Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 927

જણ(@ા)વવું
૯૮ર
જદુવંશ
જણ(ત્રણ)વવું “જાણવું'માં.
યતિ
[કે સહિયારી જવાબદારી જણવાઈ સ્ત્રી. જિઓ “જણવવું - ગુ. “આઈ' કુ. પ્ર.] જતિ-મતિ સ્ત્રી. સિ. યુતિ દ્વારા + સં.] (લા.) સૌની સામટી જતર કરાવવાનું દાઈનું મહેનતાણું
જતિયાણી સ્ત્રી. જિઓ “જતિ' + ગુ. “આણી' સ્ત્રી પ્રત્યય.] જણવું સ. ક્રિ. [સં. નન->પ્રા. ના તત્સમ] પ્રસવ કરો. ગૃહસ્થી જેન સાધુની પરણેલી સ્ત્રી જન્મ આપો, પ્રસવવું. જણવું કર્મણિ, જણ(ત્રણ)વવું જતિ-સતી ન, બ. વ. [જ એ “જતિ' + “સતી.'] જેન છે, સ. કિ.
સાધુઓ અને ગેરણીએ. (૨) (લા.) અભ્યાગત, ભિક્ષુક જણસા(શા)ળી જુઓ જનસાળી.”
જતુ ન. સિં.] વનસ્પતિને એક પ્રકારના સુકાયેલે રસ, જણસ સ્ત્રી. [અર. જિન્સ ચીજ, વસ્તુ. (૨) દાગીને, લાક્ષા, લાખ
[મધ્ય ભાગનું હાડકું ઘરેણું. (૩) સિલક, પ્રાંત
જતુકાસ્થિ ન. સિં. 171 + ] પરના તળિયાના જણસ-ખાતું ન. [+જ “ખાતું.'] રોકડ મેળને ચોપડો જતુ-ગૃહ ન. [સં., પું, ન.] લાખ વગેરે સળગી ઊઠે તેવા જણસ-દીક ક્રિ. વિ. [+ જુઓ “દીઠું.'] તે તે દરેક જણસને પદાર્થોના કેલથી તૈયાર કરેલું મકાન, લાક્ષા-ભવન, લાક્ષાઆંખ સામે રાખીને, પ્રત્યેક ચીજને ઉદેશી
ગૃહ (મહાભારતમાં પાંડવોને બાળી નાખવા દુર્યોધને જણસ-ભાવ સ્ત્રી, ન. [ + સ., પૃ.] (ઘરવખરી, દાણેદશી, વારણાવત નગરમાં બનાવડાવેલા પ્રકારનું) ઘરેણાં-ગાંઠો વગેરે) માલ મિલકત
જતુ-મણિ છું[સં.] (લા.) શરીર ઉપરનો તલ. (૨) લાખું જણસ-બાર ક્રિ. વિ. [ + જુઓ “વાર.”] જુઓ ‘જણસ-દીઠ.” જતુ-રસ પું. [સં.] લાખને બનાવેલે પગનાં તળાં રગવામાં જણસાઉ વિ. [+ગુ. “આઉ’ ત. પ્ર.] જણસ ઉપર આપેલું કામ લાગતે લેપ, અળા (હવે વપરાતો બંધ થયે છે લીધેલું
[રોકડ નાણું અને મેંદી વપરાય છે.) જણસી સ્ત્રી. [જઓ “જણસ' + ગુ. “ઈ' વાર્થે ત. પ્ર.] જતુ-વર્ણ વિ. સિ.] લાખના રંગનું, ઘેર લાલ જણાવવું,* જણવું જ એ “જણવું'માં.
જતે દહાડે (-દાડે) કિ. વિ. જિઓ જવ'. “તું વર્ત. કુ. જણાવવું જણાવું જ ‘જાણવું'માં.
+ “દહાડે' . “એ” બંનેને સા. વિ., પ્ર., સતિ સપ્તમીને જી: સ્ત્રી. [સ નનિના> પ્રા. નળમાં; હકીકતે જ પ્રગ] (લા.) અમુક સમય પસાર થતાં, ભવિષ્યમાં, જણ' + ગુ. “ઈ" પ્રત્યય.] સ્ત્રી વ્યક્તિ (જુઓ “જણું). કાળે કરીને
[પહેલું પાંસળું) જણ* શ્રી. [સં. નિતા> પ્રા. શાળા; અને “જર્યું જત્ર ન. [સ.] કંઠની હાંસડીને ભાગ, ડેકનું હાડકું (ઉપરનું ભ. કુ. + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય.] દીકરી, પુત્રી
જથા(-કથા)-બંધ જ ‘જથાબંધ.” જણું વિ. [જ એ “જણ + ગુ. ‘ઉ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] માણસ, જસ્થા(થા)-વાચક જ “જથા-વાચક.” વ્યક્તિ (‘જણે” પું, એ “જણી સ્ત્રી.).
જા (- ) એ “જો.’ જયું વિ. સિં. નનૈત પ્રા. બિગ-] (જાણેલું હોઈ, થર-થર કિ. વિ. જિઓ ‘પથરાવું',-ભિવો, જથર-થર
સંતાન, સંતતિ, પ્રસુતિ (જ ” પું, જુઓ “જણી’ સ્ત્રી.) ક્રિ. વિ. [સ, વિરત-> પ્રા. વિથ દ્વારા, કિર્ભાવ આમજત ક્રિ. વિ. [સં. વત્ અર્વા. તદ્ભવ) ની પદ્ધતિએ તેમ વેરવિખેર પડવું હોય એમ લખાતા પત્રના આરંભને બચેલો શબ્દ, હવે.(નવી પદ્ધતિમાં જથ(થા)-બંધ (-બ-ધ) વિ [જઓ જ થા(-ઘે' + ફા. હવે નથી પ્રજાત.)
બંદ] જથ્થામાં હોય એમ, એકસામટા જથ્થામાં, કટક જત? ૫. [ સં. તં] રોહિલ ખંડ તેમજ કચ્છમાંની એ નહિ એમ સામટું નામની તે તે જાતિ (હિલ-ખંડમાં હિંદુ, કચ્છમાં મુસ્લિમ જથા(-સ્થા)-વાચક વિ. વિ. [જુઓ “જો' + ૪.] સહથયેલ.) (સંજ્ઞા)
વાચક (નામ.), કલેટિવ' (ભા.) જત(૨) ન, સં. ~>અ. ગુ. જંતર' + “હું' સ્વાર્થે જથે, મું. એકસામટા સમૂહ. (૨) સમુદાય જોકે ત. પ્ર] સેના-ચાંદીના તારને તાણી લાંબા કરવાનું સાધન જદપિ ઉભ. [સં. થયા, અર્વા. તદભવ, જ. ગુ.) યદ્યપિ, જતન ન. સિં. વતન, અર્વા. તદ્ભવ] (લા.) રક્ષણ, સાચવણ, જદુ-કુલ(-ળ) ન. સિ. થયુ-9ણ, અ. તદભવ] યદુરાજાનો કાળજી, સંભાળ
[જતરડું વંશ, યાદવ-વંશ, યાદવ-કુળ. (સંજ્ઞા.) જતરડી શ્રી. જિઓ “જતરડું' + ગુ. ‘ઈ’ સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાનું જદુનંદન નન્દન) કું. [સં. ૧૯, અર્વા. તદુભવ + સં.] જતરડું જુએ “જતરડું –જતરડું.” (૨) ન. ગોફણની દેરી. ચાદવ વંશમાં જન્મેલા પુત્ર-શ્રીકૃષ્ણ [ડામાં ઘાલવું (૨. પ્ર.) ફસાવવું. ડામાં ઘાલીને તાણવું જદુનાથ, જદુપતિ ! [સ થવું, અર્વા. તદભવ+સ.] (રૂ. પ્ર.) કાબુમાં લઈ કામ કરાવવું. -ઢામાં લેવું (રૂ. પ્ર.) યાદવવંશના સ્વામીશ્રી કૃષ્ણ પ્રતિબંધ કરવું, અટકાવવું].
જ -રાજ, ય પં. [સં. ૬, અર્વા. તદ ભવ + સં. રાજ જતરડે છે. જિઓ “જતરડું'.] મઢ જતરડું, જંતરડે (સમાસમાં – સં. ૨ાનન-1નામાંથી) – પ્રા. રામ-] જતાણી સ્ત્રી, જિઓ ‘જત' + ગુ. “આણી' સ્ત્રી પ્રત્યય.] યાદવવંશના રાજવી-શ્રીકૃષ્ણ [ઉત્તમ-શ્રીકૃષ્ણ
જતની સ્ત્રી, જત જ્ઞાતિની સ્ત્રી [જણાવવું. (પુષ્ટિ.) જદુ-વર . [સં. ૬, અર્વા. તદ્દભવ + સં] યાદવમાંના જતાવવું સ. ક્રિ. [ત્ર, હિ. જતાના] અનુભવ કરાવ, જદુ-વંશ (વીશ) પું. [સં. ૧૩, અર્વા તદ્દભવ + સં.] યદુજતિ મું. [સં. , અર્વા. તદ્દભવ] ગૃહસ્થી જેન સાધુ, રાજને વંશ, ચદુકુળ. (સંજ્ઞા.)