Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 711

ગભાણ
ગમતિયાળ
ગભાણ ન. ગામના પાદરમાં આવેલી ગોચર જમીન, ચરે + “આળ” ત. પ્ર.], ગમ(મ)તી કિં. [જ “ગમ(સ્મીત' ગભાણ ગાડું ને, [+ જુએ “ગાડું.'] (લા.) ગામના પાદરે + ગુ, “ઈ' તે પ્ર.] ગમત કરાવનારું, આનંદ કરાવનારું ગાડાં ઊભાં રાખવા દેવા માટે વર કે કર
ગમતું વિ. [જુએ “ગમવું' + ગુ. ‘તું' વર્ત કૃ] પસંદ પડેગમાર,રો છું. [સ. રામનાર>. afમાર, જમવાર) ૨ચે તેવું. [૦ આવવું (રૂ. પ્ર.) માફકસર થવું, માફક
પ્રા. અમાર -] મંદિર-દેવાલયમાંનું મૂર્તિ રહે છે તે ગર્ભગૃહ, આવવું નિજ મંદિર
ગમન ન. [સં.] જવું એ, ગતિ. (૨) સ્ત્રીસંગ ગભારે ધું. [ઓ “ગબારે.] જુઓ ‘ગબારે.” (ર) ગમન-છટા સ્ત્રી. [સં. સંધિ વિના] ચાલવાની મેહક રીત, જનાં કપડાંને થો. (૩) મનનો વહેમ
લટકાળી ચાલ ચાલવી એ ગભીર વિ. [૪] જ “ગંભીર.
ગમન-પત્ર પું. [સં., ન] જવા આવવાની પરવાનગી ગભુ, ગભૂખું, ગભૂર વિ. [જ “ગભરુ.'] જુઓ ગભરુ.” પત્ર, પાસ,' “પાસ” (૨) નાનું અને નિર્દોષ (બાળક)
ગમન-માર્ગ કું. (સં.] જવાને રસ્તે [‘કાઇનેટિકસ' ગભેલન ન. પ્રસૂતિ પછીનું દુ:ખ
ગમનવિદ્યા . સિં] ગતિ વિશેની મીમાંસા કરતું શાસ્ત્ર, ગભો . ગળ, બળ
ગમન-શક્તિ સ્ત્રી. [સં.] જવા-ચાલવાનું બળ ગમ (મ્ય) સ્ત્રી. [સં. 17મ્ ધાતુ દ્વારા] ગતિ, પ્રવેશ. (૨) ગમનશીલ વિ. [.] ચાહત્યા કરનારું [(સંગીત.) સૂઝ, સમઝ. [૫૮વી (રૂ. પ્ર.) સમઝાવું. ૦ હોવી(રૂ.પ્ર.) ગમન-શ્વમ . સિ.] બત્રીસ થાટેમાંનો એક થાટ. સમઝ હોવી, ખ્યાલ હોવો]
ગમનાગમન ન. [. રામન-મ-રામન જવું અને આવવું એ, ગમ (-મ્ય) ના. . બાજ, તરફ, ગમાં, સગાં
જા-આવ, અવર-જવર
[કહેવાતી એક વિદ્યા ગમ રમી. [અર.] શોક, દિલગીરી. (૨) ખામેશી. (૩) ગમની સ્ત્રી. [૪, રામન + ગુ. ઈ ' ત. પ્ર] આકાશગમનની મનનું વલણ. (૪) હમકવું એ. [૦ ખાવી (ઉ. પ્ર.) સબુરી ગમનીય વિ. [સ.] પાસે જઈ શકાય તેવું, ગમ્ય. (૨) રાખવી, ખમી ખાવું]
[ત તે પે મેળવવા ગ્ય. (૩) શાસ્ત્રથી સંગ કરાવાને પાત્ર ગમ' પૃ. [.] ગંદર, ગંદ. (૨) મલમ, (૩) ન. દાંતનું ગમઘત વિ. [સં. નમન + ૩ઘત], ગમનભુખ વિ. ગમક વિ. સં.] બતાવનારું, સૂચક. (૨) સ્પષ્ટ કરી બ- [સ, જામન + સુa] જવા માટે તૈયાર થઈ રહેલું તાવનારું. (૩) પું. સાત સ્વરમાંને પ્રક. (સંગીત.) (૪) ગમવું અ. જિ. પસંદ પડવું, મનને સારું લાગતું. ગમવું સ્વરને કંપાવીને ગાવાની ક્રિયા. (સંગીત.).
છે, સ.ક્રિ. [ગમે તેમ કરીને (રૂ. પ્ર.) કોઈ પણ રીતે]. ગમખાર, ગમખ્વાર વિ. [અર, ગ-ખા૨] ગમ ખાનારું, ગમા, માં ના.. ગમ, તરફ, ભણી, બાજ,
ખામશી પકડનારું. (૨) અફસ ઉપજાવે તેવું, શેક ગમ વિ. [જ એ “ગામ” દ્વાર.] ગામડ્યુિં. (૨) (લા.) ઉત્પન્ન કરાવે તેવું
મૂર્ખ, અણસમગ્સ ગમખારી, ગમખ્વારી સ્ત્રી[અર. ગમ્ ખારી] ગમખ્વાર ગમવું . જુઓ ‘ગમવું'માં. હોવાપણું. (૨) સહનશીલતા, ખમીખાવાપણું
ગમાડે મું. જિઓએ “ગમે' દ્વારા.] જાઓ “ગમે.” ગમગત (-૨) સ્ત્રી. સમઝ, સમઝણ, જ્ઞાન, ગતાગમ ગમાણ (૧૩) સી. સિં. વાવાની>પ્રા. નવાળી> વાળી ગમગની સ્ત્રી. [જ એ “ગમ + “ગમી.' ભિવ.] દિલગીરી >અપ વનમાળી ગાય-બળદ વગેરેને ચારો નાખવાની ગમ-ગલત છું. આનંદ, વિવેદ (૨)(લા.) પીવાને દારૂ, મદિરા બાંધેલી કેડ ગમગીન વિ. [અ૨. + ફા. પ્રથય] શેકમાં વેરાયેલું, ગમાણિયું છે. જિઓ ગમાણ' + ગુ. ઈયું” સ્વાર્થે ત. પ્ર] દિલગીર
ગમાણને લગતું. (૨) ગમાણમાં રહેતું. (૩) ન. ગમાણ, (૪) ગમગીની સ્ત્રી. [+ ફા. ‘ઈ' પ્રત્યય] શેક, દિલગીરી ગમાણમાંથી હેર બહાર નીકળી ન જાય એ માટે પ્રવેશસ્થાને ગમ-ગુસાર વિ. [અર. + ફા.] (લા.) માંદાની માવજત રાખવામાં આવતું આડું લાકડું કરનાર
ગમાનક ન, (સં. વાની] ગોગ્રાસ ગમગેચક એક પ્રકારના ઝાડમાંથી નીકળતે રસ ગમભીર છું. વાંસ ઉપર થતું એક જાતનું ગુમડું ગમચાં ન., બ.વ. [અર. ગજ ગમ ખાઈને બોલવું એ. ગમાયત સ્ત્રી, મજમુ જમીન, સહિયારી જમીન [મૂર્ખ (૨) કંટાળે, અરૂચિ. (૩) લાડ, યાર, [ખવાં (રૂ.પ્ર.) ગમાર વિ. [હિ, ગવર] પશુના જેવી બુદ્ધિનું, બુદ્ધિહીન,
બોલતાં બોલતાં અચકાવું] | [આંખવાળું ગુમાવવું જ “ગુમાવવું.' ગમસી વિ. [અર. ગમ્સ' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] ચપડાવાળી ગમી સ્ત્રી. [અર.] શેક, દિલગીરી ગમછો છું. [હિ. ગમછો] ટુવાલ, ઘમચા
ગમો છું. [જ એ “ગમવું + ગુ. એ' ક. પ્ર.] રુચિ, પસંદગી ગમ-જીલ્મી સ્ત્રી, એ નામની એક વનસ્પતિ
ગમો છું. તંતુવાદ્યોના તારને સતાણુ કરવા માટે ખૂટે ગમ(મ્મ)ત સ્ત્રી, આનંદ, મઝા, વિદ. (૨) આનંદવાળી ગમે ત૬ જુઓ “ગામતરું.' રમત, ખેલ, તમાશે
ગમોસીસ ન. એ નામનું એક ફળઝાડ ગમતરું જુએ “ગામતરું.'
ગમત એ “ગમત.” ગમત-મ્મીતિયાળ વિ. જિઓ “ગમ(મ)ત' + ગુ. ઇમ્' ગમ્મતિયાળ જુઓ ગમતિયાળ.'