Page Text
________________
ગિરમીટ
૬૯૬
ગિરીશ ગિરમીટ સ્ત્રી. [અર. એગ્રીમેન્ટ) હિંદ બહાર લઈ જવામાં ની તળેટીમાં વસેલું હતું તે એક નગર (જેની નજીક જુનાગઢ આવતા હતા ત્યારે મારો પાસે કરાવવામાં આવતું હતું વસ્યું.) (સંજ્ઞા). તે કરાર-પત્ર, ‘એગ્રીમેન્ટ
ગિરિ-નદી સ્ત્રી. સં.] પહાડી નદી [ગંગા નદી ગિરમીટિયું , - Y. [ + ગુ. ઈયું' ત. પ્ર.] કરારપત્રથી ગિરિ-નંદિની (નદિની) સી. [સં] જુઓ “ગિરિજા.” (૨) બંધાયેલો આમિકામાં જઈ રહેલો છે તે મજુર
ગિરિનાર પું. [સં. રિ-નાર>પ્રા. નિર-નાર. “કંદપુરાણગિરવાવવું જઓ ગીરવામાં.
માં શિરિનારાવળ સં. શબ્દ અપા છે, જે 'ગિરિનારનું ગિરવી એ “ગીરવી.”
સંસ્કૃતીકરણ માત્ર છે. સૌરાષ્ટ્રમાં જૂનાગઢની પૂર્વેના ગિરવી-ખત જઓ ગીરવી-ખત.”
પ્રાચીન ઊજેયંત પર્વતનું “ગિરિનગર' નાશ પામ્યા પછી ગિરવી-દસ્તાવેજ જુઓ “ગીરવી-દસ્તાવેજ.”
એના ઉપરથી ઈ. સ.ની ૬ કી-૭ મી આસપાસ વિકસેલું ગિરવી-દાર જુઓ “ગીરવી-દાર.”
નામ. (સંજ્ઞા.) ગિરા સ્ત્રી. [સં.] વાણી. (૨) ભાષા કે બોલી
ગિરિ-નિવાસ ૫. [સં] પહાડ કે ડુંગર ઉપર વસવાટ. (૨) ગિરા સ્ત્રી, ફિ. ગિરહ] ગાંઠ. [ખેલવી (રૂ. પ્ર.) ગેરસમઝ પહાડ કે ડુંગર ઉપરનું વિશ્રામગૃહ, ગિરિભવન, સેનિટેરિયમ દૂર કરવી. ૦ બાંધવી (ઉ. પ્ર.) યાદ રાખવું. (૨) કેઈન ગિરિ-પથ પું. સિં] પહાડી માર્ગ [આપેલું વ્યાખ્યાન રૂમાલમાં ગાંઠ વાળવી. ત્માં રાખવું (રૂ. પ્ર.) ખીસામાં મુકવું] ગિરિ-પ્રવચન ન. [સં.] ઈસુ ખ્રિસ્ત એક પર્વત ઉપરથી ગિરાઈ શ્રી. ઠગખાનું
ગિરિ-ભવન ન. સિં.] પહાડ કે ડુંગર ઉપર આવેલું મકાન, ગિરાણી સ્ત્રી. [ફા. ગિરાની] દુ:ખ. (૨)મેઘવારી. (૩) દુષ્કાળ “સેનિટેરિયમ' ગિરાદ શ્રી. સિમેન્ટની જમાવેલી કે સંઘાડે ઉતારેલી થાંભલી, ગિરિ-મંદિર -મન્દિર) ન. [સં.] જુએ “ગિરિ-ભવન. (૨) ગાદ
પહાડ કે ડુંગર ઉપર આવેલું દેવ-મંદિર ગિરા-દાર વિ. જિઓ ‘ગિરા' + કા. પ્રત્યય.] ગાંડવાળું ગિરિ-માલ(-ળા) સી. [સં.] એક પછી એક આવેલી તેના તે ગિરિ છું. (સં.પહાડ કે ડુંગર, (૨) શંકરાચાર્યના એકગિરિ પર્વત કે ડુંગરની લંબાયેલી શંખલા (જેમકે ‘વિણગિરિમાળા)
અંતવાળા શિષ્યની શિષ્ય પરંપરાનાં નામોને છેડે આ શબ્દ ગિરિ-રાજ . [સં.] પર્વમાં સૌથી ઊંચા અને વિશાળ આવે છે: “વિભતિ-ગરિ' વગેરે; એ પરંપરાના રસંસારમાં હિમાલય. (સં.) (૨) પર્વમાં સૌથી પ્રાચીન ગણાતા પડતાં થયેલા અતીત ગોસાઈ સાધુઓના નામને અંતે ચાલુ આબુ પર્વત. (સંજ્ઞા) (૩) વૈષ્ણવી સાંપ્રદાયિક રીતે મહત્ત્વને ‘શિવગિરિ'—જેણે “ગર' ગુ.માં આવ્યું : “ભભતગર' વગેરે ગણાયેલો મથુર પ્રદેશમાં ગોવર્ધન પર્વત, (પુષ્ટિ.) (સંજ્ઞા) ગિરિ-કન્યક શ્રી,[સ, હિમાલય પર્વતની ગણાયેલી પુત્રી પાર્વતી ગિરિરાજ-કન્યા, ગિરિરાજ-કન્યા, ગિરિરાજ-તનયા સ્ત્રી, ગિરિકંદરા (કરા) જી., ગિરિ ગહવર ન. [સં.] પહાડ [સ.] પોરાણિક રીતે હિમાલય પર્વતની ગણાતી પુત્રી
કે ડુંગરમાંની બખોલ, એવી કુદરતી ગુફા, ગવર પાર્વતી (શિવ-પત્ની) ગિરિ-જા સેમી. [૩.] પહાડમાંથી નીકળતી નદી. (૨) પાર્વતી ગિરિરાજ-ધરણ પું. [૪] જએ “ગિરિધર'-શ્રીનાથજી.
-પૌરાણિક રીતે હિમાલય પર્વતની પુત્રી (શિવ-પત્ની). (સં.) ગિરિ-લેખ છું. [સં.] પહાડની ભેખડની સપાટી ઉપર તરગિરિજા-નંદન (-નન્દન) પું. [.] પાર્વતીને પુત્ર કાર્તિકવામાં આવેલ લેખ, શૈલ લેખ (જેમકે જનાગઢ નજીક સ્વામી કે ગણેશ
ને અશોક-રુદ્રદામા-કંદગુપ્તને તે તે ઉત્કીર્ણ લેખ) ગિરિજા-નાથ, ગિરિજાપતિ, ગિરિજા-વર, ગિરિજા-વલલભ ગિરિવર કું. [સં.] જુઓ “ગિરિરાજ.' . [૪] પાર્વતીના પતિ મહાદેવ, શિવ, રુદ્ર
ગિરિવર-ધર, ગિરિવરધારી છું. [સં.] જુઓ “ગિરિધર.' ગિરિજા-સુત છું. [સં.] જુઓ “ગિરિજા-નંદન.”
ગિરિવર-બાલ(-ળા), ગિરિવર-સૂતા સ્ત્રી. [સં.] જુઓ ગિરિ-વાલા(-ળા) સ્ત્રી. [સં.] વનને અગ્નિ, દવ
ગિરિ-કન્યકા.' ગિરિતનયા સ્ત્રી, (સં.] પર્વત હિમાલયની પુત્રી-પાર્વતી ગિરિ.વાસી વિ. [સં., મું] પહાડ કે ડુંગરેમાં વસનારું ગિરિ-દર્શન ન. [સં.] પહાડ કે ડુંગર જેવો એ
ગિરિ-વાહ પું. સિં] પહાડ કે ડુંગરમાંથી વહી આવતા ગિરિદવ છું. [સં.] જુઓ ગિરિજવાલા.”
ઝર કે વાકળો ગિરિ-દુગ પું. [સં.] પહાડ કે ડુંગર ઉપર દુર્ગમ કિલે ગિરિ-વજ ન. [૪] પહાડે કે ડુંગરને સમૂહ. (૨) ગિરિ-દેશ છું. સં.) પહાડી પ્રદેશ
પહાડ કે ડુંગરમાં આવેલો નેસડે. (૩) એ નામનું મગધગિરિ-કમ ન. સિં, પં.1 પહાડ કે ડુંગર ઉપરનું તે તે ઝાર માં આવેલું એક પ્રાચીન નગર, મગધની જની રાજધાની ગિરિધર, રણ પું. [સં.] પૌરાણિક રીતે ગિરિ ગોવર્ધનને રાજગૃહ (આજે નથી.) (સંજ્ઞા) ધારણ કરનાર ભગવાન કૃષ્ણ નાથદ્વાર (મેવાડ-રાજસ્થાન)માં ગિરિશ પું. [સં] ગિરીશ, મહાદેવ, શિવ, રુદ્ર અત્યારે બિરાજતા શ્રીનાથજી....] (સંજ્ઞા.)
ગિરિશિખર, ગિરિ-શંગ () ન. [સં.) પહાડ કે ગિરિ-ધાતુ સ્ત્રી. [સં., પૃ.] ગેરુ
ડુંગરની ટોચ ગિરિધારી વિ. સં., મું.] જુઓ ગિરિધર.”
ગિરિ-સુતા સ્ત્રી. [સં] પાર્વતી ગિરિ-નગર ન. સિં] ઈ. સ. ની. બેઉ બાજ ૫૦૦-૫૦૦ ગિરિ સ્ત્રોત છું. [સં. ઉન્નોર -] પહાડી ઝરણું વર્ષો માટે જાણીતું પાછળથી નાશ પામેલું ચૈત (ગિરનાર) ગિરીશ પું. [સ. નિરમા હિમાલય પર્વતના સ્વામી
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |