Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 767

ગેરવું
૭૨૨
ગાપલી
ગેદવું સ.જિ. [જ એ “ગે દે,'-ના. ધા. ગોદો માર, ધક્કો ક્ષિતિજમાં અડધો દબાયો હોય તેવા ટાણાનું વિવાહ-મુહૂર્ત મારી પ્રેરવું. ગેદવું કર્મણિ, ક્રિ. દવવું, ગંદાવનું ગે-ધૂલી જ ગેલિ.' D., સ.કિ.
ગધૂળિક ગધાલિક.” ગે-દાન ન. સિં] ગાયનું કરવામાં આવતું દાન
ધૂળિક લગ્ન એ “ગેાલિક લગ્ન.' ગેદામ ન, જએ “ગેા-ડાઉન.”
ધૂળિયું વિ સિં. નોકર-> પ્રા. -મિ-] જુઓ ગેદાવરી શ્રી. [સં.] નાસિક ઍબક પાસે આવેલી મહા- ગેલેક.” રાષ્ટ્રની એક પવિત્ર ગણાતી નદી. (સંજ્ઞા.)
ગે પું. સિ નો- -> પ્રા. નો-મમ-] જુવાન બળદ ગોદાવવું, ગાવું જઓ “દવું'માં.
(ખાસ કરી ખસી ન કરેલો. આના ઉપરથી વિકસેલા ગોધલો' ગાદી સ્ત્રી. [જુઓ “દ' + ગુ. ‘ઈ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] વહાણ વગેરે શબ્દોના અર્થ ખસી કરેલા માટે પણ રૂઢ થયા છે,
સ્ટીમરો વગેરે રાખવાના પાણીમાં કિનારે વાળી લીધેલો અને બેઉ પ્રકારને નાથી ગાડે જોડવામાં આવે છે, ખેતીમાં વાડે (જેમાં પાણીની વધઘટ યાંત્રિક સાધનથી કરી શકાય છે.) ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે.)
[ દાણે ગાદી પું. [૨વા.] આંગળાં કે મુઠીથી મારવામાં આવતો દે, ગેનુ ન. દાળનો ભાગ ખવાઈ ગયા હોય તેવો તુવેરને ઠાસે. [૦ આવ, ૦ લાગ, હવાગ (ઉ.પ્ર.) વેપારમાં ગેને ૫. ખભાની આસપાસ વીંટવાને દુપટ્ટા જે કપડાને પટ્ટો નુકસાન થયું. ૦મારે (૨. પ્ર.) નુકસાન કરવું] ગેપ' . સિં] ગોવાળ, વાળિયે. (૨) પશ્ચિમ સૌરાષ્ટ્રમાં ગે-દહન ન. [સં] ગાયને દોહવાની ક્રિયા
એ નામને એક ડુંગર. (સંજ્ઞા.) (એના નજીક “મેટી ગોપ” ગે-દોહની સ્ત્રી. [સં] ગાય દોહવાનું વાસણ
અને “નાની ગોપ' (બેઉ “ગ” ઉચ્ચારણ) ગામનાં નામ ગધણી સ્ત્રી. એ નામનું એક ઝાડ, કઠગંદી, ગંદી
સ્ત્રી. માં છે.) ગેધન ન. સિં] ગાય-રૂપી સંપત્તિ. (૨) ગાયનું ધણ પર પું. સેનાનું કંઠનું એક ઘરેણું, ગફ ગેધરિયું વિ. [ગોધરા.' + ગુ. “ઈયું' ત. પ્ર.] (ગુજરાત-પંચ- ગેપ-આઠમ (-મ્ય) સ્ત્રી. [સં. નો + જુએ “આઠમ.'] કાર્ત્તિક મહાલમાંના) ગોધરા શહેરને લગતું, ગોધરા શહેરનું. [૦ સુદિ આઠમ, ગોપાષ્ટમી. (સંજ્ઞા.) વાજે (રૂ. પ્ર.) મખનું ટેળી.
ગેપ-કન્યા મી. (સં.) ગોવાળની દીકરી, ગોપ-બાળા ગેધલિયું ન, ય પું. [ઇએ “ગોધલો'+ ગુ. “યું” સ્વાર્થે, ગેપ-કાવ્ય ન. સિં] ગ્રામીણ જીવનને ખ્યાલ આપતી કવિતા, ત. પ્ર.] ખસી કરેલ નાને ગેધલે
પેસ્ટરલ પિએમ ગોધ ૬. જિઓ ગે' + ગુ. ‘લ' સ્વાર્થે તે. પ્ર.] ખસી ગેપ-કલ(-ળ) ન. સિં. ગોવાળાનું કુળ, ગેવાળાને વંશ કરેલો જવાન બળદ, ગોધો
ગોપ-ગીત ન. સિં ઓ ગેપ-કાવ્ય.” ગેધા સ્ત્રી. [સં.] ઘ (એક ચેપનું નાનું પ્રાણી)
પ-જાતિ સ્ત્રી. સિ] ગોવાળોની કામઃ રબારી ભરવાડ વગેરે, ગેધાઈ સ્ત્રી, એક પ્રકારની ભૂતડી
[એક ૨મત નૈમેડિક ટ્રાઈબ.' ગાધા-ગેધી સ્ત્રી, જિ એ “ગે,ઢિભં] (લા.) એ નામની ગેપટો પું. એ નામને એક કલમી આંબે ગેધા-જાગરણ ન. [ જુએ “ગેાધો' + ‘જાગરણ.'] (લા.) ગેપણે પું. [. જો દ્વારા.] ગોવાળિયે દિવાસાનું (અષાઢ વદિ અમાસની રાત્રિનું જાગરણ. (સંજ્ઞા) ગપતિ મું. [સ.] આખલો, સાંઢ, (૨) સામાન્ય બળદ ગેધામ . ઊંટડો, ગત્રો. (વહાણ.)
ગે-પદ ન. સિં] ગાયનું પગલું. (૨) (લા.) ગાયનું કાદવમાં ગેધારી છું. એ નામની કપાસની એક જાત
કે ભીની જગ્યામાં પગલું પડતાં એ અકારને પડેલા ખાડે ગેધાર ન. ચાર પાયાનું એક ચર્મ-વાઘ
[તોફાન ગેપદારક છું. સિં.] ગોવાળને પુત્ર, ગોપ-બાળક ગોધળી સ્ત્રી, જિઓ ગેધ' દ્વારા.] ગરબડ. (૨) ધીંગાણું, ગેપન ન. [સં.] રક્ષણ, ગેપના ગેધિયારે ન. જિઓ “ધ” દ્વારા.] (લા.) ગૂંચવણ ભરેલી ગેપન-વૃત્તિ સ્ત્રી. [સં.] રક્ષણ કરવાનું વલણ, (૨) છુપાવી વાત, (૨) ઘાંઘાટ, શોરબકાર
રાખવાનું વલણ ધુમ જુએ “ગોધમ.’
ગેપના સ્ત્રી. [સં.] રક્ષણ, ગેપન. (૨) સાચવણ ગેધુમ-ચૂર્ણ જ એ શોધમચૂર્ણ.'
[લગ્ન. ગેપનીય વિ. [સં.] રક્ષણ કરવા યોગ્ય. (૨) ખાનગી, છાનું ગેધુ.લગન ન. [સં. શનિ + રન્નનું લાઇવ જુઓ ‘ગોલિક રાખવા જેવું (બેઉ “ગ'—ગતવ્ય.) ગધું ન. [એ “ગેાધો' + ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.] નાને ગેધલે, ગેપ-બંધુ (-બધુ) છું. [સં] ગોવાળ. (૨) હલકટ વાળ, ખસી કરેલો વાછડે
ગોવાળને ધંધાને કલંક લગાડે તેવો ગોવાળ ગોધૂળ-ધુમ પું, બ. વ. સિ.] ઘઉં
ગેપબાલ(ળ), પૃ., ન. સિં, ૫.] વાળનું બાળક ગે -ધુ)મ-ચૂર્ણ ન. [સં] ઘઉંનો લોટ
ગેપ-બાલ(-ળા) સ્ત્રી. [સં.] ગોવાળની કન્યા, ગોપ-કન્યા ગે-ધૂલિ-લ) સ્ત્રી. [સ. ૧૪ મું, સ્ત્રી, ૧ી સ્ત્રી.] ચરીને ગે૫-માસ પું. [સં] કાર્તિક મહિને. (સંજ્ઞા આવતી ગાની રજા
ગે૫-યુવતિ(તો) સ્ત્રી. [૪] ગેપ-જાતિની સ્ત્રી, ગોપાંગના, ગેલિ-ળિ)ક વિ. સં.] ચરીને આવતી ગાયની ૨જ ઉડતી ગોપી, ગોવાલણ હોય તેવું (ટાણું), સમી સાંઝ, ગરજ
ગે-પરિચર્યા સ્ત્રી [સ.] ગૌ-સેવા, ગાયની ચાકરી અને સંભાળ ગોધૂલ-ળિ)ક લગ્ન ન. [સ.] સમી સાંઝનું-અબર સૂર્ય ગેપલી સ્ત્રી, એ નામને એક જંગલી છોડ