Page Text
________________
ચલગત
ચલાન
ચલગત ત્ય) શ્રી. જિઓ “ચાલ દ્વારા] વર્તણક, વર્તન ન્શિયલ કેકબુલસ” (“ચાલ-ચલગત” (-ચલગત્ય) એ જોડિયો પ્રોગ) ચલન-ક્રિયા સ્ત્રી. [સં.] ચાલવાની ક્રિયા, હિલચાલ, ગતિ ચલ ચલ કે. પ્ર. [જ “ચલ,દ્વિર્ભાવ.] ચાલતા થા, ઘર ચલનયુક્ત વિ. [૪] ગતિમય, “ડાયનેમિક (આ. બા.) થા (તિરકારમાં કે અરુચિથી)
ચલન-શક્તિ સ્ત્રી. [૪] ચાલવા-ફરવાનું બળ ચલચિત્ત વિ. [સં.] અસ્થિર ચિત્તવાળું, ચંચળ મનવાળું ચલન-શાસ્ત્ર ન. [સં.] ગતિવાળા પદાર્થોના વિષયનું શાસ્ત્ર, ચલચિત્ત-તા સ્ત્રી. સિ.] ચલચિત્ત હેવાપણું
ગતિશાસ્ત્ર, “હાયનેમિકસ' (ન. .) [ગતિશીલ ચલચિત્ર ન. [સ.] “સિનેમા,” “મૂવી”
ચલન-શીલ વિ. [સ.] ચાલતા-ફરતા રહેવાના સ્વભાવવાળું, ચલચિત્ર-પટ, - પુ. [સં.] સિનેમાને પડદો (જેના ઉપર ચલન-ન્ય વિ. [સં.] ચલણમાંથી નષ્ટ થયેલું, “એન્સલીટ’ ચિત્રોની પ્રતિકૃતિ પડે છે.), “સિનેમેટોગ્રાફ
(દ. ભા.)
[સમીકરણ. (ગ) ચલચિત્ર-પદ્ધતિ સ્ત્રી. [સ.] ચિત્રપટ ઉપર સિનેમાની રીતે ચલન-સમીકરણ ન. [સં.] સતત બદલાતી સંખ્યા સંબંધી ચિત્રો બતાવી શિક્ષણ આપવા પ્રકાર
ચલનાત્મક વિ. [સ. વન + આતમન્ + ] ચાલી-ફરી શકે [સ. વીત્ર, સીધથી એ ચલચિત્ર’ તેવું, ગતિશીલ, જંગમ, ચલ
[સ્થિરતા (રા. દા. શુકલ).
ચલના ભાવ ૫. [સ. સ્કન + 4-માવ] ચાલવા ફરવાને અભાવ, ચલા સ્ત્રી. એ નામનું એક ઝાડ
ચલમ (-મ્ય) સ્ત્રી. [ફા. ચિલમ] અગ્નિની મદદથી તમાકુ ચલાવવું જ એ “ચલટાનુંમાં.
પ્રિ., સ. કિ. ગાંજો વગેરેને ધુમાડે પીવાનું સાધન, ઘરી. (૨) હોકાનું ચલાવું અ. ક્રિ. ચલિત થવું, પીગળવું. ચલાવવું માટીનું ચાહું (જેના અંદરના ખાંચામાં ગડાકુ ભરી ઉપર ચલણ ન. [સં. ઘટન>પ્રા. વસ્ત્રા, પ્રા. તત્સમ] ઉપગ દેવતા રાખવામાં આવે છે.). [ ગાંડિયું (રૂ. પ્ર.) સહેજ કે વ્યવહારમાં હોવું એ. (૨) રિવાજ, રસમ, રૂઢિ. (૩) ઘેલછાવાળું. ૦ પીવી (રૂ. પ્ર.) ચલમ કંકવી. ફોર (રૂ. પ્ર.) સત્તા, દેર, વર્ચસ. (૪) ચાલતું નાણું, ચલણી નાણું, એકબીજા વચ્ચે ઝગડા કરાવનારું]
[(ગ) કરન્સી.” (૫) સરકારી નાણ-ચિઠ્ઠી. [તંગી (તગી) ચલ-રાશિ-કલન ન. [સં.] ઇન્ટિગ્રલ કેલક્યુલસ' (પ. ગે.) (૨. પ્ર.) ચલણ નાણાં ખટી પડવાં. ૦ને ફુગા (રૂ. પ્ર.) ચલવવું જ ચાલવું'માં. ખાસ કરી કાગળની કરન્સીનું ખૂબ જ વધી પડવું (જેની ચલ-વાદી વિ. [સં., પૃ.] પરિવર્તન કરવાના સિદ્ધાંતમાં માનસામે સરકાર પાસે એટલી કિંમતનું સેવનું ન હોય.). ૦ નારું, ફેરવાદી, પ્રો-ચેઈન્જર' (આ, બા.) બહાર (-બા:૨) (રૂ. પ્ર.) ચલણમાંથી ચોકકસ સિક્કા કે નેટ ચલ(ળ)-વિચલ(ળ) વિ. [સ.] અસ્થિર, ડગમગતું રદ કરવાનું. હવેગ (રૂ. પ્ર.) ચલણી નાણાંની વધઘટ, વિ ચલ(-ળ)વિચલ(ળ)નતા સ્ત્રી, [] ચલ-વિચલપણું
તાર (. પ્ર.) ચલણી નાણાંનો ફેલા. ૦સંકેચ ચલ-વેધ છું. [] અસ્થિર પદાર્થને ઉદ્દેશો નિશાન તાકવું એ (-સકકોચ) (રૂ. પ્ર.) ચલણને ફરતું અટકાવવાનો પ્રયત્ન] ચલાઉ વિ. [જ એ “ચાલવું' + ગુ. આઉ” ક. પ્ર.] ચાલી ચલણી વિ. [જએ “ચલણ + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] ચલણમાં શકે તેવું (કામચલાઉ' શબ્દમાં વધુ રૂઢ) -વ્યવહારમાં ચાલુ હોય તેવું, “કરન્ટ.” [૦ કટકે (૨. પ્ર.) ચલકિખિ )યું ન. જિઓ “ચલાકે(ખે)' + ગુ. “યું' ત. વેચાય તેવા દસ્તાવેજ, હંડીપત્ર, ચલણ દસ્તાવેજ, ચલણી પ્ર.] ચલાકાને નાનો ટુકડે. (૨) ચલાકામાં પદાથે રાખી રક્કો, ચલણી-લેખ, ચલણ હુંડી)]
બાંધેલું પિટલું, “પાર્સલ” ચલતા-પુજા કું. [હિ. “ચલતા' + ફા. પુર્જ] (લા.) વ્યવ- ચલા(એ) પં. કાપડનો ચોરસ કે લંબચોરસ ટુકડે (જેમાં
હારકુશળ, (૨) ગાડરિયા પ્રવાહમાં તણાયે જનાર ઈસમ ચોપડા વગેરે બાંધવામાં આવે.) ચલતી વિ, સ્ત્રી. [હિં.] આઠ માત્રાનો એક તાલ. (સંગીત.). ચલાખાચહિયારે છું. સહિયારામાં કે વેપારી મંડળ માટે (૨) પદ કે કીર્તનની છેલી કડીએ તાલની ગતિને વધારી કરવામાં આવેલી માલની ખરીદી મૂકવાની ખાસ હબ (સંગીત.)[૦ ૫કવી (રૂ. પ્ર.) નાસી ચલાખિયું જુઓ “ચલાકિયું.'
[નાનો ચલાકો,
ચલાની સ્ત્રી, જિઓ “ચલાખો’ + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યચ.] ચલ-થાટ છું. [સં. + જુઓ “પાટ.] ફેરવવાની જરૂર રહે તેવા ચલા ઓ “ચલાકે.”
એાછા પડદાવાળો થાટ (ખાસ કરીને સતાર વાદનમાં). ચલાગાર ન. [સં. સ્વ + અTR] ચાલતા પદાર્થની છબી (સંગીત.) [ચંચળ નજરવાળું લેવાનું યંત્ર, કિકેટ-કેમેરા”
[અને સ્થાવર ચલ-દષ્ટિ ઢી. [સં] ચંચળ નજર, અસ્થિર નજ૨. (૨) વિ. ચલાચલ વિ. [સં. ૮ + ૫-] અસ્થિર અને સ્થિર, જંગમ ચલધર્મ-તા સ્ત્રી. સં.] પદાર્થનાં ગુણ-લક્ષણની અસ્થિરતા ચલાણું સ્ત્રી. જિઓ “ચલાણું ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાનું ચલમી વિ. [સં., પૃ.] પિતાનાં ગુણલક્ષણની અસ્થિરતા ચલાણું. (૨) એ નામની એક રમત ધરાવનારું
ચલાણી ચલાણું સ્ત્રી. [જ “ચલાણું,” દ્વિર્ભાવ.]એ નામની ચલન ન. [સં.હિલચાલ, ગતિ
નવસારી તરફ રમાતી એક રમત ચલન-કલન ન. [સ.] સતત બદલાતી રહેતી સંખ્યાના વધારાના ચલાણું ન. કાંઠાવાળું પહોળા મેનું વાસણ, ડાબરિયું. (૨) પ્રમાણની કિંમત ગણવાની પદ્ધતિ, શૂન્ય-લબ્ધિ. (.) છાલિયું. (૩) પડઘીવાળું કાચનું એવું વાસણ ચલનકલનવિઘા ઝી. [.] ચલન-કલનનું શાસ્ત્ર, “ડિફરે- ચલાન ન. [હિ] જએ “ચલણ(૫).” (૨) ભરતિયું
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |