Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 786

ધન-માન
૪૧
ધમસાણ
ઍલિડ મેટ્રી'
[કે જાડાઈનું માપ ઘબાહવું સ. કિ. [રવા.] “ઘ' અવાજ સાથે બળવું. ઘડાવું ઘન-માન -૫ ન. [૩] લંબાઈ પહોળાઈ અને ઊંચાઈ-ઊંડાઈ કર્મણિ, ફિ. ઘબરાવવું છે, સ, કિ. ઘનમૂલ(ળ) ન. [૪] જુઓ “ધન-પદ.'
ઘટાવવું, ઘબરાવું જ “ઘડવુંમાં, ઘન-મૂલ(ળ) સમીકરણ ન. [સ.] ઘનને લગતું સમીકરણ, ઘભૂસ જિઓ “ઘભૂસ.' કયુબિક ઇવેશન.” (ગ.)
ઘભાણ (-ધ્ય) સ્ત્રી. ગભાણ, ગમાણ ઘન-રસાયણન[સં.] રસાયણશાસ્ત્રની એક શાખા, સ્ટીરિયે- ઘભૂત-બ્બ) વિ. [૨વા. ગાભરું. (૨) મુખે કેમિસ્ટ્રી' (પે. ગે)
[દેખાતી વીજળી ઘમ, ૦ઘમ ક્રિ. વિ. [રવા.] “ધમ' અને “ઘમ ઘમ' એવા ઘન-વહિલકા, ઘન-વલ્લી જી. (સં.) (લા) વાદળાંમાંથી અવાજથી
[કરવું. ઘમકાવવું છે, સ. કિ. ઘન-વાદ . [સં.] “કયુબિઝમ” (ગુ. મિ. શે.)
ઘમકવું અ, કિં. [ રવા. ] “ઘમ ઘમ' અવાજ થાય એમ ઘન-વાધ ન. [સં] ઝાંઝ કાંસિયાં કરતાળ વગેરે પ્રકારનું વાઘ ઘમકાર છું. [૨વા.+સં.'] “ધમ' એવો અવાજ ઘન-વિદ્યુત સ્ત્રી. [સ, વિત] કણ-વિઘતથી ઉલટ પ્રકારની ઘમકારિયું વિ, ન. [ + ગુ. “ઇયું' ત., પ્ર] “ઘમ ઘમ' અવાજ વિદ્યુત, પોઝિટિવ ઇલેકટ્રિસિટી”
કરતું. (૨) ન. ખેતરમાં એવો અવાજ કરતે બાંધેલો. ઘન-વૃષ્ટિ સ્ત્રી. સિં.] વરસાદ
[(સંજ્ઞા) ચાડિયે કે વાજ ઘનશ્યામ વિ. સિં] મેઘના જેવા રંગનું. (૨) પં. શ્રીકૃષ્ણ. ઘમકારે મું. [+]. “એ” સ્વાર્થે ત, પ્ર] જ “ધમકાર.” ઘનશ્યામ . (સં. ઘનશામજી-] શ્રીકૃષ્ણ. (સંજ્ઞા) ઘમકાવવું જ “ધમકવું માં. (૨) (લા. ચોરીને ખેંચી ઘન-સમીકરણ ન. સિ.] જે સમીકરણમાં મોટા ધાતવાળું લઈ જવું
[અવાજ, ઘમકાર પદ ત્રીજ હોય તેવું સમીકરણ, “કયુબિક ઈકવેશન.” (ગ) ઘમકે ૫. જિઓ “ધમકવું' + ગુ. “એ” ક. પ્ર.] ઘમકવાને ઘન-સમુત્સાર છું. [૩] જઓ ધન-પરવલય.'
ઘમ ઘમ, ૦ઘમ જ “ધમ.' ઘન-સાર પું, ન. [ ૫] કપૂર
ઘમઘમવું અ. જિ. [જ એ “ઘમ ઘમ, -ના. ધા] “ઘમ ઘમ’ ઘનાકાર , ઘનતિ સ્ત્રી. [સ. ઘન + મા-વાર, મા-તિ] એવો અવાજ કે
[અવાજ લંબાઈ પહોળાઈ ઊંચાઈ-ઊંડાઈ કે જાડાઈવાળો નક્કર ઘાટ. ઘમઘમાટ કું. [+ગુ. “આટ' કુ. પ્ર. ] “ધમ ધમ એવા (૨) વિ. ઘન આકારવાળું
ઘમઘમાવવું સક્રિ. [૨વા.] “ઘમ ઘમ' એવો અવાજ કરવો. ઘનાક્ષરી છું. [સે, મું.] ચરણમાં ૩૨ અક્ષર (લઘુ કે (૨) (લા.) ધમકી આપવી, ધમકાવવું,
ગુરુના ક્રમ વિના) હોય તેવો એક છંદ. (પિં. ઘમ-ઘાસ પું. [+ સં.] નદી-કાંઠે થતું એ નામનું એક ઘાસ ઘનાગ . [સં. ઘન + અa] જુએ “ધન-ધ્રુવ.'
ઘમારવું અ. ફિ. [રવા.] (વાદળાનું) ખુબ ચડી આવવું ઘનાતિપરવલય પં. [સ. ઘન + ગતિ-વચ્છ] અતિપરવલય ઘમ-ચક(૦૨)ડી સ્ત્રી. એ નામની એક રમત, ઘમરડી-ચકરડી પિતાની ધરી ઉપર ફરતાં થતે ઘન આકાર, “હાઈપરલેઈડ' ઘમ ઘમ ક્રિ. વિ. [રવા.] છાસ કરતી વખતે “ઘમડ ઘમડ” ઘનાત્મક વિ. [સ. ઘન+ નામન્ + ] લંબાઈ પહોળાઈ અવાજ થતો હોય એમ
અને ઊંચાઈ-ઊંડાઈ કે જાડાઈના ગુણાકારથી થયેલું ઘમતળિયું ન. [+ જ “તળિયું.'] ઊંડાણ. (૨) (લા.) ઘનાધિકત્સાર પં. [સં. ઘન + ધ + ૩૪] જઓ હદયમાં થતી ઊંડી પીડા. (૩) જીવનું મંઝાઈ ને મનમાં અંદર ઘનાતિપરવલય.”
[ઘંટીનું બહારનું હાડકું ઊંડા જવું એ ઘનથિ ન. [સ. ઘન + રિથી હાથને કાંડાનું કે પગની ઘમ-ન્મીર . [રવ.] વલણને અવાજ ઘનાંક (ઘના 3) . સિ. ઘન + મતેની તે સંખ્યાને તેની ઘમ(-શ્મીર-ગેલી છે. [ + જુએ ગોળી.'] છાસની ગોળી તે સંખ્યાથી ગુણ્યા પછી એ ગુણાકારને ફરી તેની તે સંખ્યાથી ઘમ(મ)ર-ઘટા શ્રી. [ + સં. ] ઝાડવેલાઓને ખીચાખીચા ગુણતાં આવતે અંક (“૮” “ર' ૬૪' “૧૨૫ વગેરે જ સંખ્યા)(ગ)
ઘમ(-મ્મર ઘમ-સ્મરચુર જિ. વિ. [રવા.] ચક્કર ચક્કર થાય ઘનિષ્ટ વિ. [સં] ખૂબ જ નક્કર. (૨) ઘણું જ ગાઢ, સૌથી એમ, ગોળ ગોળ ગતિના અવાજની જેમ, ઘંટી ફરતી હોય ગાઢ. (૩) (લા.) નિકટનું, ખૂબ જ પાસેનું
અને એમાં અવાજ આવે એમ ઘનિષ્ઠતા . સિં.] ઘનિષ્ઠ હોવાપણું
ઘમા-મ)ર-ઘાડે !. [+ જુઓ “ડે.' ] (લા.) ખૂબ ઘની-કરણ ન. સિં] ધન ન હોય તે ઘન થાય એ રીતની ઝડપથી અને ખુબ કુશળતાથી કામ કરનારું (ન. મા.)
ક્રિયા, “કન્ડેશન” (ભુ.ગો.) [જમાવવામાં આવેલું ઘમરડી જી. [રવા.] નાને ઘમરે, ફેરફૂદડી ઘની-કૃત વિ. [] ઘન ન હોય તેને ઘન કરવામાં આવેલું, ઘમરડી ચકરડી સ્ત્રી. [+ જુએ “ચકરડી.] પ્રબળ ફેર-દિડી. ઘનીભવન ન. [સં.] ઘન ન હોય તેની ઘન થવાની ક્રિયા (૨) (લા) એ નામની એક બાળ-રમત ઘનીભાવ છું. [૪] ઘનીભવનની સ્થિતિ [ગયેલું ઘમ-વલેણું ન. [૨વા. + જુઓ “વલેણું.”] મોટું દુઝાણું. ઘની-ભૂત વિ. સિં] ધન ન હોય તેવું ધન થયેલું, જામી (૨) મેટું વલોણું. (૩) (લા.) દખલગીરી ઘનીય વિ. સિં.] ધન આકાર વિશેનું, ઘન આકાર સંબંધી. (ગ) ઘમસાણ ન. ભારે પ્રબળ યુદ્ધ, યુદ્ધની ખુનામરકી. (૨) ઘબ, ૦ ઘબ ક્રિ. વિ. [૨વા.) “ઘ' એવા અવાજથી શેર-બાર, ધમાચકડી. (૩) હુહલડ. [૦ મચવું (રૂ. પ્ર.) ઘબૂલું વિ. સાંકડું
ભારે તોફાન કે યુદ્ધની પરિસ્થિતિ થવી]