મારક ન. [સં.] વિજય મ હોય તે સ્થળે ઊભું જરકલે પં. ચકલ કરવામાં આવતું યાદગીરી રહેવા માટેનું બાંધકામ
જરકશ(-સ) . ફિ. જશુ] સેના-રૂપાને તાર, જરી જય સ્વામિનારાયણ કે. પ્ર. સિં] “હે સ્વામિનારાયણ સહ જરકશી(-સી) વિ. સેના-રૂપાના તારની ગૂંથણીવાળું જાનંદ સ્વામી, તમારે વિજય થાઓ” એ ભાવનાને સ્વા. જરકી સ્ત્રી. જલદી ફાટી જાય તેવું વણાટકામ મિનારાયણ સંપ્રદાયમાં જાણીતા ઉગાર. (સ્વામિ.) જરકી સ્ત્રી નિદ્રાનું આખું કું, ઝેલું, ડેલું. (૨) તાવની જય-હિંદ (-હિન્દ) કે. પ્ર. સિં + જુઓ હિંદ.'] “હે હિંદભૂમિ, ધીમી અસર તારો વિજય થાઓ” એ ભાવનાને ભારતને સ્વરાજ્ય મળ્યું કરો . એ નામની માછલીની એક જાત ત્યારે વ્યાપક બનેલે ઉગાર
[પુત્ર. (સંજ્ઞા) જર-કેસ . [ઓ “જરકશ.”] હલકી ધાતુના તાર જયંત (જયન્ત) . [સં.] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે ઇદ્રનો જરકસી વિ. [ + ગુ. આઈ' તપ્ર.] હલકી ધાતુના તારનું