Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 695

ગ(૦)ગડાવવું?
પદ્ય કે ગદ્યના ઝડપથી પાઠ કરવા
ગ(ઢ)ગઢાવવુંરૈ જુએ ‘ગ(ડ)ગડવું”માં.
ગગડી શ્રી. [જુએ ‘ગગી’ + ગુ. ‘ડ’ સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (તુચ્છ કારમાં) ગગી, છેકરી [કારમાં) ગંગો, કર ગગા યું. [જુએ ‘ગગા' + ગુ. ‘' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (તુચ્છગણુ ક્રિ. વિ. સં. ન>શૉ. પ્રા. જૂન ન.] આકાશ તરફ [॰ થવું (રૂ. પ્ર.) આકાશમાં ઊંચે જવું] ગગણવું અ. ક્રિ. [રવા., આ ધાતુ વ્યાપક નથી, ‘ગણગણવું’ ન્યાપક છે.] જુએ ‘ગણગણવું.’
ગગણાટ પું. [જુએ ‘ગગણનું’ + ગુ. ‘આટ’ પ્ર., આ પણ વ્યાપક નથી, વ્યાપક ‘ગણગણાટ' છે.] જએ ‘ગણગણાટ.’ ગગન ન. [સં.] આકાશ, નભ, આભ, આસમાન. [॰ ખેલવા (. પ્ર.) મેાાં ઊછળવાં. • ગાજવું (રૂ. પ્ર.) વાદળાં અથડાતાં મેઘગર્જના થવી, છતાં કુસુમ વીણવાં માં પક્ષી ઝાલવાં (કે પડવાં), નાં ફૂલ વીણવાં (રૂ. પ્ર.) અસંભવિત કાર્ય કરવા પ્રયત્ન કરવા. માં ઊડવું (રૂ. પ્ર.) કલ્પનાએમાં રાચવું. (૨) વ્યર્થતા અનુભવવી. ૦માં ગાજવું (રૂ. પ્ર.) મેઢાઈમાં રાચવું. ૰માં ચઢ)વું (. પ્ર.) કુલાવું. ॰માં ચઢા(ઢા)વવું (૨. પ્ર.) ફુલાવવું, સામાની કિંમત વધારી મૂકવી. ॰ સાથે બાથ ભીડવી (રૂ. પ્ર.) અસંભવિત કાર્ય કરવા યત્ન કરવેા. ૦ સાથે વાતા કરવી (૩. પ્ર.) ખડાઈ મારવી]
૧૫૦
ગગન-કુસુમ ન. [સં] આકાશ-કુસુમ--(લા.) અસંભવિત વાત કે ખાખત [એમ ન હોય એમ ગગન કુસુમવત ક્રિ. વિ. [સં.] (લા.) સર્વ રીતે બની શકે ગગનગઢ હું. [ + જુએ ‘ગઢ.’] (લા.) બહુ ઊંચા કલે. (૨) ખૂબ ઊંચા મહેલ કે મકાન ગગન-ગતિ સ્ત્રી. [સં.] આકાશમાં ગતિ કરવી-ફરવું એ. (૨) વિ. આકાશ-ગામી, આકાશમાં ફરનારું ગગન-ગામી વિ. [સં., પું.] આકાશ-ગામી ગગન-ગાંઠિયા પું., અ. વ. [+ જુએ ‘ગાંઢિયા,'] (લા.) ઘઉં’ના લેટના ચાસણી પાયેલા ગાંઠિયા ગગન-ગુંબજ (-ગુક્ષ્મજ)પું. [+ જુએ ‘ગુંબજ.'] આકાશના દેખાતા ઘૂમટના જેવા આકાર ગગન-ગોલ પું. [સં.] આકાશના ગોળા કે મટ
ગગન("R)-ચર વિ. [સં.] આકાશમાં ફરનારું, આકાશ-ગામી, ગગન-ગામી [પું.] (લા.) ખૂબ ઊંચું
ગગનચુંબિત (ચુચ્છિત), ગગન-ચુંબી (-ચુમ્બી) વિ. [સં., ગગન-નદી સ્ત્રી. [સં.] આકાશ-ગંગા
ગગન-પટ પું. [સં.] આકાશને! વિસ્તાર ગગન-પથ પું. [સં.], ગગન-પંથ (-પન્થ) પું. [ + પંથ.’] આકાશમાર્ગે
Jain Education International2010_04
એ
[કે ખાખત
ગગન-પુષ્પ ન. [સં.] આકાશ-કુસુમ-(લા.) અસંભવિત વાત ગગનભેદી વિ. [સં., પું.] આકાશમાં ગડગડાટ મચાવી દે તેવું, ભારે મેટા અવાજ કરતું [ગગન-પટ ગગન-મંડલ(-ળ) (-મડલ,-ળ) ત. [સં.] આકાશને વિસ્તાર, ગગન-યંત્ર (-યન્ત્ર) ન. [સં.] આયુર્વેદની રીતે ધાતુ પકવવાનું ત્ર, સામાનલ યંત્ર. (આયુ.)
ગચક ુ ૧
ગગન-વાણી સ્ત્રી, [સં.] આકાશ-વાણી. અદૃશ્યમાંથી થતા ગેબી અવાજ
ગગનવિહાર પું. [સં.] આકાશમાં આનંદથી કરવું એ, ન્યામ-વિહાર. (ર) (લા.) ઊંચા ઊંચા ખ્યાલ કરવા એ, પ્રબળ કલ્પનાઓમાં રાચવું એ
ગગન વિહારી વિ.સં., પું.] આકાશમાં વિહાર કરનારું આનંદથી ફરનારું. (૨) (લા.) પ્રબળ કલ્પનાશીલ ગગન-શ્રી શ્રી, [સં.] આકાશની શાલ, આકાશનું સૌદર્ય ગગન-સુંદરી (-સુન્દરી) શ્રી. [સં.](લા.) સવાર કે સાંઝની સુંદર સંધ્યા
ગગન-સ્થ, -સ્થિત વિ. [સં.] આકાશમાં રહેલું ગગન-પી વિ. [સં., પું.] ઊંચે ઊંચે આકાશમાં પહેાંચનારું, ગગનચુંબી
ગગનાકાર છું., ગગનકૃતિ સ્રી. [ + સં. માઁ-ાર, મા-āિ] અંતર્ગોળ ઘાટ. (ર) વિ. અંતર્ગોળ
ગુગનાંગણ (ના)) ન. [ + સં.મળ] આકાશના સામે
જણાતા વિસ્તાર, ગગન-પર્ટ, આકાશ-પટ ગગનન્ટંગના (-નાઙના) સ્રી. [ + સં. અન્નના ] (લા.) અસરા ગગનાંબુ (નામ્બુ) ન. [ + સં. મન્ધુ] માકાશમાંથી પડતું વરસાદનું પાણી. (ર) (લા.) દુન્ય જળ ગગને-ચર જુએ ‘ગગન-ચર.’
ગગરી શ્રી, [સ, રિhl> પ્રા. રિમ] ગાગર, ધાતુને હાંડા ઉપર મુકાતા ઘડા. (ગગરી' ખાસ વ્યાપક નથી.) ગગરું વિ. [રવા.] ‘ગર ગર' થઈ ને ખરી પડે તેવું, કરકટું, ભભરું
ગગરા પું. [જુએ ‘ગગરી.'] મેાટી ગાગર. [॰ ફેરવા (રૂ. પ્ર.) જમણવારમાં છૂટે હાથે ધી પીરસાય તેવે વરા કરવા. (૨) ભીખ માગવી]
ગગલી સ્ત્રી. [જુએ ‘ગગી’+ગુ. ‘લ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.](લાડમાં) ગગડી, ગંગી, કરી [ગા, કર ગગલે પું. [જુએ ‘ગગા’+ગુ, ‘લ” સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (લાડમાં) ગગળવું અ. ક્રિ. રિવા, ‘ગગળનું’ વ્યાપક નથી, ‘ગળગળવું’ વ્યાપક છે.] જુએ ‘ગળગળવું,’ [છે.] જુએ ગળગળું.' ગગળું વિ. [રવા,, ‘ગગળું' વ્યાપક નથી, ‘ગળગળું' વ્યાપક ગગી સ્ત્રી. [જુઓ ગંગા, + ગુ. ઈ ' સ્રીપ્રત્યય.] (સૌ.) છેકરી. (૨) દીકરી
ગગેટી સ્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ ગળે પું, છેાકરો. (૨) દીકરા
ઉચ્ચારણ
ગૈરી પું. જમીનમાં રહેતા એ નામને એક કીડા ગગ્ગા પું. [સં. ને દ્વિર્ભાવ] ‘ગ' વર્ણ કે વ્યંજન. (ર) ‘ગ’ [(રૂ. પ્ર.) ‘ગચ' એવા અવાજથી] ગચ ક્રિ, વિ. [રવા,] ભેાંકવાના અવાજ થાય એમ, [॰ દઈ ને ગચર ક્રિ. વિ. માર્કેક. [॰ આવવું (રૂ. પ્ર.) માર્ક આવવું] ગચ સ્ત્રી. [કા.] ચૂના, ફેલ
ગઢિયું ન. [રવા., જુએ ‘ગચકડું' + ગુ. મું' ત. પ્ર.] ડૂબતાં માંમાં પણી ભરાતાં ‘ગચપચ’ એવા અવાજ થવાની સ્થિતિ [ઊલટીના ઉછાળેા ગાડુ ન. [રવા.] જુએ ‘ગચકડિયું.' (ર) ઘચરકા. (૩)