Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 732

ગાથા-છંદ
ગાભણ
વધારાના પાંચ દિવસમાં દરરોજ ગાવા માટેની બંદગીના ગાન-કિયા સ્ત્રી. [સં.] ગાવું એ છંદ. (સંજ્ઞા.).
ગાન-ચિકિત્સક વિ. [સ.] ગાઈને રોગોને ઉપચાર કરનાર ગાથા-છંદ (-છન્દ) કું. [+સં. ઇન્ ન] જુએ “આર્યા- ગાન-ચિકિત્સા શ્રી. [સ.] ગાઈને રોગોને ઉપચાર કરવાની
છંદ, (૨) જરાસ્ત્રી ગાથા-ગ્રંથને પ્રત્યેક છંદ કે પ્લેક પદ્ધતિ ગાથા-બદ્ધ વિ. [સં] આર્યા છંદમાં રચાયેલું
ગાન તાન ન. [સં] ગાવું અને બજાવવું એ. (૨) (લા.) ગથિક' વિ સં.ગાનાર, ગાયક. (૨) પુ. વેદગાનને જલસે, ચિનાબાજી
[તરજ એક પ્રકાર
ગાન-પદ્ધતિ સ્ત્રી. [ સં.] ગાવાની ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારની ગાથિની સ્ત્રી. (સં.) એ નામનો એક માત્રામેળ છંદ. (પિં) ગન-પ્રિય વિ. સં.] સંગીત ગાવા-સાંભળવાનું શેખીન ગથી વિ., પૃ. [સ., .] સામવેદ ગાનાર વેદપાઠી ગાન-મુગ્ધ, ગાન-લુબ્ધ વિ. [સં] સંગીત સાંભળવામાં ગાયું ન. ચેરી
[માટેનું કાપડ તલીન થયેલું, સંગીતમાં ચકચર બદલા-પાટ ન. [ઓ “ગાદલું' + “પટ'] ગાદલાં કરવા ગાન-વાદન ન. [સં.) ગાવું અને બજાવવું એ ગદલિયે . એ નામના એક જાતનો છોડ
ગાન-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] સંગીત-કલા, સંગીતની વિદ્યા ગાદલી સ્ત્રી. [જ “ગાદલું' + ગુ. ‘ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાનું ગાન-શક્તિ સ્ત્રી. [સં.] ગાવાનું જોર ગાદલું કે ગાદી. (૨) ઉધના બે છેડા ભેગા થાય ત્યાં ગાન-શાસ્ત્ર ન. [સં.] સંગીતશાસ્ત્ર, ગંધર્વવેદ નાખવામાં આવતી ફાચર
ગાન-શ્રવણ ન. [સં.] સંગીત સાંભળવાની ક્રિયા ગાદલું ન. [જ “ગાદી' + ગુ. “હું” સ્વાર્થે ત.પ્ર.] રૂથી ગાનસૂરી સ્ત્રી. એ નામની ઉગ્ર વાસવાળી એક વનસ્પતિ ભરેલું જરા દળદાર બિછાનું, તળાઈ
ગાન-લ(ળ) ન. સિં] ગાનારની બેસીને ગાવાની જગ્યા ગાદી સ્ત્રી. રાજદરબાર દુકાન પેટી વગેરેમાં બેસવા માટેનું ગાનેટ ન. [સં.] ઉત્તર ધ્રુવના પ્રદેશમાં વસતી એ નામની
ચારસ કે લંબચોરસ દળદાર ગાદલું. (૨) આચાર્ય કે એક માછલી રાજાને બેસવાનું રૂએ ભરેલું ઓછા દળનું ગાદલું. (૩) હાથી ગા૫(બ)ચી સ્ત્રી., શું ન. યુતિભેર નીકળી જવું એ, ઘોડા વગેરેની પીઠ ઉપર મૂકવામાં આવતી મોટી ગાદલી. કોઈ ન દેખે એમ છાનામાના સરકી જવું એ (૪) છાપવાના મશીનમાં દાબ સર ને આવે એ માટે ગાલે પૃ. ગોટાળા, ગરબડ મુકાતું જાડું લુગડું. [એ આવવું, એ બેસવું (સવું) ગોફણ ન. એ નામનું એક કરિયાણું (ઉ.પ્ર.) આચાર્ય કે રાજાને તે તેના પદ ઉપર અધિકાર ગાફ(-)લ વિ. [અર, ગાફિલ ] ગફલત કરનાર, ભૂલ કે મેળવવો]
પ્રમાદ કરનાર, પ્રમાદી, અસાવધ, બે-ખબર ગાદી-ટ્યુત વિ. [+ સં] ગાદી ઉપરથી ઉતારી મૂકવામાં ગાફલ કરે ! [અસ્પષ્ટ + “કો.”] વહાણના આવેલ (આચાર્ય રાજા વગેરે), પદભ્રષ્ટ
બહારના ભાગમાં આવેલો લાકડાને થાંભલે. (વહાણ.) ગાદી-ગર વિ. [+ ફા. પ્રત્યય ગાદી તકિયા વગેરે કરનાર ગાલને સઢ પું. [+ જ એ “સઢ.] વહાણના બહારના અને સજાવટ કરનાર, “અપ-હૃહસ્ટર'
કૂવા ઉપર ચડાવેલો સઢ. (વહાણ.) ગાદી-તકિયે . [ + જુઓ ‘તકિયે.'] ગાદી અને તકિયા- ગાફેલ જુએ “ગાફલ.” વાળી બેઠક. (૨) (લા.) ધનાઢય-તા, શેઠાઈ
ગાફેલાઈ શ્રી. [ જ “ગાફેલ” + ગુ. “આઈ' તે. પ્ર. ], ગાદી-નજરાણું ન., તેણે પુ. [+ જુએ “નજરાણું,-.] ગાફેલિયત સ્ત્રી. [અર. ગાફિલિયત ], ગાફેલી સ્ત્રી, નવા રાજા ગાદી ઉપર બેસે તે સમયે લેવામાં આવતી ભેટ [અર. ‘ગાફિલી] જુઓ “ગલત. (પ્રજા પાસેથી-ખેડતો પાસેથી વગેરેની).
ગાફેલિયે છું. [ જુઓ “ગાલને કૂવો.] વહાણના ઝલ ગાદી-નીન વિ. [+ વા.] ગાદીએ સ્થાપિત થયેલું, રાજ્યા- ઉપરને અડો. (વહાણ) રૂઢ, તખ્તનશીન
[યા રાજા ગબચી, ચું જ “ગાપચી, ચું.” ગાદીપતિ ૫. [+ સં.] ગાદીને સ્વામી આચાર્ય કે મહંત ગાબ ન. [રવા.] ભીંત કે પાટિયાના ઊંભા ભાગમાં પહેલું ગધ વિસિં.] છીછરું (માટે ભાગે “પાણીનું વિશેષણ). મહું ફાંકું. [૫૯ (રૂ.પ્ર.) સંબંધ તૂટવે. ૦ પુરાવું. (રૂ.પ્ર.) ગાધિ(-ધી) . [સં] પૌરાણિક કથા પ્રમાણે વિશ્વામિત્ર સરખું કરાવું. ૦પૂરવું (રૂ.પ્ર.) સરખું કરવું. (૨) નુકસાની અષિને એ નામને પિતા. (સંજ્ઞા.)
વાળી આપવી]. ગાધિ-પુત્ર, ગધિસુત . સં.વિશ્વામિત્ર નામના ઋષિ શબરી સ્ત્રી. શેરડીના પાકને નુકસાન કરનારી એક જાતની કીડી ગાધી જ “ગાધિ.”
[ગીત ગભ પું. [સં. સામે >પ્રા. TH] ગર્ભ (ખાસ કરીને હેરની ગાન ન. [સં.) ગાવાની ક્રિયા. (૨) ગાવાની ચીજ, ગાયન, માદાને એ-મર્યાદિત અર્થ). (૨) આકાશમાં ભવિષ્યને ગન-કલા(-ળા) સ્ત્રી. [સં.) ગાવાની વિદ્યા, ગાયન-કલા, વરસાદ થવા જમાવ લેતાં વાદળાં, વધરે. -ભે આવવું સંગીત-કલા
(રૂ.પ્ર.) નાનાં કાચાં ડાં થતાં આવવા] ગાન-કુશલ(ળ) વિ. સં.] ગાવામાં નિષ્ણાત
ગભણ (ચ) સ્ત્રી. નળિ > પ્રા. કિમળો], - ગાન કુશળલ(-૧)-તા સ્ત્રી, [ સં.] ગાવામાં હોશિયારી, (ગાભ્યણી) સ્ત્રી.[સ. ૧મિful>પ્ર. માન-] (ખાસ સંગીતમાં પ્રવીણતા
કરી ઢોરની માદા) ગર્ભવાળી
ગોહિલ] જુઓ લાલચ , ગાફેલા